ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ದೇಶದ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಪತ್ರಿಕಾ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಕಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕಿವಿಗಳು. ನಾವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪತ್ರಿಕಾ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಎಐ (ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ) ಯುಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಯ ಮಧ್ಯೆ, ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು ಪತ್ರಿಕಾ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಇಂದು ನವದೆಹಲಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಧ್ಯಮ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿಭಾಗವಹಿಸಿದವರು ಈ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡರು. ‘‘ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಯ ನಡುವೆ ಪತ್ರಿಕಾ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು’’ ಎಂಬ ಈ ವರ್ಷದ ಧ್ಯೇಯವಾಕ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಧ್ವನಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಪಿಸಿಐ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ (ನಿವೃತ್ತ) ರಂಜನಾ ಪ್ರಕಾಶ್‌ ದೇಸಾಯಿ ಅವರು, ‘‘ಎಐ ಎಂದಿಗೂ ಮಾನವ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ’’ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಪತ್ರಕರ್ತನಿಗೂ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುವ ತೀರ್ಪು, ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಯ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯಬೇಕು.

ಪಿಟಿಐ ಸಿಇಒ ವಿಜಯ್‌ ಜೋಶಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮುಖ್ಯ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ, ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಇಂದು ಸಮಾಜವಾಗಿ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಇನ್ಫೋಡೆಮಿಕ್‌ಅನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ತಮ್ಮ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು. ‘‘ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಎಐ ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ ನೇತೃತ್ವದ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಿಖರತೆಯು ವೇಗವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿ,’’ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿಕೇಂದ್ರ ವಾರ್ತಾ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ, ರೈಲ್ವೆ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಚಿವ ಶ್ರೀ ಅಶ್ವಿನಿ ವೈಷ್ಣವ್‌ ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ವಾರ್ತಾ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವ ಡಾ.ಎಲ್‌.ಮುರುಗನ್‌, ವಾರ್ತಾ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಶ್ರೀ ಸಂಜಯ್‌ ಜಾಜು ಮತ್ತು ಪಿಸಿಐ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಶ್ರೀಮತಿ ಶುಭಾ ಗುಪ್ತಾ ಅವರು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದರು.

ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಪಿಸಿಐ ಕರೆ

ಪತ್ರಿಕಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪಿಸಿಐನ ದ್ವಂದ್ವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ರಂಜನಾ ಪ್ರಕಾಶ್‌ ದೇಸಾಯಿ ಬಿಂಬಿಸಿದರು. ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ, ನಿಖರತೆ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಬದ್ಧತೆ ಬೇಕು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಈಗ ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ದುರುಪಯೋಗ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವಾಗ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದರು.

ಪಿಸಿಐ ಸಮಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸತ್ಯಶೋಧನಾ ತಂಡಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ನೆನಪಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಮೆಯ ಮೂಲಕ ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅವರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು ಮತ್ತು ಪಿಸಿಐನ ಇಂಟರ್ನ್‌ಷಿಪ್‌  ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಯುವ ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ನೈತಿಕ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಎಐ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದ್ದರೂ ಅದರ ದುರುಪಯೋಗವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಪಿಸಿಐ ಜಾಗರೂಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ಈ ಸಾಧನಗಳು ಎಷ್ಟೇ ಮುಂದುವರಿದಿದ್ದರೂ, ಅವು ಎಂದಿಗೂ ಮಾನವ ಮನಸ್ಸು - ತೀರ್ಪು ಮತ್ತು ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.

ಎಐ ಯುಗದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುವುದು

ಪಿಟಿಐ ಸಿಇಒ ಶ್ರೀ ವಿಜಯ್‌ ಜೋಶಿ ಮಾತನಾಡಿ, ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ನೈತಿಕ ಕಾವಲುಗಾರರಾಗಿ ಬಲವಾದ ನೈತಿಕತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಪಾವತಿಸಿದ ಸುದ್ದಿ, ಜಾಹೀರಾತುಗಳು ಮತ್ತು ಹಳದಿ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹಾನಿಗೊಳಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಎಚ್ಚರಿಸಿದರು. ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಅಡಚಣೆಯು ಈಗ ನಿಖರತೆಗಿಂತ ವಾಗ್ದಾನಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಪಕ್ಷ ಪಾತದ ಮಾಹಿತಿ ಗುಳ್ಳೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವು ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಯು ಎಷ್ಟು ಬೇಗನೆ ಬೆರೆಯಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ. ಇಂದು ಎಐನಿಂದ ಅಪಾಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದಾದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪತ್ರಕರ್ತರು ಹಂಚಿಕೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಅವರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು. 99 ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಪಿಟಿಐ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದಾಗಿನಿಂದಲೂ ಅದರ ಸತ್ಯ, ನಿಖರತೆ, ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತತೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಅವರು ಬಿಂಬಿಸಿದರು. ವೇಗಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ನಿಖರತೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಬರಬೇಕು ಮತ್ತು ಕಥೆಗಳು ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಅವರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.

ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ ಚೆಕ್‌ನಂತಹ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಬಹು-ಪದರದ ಪರಿಶೀಲನೆಯೊಂದಿಗೆ ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರವಾಹವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಭವಿಷ್ಯದ ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ನೈತಿಕತೆ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಚಿಂತನೆಯಲ್ಲಿತರಬೇತಿ ನೀಡುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ಪತ್ರಿಕಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವು ಮಾಹಿತಿ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಲುಷಿತಗೊಳಿಸುವ ಪರವಾನಗಿಯಲ್ಲ ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮವು ನಂಬಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಜೋಶಿ ನೆನಪಿಸಿದರು.

ಪ್ರೆಸ್‌ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ ಬಗ್ಗೆ

ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ವರದಿಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ ಆಂತರಿಕ ಸ್ವಯಂ ನಿಯಂತ್ರಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಹೊಂದುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ 1966ರಲ್ಲಿಅರೆ-ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವಾಗಿ (1979ರಲ್ಲಿ ಮರು-ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು) ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಾಯ್ದೆಯ ಮೂಲಕ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರೆಸ್‌ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಪತ್ರಿಕಾ ಮಂಡಳಿಯು ಪತ್ರಿಕಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ದೇಶದ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಸುದ್ದಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಶಾಸಕಾಂಗ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಸಲಹಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ.

*****