મહાકાલની પૂજા, આરતી અને દર્શન કર્યા

"ઉજ્જૈને હજારો વર્ષોથી ભારતની સંપત્તિ અને સમૃદ્ધિ, જ્ઞાન અને ગૌરવ, સભ્યતા અને સાહિત્યનું નેતૃત્વ કર્યું છે"

 "ઉજ્જૈનનો દરેક કણ આધ્યાત્મિકતામાં છવાયેલો છે, અને તે દરેક ખૂણા અને ખૂણામાં અલૌકિક ઊર્જાનો સંચાર કરે છે"

"સફળતાના શિખરે પહોંચવા માટે જરૂરી છે કે રાષ્ટ્ર તેની સાંસ્કૃતિક ઊંચાઈઓને સ્પર્શે અને તેની ઓળખ સાથે ગર્વથી ઊભું રહે"

"આઝાદી કા અમૃત કાલમાં, ભારતે 'ગુલામીની માનસિકતામાંથી આઝાદી' અને 'આપણા વારસામાં ગૌરવ' જેવા પંચ પ્રાણ માટે હાકલ કરી છે

"હું માનું છું કે, આપણા જ્યોતિર્લિંગોનો વિકાસ એ ભારતના આધ્યાત્મિક પ્રકાશનો વિકાસ છે, ભારતના જ્ઞાન અને ફિલસૂફીનો વિકાસ છે"

"ભારતનું સાંસ્કૃતિક દર્શન ફરી એકવાર શિખર પર પહોંચી રહ્યું છે અને વિશ્વને માર્ગદર્શન આપવા તૈયાર થઈ રહ્યું છે"

 "ભારત તેના આધ્યાત્મિક આત્મવિશ્વાસને કારણે હજારો વર્ષોથી અમર છે"

"ભારત માટે ધર્મ એટલે આપણી ફરજોનું સામૂહિક નિશ્ચય"

"આજનું નવું ભારત તેના પ્રાચીન મૂલ્યો સાથે આગળ વધી રહ્યું છે જ્યારે વિશ્વાસ સાથે વિજ્ઞાન અને સંશોધનની પરંપરાને પણ પુનર્જીવિત કરી રહ્યું છે"

"ભારત તેની ભવ્યતા અને સમૃદ્ધિ પુનઃસ્થાપિત કરી રહ્યું છે, સમગ્ર વિશ્વ અને સમગ્ર માનવતાને તેનો લાભ મળશે"

"ભારતની દિવ્યતા શાંતિપૂર્ણ વિશ્વ માટે માર્ગ મોકળો કરશે."

પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ મહાકાલ લોક પ્રોજેક્ટનો પહેલો તબક્કો રાષ્ટ્રને સમર્પિત કર્યા પછી અને મધ્યપ્રદેશના ઉજ્જૈનમાં મહાકાલ મંદિરના અંદરના ગર્ભગૃહમાં પૂજા અને આરતી કર્યા પછી એક જાહેર સમારોહને સંબોધિત કર્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીનું આગમન થતાં તેમનું સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું. આ પછી જાણીતા ગાયક શ્રી કૈલાશ ખેર દ્વારા શ્રી મહાકાલની સ્તુતિ ગાન અને લાઇટ, સાઉન્ડ અને ફ્રેગરન્સ શો યોજાયો હતો.

પ્રધાનમંત્રી તેમના સંબોધનની શરૂઆત ભગવાન મહાકાલની સ્તુતિ કરીને કરી અને કહ્યું, “જય મહાકાલ! ઉજ્જૈનની આ ઉર્જા, આ ઉત્સાહ! આ અવંતિકાની આભા, આ અદ્ભુતતા, આ આનંદ! મહાકાલનો આ મહિમા, આ મહાનતા! 'મહાકાલ લોક'માં સાંસારિક કંઈ નથી. શંકરના સંગમાં કંઈ સામાન્ય નથી. બધું અલૌકિક અને અસાધારણ છે. તે અવિસ્મરણીય અને અવિશ્વસનીય છે.” પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે જો કોઈને મહાકાલના આશીર્વાદ મળે છે, તો કાલ (સમય)નું અસ્તિત્વ સમાપ્ત થઈ જાય છે, સમયની સીમાઓ ઓગળી જાય છે અને શૂન્યતાથી અનંત સુધીની યાત્રા શરૂ થાય છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે ઉજ્જૈન માત્ર જ્યોતિષીય ગણતરી મુજબ ભારતનું કેન્દ્ર નથી પરંતુ તે ભારતની આત્માનું પણ કેન્દ્ર રહ્યું છે. ઉજ્જૈન એક એવું શહેર છે જેની ગણતરી સાત પવિત્ર પુરીઓમાં થાય છે અને તે સ્થાન જ્યાં ભગવાન કૃષ્ણ પોતે શિક્ષણ માટે આવ્યા હતા. ઉજ્જૈને રાજા વિક્રમાદિત્યનો વૈભવ અને ભારતના સુવર્ણ યુગની શરૂઆત જોઈ છે. પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે ઉજ્જૈને પોતાનામાં ઈતિહાસ એકત્રિત કર્યો છે. "ઉજ્જૈનનો દરેક કણ આધ્યાત્મિકતામાં છવાયેલો છે, અને તે દરેક ખૂણા અને ખૂણામાં અલૌકિક ઊર્જાનો સંચાર કરે છે." પ્રધાનમંત્રીએ આગળ કહ્યું, "ઉજ્જૈને હજારો વર્ષોથી ભારતની સંપત્તિ અને સમૃદ્ધિ, જ્ઞાન અને ગૌરવ, સભ્યતા અને સાહિત્યનું નેતૃત્વ કર્યું છે."

પ્રધાનમંત્રીએ સમજાવ્યું કે, "સફળતાના શિખરે પહોંચવા માટે, રાષ્ટ્ર તેની સાંસ્કૃતિક ઊંચાઈઓને સ્પર્શે અને તેની ઓળખ સાથે ગર્વથી ઊભું રહે તે જરૂરી છે." સાંસ્કૃતિક આત્મવિશ્વાસના મહત્વને આગળ વધારતા વડાપ્રધાને કહ્યું કે “કોઈ રાષ્ટ્રનો સાંસ્કૃતિક વૈભવ ત્યારે જ વિશાળ હોય છે જ્યારે તેની સફળતાનો ધ્વજ વિશ્વ મંચ પર લહેરાતો હોય. અને, સફળતાના શિખરે પહોંચવા માટે, એ પણ જરૂરી છે કે રાષ્ટ્ર તેની સાંસ્કૃતિક શ્રેષ્ઠતાને સ્પર્શે, અને તેની ઓળખ સાથે ગર્વથી ઊભું રહે." "તેથી જ આઝાદી કા અમૃત કાલમાં, ભારતે "ગુલામીની માનસિકતામાંથી આઝાદી" અને "આપણા વારસામાં ગૌરવ" જેવા પંચ પ્રાણની હાકલ કરી છે. આ જ હેતુથી અયોધ્યામાં ભવ્ય રામમંદિરના વિકાસનું કામ ઝડપથી ચાલી રહ્યું છે. “કાશીમાં આવેલ વિશ્વનાથ ધામ ભારતની સાંસ્કૃતિક રાજધાની માટે ગૌરવ વધારી રહ્યું છે. સોમનાથમાં વિકાસના કામો નવા રેકોર્ડ સર્જી રહ્યા છે. ઉત્તરાખંડમાં બાબા કેદારના આશીર્વાદથી કેદારનાથ-બદ્રીનાથ તીર્થક્ષેત્રમાં વિકાસના નવા અધ્યાય લખાઈ રહ્યા છે. આઝાદી પછી પ્રથમ વખત, ચારધામ પ્રોજેક્ટ દ્વારા અમારા ચાર ધામ તમામ હવામાન માર્ગો સાથે જોડાવા જઈ રહ્યા છે”, એમ પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું. “સ્વદેશ દર્શન અને પ્રસાદ યોજનાની મદદથી દેશભરમાં આપણી આધ્યાત્મિક ચેતનાના આવા ઘણા કેન્દ્રોનું ગૌરવ પુનઃસ્થાપિત કરવામાં આવી રહ્યું છે. અને હવે આ શ્રેણીમાં, આ ભવ્ય 'મહાકાલ લોક' પણ ભૂતકાળના ગૌરવ સાથે ભવિષ્યને આવકારવા માટે તૈયાર છે”, એમ પ્રધાનમંત્રીએ ઉમેર્યું હતું.

પ્રધાનમંત્રીએ જ્યોતિર્લિંગના મહત્વ અંગેની તેમની વિભાવના સમજાવી. તેમણે કહ્યું, “હું માનું છું કે, આપણા જ્યોતિર્લિંગોનો આ વિકાસ એ ભારતના આધ્યાત્મિક પ્રકાશનો વિકાસ છે, ભારતના જ્ઞાન અને ફિલસૂફીનો વિકાસ છે. ભારતનું આ સાંસ્કૃતિક દર્શન ફરી એકવાર શિખર પર પહોંચી રહ્યું છે અને વિશ્વને માર્ગદર્શન આપવા તૈયાર થઈ રહ્યું છે.” પ્રધાનમંત્રીએ સમજાવ્યું કે ભગવાન મહાકાલ એકમાત્ર જ્યોતિર્લિંગ છે જેનું મુખ દક્ષિણ તરફ છે અને આ શિવના એવા સ્વરૂપો છે, જેમની ભસ્મ આરતી વિશ્વભરમાં પ્રસિદ્ધ છે. “દરેક ભક્ત ચોક્કસપણે તેના જીવનમાં ભસ્મ આરતી જોવા માંગે છે. હું આ પરંપરામાં આપણા ભારતની જોમ અને જીવંતતા પણ જોઉં છું,” એમ શ્રી મોદીએ ઉમેર્યું હતું.
ભગવાન શિવ વિશે વાત કરતાં, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું “સોયમ ભૂતિમ વિભૂષણઃ”, એટલે કે જે ભસ્મ ધારણ કરે છે તે પણ 'સર્વધિમપહ' છે. તે શાશ્વત અને અવિનાશી પણ છે. તેથી, જ્યાં મહાકાલ છે, ત્યાં સમયગાળાની કોઈ સીમા નથી. “મહાકાલના શરણમાં, વિષમાં પણ કંપન છે. મહાકાલની હાજરીમાં, અંતથી પણ પુનરુત્થાન થાય છે”, તેમ તેમણે ઉમેર્યું હતું.

રાષ્ટ્રના જીવનમાં આધ્યાત્મિકની ભૂમિકા વિશે વધુ વિગત આપતાં શ્રી મોદીએ કહ્યું કે, “આ આપણી સંસ્કૃતિનો આધ્યાત્મિક વિશ્વાસ છે, જેના કારણે ભારત હજારો વર્ષોથી અમર છે. જ્યાં સુધી આપણી આસ્થાના આ કેન્દ્રો જાગૃત છે, ત્યાં સુધી ભારતની ચેતના જાગૃત છે, અને ભારતનો આત્મા જાગૃત છે.

ઈતિહાસને યાદ કરતા પ્રધાનમંત્રીએ ઈલ્તુત્મિશ જેવા આક્રમણકારો વિશે વાત કરી જેમણે ઉજ્જૈનની ઉર્જાનો નાશ કરવાના પ્રયાસો કર્યા હતા. શ્રી મોદીએ ભૂતકાળમાં ભારતનું શોષણ કરવાના પ્રયાસોને પણ યાદ કર્યા હતા. શ્રી મોદીએ આપણા ઋષિઓ અને ઋષિઓને ટાંકીને કહ્યું, “મહાકાલ શિવના આશ્રયમાં મૃત્યુ આપણું શું કરશે? તેમણે ચાલુ રાખ્યું, “ભારત પુનર્જીવિત થયું, પછી આ અધિકૃત વિશ્વાસના કેન્દ્રોની ઉર્જામાંથી ફરી ઉભર્યું. આજે ફરી એકવાર, આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવમાં, અમર અવંતિકા ભારતની સાંસ્કૃતિક અમરત્વની ઘોષણા કરી રહી છે.”

ભારત માટે ધર્મનો અર્થ શું છે તેના પર પ્રકાશ ફેંકતા, પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે તે આપણી ફરજોનો સામૂહિક નિર્ધારણ છે. "અમારા સંકલ્પોનું લક્ષ્ય વિશ્વનું કલ્યાણ અને માનવજાતની સેવા છે." શ્રી મોદીએ પુનરોચ્ચાર કર્યો કે અમે ભગવાન શિવની પૂજા કરીએ છીએ, અને વિશ્વપતિને નમન કરીએ છીએ જે સમગ્ર વિશ્વના કલ્યાણમાં અનેક રીતે પ્રવૃત્ત છે. "આ હંમેશા ભારતના તીર્થસ્થાનો, મંદિરો, મઠો અને આસ્થા કેન્દ્રોની ભાવના રહી છે", એમ તેમણે ઉમેર્યું. "વિશ્વના ભલા માટે, વિશ્વના ભલા માટે અહીં કેટલી પ્રેરણાઓ બહાર આવી શકે છે?", શ્રી મોદીએ એમ જણાવ્યું હતું.

આધ્યાત્મિકતા અને શિક્ષણ વિશે વાત કરતા પ્રધાનમંત્રીએ ધ્યાન દોર્યું કે કાશી જેવા આધ્યાત્મિક કેન્દ્રો ધર્મની સાથે જ્ઞાન, તત્વજ્ઞાન અને કલાની રાજધાની રહી છે અને ઉજ્જૈન જેવા સ્થળો ખગોળશાસ્ત્ર સંબંધિત સંશોધનના કેન્દ્રો રહ્યા છે. પ્રધાનમંત્રીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે આજનું નવું ભારત તેના પ્રાચીન મૂલ્યો સાથે આગળ વધી રહ્યું છે અને સાથે સાથે વિજ્ઞાન અને સંશોધનની પરંપરાને પણ પુનર્જીવિત કરી રહ્યું છે. "આજે આપણે ખગોળશાસ્ત્રના ક્ષેત્રમાં વિશ્વની મોટી શક્તિઓની બરાબરી પર ઉભા છીએ." ચંદ્રયાન અને ગગનયાન જેવા ભારતના અવકાશ મિશન પર પ્રકાશ ફેંકતા પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે આજે ભારત અન્ય દેશોના ઉપગ્રહોને પણ અવકાશમાં લોન્ચ કરી રહ્યું છે. "ભારત આકાશમાં તે છલાંગ લગાવવા માટે તૈયાર છે", "સંરક્ષણ ક્ષેત્રે, ભારત સંપૂર્ણ શક્તિ સાથે આત્મનિર્ભરતા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. સ્પોર્ટ્સથી લઈને સ્ટાર્ટઅપ્સ સુધી ભારતના યુવાનો વિશ્વ મંચ પર તેમની પ્રતિભા દર્શાવી રહ્યા છે.” એમ શ્રી મોદીએ ઉમેર્યું હતું.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે, "જ્યાં નવીનતા હશે, ત્યાં નવીનીકરણ થશે." ગુલામીના વર્ષો દરમિયાન થયેલા નુકસાન પર ટિપ્પણી કરતા, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે "ભારત તેના ગૌરવ, સન્માન અને વારસાના સ્થાનોનું નવીનીકરણ કરીને તેનું ગૌરવ પુનઃપ્રાપ્ત કરી રહ્યું છે." તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે સમગ્ર દેશ તેમજ માનવતા તેનો લાભ ઉઠાવશે. સંબોધનનું સમાપન કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, "મહાકાલના આશીર્વાદથી, ભારતની ભવ્યતા વિશ્વમાં વિકાસની નવી સંભાવનાઓનું સર્જન કરશે અને ભારતની દિવ્યતા શાંતિપૂર્ણ વિશ્વ માટે માર્ગ મોકળો કરશે."

આજે અગાઉ, પ્રધાનમંત્રીએ ઉજ્જૈનમાં શ્રી મહાકાલ લોક ખાતે મહાકાલ લોક પ્રોજેક્ટનો પહેલો તબક્કો રાષ્ટ્રને સમર્પિત કર્યો હતો. મધ્યપ્રદેશના રાજ્યપાલ શ્રી મંગુભાઈ પટેલ, છત્તીસગઢના રાજ્યપાલ શ્રી અનુસુયા ઉઇકે, ઝારખંડના રાજ્યપાલ શ્રી રમેશ બૈન્સ, મધ્યપ્રદેશના મુખ્યમંત્રી મંત્રી શ્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ, કેન્દ્રીય મંત્રી નરેન્દ્ર સિંહ તોમર, ડૉ. વીરેન્દ્ર કુમાર, શ્રી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયા અને શ્રી જી કિશન રેડ્ડી, કેન્દ્રીય રાજ્ય મંત્રી શ્રી ફગ્ગન સિંહ કુલસ્તે અને શ્રી પ્રહલાદ પટેલ તથા અન્ય મહાનુભાવો આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

YP/GP/MR

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com