ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಸೌರ ಮತ್ತು ಪವನ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಸೇರ್ಪಡೆಯು ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 15.8 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ 

ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ BSE ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬಂಡವಾಳೀಕರಣದಿಂದ GDP ಅನುಪಾತವು 136 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟಿದೆ, ಇದು ಚೀನಾ (65 ಪ್ರತಿಶತ) ಮತ್ತು ಬ್ರೆಜಿಲ್ (37 ಪ್ರತಿಶತ) ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ 

ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ನಿಯಂತ್ರಣ ರಹಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ 

ಮುಂದಿನ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಹೂಡಿಕೆಯ ನಿರಂತರ ಹೆಚ್ಚಳದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ

MSME ಗಳಿಗೆ ಈಕ್ವಿಟಿ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಲು ₹50,000 ಕೋಟಿ ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ್ ಭಾರತ್ ಫಂಡ್

FY25 ರಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ 3.8 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ

ಖಾರಿಫ್ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯು 1647.05 LMT ತಲುಪುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ, ಇದು ಕಳೆದ ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ 89.37 LMT ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ

ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮುಖ್ಯ ಚಾಲಕರು ತೋಟಗಾರಿಕೆ, ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕೆ

FY25 ರಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯವು 6.2 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳೆಯುವ ಅಂದಾಜು

ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವಾ ವೆಚ್ಚವು 2021 ಮತ್ತು 2025 ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷಗಳ ನಡುವೆ 15 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ

ಆರೋಗ್ಯ ವಸ್ತುಗಳ ಮೇಲಿನ ಸರ್ಕಾರದ ವೆಚ್ಚವು 29% ರಿಂದ 48% ಕ್ಕೆ ಏರಿತು, ಆದರೆ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲಿನ ಜನರ ವೆಚ್ಚವು 62.6% ರಿಂದ 39.4% ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ.

2023-24 ರಲ್ಲಿ (ಜುಲೈ-ಜೂನ್) ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರವು 3.2 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ, 2017-18 ರಲ್ಲಿ (ಜುಲೈ-ಜೂನ್) 6.0 ಪ್ರತಿಶತದಿಂದ

ಪ್ರತಿಕೂಲ AI ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ, ಖಾಸಗಿ ವಲಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ನಡುವಿನ ಸಹಯೋಗದ ಪ್ರಯತ್ನ ಅಗತ್ಯ

"ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು 2023 ರಲ್ಲಿ 3.3 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳೆದಿದೆ. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ನಿಧಿ (IMF) ಮುಂದಿನ ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಸರಾಸರಿ 3.2 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಇರಲಿದೆ ಎಂದು ಯೋಜಿಸಿದೆ, ಇದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಾನದಂಡಗಳಿಂದ ಸಾಧಾರಣವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವೆ ಶ್ರೀಮತಿ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಇಂದು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ 2024-25 ರಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, 2024 ರಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಸ್ಥಿರವಾದರೂ ಅಸಮ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಏಷ್ಯಾದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ವಲಯ ಕುಂಠಿತಗೊಂಡಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಪೂರೈಕೆ ಸರಪಳಿಯಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಯ ಮತ್ತು ಬೇಡಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದು. ಆದರೆ, ಸೇವಾ ವಲಯವು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿತು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ. ಆದರೆ, ಸೇವಾ ವಲಯದಲ್ಲಿನ ಹಣದುಬ್ಬರ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ.

ಜಾಗತಿಕ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದರೂ ಭಾರತ ಸ್ಥಿರವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ತಿಳಿಸಿದೆ. FY25 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ನೈಜ GDP ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರ ಶೇ 6.4 ಆಗಿದ್ದು, ಇದು ಕಳೆದ ದಶಕದ ಸರಾಸರಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ.

ಒಟ್ಟು ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವ ಕಾರಣ, ಸ್ಥಿರ ಬೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ಬಳಕೆಯ ವೆಚ್ಚವು ಶೇ 7.3 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.

ಪೂರೈಕೆಯ ಕಡೆಯಿಂದ ನೋಡಿದರೆ, ನೈಜ ಒಟ್ಟು ಮೌಲ್ಯ ವರ್ಧನೆ (GVA) ಶೇ 6.4 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಅಂದಾಜಿದೆ. ಕೃಷಿ ವಲಯವು FY25 ರಲ್ಲಿ ಶೇ 3.8 ರಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಾಣುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯವು ಶೇ 6.2 ರಷ್ಟು ಬೆಳೆಯಬಹುದು. ನಿರ್ಮಾಣ, ವಿದ್ಯುತ್, ಅನಿಲ, ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಇತರ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿನ ಉತ್ತಮ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಲಿದೆ. ಹಣಕಾಸು, ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್, ವೃತ್ತಿಪರ ಸೇವೆಗಳು, ಆಡಳಿತ, ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಸೇವೆಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಸೇವಾ ವಲಯವು ಶೇ 7.2 ರಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಅನುಕೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಅನಾನುಕೂಲಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, FY26 ರಲ್ಲಿ ನೈಜ GDP ಬೆಳವಣಿಗೆ ಶೇ 6.3 ರಿಂದ 6.8 ರ ನಡುವೆ ಇರಲಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಅಂದಾಜಿಸಿದೆ.

ಮಧ್ಯಮ-ಅವಧಿಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಕುರಿತಾದ ಅಧ್ಯಾಯವು ಜಾಗತಿಕ ಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಹಾಗೂ ವ್ಯಾಪಾರ ನೀತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಇರುವ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ದೇಶೀಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಲಪಡಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.

2047 ರ ವೇಳೆಗೆ 'ವಿಕಸಿತ ಭಾರತ'ದ ಕನಸು ನನಸಾಗಬೇಕಾದರೆ, ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ವಿಘಟನೆ, ಚೀನಾದ ಉತ್ಪಾದನಾ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಇಂಧನ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಚೀನಾವನ್ನೇ ಅವಲಂಬಿಸಿರುವ ಜಾಗತಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ನಡುವೆ ಭಾರತದ ಮಧ್ಯಮಾವಧಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ. ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು, ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಸಡಿಲಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ದೇಶೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ನಡೆಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಸುಗಮ ವಹಿವಾಟು 2.0 ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಸಡಿಲಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಬೇಕು ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ 2024-25 ಗಮನಿಸಿದೆ, FY25 ರ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿತ್ತು, Q2 3.5 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ, ಇದು ಹಿಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ತ್ರೈಮಾಸಿಕಗಳಿಗಿಂತ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆರೋಗ್ಯಕರ ಖಾರಿಫ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಾಮಾನ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮುಂಗಾರು ಮತ್ತು ಸಾಕಷ್ಟು ಜಲಾಶಯ ಮಟ್ಟವು ಕೃಷಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿತು. 2024-25 ರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಖಾರಿಫ್ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ದಾಖಲೆಯ 1647.05 ಲಕ್ಷ ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ಗಳು (LMT) ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು 2023-24 ಕ್ಕಿಂತ 5.7 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಳೆದ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಸರಾಸರಿ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆಗಿಂತ 8.2 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯವು FY25 ರ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ 6 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳೆದಿದೆ ಮತ್ತು FY25 ರಲ್ಲಿ 6.2 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. Q1 8.3 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬಲವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು, ಆದರೆ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಿಂದಾಗಿ Q2 ರಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನ ದೇಶಗಳಿಂದ ದುರ್ಬಲ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ನೀತಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ರಫ್ತುಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ನಿಧಾನಗೊಂಡವು. ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮುಂಗಾರು ಮಿಶ್ರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರಿತು - ಇದು ಜಲಾಶಯಗಳನ್ನು ತುಂಬಿತು ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿತು, ಆದರೆ ಇದು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಅಡ್ಡಿ ಉಂಟುಮಾಡಿತು. ಮೂರನೆಯದಾಗಿ, ಹಿಂದಿನ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ನಡುವಿನ ಹಬ್ಬಗಳ ಸಮಯದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು Q2 FY25 ರಲ್ಲಿ ಸಾಧಾರಣ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.

ಅನೇಕ ಸವಾಲುಗಳ ನಡುವೆಯೂ, ಭಾರತವು ಉತ್ಪಾದನಾ PMI ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ. ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರ ಉತ್ಪಾದನಾ PMI ವರದಿಯು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಹೊಸ ಬೇಡಿಕೆಗಳು, ಬಲವಾದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತುಗಳಿಂದಾಗಿ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಸೇವಾ ವಲಯವು FY25 ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. Q1 ಮತ್ತು Q2 ನಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು FY25 ರ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ 7.1 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಉಪ-ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಉಪ-ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿವೆ. ಭಾರತದ ಸೇವಾ ರಫ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಏಪ್ರಿಲ್–ನವೆಂಬರ್ FY25 ರಲ್ಲಿ 12.8 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ಏರಿತು, ಇದು FY24 ರಲ್ಲಿ 5.7 ಪ್ರತಿಶತದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹಣದುಬ್ಬರ, ವಿತ್ತೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ವಲಯದ ಸಮತೋಲನದಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಿರತೆಯಿಂದ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಹಣದುಬ್ಬರದ ಬಗ್ಗೆ, ಚಿಲ್ಲರೆ ಪ್ರಧಾನ ಹಣದುಬ್ಬರವು FY24 ರಲ್ಲಿ 5.4 ಪ್ರತಿಶತದಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ – ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ 4.9 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಹಕ ಆಹಾರ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕದಿಂದ (CFPI) ಅಳೆಯಲಾದ ಆಹಾರ ಹಣದುಬ್ಬರವು FY24 ರಲ್ಲಿ 7.5 ಪ್ರತಿಶತದಿಂದ FY25 ರಲ್ಲಿ (ಏಪ್ರಿಲ್-ಡಿಸೆಂಬರ್) 8.4 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತರಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಬೇಳೆಕಾಳುಗಳಂತಹ ಕೆಲವು ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಂದಾಗಿ. RBI ಮತ್ತು IMF ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದ ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಹಣದುಬ್ಬರವು FY26 ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 4 ಪ್ರತಿಶತದ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ ಕ್ರಮೇಣ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಕೇಂದ್ರದ ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚದ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವಾಗಿ ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚವು (capex) FY21 ರಿಂದ FY24 ರವರೆಗೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಸುಧಾರಿಸಿದೆ. ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳ ನಂತರ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ capex ಜುಲೈ – ನವೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 8.2 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳೆದಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಏಪ್ರಿಲ್-ನವೆಂಬರ್ 2024 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯವು (GTR) ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಶೇ 10.7 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರೂ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಬಳಿ ಉಳಿದಿರುವ ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ. ನವೆಂಬರ್ ವೇಳೆಗೆ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಕೊರತೆ ಸೂಚಕಗಳು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದು, ಉಳಿದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಅವಕಾಶವಿದೆ.

ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಏಪ್ರಿಲ್ - ನವೆಂಬರ್ 2024 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರದ ಒಟ್ಟು ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯ (GTR) ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಂತ ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯ (OTR) ಹೋಲಿಸಬಹುದಾದ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಏಪ್ರಿಲ್ ನಿಂದ ನವೆಂಬರ್ 2024 ರವರೆಗೆ ರಾಜ್ಯಗಳ ಆದಾಯ ವೆಚ್ಚವು 12 ಪ್ರತಿಶತ (ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ) ಬೆಳೆದಿದೆ, ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಬದ್ಧ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು ಕ್ರಮವಾಗಿ 25.7 ಪ್ರತಿಶತ ಮತ್ತು 10.4 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿವೆ.

ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರತೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಆಸ್ತಿಗಳ ದುರ್ಬಲತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುವುದು, ಬಂಡವಾಳ ಹೆಚ್ಚಿರುವುದು ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ. ಒಟ್ಟು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಆಸ್ತಿಗಳು (NPA) ಕಳೆದ 12 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದ್ದು, ಒಟ್ಟು ಸಾಲದ ಶೇ 2.6 ರಷ್ಟಿದೆ. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2024 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಬಂಡವಾಳ-ಅಪಾಯ ಅನುಪಾತ (CRAR) ಶೇ 16.7 ರಷ್ಟಿದ್ದು, ಇದು ನಿಗದಿತ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

ಬಾಹ್ಯ ವಲಯದ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಸೇವಾ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಯಿಂದ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ. ಏಪ್ರಿಲ್ - ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸರಕು ರಫ್ತು ಶೇ 1.6 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಆಮದು ಶೇ 5.2 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಸೇವಾ ರಫ್ತು ಉತ್ತಮವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಜಾಗತಿಕ ಸೇವಾ ರಫ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಏಳನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದು, ಇದು ದೇಶದ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಸೇವಾ ವ್ಯಾಪಾರದ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿದೇಶದಿಂದ ಬಂದ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಯಿಂದ ಖಾಸಗಿ ವರ್ಗಾವಣೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿವೆ. OECD ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಪಡೆದ ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಈ ಎರಡೂ ಅಂಶಗಳಿಂದಾಗಿ ಭಾರತದ ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆ ಕೊರತೆ (CAD) Q2 FY25 ರಲ್ಲಿ GDP ಯ ಶೇ 1.2 ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಇದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ.

ಒಟ್ಟು ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ ಒಳಹರಿವುಗಳು FY25 ರಲ್ಲಿ ಪುನರುಜ್ಜೀವನವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿವೆ, FY24 ರ ಮೊದಲ ಎಂಟು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ USD 47.2 ಶತಕೋಟಿಯಿಂದ FY25 ರ ಅದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ USD 55.6 ಶತಕೋಟಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 17.9 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. 2024 ರ ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆ (FPI) ಹರಿವುಗಳು ಅಸ್ಥಿರವಾಗಿದ್ದು, ಜಾಗತಿಕ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.

ಸ್ಥಿರ ಬಂಡವಾಳ ಹರಿವಿನ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಭಾರತದ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು ಜನವರಿ 2024 ರ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ USD 616.7 ಶತಕೋಟಿಯಿಂದ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ USD 704.9 ಶತಕೋಟಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ 3 ಜನವರಿ 2025 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ USD 634.6 ಶತಕೋಟಿಗೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು ಬಾಹ್ಯ ಸಾಲದ 90 ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಹತ್ತು ತಿಂಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಮದು ಕವರ್ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಬಾಹ್ಯ ದುರ್ಬಲತೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಉದ್ಯೋಗ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಪ್ರಗತಿ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಕೋವಿಡ್ ನಂತರದ ಚೇತರಿಕೆ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಉದ್ಯೋಗಗಳ ಹೆಚ್ಚಳದಿಂದಾಗಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಳೆದಿದೆ. 15 ವರ್ಷ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನವರ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರವು 2017-18 ರಲ್ಲಿ ಶೇ 6 ರಿಂದ 2023-24 ರಲ್ಲಿ ಶೇ 3.2 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಕಾರ್ಮಿಕರಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿರುವವರ ಪ್ರಮಾಣ (LFPR) ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿರುವವರ ಪ್ರಮಾಣ (WPR) ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

ಯುವ ಮತ್ತು ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸೇವಾ ಆಧಾರಿತ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಾಗಿರುವ ಭಾರತಕ್ಕೆ, ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ (AI) ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ. AI ಯುಗದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲು ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ AI ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇರುವ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಕಾರ್ಮಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ AI ಯಿಂದ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ, ಖಾಸಗಿ ವಲಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ, ಮುಂದಿನ ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಒತ್ತಿಹೇಳಿದೆ. ರೈಲ್ವೆ ಸಂಪರ್ಕದ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ, ಏಪ್ರಿಲ್ ಮತ್ತು ನವೆಂಬರ್ 2024 ರ ನಡುವೆ 2031 ಕಿ.ಮೀ. ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಏಪ್ರಿಲ್ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2024 ರ ನಡುವೆ 17 ಹೊಸ ಜೋಡಿ ವಂದೇ ಭಾರತ್ ರೈಲುಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. FY25 ರಲ್ಲಿ ಬಂದರುಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಕ್ಷತೆ ಸುಧಾರಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರುಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಟೇನರ್ ತಿರುಗುವ ಸಮಯ FY24 ರಲ್ಲಿ 48.1 ಗಂಟೆಗಳಿಂದ FY25 ರಲ್ಲಿ (ಏಪ್ರಿಲ್-ನವೆಂಬರ್) 30.4 ಗಂಟೆಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ಹಲವು ಯೋಜನೆಗಳು, ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ PM - ಸೂರ್ಯ ಘರ್: ಉಚಿತ ವಿದ್ಯುತ್ ಯೋಜನೆ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜೈವಿಕ ಇಂಧನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮಿಷನ್ ಮತ್ತು PM-KUSUM ಸೇರಿವೆ. ಸೌರ ಮತ್ತು ಪವನ ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಹೆಚ್ಚಳದಿಂದಾಗಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರ ವೇಳೆಗೆ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಶೇ 15.8 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

FY21 ರಿಂದ FY25 ರವರೆಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಮಾಡುವ ವೆಚ್ಚವು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರಾಸರಿ ಶೇ 15 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ (ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ). ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಗಿನಿ ಗುಣಾಂಕವು ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದು 2022-23 ರಲ್ಲಿ 0.266 ರಿಂದ 2023-24 ರಲ್ಲಿ 0.237 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 0.314 ರಿಂದ 0.284 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಇದು ಆದಾಯ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿವೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ 2020 ರ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ಹಲವು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಶಿಕ್ಷಾ ಅಭಿಯಾನ, ದೀಕ್ಷಾ, ಸ್ಟಾರ್ಸ್, ಪರಾಖ್, PM SHRI, ಉಲ್ಲಾಸ್, PM ಪೋಷಣ್ ಮುಂತಾದವು ಸೇರಿವೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ.

FY15 ರಿಂದ FY22 ರವರೆಗೆ, ಒಟ್ಟು ಆರೋಗ್ಯ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಪಾಲು ಶೇ 29 ರಿಂದ ಶೇ 48 ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ. ಅದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಜನರು ತಮ್ಮ ಜೇಬಿನಿಂದ ಭರಿಸುವ ವೆಚ್ಚದ ಪಾಲು ಶೇ 62.6 ರಿಂದ ಶೇ 39.4 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. 

ಸೂಕ್ಷ್ಮ, ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ಉದ್ಯಮಗಳು (MSME) ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ MSME ಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಲು, ಸರ್ಕಾರವು 50,000 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಕಾರ್ಪಸ್ ನೊಂದಿಗೆ "ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ್ ಭಾರತ್ ಫಂಡ್" ಆರಂಭಿಸಿದೆ.

ಅತಿಯಾದ ನಿಯಂತ್ರಕ ಹೊರೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಸರ್ಕಾರಗಳು ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಲು, ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸಷ್ಟಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ನಿಯಂತ್ರಣಗಳು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯಗಳು ತಮ್ಮ ವೆಚ್ಚ-ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಣಗಳನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಇದು ಮೂರು-ಹಂತದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿದೆ. ನಿಯಂತ್ರಣ ರಹಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗಾಗಿ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು, ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಯಂತ್ರಣಗಳನ್ನು ಚಿಂತನಶೀಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಉದ್ಯಮಗಳ ಮೇಲೆ ಈ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ನಿಯಂತ್ರಣಗಳ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಅಂದಾಜು ಮಾಡುವುದು ಈ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಸುಲಭ ವ್ಯಾಪಾರ (EoDB) 2.0 ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುವ ಅನಾನುಕೂಲತೆಯ ಹಿಂದಿನ ಮೂಲ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿದ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ನೇತೃತ್ವದ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. EoDB ಗಾಗಿ ಮುಂದಿನ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯಗಳು ಮಾನದಂಡಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣಗಳನ್ನು ಉದಾರೀಕರಣಗೊಳಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ನೆಲವನ್ನು ಮುರಿಯಬೇಕು, ಜಾರಿಗಾಗಿ ಕಾನೂನು ರಕ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಸಬೇಕು, ಸುಂಕಗಳು ಮತ್ತು ಶುಲ್ಕಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಅಪಾಯ-ಆಧಾರಿತ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.

FY26 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಭವಿಷ್ಯವು ಸಮತೋಲಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಹೆಡ್ವಿಂಡ್ಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಭವನೀಯ ಸರಕು ಬೆಲೆ ಆಘಾತಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ದೇಶೀಯವಾಗಿ, ಖಾಸಗಿ ಬಂಡವಾಳ ಸರಕು ವಲಯದ ಆರ್ಡರ್ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ನಿರಂತರ ಹೂಡಿಕೆ ಪಿಕ್-ಅಪ್ ಆಗಿ ಭಾಷಾಂತರಿಸುವುದು, ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಶ್ವಾಸದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ವೇತನ ಪಿಕ್-ಅಪ್ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಚೇತರಿಕೆಯಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬೇಡಿಕೆ, ಆಹಾರ ಹಣದುಬ್ಬರದ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸಡಿಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾದ ಸ್ಥೂಲ-ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸರವು ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಏರಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಭಾರತವು ತನ್ನ ಮಧ್ಯಮ-ಅವಧಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಮೂಲ-ಮಟ್ಟದ ರಚನಾತ್ಮಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ ರಹಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಜಾಗತಿಕ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

*****