ଆମେ ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘ (ଏସିଆନ) ଏବଂ ଭାରତ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରବୃନ୍ଦ ୧୦ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୪ରେ ଲାଓ ପିଡିଆରର ଭିଏଣ୍ଟିଆନେ ଠାରେ ୨୧ତମ ଏସିଆନ୍‌- ଭାରତ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ଅବସରରେ ଏକାଠି ହୋଇଥିଲୁ ;

ଏସିଆନ- ଭାରତ ବ୍ୟାପକ ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ୧୯୯୨ ମସିହାରେ ଏସିଆନ-ଭାରତ ଆଲୋଚନା ସମ୍ପର୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପରଠାରୁ ଏସିଆନ -ଭାରତ ଆଲୋଚନା ସମ୍ପର୍କକୁ ଆଗେଇ ନେଉଥିବା ମୌଳିକ ନୀତି, ଆବଣ୍ଟିତ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଏବଂ ମାନଦଣ୍ଡ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ଏସିଆନ-ଭାରତ ସ୍ମାରକୀ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀର ଭିଜନ ଷ୍ଟେଟମେଣ୍ଟ (୨୦୧୨), ଏସିଆନ -ଭାରତ ସ୍ମାରକୀ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀର ଦିଲ୍ଲୀ ଘୋଷଣାନାମା (୨୦୧୮), ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଶାନ୍ତି, ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଭାରତ -ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଏସିଆନ୍ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଏସିଆନ୍ -ଭାରତ ମିଳିତ ବିବୃତି (୨୦୨୧), ଏସିଆନ୍‌- ଭାରତ ବ୍ୟାପକ ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀ (୨୦୨୨), ସାମୁଦ୍ରିକ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଏସିଆନ୍‌-ଭାରତ ମିଳିତ ବିବୃତି (୨୦୨୩) ଏବଂ ସଙ୍କଟର ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ପୋଷଣକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଉପରେ ଏସିଆନ୍‌- ଭାରତ ଯୁଗ୍ମ ନେତାଙ୍କ ବିବୃତି (୨୦୨୩) ଆମର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ଦୋହରାଏ ;

ଭାରତର ଆକ୍ଟ ଇଷ୍ଟ ନୀତିର ଦଶନ୍ଧିକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା, ଯେଉଁଠାରେ କି ଏସିଆନ୍ କେନ୍ଦ୍ରରେ ରହିଛି ଏବଂ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକତା ଲାଭ କରିଛି, ଯାହା ରାଜନୈତିକ -ନିରାପତ୍ତା, ଅର୍ଥନୈତିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ ଏସିଆନ-ଭାରତ ସମ୍ପର୍କକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବାରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛି ;

ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆ ଏବଂ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ସ୍ଥଳ ଓ ସାମୁଦ୍ରିକ ମାର୍ଗ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତ -ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରର ବିଭିନ୍ନ ସମୁଦ୍ର ଏବଂ ମହାସାଗରକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ଗଭୀର ସଭ୍ୟତାଗତ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ଆନ୍ତଃ-ସାଂସ୍କୃତିକ ବିନିମୟକୁ ସ୍ୱୀକାର କରି ଏସିଆନ-ଭାରତ ବ୍ୟାପକ ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ମଜଭୁତ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ;

ଏସିଆନ-ଭାରତ ବ୍ୟାପକ ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀକୁ ଅଧିକ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଆକ୍ଟ ଇଷ୍ଟ ପଲିସିର ଦଶନ୍ଧି ଅବସରରେ ୨୦୨୪ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଏବଂ ପଦକ୍ଷେପକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥାଏ ;

ବିକଶିତ ଆଞ୍ଚଳିକ ଢାଞ୍ଚାରେ ଏସିଆନ୍ କେନ୍ଦ୍ରୀୟତା ଏବଂ ଏକତା ପାଇଁ ଭାରତର ସମର୍ଥନ ଏବଂ ଏସିଆନ୍ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ଘନିଷ୍ଠ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିବା ଏବଂ ଏସିଆନ- ଭାରତ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ, ପୂର୍ବ ଏସିଆ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ (ଇଏଏସ୍‌), ଭାରତ ସହିତ ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ ସମ୍ମିଳନୀ (ପିଏମସି +୧), ଏସିଆନ ଆଞ୍ଚଳିକ ଫୋରମ୍ (ଏଆରଏଫ), ଏସିଆନ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବୈଠକ ପ୍ଲସ୍ (ଏଡିଏମ୍‌ଏମ୍‌-ପ୍ଲସ୍‌) ଏବଂ ବିସ୍ତାରିତ ଏସିଆନ୍ ସାମୁଦ୍ରିକ ଫୋରମ୍ (ଇଏଏମ୍‌ଏଫ୍‌) ସମେତ ଏସିଆନ୍ ଏକୀକରଣ ଏବଂ ଏସିଆନ୍ ସମୁଦାୟ ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସମର୍ଥନ କରି ଏସିଆନ୍ କନେକ୍ଟିଭିଟି (ଏମପିଏସି) ୨୦୨୫, ଇନିସିଏଟିଭ୍ ଫର୍ ଏସିଆନ୍ ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେସନ୍ (ଆଇଏଆଇ) ଏବଂ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଏସିଆନ୍ ଆଉଟଲୁକ୍ (ଏଓଆଇପି);

ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ସାଧାରଣ ସଭା (ୟୁଏନଜିଏ)ର ସଂକଳ୍ପ ଏ/ଆରଇଏସ୍‌/୭୮/୬୯କୁ ଉଲ୍ଲେଖ କରି , ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରସ୍ତାବନାରେ ୧୯୮୨ ମସିହାରେ ସମୁଦ୍ର ଆଇନ ସଂକ୍ରାନ୍ତୀୟ ଜାତିସଂଘ ସମ୍ମିଳନୀ (ୟୁଏନସିଏଲଓଏସ୍‌)ର ସାର୍ବଜନୀନ ଏବଂ ଏକୀକୃତ ଚରିତ୍ର ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି ଏବଂ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଏକ ଆଇନଗତ ଢାଞ୍ଚା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ମହାସାଗର ଓ ସମୁଦ୍ରରେ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ସମ୍ପାଦନ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ଏବଂ ଏହା ଜାତୀୟ, ଆଞ୍ଚଳିକ ଏବଂ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଆଧାର ଭାବରେ ଆଗେଇ ନିଆଯିବା ରଣନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ଓ ଏହାର ଅଖଣ୍ଡତା ବଜାୟ ରଖାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ;

ମିଳିତ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ, ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତା ଉପରେ ଦୃଢ଼ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଆଇନର ଶାସନ ଓ ଜାତିସଂଘ ଚାର୍ଟରର ନୀତି ପ୍ରତି ମିଳିତ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଶାନ୍ତି, ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏସିଆନ୍ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଏସିଆନ୍‌- ଭାରତ ମିଳିତ ବିବୃତିର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ଦିଗରେ ପ୍ରୟାସକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିବା;

ବହୁପକ୍ଷବାଦ, ଜାତିସଂଘ ଚାର୍ଟରରେ ଥିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏବଂ ନୀତି ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଆଇନ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନକୁ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଆମର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ଦୋହରାଇବା ସହିତ ଉଦୀୟମାନ ବହୁଧ୍ରୁବୀୟ ବିଶ୍ୱ ଢାଞ୍ଚା ମଧ୍ୟରେ ଏସିଆନର ଉଦୀୟମାନ ବୈଶ୍ୱିକ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତା ଏବଂ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଆୟୋଜନ ଶକ୍ତିକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେବା ଏବଂ ପ୍ରମୁଖ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟାପାରରେ ଭାରତର ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ତଥା ସକ୍ରିୟ ଭୂମିକାକୁ ଉଲ୍ଲେଖ କରିବା ।

ଏହାଦ୍ୱାରା ଘୋଷଣା କରୁଅଛୁ ଯେ

୧. ୧୯୮୨ ୟୁଏନସିଏଲଓଏସ୍ ସମେତ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଆଇନର ସର୍ବସ୍ୱୀକୃତ ନୀତି ଏବଂ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ମାନଦଣ୍ଡ ଏବଂ ସୁପାରିସ କରା ଯାଇଥିବା ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଶାନ୍ତି, ସ୍ଥିରତା, ସାମୁଦ୍ରିକ ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା, ନୌ ଚଳାଚଳ ଏବଂ ଓଭରଫ୍ଲାଇଟର ସ୍ୱାଧୀନତା ଓ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସାମୁଦ୍ରିକ ସଂଗଠନ (ଆଇଏମଓ) ଏବଂ ସମୁଦ୍ରର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଇନଗତ ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ଅବାଧ ଆଇନଗତ ସାମୁଦ୍ରିକ ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ଦୋହରାଉଛୁ । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ, ଆମେ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍ ସାଗର (ଡିଓସି)ରେ ପକ୍ଷମାନଙ୍କ ଆଚରଣ ସମ୍ପର୍କିତ ଘୋଷଣାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛୁ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍ ସାଗରରେ ଏକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ତଥା ମୌଳିକ ଆଚରଣ ବିଧି (ସିଓସି)ର ଯଥାଶୀଘ୍ର ପରିସମାପ୍ତି ଘଟିବାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରୁଛୁ ଯାହା ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ହୋଇଛି ଯେଉଁଥିରେ ୧୯୮୨ ୟୁଏନସିଏଲଓଏସ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ;

୨. ଏସିଆନ୍ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କ ବୈଠକ (ଏଡିଏମ୍‌ଏମ୍‌) ପ୍ଲସର ଢାଞ୍ଚାରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଏବଂ ନିରାପତ୍ତା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚାଲିଥିବା ସହଯୋଗ, ଯେଉଁଥିରେ ୨୦୨୩ରେ ପ୍ରଥମ ଏସିଆନ୍‌- ଭାରତ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଭ୍ୟାସ (ଏଆଇଏମ୍‌ଇ) ଏବଂ ଆତଙ୍କବାଦ ମୁକାବିଲା ଉପରେ ଏଡିଏମଏମ୍‌-ପ୍ଲସ୍ ବିଶେଷଜ୍ଞ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ଗୋଷ୍ଠୀ (୨୦୨୪-୨୦୨୭)ର ସହ-ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା ଏବଂ ୨୦୨୨ରେ ଏସିଆନ୍‌-ଭାରତ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅନୌପଚାରିକ ବୈଠକରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିବା ଦୁଇଟି ପଦକ୍ଷେପକୁ ଉଲ୍ଲେଖ କରିବା ;

୩. ସାମୁଦ୍ରିକ ନିରାପତ୍ତା, ଆତଙ୍କବାଦର ମୁକାବିଲା, ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା, ସାମରିକ ଔଷଧ, ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଅପରାଧ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଶିଳ୍ପ, ମାନବିକ ସହାୟତା ଏବଂ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ରିଲିଫ, ଶାନ୍ତି ରକ୍ଷା ଏବଂ ଡିମାଇନିଂ ଅପରେସନ ଏବଂ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ବୃଦ୍ଧି ପଦକ୍ଷେପ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା । ଗସ୍ତ ବିନିମୟ, ଯୁଗ୍ମ ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ, ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଭ୍ୟାସ, ନୌସେନା ଜାହାଜ ଦ୍ୱାରା ବନ୍ଦର ଆହ୍ୱାନ ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବୃତ୍ତି ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ହାସଲ ହେବ ।

୪. ସାମୁଦ୍ରିକ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଏସିଆନ- ଭାରତ ମିଳିତ ବିବୃତିର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାକୁ ଆଗେଇ ନେବା ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ସୁରକ୍ଷା, ନୀଳ ଅର୍ଥନୀତି, ସ୍ଥାୟୀ ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ, ସାମୁଦ୍ରିକ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା, ସାମୁଦ୍ରିକ ଜୈବ ବିବିଧତା ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ଜାରି ରଖିବା;

୫. ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଏବଂ ବହୁପକ୍ଷୀୟ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ବହୁପକ୍ଷବାଦକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଦିଗରେ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା, ବୈଶ୍ୱିକ ସମସ୍ୟା ଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ କରିବା, ଆବଣ୍ଟିତ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏବଂ ପରିପୂରକ ପଦକ୍ଷେପକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା ଏବଂ ଆମର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ହିତ ପାଇଁ ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ;

୬. ଏଓଆଇପି ଏବଂ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଇନିସିଏଟିଭ୍ (ଆଇପିଓଆଇ) ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗକୁ ଆଗେଇ ନେଇ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଶାନ୍ତି, ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଏଓଆଇପି ଉପରେ ସହଯୋଗକୁ ନେଇ ଏସିଆନ- ଭାରତ ମିଳିତ ବିବୃତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ;

୭. ଏସିଆନ୍‌- ଭାରତ ବାଣିଜ୍ୟ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି (ଏଆଇଟିଆଇଜିଏ)କୁ ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ, ଉପଭୋକ୍ତା ଅନୁକୂଳ, ସରଳ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ସୁବିଧାଜନକ କରିବା ତଥା ବର୍ତ୍ତମାନର ବିଶ୍ୱ ବାଣିଜ୍ୟ ପଦ୍ଧତି ସହିତ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ କରିବା ଏବଂ ପାରସ୍ପରିକ ଲାଭଦାୟକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ଏସିଆନ୍ ଓ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ସମୀକ୍ଷାକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ;

୮. ନିରନ୍ତର ବିକାଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ପାରସ୍ପରିକ ସ୍ୱାର୍ଥ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳରେ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବିପଦକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଏବଂ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ସମାଧାନ କରିବା ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ ବିବିଧ, ସୁରକ୍ଷିତ, ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ସ୍ଥିର ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ;

୯. ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ (ଏଆଇ), ବ୍ଲକଚେନ୍ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି, ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ଅଫ୍ ଥିଙ୍ଗ୍ସ (ଆଇଓଟି), ରୋବୋଟିକ୍ସ, କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ କମ୍ପ୍ୟୁଟିଂ, ୬-ଜି ଟେକ୍ନୋଲୋଜି, ଡିଜିଟାଲ କନେକ୍ଟିଭିଟି ଏବଂ ଆର୍ôଥକ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଉପରେ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇକୋସିଷ୍ଟମର ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ସୁଦୃଢ଼ୀକରଣ ଭଳି ଉଦୀୟମାନ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଉପରେ ସହଯୋଗ କରିବା ;

୧୦. ମିଳିତ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜିଟାଲ ଭବିଷ୍ୟତ ନିମନ୍ତେ ଏସିଆନ-ଭାରତ ପାଣ୍ଠିର ଶୁଭାରମ୍ଭକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା;

୧୧. ଏଆଇର ଦ୍ରୁତ ପ୍ରଗତି ବିଶ୍ୱ ଡିଜିଟାଲ ଅର୍ଥନୀତିର ସମୃଦ୍ଧି ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରସାରଣର ସମ୍ଭାବନାକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରି ନିରାପଦ, ସୁରକ୍ଷିତ, ଦାୟିତ୍ୱବାନ, ବିଶ୍ୱସନୀୟ ଏଆଇର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ଭାବନାକୁ ଉନ୍ମୋଚନ କରିବା ଏବଂ ଏଆଇ ପାଇଁ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶାସନ ଉପରେ ଅଧିକ ଆଲୋଚନା କରି ସହଯୋଗ କରିବା । ଲୋକଙ୍କ ଅଧିକାର ଓ ନିରାପତ୍ତାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ସହିତ ଏକ ଦାୟିତ୍ୱବାନ, ସମାବେଶୀ ଏବଂ ମାନବ-କେନ୍ଦ୍ରିତ ଉପାୟରେ ଆହ୍ୱାନର ସମାଧାନ କରି ଜନସାଧାରଣଙ୍କ କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ ଏଆଇର ଉପଯୋଗ କରିବାକୁ ଆମେମାନେ ଉଦ୍ୟମ କରିବା ଉଚିତ ;

୧୨. ନିରନ୍ତର ସାମାଜିକ -ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସମୃଦ୍ଧିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକାକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେବା ସହିତ ଏସଡିଜି ହାସଲ ପାଇଁ ଅନ୍ୟତମ ବାହକ ଭାବରେ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ୨୦୨୫ ବର୍ଷକୁ ଏସିଆନ- ଭାରତ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବର୍ଷ ଭାବରେ ପାଳନ କରିବାର ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯିବ । ଏହି ପ୍ରୟାସରେ, ଆମେ ଏସିଆନ୍‌- ଭାରତ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସହଯୋଗ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଜନା ୨୦୨୩- ୨୦୨୭ର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛୁ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଶିକ୍ଷା, ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଏବଂ ଗବେଷଣା ପାଇଁ ମିଳିତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଗଭୀର ସହଯୋଗର ଉପାୟ ଖୋଜିବା ସହିତ ଏକ ଉଚ୍ଚ ମାନର ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଶିଳ୍ପକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଗଭୀର ସହଯୋଗର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରୁଛୁ । ଆମେ ଭ୍ରମଣ ଅଂଶୀଦାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବସାୟ ନେଟୱର୍କର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ, ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଦାୟିତ୍ୱବାନ ପର୍ଯ୍ୟଟନର ଅଭ୍ୟାସ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଧାରା ଏବଂ ସୂଚନାର ଆଦାନ ପ୍ରଦାନକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରୁଛୁ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଆମେ ସଙ୍କଟ ଜନିତ ଯୋଗାଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି, ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିବେଶ ସୁଯୋଗର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ତଥା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବଜାରର ବିକାଶ ଏବଂ ମିଳିତ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ, କ୍ରୁଜ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ମାନକକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛୁ ;

୧୩. ଗବେଷଣା ଓ ବିକାଶ (ଆର ଆଣ୍ଡ୍ ଡି), ଜରୁରୀକାଳୀନ ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପେସାଦାରଙ୍କ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ, ଚିକିତ୍ସା ଜ୍ଞାନକୌଶଳ, ଔଷଧ, ଟିକା ନିରାପତ୍ତା ଓ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳତା, ଟିକା ବିକାଶ ଓ ଉତ୍ପାଦନ ତଥା ସାଧାରଣ ଏବଂ ପାରମ୍ପରିକ ଔଷଧ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ।

୧୪. ଜୈବ ବିବିଧତା ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସମେତ ପରିବେଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ସହିତ ଶକ୍ତି ନିରାପତ୍ତା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରିବା, ଯେଉଁଥିରେ ଶକ୍ତି ସହଯୋଗ ପାଇଁ ଏସିଆନ୍ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଜନା ୨୦୨୧- ୨୦୨୫ ଏବଂ ଭାରତର ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି ପ୍ରାଥମିକତା ତଥା ଜୈବ-ସର୍କୁଲାର-ସବୁଜ ବିକାଶ ଭଳି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜାତୀୟ ମଡେଲ୍ ଏବଂ ପ୍ରାଥମିକତା ଅନୁଯାୟୀ ସ୍ୱଚ୍ଛ, ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ଏବଂ କମ୍ କାର୍ବନ ଶକ୍ତି ଉପରେ ସହଯୋଗ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।

୧୫. ଜ୍ଞାନ ଆଦାନପ୍ରଦାନ ଏବଂ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସ, ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ବୈଷୟିକ ସହାୟତା ମାଧ୍ୟମରେ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ସହନଶୀଳତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା, ଯାହା ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରତିରୋଧୀ ଭିତ୍ତିଭୂମି (ସିଡିଆରଆଇ)ର ମେଣ୍ଟର ଢାଞ୍ଚା ମାଧ୍ୟମରେ ଏବଂ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପରିଚାଳନା ଉପରେ ମାନବୀୟ ସହାୟତା ପାଇଁ ଏସିଆନ ସମନ୍ୱୟ କେନ୍ଦ୍ର (ଏଏଚଏ କେନ୍ଦ୍ର) ଏବଂ ଭାରତର ଜାତୀୟ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପରିଚାଳନା ଏଜେନ୍ସି (ଏନଡିଏମଏ) ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସ୍ମାରକପତ୍ର (ଏମଓଆଇ) ମାଧ୍ୟମରେ ଅନୁସରଣ କରାଯାଇ ପାରିବ ;

୧୬. ଗୁଣାତ୍ମକ, ନିରନ୍ତରତା ପାଇଁ ସହଯୋଗ କରି ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଯୋଗାଯୋଗକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତର ଆକ୍ଟ ଇଷ୍ଟ ପଲିସି ଏବଂ ସିକ୍ୟୁରିଟି ଆଣ୍ଡ୍ ଗ୍ରୋଥ୍ ଇନ୍ ଦି ରିଜିଅନ୍ (ସାଗର) ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଅଧୀନରେ ଏସିଆନ୍ କନେକ୍ଟିଭିଟି ଷ୍ଟ୍ରାଟେଜିକ ପ୍ଲାନ୍ (ଏସିଏସପି) ଏବଂ ଏହାର ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଦସ୍ତାବିଜ ଏସିଆନ୍ କନେକ୍ଟିଭିଟି ଷ୍ଟ୍ରାଟେଜିକ୍ ପ୍ଲାନ୍ (ଏସିଏସପି) ଏବଂ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଭାରତର ଯୋଗାଯୋଗ ପଦକ୍ଷେପ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରି ଏସିଆନ୍ ଏବଂ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ଯୋଗାଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରିବା । ଭାରତ-ମିଆଁମାର- ଥାଇଲ୍ୟାଣ୍ଡ (ଆଇଏମଟି) ତ୍ରିପାକ୍ଷିକ ରାଜପଥକୁ ଶୀଘ୍ର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ କରିବା ସହିତ ସ୍ଥଳ, ବାୟୁ ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିବହନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିରନ୍ତର ଏବଂ ସ୍ଥିର ଭିତ୍ତିଭୂମି ଓ ସହଯୋଗକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ସହିତ ଲାଓ ପିଡିଆର, କାମ୍ବୋଡିଆ ଏବଂ ଭିଏତନାମକୁ ଏହାର ପୂର୍ବକୁ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ପାଇଁ ଆଶା ରଖିଛନ୍ତି ;

୧୭. ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଆର୍ଥିକ ଢାଞ୍ଚା, ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଆର୍ଥିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏବଂ ବହୁପାକ୍ଷିକ ବିକାଶ ବ୍ୟାଙ୍କ ସମେତ ବହୁପାକ୍ଷିକ ବିଶ୍ୱ ଶାସନ ଢାଞ୍ଚାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ବ୍ୟାପକ ସଂସ୍କାର ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରି ସେମାନଙ୍କୁ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବିଶ୍ୱ ବାସ୍ତବତା ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ବିଶ୍ୱର ଆବଶ୍ୟକତା ଏବଂ ଆକାଂକ୍ଷା ପ୍ରତି ଉପଯୁକ୍ତ, ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ, ସମାନ, ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱକାରୀ ଏବଂ ଉତ୍ତରଦାୟୀ କରିବା;

୧୮. ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଉପରେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଫ୍ରେମୱାର୍କ କନଭେନସନ୍ (ୟୁଏନ୍‌ଏଫସିସିସି) ମଧ୍ୟରେ ‘ସାଧାରଣ କିନ୍ତୁ ଭିନ୍ନ ଦାୟିତ୍ୱ ଏବଂ ଯଥାଯୋଗ୍ୟ ସାମର୍ଥ୍ୟ' (ସିବିଡିଆର-ଆରସି)ର ନୀତି ସମସ୍ତ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ବୈଶ୍ୱିକ ଆହ୍ୱାନ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ବୋଲି ସ୍ୱୀକାର କରି ଏକ ସମାବେଶୀ ଏବଂ ସନ୍ତୁଳିତ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ କରିବା, ଯାହା ଦକ୍ଷିଣ ବିଶ୍ୱର ଚିନ୍ତା ଏବଂ ପ୍ରାଥମିକତାକୁ ସମାଧାନ କରିବ ;

୧୯. ଭାରତ ମହାସାଗର ରିମ୍ ଆସୋସିଏସନ୍ (ଆଇଓଆରଏ), ବଙ୍ଗୋପସାଗର ଇନିସିଏଟିଭ୍ ଫର୍ ମଲ୍ଟି-ସେକ୍ଟରାଲ ଟେକ୍ନିକାଲ ଆଣ୍ଡ ଇକୋନୋମିକ କୋଅପରେସନ୍ (ବିମସଟେକ୍‌), ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ - ମାଲେସିଆ- ଥାଇଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ତ୍ରିକୋଣ (ଆଇଏମଟି- ଜିଟି), ସିଙ୍ଗାପୁର- ଜୋହର-ରିଆଉ (ସିଜୋରୀ) ଅଭିବୃଦ୍ଧି ତ୍ରିକୋଣ, ବ୍ରୁନେଇ ଦାରୁସଲାମ- ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ- ମାଲେସିଆ-ଫିଲିପାଇନ୍ସ ପୂର୍ବ ଏସିଆନ୍ ଅଭିବୃଦ୍ଧି କ୍ଷେତ୍ର (ବିଆଇଏମପି- ଇଏଜିଏ) ଏବଂ ମେକଙ୍ଗ ଉପ- ଆଞ୍ଚଳିକ ସହଯୋଗ ଢାଞ୍ଚା ସହିତ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସମନ୍ୱୟର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା । ଫ୍ରାୟା- ମେକଙ୍ଗ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ରଣନୀତି (ଏସିଏମଇସିଏସ), ଏବଂ ଏସିଆନ ଓ ଭାରତର ବ୍ୟାପକ, ପାରସ୍ପରିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ବିକାଶ ସହିତ ଉପ-ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ସଂଯୁକ୍ତ କରି ସମାନ ବିକାଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଏସିଆନ ଏବଂ ଭାରତର ପ୍ରୟାସକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା;

୨୦. ଏସିଆନ-ଭାରତ ବ୍ୟାପକ ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଆମର ଭାଗିଦାରୀକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରିବା ସହିତ ସାଧାରଣ ଚିନ୍ତାର ଆଞ୍ଚଳିକ ଏବଂ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ମିଳିତ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରଖିବା ।

***

SSP