(कोविड-19 संबंधी पत्र सूचना कार्यालयाद्वारे जारी बातम्‍या आणि सत्‍यता पडताळणी बातम्‍या समाविष्‍ट)

दिल्ली-मुंबई, 18 जुलै 2020

आरोग्य मंत्रालयाची कोविड-19 घडामोडींवरील माहिती :

देशात कोविड-19 च्या व्यवस्थापनासाठी, केंद्राच्या मार्गदर्शनाखाली सर्व राज्ये/केंद्रशासित प्रदेशांनी वेळेत, संरक्षक आणि वर्गीकृत धोरणे राबवल्यामुळे, देशात कोरोनाच्या सक्रीय रुग्णांची संख्या आटोक्यात राहिली आहे. सध्या देशात उपचार सुरु असलेल्या सक्रीय कोविड रुग्णांची संख्या 3,58,692 इतकी आहे. बरे झालेल्या रुग्णांची संख्या वाढून 6,53,750 पर्यंत पोहोचली आहे. बरे झालेले रुग्ण आणि सक्रीय रुग्णांच्या संख्येमधील तफावत सातत्याने वाढते आहे. आज ही तफावत 2,95,058 इतकी आहे. सर्व, 3,58,692  सक्रीय रूग्णांना योग्य वैद्यकीय मदत दिली जात आहे. यांच्यापैकी काही गृह अलगीकरणात तर काही गंभीर रुग्ण रुग्णालयात उपचार घेत आहेत.

केंद्र आणि राज्ये/केंद्रशासित प्रदेशांनी केलेल्या समन्वयीत प्रयत्नांतून, कोविड आजाराचे व्यवस्थापन शक्य झाले आहे. केंद्र सरकार सर्व राज्यांना  सातत्याने मदत करत असून, ज्या ठिकाणी कोविडचे अधिक रुग्ण आहेत, अशा ठिकाणी केंद्राने तज्ञांची पथकेही पाठवली आहेत. बिहारमधील कोविड -19 च्या व्यवस्थापनाचे मूल्यांकन करण्यासाठी आणि आवश्यक ती मदत देण्यासाठी केंद्र सरकार बिहारला पथक पाठवत आहे. या पथकात, सार्वजनिक आरोग्य विभागाचे सहसचिव लव अग्रवाल, NCDC चे संचालक डॉ एस के सिंग आणि एम्सचे सहयोगी प्राध्यापक डॉ नीरज निश्चल यांचा समावेश आहे,हे पथक उद्या बिहारला पोहोचेल.

प्रतिबंधात्मक धोरणाचा मुख्य भर, घरोघरी जाऊन सर्वेक्षण, विशिष्ट परिघात नियंत्रण कामे, रुग्णाच्या संपर्कात आलेल्यांचा वेळेत शोध, प्रतिबंधक आणि बफर क्षेत्रांमध्ये सर्वेक्षण, गंभीर रुग्णांचे प्रभावी वैद्यकीय व्यवस्थापन यावर राहिला आहे. रुग्णालय पायाभूत सुविधा वाढवण्यासाठी सातत्याने सुरु असलेल्या प्रयत्नांचा परिणाम म्हणून, रुग्ण बरे होण्याचा दर वाढला आहे.

गेल्या 24 तासांत, कोविडचे 17,994 रुग्ण बरे झाले. सध्या रुग्ण बरे होण्याचा दर 63% इतका आहे.

ICMR च्या चाचणीविषयकच्या ताज्या धोरणानुसार, सर्व वैद्यकीय व्यावसायिक डॉक्टरांना चाचणीची शिफारस करण्याची परवानगी देण्यात आली आहे. RT-PCR आणि रॅपिड अँटीजेन पॉईंट ऑफ केअर टेस्ट,यांच्यासह  TruNat आणि CBNAAT या चाचण्यांमुळे कोविड नमुन्यांच्या चाचण्यांच्या संख्येत मोठी वाढ झाली आहे. गेल्या 24 तासांत 3,61,024 नमुन्यांची चाचणी करण्यात आली. आतापर्यंत देशात कोविडसाठी एकूण 1,34,33,742 चाचण्या करण्यात आल्या असून, ज्यामुळे देशात प्रति दशलक्ष लोकसंख्येमागे चाचण्यांची संख्या 9734.6.पर्यंत वाढली आहे.

इतर अपडेट्स:

• पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे संयुक्त राष्ट्राच्या आर्थिक आणि सामाजिक परिषदेच्या (ECOSOC) उच्चस्तरीय सत्रामध्ये बीज भाषण झाले. कोविड-19 महामारीच्या जगभर झालेल्या उद्रेकामुळे संयुक्त राष्ट्रांच्या वतीने यंदा दि. 17 जुलै,2020 रोजी या आभासी सत्राचे आयोजन केले. संयुक्त राष्ट्राच्या सुरक्षा मंडळामध्ये  2021-22 या वर्षासाठी अस्थायी सदस्य म्हणून दि. 17 जून 2020 रोजी भारताची निवड झाली, त्यानंतर पंतप्रधानांनी संयुक्त राष्ट्राच्या  ‘ECOSOC’ सत्रामध्ये केलेले आजचे पहिलेच भाषण आहे. यंदाच्या ‘ईसीओएसओसी’च्या उच्चस्तरीय सत्रामध्ये ‘‘ कोविड-19 नंतरचा बहुराष्ट्रवाद : 75 व्या वर्धापनदिनी आपल्याला कशा संयुक्त राष्ट्रांची गरज आहे ’’ या संकल्पनेवर चर्चा करण्यात आली. संयुक्त राष्ट्राचा 75  वा वर्धापनदिन यंदा येत आहे आणि यानिमित्ताने निवडलेल्या संकल्पनेलाच योगायोगाने भारतानेही आपल्या सुरक्षा परिषदेच्या सदस्यपदी असताना प्राधान्य दिले आहे. कोविड-19 नंतरच्या जगामध्ये सुधारित बहुराष्ट्रवादाची गरज असल्याचे पंतप्रधान मोदी यांनी म्हटले आहे. यामध्ये समकालीन जगाचे वास्तविक प्रतिबिंब असल्याचे त्यांनी सांगितले.
• माता मृत्यू दर नियंत्रणात भारताने मिळवलेल्या यशाबद्दल बोलताना केंद्रीय आरोग्य व कुटुंब कल्याण मंत्री डॉ हर्ष वर्धन यांनी माहिती दिली, की 'रजिस्ट्रार जनरल ऑफ इंडिया'ने जाहीर केलेल्या माता मृत्यू दर याविषयीच्या विशेष वार्तापत्रानुसार भारतात वर्षभरात माता मृत्यू दरात 9 अंकांची घट झाली आहे. 2015-17 मध्ये हे प्रमाण 122 होते, जे 2016-18 मध्ये (7.4 % कमी होऊन) 113 झाले; 2011-2013 या कालावधीत माता मृत्यूचे प्रमाण 167 होते, जे सातत्याने कमी होत 2014-2016 दरम्यान 130 झाले, तर 2015-17 मध्ये 122 आणि 2016-18 या काळात 113 इतके खाली आले.
• प्राप्तीकरदात्यांना आपल्या आयकर विवरण पत्राचे ई-फाईल योग्यप्रकारे करता यावे, यासाठी प्राप्तीकर खात्याने नवीन 26 एएस फॉर्म जारी केला आहे. हा फॉर्म जमा करताना कोठेही व्यक्तिगत पातळीवर उपस्थित राहण्याची करदात्यांना आवश्यकता भासणार नाही, असे या फॉर्मचे ‘फेसलेस’ स्वरूप ठेवण्यात आले आहे. या नवीन प्राप्तीकर मूल्यमापन वर्षापासून करदात्यांना सुधारित फॉर्म 26एएस उपलब्ध होणार आहे. त्यामध्ये करदात्यांच्या आर्थिक व्यवहारांचे काही अतिरिक्त तपशील तसेच वेगवेगळ्या श्रेणींमध्ये कशा प्रकारे देवाण-घेवाणीचे व्यवहार झाले (एसएफटी), याचे विवरण द्यावे लागणार आहे.
• एक राष्ट्र-एक रेशनकार्ड योजनेअंतर्गत एकाच रेशकार्डाचा वापर करून कोणत्याही राज्यांतून अथवा केंद्रशासित प्रदेशातून लाभार्थीला रास्त दरामध्ये धान्य मिळावे, यासाठी सरकारने रेशनकार्ड ‘पोर्टेबिलीटी’साठी यंत्रणा कार्यरत केली आहे. या कामाला ऑगस्ट 2019मध्ये प्रारंभ झाला. आत्तापर्यंत जून, 2020 पर्यंत देशातल्या 20 राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये ही यंत्रणा कार्यरत झाली आहे. सध्या राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा कायद्याअंतर्गत या 20 राज्यांमध्ये अनुदानित अन्नधान्याचे विनाखंड लाभार्थींना धान्य पुरवठा केला जात आहे. यामध्ये आंध्र प्रदेश, हरियाणा, कर्नाटक, महाराष्ट्र, ओडिशा, सिक्किम, मिझोराम, तेलंगणा, केरळ, पंजाब, त्रिपुरा, बिहार, गोवा, हिमाचल प्रदेश, दादरा आणि नगर हवेली, दमण आणि दीव, गुजरात, उत्तर प्रदेश, झारखंड, मध्य प्रदेश आणि राजस्थान या राज्यांचा आणि केंद्रशासित प्रदेशांचा समावेश आहे.
• कोविड -19 महामारीच्या काळात करदात्यांना तरलतेसह मदत करण्यासाठी केंद्रीय प्रत्यक्ष कर मंडळाने (सीबीडीटी) 11 जुलै , 2020 पर्यंत  21.24 lलाखापेक्षा जास्त प्रकरणांमध्ये 71,229 कोटी रुपयांचा परतावा जारी केला आहे.  लवकरात लवकर प्रलंबित प्राप्तिकर परतावा जारी करावा असा निर्णय सरकारने 8 एप्रिल 2020 रोजी घेतला होता. कोविड -19 दरम्यान 19.79 लाख प्रकरणांमध्ये  करदात्यांना  24,603 कोटी रुपये  इतका प्राप्तिकर  परतावा तर  1.45  लाख प्रकरणांमध्ये 46,626 कोटी रुपये कॉर्पोरेट कर परतावा देण्यात आला आहे. असे नमूद करण्यात येत आहे की सरकारने करदात्यांना कोणत्याही अडचणीशिवाय कर संबंधी सेवा देण्यावर मोठा भर दिला आहे आणि कोविड -19 साथीच्या या कठीण काळात अनेक करदाते त्यांच्या कर मागण्या पूर्ण होण्याची आणि  परतावा मिळण्याची प्रतीक्षा करत असल्याची सरकारला जाणीव आहे.
• कोविड -19 च्या पार्श्वभूमीवर वाणिज्य आणि उद्योग मंत्री पीयूष गोयल यांनी देशातील मेडिकल ऑक्सिजन पुरवठा आणि साठवण क्षमता विस्तारासंबंधी आढावा घेतला. उद्योग संवर्धन आणि अंतर्गत व्यापार विभाग (डीपीआयआयटी) आणि आरोग्य व कुटुंब कल्याण मंत्रालयाच्या अधिका्यांनी माहिती दिली की, आतापर्यंत मेडिकल ऑक्सिजनच्या निर्मिती, साठवण, वाहतूक आणि पुरवठ्यात कोणतीही मोठी समस्या आढळली नाही. एप्रिल 2020 मध्ये मेडिकल ऑक्सिजनचा वापर प्रतिदिन 902 मेट्रिक टन होता आणि 15 जुलैपर्यंत मेडिकल ऑक्सिजन वापरात 1512 मेट्रिक टन प्रतिदिन एवढी वाढ झाली.  सध्या देशात 15 हजार मेट्रिक टनपेक्षा जास्त साठा आहे.
• आत्मनिर्भर भारत अ‍ॅप नवोन्मेष आव्हानाला उत्स्फूर्त प्रतिसाद मिळाल्याने शासनाने या आव्हानासाठीच्या प्रवेश प्रक्रियेची अंतिम तारीख 26 जुलै 2020 पर्यंत वाढविण्याचा निर्णय घेतला आहे. MyGov च्या नवोन्मेष पोर्टलवर हे आव्हान आयोजित केले असून https://innovate.mygov.in/app-challenge/ वर लॉग इन करून त्यात सहभागी होता येईल.
• गृहनिर्माण आणि शहरी कामकाज  मंत्रालयाचे सचिव दुर्गा शंकर मिश्रा यांनी नवी दिल्लीत पंतप्रधान फेरीवाला आत्मनिर्भर निधी (पीएम स्वनिधी) चे मोबाईल ॲप्लिकेशन सुरु केले. या योजनेअंतर्गत फेरीवाल्यांना वित्तपुरवठा करण्यासाठी आणि त्यांच्या कर्जाच्या अर्जांवर विचार करण्यासाठी या ॲप अंतर्गत कर्जपुरवठा करणाऱ्या संस्थांसाठी (एलआय) वापरायला सोयीचे  डिजिटल इंटरफेस प्रदान करणे हा या ॲपचा उद्देश आहे. व्हिडिओ कॉन्फरन्सद्वारे आयोजित या कार्यक्रमात मंत्रालयातील वरिष्ठ अधिकारी, नगरविकास विभागाचे प्रधान सचिव आणि राज्य व केंद्रशासित प्रदेशातील अन्य अधिकारी सहभागी झाले होते.

महाराष्ट्र अपडेट्स :

महाराष्ट्रात एका दिवसात सर्वाधिक 8,308 नवीन रुग्णांची नोंद झाली आहे. आरोग्य विभागाने दिलेल्या माहितीनुसार राज्यात एकूण रुग्णसंख्या 2,92,589 इतकी झाली आहे. राज्यात एका दिवसात रुग्णसंख्या 8 हजाराचा टप्पा ओलांडण्याची ही तिसरी वेळ आहे. राज्यात शुक्रवारी आणखी 258 रुग्णांचा मृत्यू झाल्यामुळे या आजारामुळे मृत्यू झालेल्यांची एकूण संख्या 11,452 इतकी झाली आहे. कोविडमुळे महाराष्ट्रातील दूध पुरवठा साखळीवर परिणाम झाला आहे. राज्यातील रोजच्या 1.19 कोटी लिटर दूध उत्पादनापैकी 47 लाख लिटर दूध विकले न गेल्यामुळे दूध उत्पादक शेतकरी चिंतेत सापडले आहेत. राज्य सरकारने दूध उत्पादकांना आर्थिक साहाय्य करावे अशी मागणी शेतकरी संघटनांनी केली आहे.

* * * 

ST/DR

सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा@PIBMumbai    /PIBMumbai    /pibmumbai  pibmumbai[at]gmail[dot]com