కేంద్ర మంత్రివర్గంలోని నా సహచరులు శ్రీ పీయూష్ గోయల్ జీ, హర్దీప్ సింగ్ పూరీ జీ, శ్రీ సోమ్ ప్రకాష్ జీ మరియు అనుప్రియా పటేల్ జీ, ఇతర ప్రజా ప్రతినిధులు, అతిథులు, మహిళలు మరియు పెద్దమనుషులు!

ఢిల్లీ, నోయిడా-ఘజియాబాద్, NCR మరియు దేశం నలుమూలల నుండి ఢిల్లీని సందర్శించే వారందరికీ నేను అభినందనలు తెలియజేస్తున్నాను. ఈ రోజు ఢిల్లీ కేంద్ర ప్రభుత్వం నుండి ఆధునిక మౌలిక సదుపాయాల యొక్క అందమైన బహుమతిని అందుకుంది.

నేను సొరంగం గుండా వెళుతున్నప్పుడు నాకు చాలా విషయాలు గుర్తుకు వచ్చాయి. ఇంత తక్కువ వ్యవధిలో ఈ ఇంటిగ్రేటెడ్ ట్రాన్సిట్ కారిడార్‌ను సిద్ధం చేయడం అంత తేలికైన పని కాదు. ఈ కారిడార్ నిర్మించబడిన రోడ్లు ఢిల్లీలోని అత్యంత రద్దీగా ఉండే రహదారులలో ఒకటి. రోజూ లక్షలాది వాహనాలు రాకపోకలు సాగిస్తుంటాయి. మరియు సొరంగం మీదుగా ఏడు రైలు మార్గాలు ఉన్నాయి. ఇన్ని కష్టాల మధ్య కరోనా వచ్చి కొత్త సమస్యలను సృష్టించింది. దేశంలో మీరు కొత్తగా ఏదైనా ప్రారంభించినప్పుడల్లా న్యాయవ్యవస్థ తలుపులు తట్టేవారు మాకు తక్కువ కాదు. ప్రతి విషయంలోనూ అడ్డంకులు సృష్టించేవారూ ఉన్నారు.

దేశాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లే సమయంలో అనేక సమస్యలు తలెత్తుతున్నాయి. ఈ ప్రాజెక్ట్‌కి కూడా ఇలాంటి సమస్యలే ఎదురయ్యాయి. అయితే ఇది కొత్త భారతదేశం. ఇది సమస్యలను కూడా పరిష్కరిస్తుంది, కొత్త తీర్మానాలను తీసుకుంటుంది మరియు ఆ తీర్మానాలను అమలు చేయడానికి అలుపెరగని ప్రయత్నాలు చేస్తుంది. శ్రద్ధతో మరియు సమన్వయ ప్రయత్నాలతో ఈ ప్రాజెక్ట్‌ను పూర్తి చేసినందుకు మరియు ప్రాజెక్ట్ మేనేజ్‌మెంట్‌కు ఉత్తమ ఉదాహరణగా అందించినందుకు మా ఇంజనీర్లు మరియు కార్మికులను నేను చాలా అభినందిస్తున్నాను. నా గుండె దిగువ నుండి తమ చెమటను చిందించిన నా కార్మిక సోదరులు మరియు సోదరీమణులందరినీ నేను అభినందిస్తున్నాను.

స్నేహితులారా,

ఈ ఇంటిగ్రేటెడ్ ట్రాన్సిట్ కారిడార్ 21వ శతాబ్దపు అవసరాలకు అనుగుణంగా ప్రగతి మైదాన్ ఎగ్జిబిషన్ సెంటర్‌ను మార్చే డ్రైవ్‌లో భాగం. భారతదేశం యొక్క పురోగతి, భారతీయుల సామర్థ్యాన్ని, భారతదేశ ఉత్పత్తులు మరియు మన సంస్కృతిని ప్రదర్శించడానికి దశాబ్దాల క్రితం ప్రగతి మైదాన్ నిర్మించబడింది. కానీ ఆ తర్వాత భారతదేశం చాలా మారిపోయింది, భారతదేశం యొక్క సామర్ధ్యం మారింది, మన అవసరాలు కూడా అనేక రెట్లు పెరిగాయి, కానీ ప్రగతి మైదాన్ పెద్దగా పురోగతి సాధించకపోవడం విచారకరం. దశాబ్దంన్నర క్రితమే ఇక్కడ సౌకర్యాలు విస్తరించేందుకు ప్రణాళిక రూపొందించినా కాగితాలకే పరిమితమైంది. ఏదో ఒక విషయాన్ని ప్రకటించి, కాగితంపై చూపించి, దీపం వెలిగించి, లేస్‌ను కత్తిరించి, వార్తాపత్రికల్లో హెడ్‌లైన్స్‌ని నిర్ధారించుకుని, ఆ తర్వాత దాన్ని మర్చిపోవడం ఫ్యాషన్. మరియు ఇది ఇలాగే కొనసాగింది.

జాతీయ రాజధాని మరియు దేశంలోని అనేక ప్రాంతాల్లో ప్రపంచ స్థాయి ఈవెంట్‌ల కోసం అత్యాధునిక సౌకర్యాలు మరియు ఎగ్జిబిషన్ హాళ్లను అభివృద్ధి చేయడానికి భారత ప్రభుత్వం నిరంతరం కృషి చేస్తోంది. ఢిల్లీలో కూడా, ద్వారకలో నిర్మిస్తున్న ఇంటర్నేషనల్ కన్వెన్షన్ & ఎక్స్‌పో సెంటర్ మరియు ప్రగతి మైదాన్‌లోని రీడెవలప్‌మెంట్ ప్రాజెక్ట్ కూడా ఉదాహరణగా మారబోతున్నాయి.

గత సంవత్సరం ఇక్కడ నాలుగు ఎగ్జిబిషన్ హాళ్లను ప్రారంభించే అవకాశం నాకు లభించింది మరియు ఈరోజు ఈ ఆధునిక కనెక్టివిటీ సౌకర్యం ప్రారంభించబడింది. కేంద్ర ప్రభుత్వం చేస్తున్న ఈ ఆధునిక నిర్మాణాలు దేశ రాజధాని చిత్రాన్ని మరింత ఆధునికంగా మారుస్తున్నాయి. మరియు ఇది చిత్రాన్ని మార్చడానికి మాత్రమే కాదు, విధిని మార్చడానికి కూడా ఇది ఒక మాధ్యమం కావచ్చు.

స్నేహితులారా,

ఢిల్లీలో ఆధునిక మౌలిక సదుపాయాలు మరియు ఆధునీకరణకు కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం వెనుక ఉన్న లక్ష్యం ఈజ్ ఆఫ్ లివింగ్. సామాన్యుడికి అసౌకర్యం తగ్గాలి, మరిన్ని సౌకర్యాలు అతనికి సులభంగా అందుబాటులో ఉండాలి. మేము అభివృద్ధి పనులలో పర్యావరణ స్పృహతో కూడిన ప్రణాళికను దృష్టిలో ఉంచుకుని, పర్యావరణం మరియు వాతావరణం పట్ల సున్నితంగా వ్యవహరిస్తాము.

గతేడాది డిఫెన్స్ కాంప్లెక్స్‌ను ప్రారంభించే అవకాశం కూడా వచ్చింది. మంచి లక్ష్యం కోసం చేసే ఎన్నో మంచి పనులు రాజకీయాల బారిన పడి మీడియా కూడా టీఆర్‌పీ బలవంతం కావడం మన దేశ దౌర్భాగ్యం. ఏం జరిగిందో మీకు అర్థమయ్యేలా ఈ ఉదాహరణ ఇస్తున్నాను. రక్షణకు సంబంధించిన ముఖ్యమైన పనులన్నీ రాష్ట్రపతి భవన్ కాంప్లెక్స్‌లోని గుడిసెల నుంచే జరుగుతున్నాయని ఢిల్లీ గురించి తెలిసిన వారికి బాగా తెలుసు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత చాలా సంవత్సరాలు గడిచాయి. విశాలమైన భూమిలో విస్తరించి ఉన్న ఈ గుడిసెలు శిథిలావస్థకు చేరుకున్నాయి. ఇలా ఎన్నో ప్రభుత్వాలు ఏర్పడ్డాయి. ఏం జరిగిందో తెలుసా. ఇంతకు మించి నేను ఏమీ చెప్పదలచుకోలేదు.

మన ప్రభుత్వం కెజి మార్గ్ మరియు ఆఫ్రికా అవెన్యూలో పర్యావరణ అనుకూల భవనాలను నిర్మించింది. 80 ఏళ్లుగా మురికివాడల వంటి పరిస్థితుల్లో పనిచేస్తున్న సాయుధ బలగాలకు మంచి వాతావరణాన్ని కల్పించాం. సాయుధ దళాలకు అవసరమైన పర్యావరణం మరియు మౌలిక సదుపాయాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, మేము వాటిని దశాబ్దాల నాటి కార్యాలయాల నుండి ఆధునిక సాంకేతికతతో కూడిన కొత్త పర్యావరణ అనుకూల కార్యాలయాలకు మార్చాము.

మంచి పని వాతావరణం ఉంటే, ఫలితం కూడా చాలా బాగుంటుంది. ఈ పాత కార్యాలయాలను మార్చడం ద్వారా, భారీ విలువ కలిగిన అనేక ఎకరాల భూములు ఉచితం మరియు ప్రజల సౌకర్యార్థం వివిధ ప్రాజెక్టులు అక్కడ జరుగుతున్నాయి. సెంట్రల్ విస్టా మరియు కొత్త పార్లమెంట్ భవనం కూడా శరవేగంగా జరుగుతున్నందుకు నేను సంతోషిస్తున్నాను. రాబోయే రోజుల్లో భారతదేశ రాజధాని గురించి చర్చించబడుతుంది మరియు ప్రతి భారతీయుడు దాని గురించి గర్వపడతాడు. ఇది నా గట్టి నమ్మకం.

స్నేహితులారా,

మా ప్రభుత్వం నిర్మించిన ఈ ఇంటిగ్రేటెడ్ ట్రాన్సిట్ కారిడార్ ఆధునిక మౌలిక సదుపాయాలు మరియు పర్యావరణం గురించి అదే దృష్టిని కలిగి ఉంది. ప్రగతి మైదాన్ చుట్టూ ఉన్న ఈ మొత్తం ప్రాంతం ఢిల్లీలోని అత్యంత రద్దీగా ఉండే ప్రాంతాలలో ఒకటి. ఏళ్ల తరబడి ట్రాఫిక్‌ సమస్యతో ఇక్కడి ప్రజలు తీవ్ర ఇబ్బందులు పడాల్సి వచ్చింది. ITO కూడలిలో కష్టాలు మనందరికీ బాగా తెలుసు.

నా కార్యక్రమాలు షెడ్యూల్ చేయబడినప్పుడల్లా నేను 50 సార్లు ఆలోచిస్తాను. ప్రజలకు అసౌకర్యం కలగకుండా ఉండేందుకు నన్ను తెల్లవారుజామున లేదా అర్థరాత్రి బయటకు తీసుకెళ్లాలని SPG సిబ్బందికి చెబుతున్నాను. ప్రజలు వేధింపులకు గురవుతున్నందున పగటిపూట నన్ను రోడ్ల గుండా తీసుకెళ్లవద్దని నేను వారికి ఎప్పుడూ చెబుతుంటాను. నేను ఎల్లప్పుడూ దానిని నివారించడానికి ప్రయత్నిస్తాను, కానీ కొన్నిసార్లు బలవంతం ఉంటుంది.

ఒకటిన్నర కిలోమీటరు కంటే ఎక్కువ పొడవు ఉన్న ఈ సొరంగం తూర్పు ఢిల్లీ, నోయిడా మరియు ఘజియాబాద్ నుండి వేలాది మంది ప్రయాణికులకు పెద్ద ఉపశమనం కలిగిస్తుంది. ఈ ఇంటిగ్రేటెడ్ ట్రాన్సిట్ కారిడార్ వల్ల సమయంతో పాటు ఇంధనం కూడా ఆదా అవుతుంది. ప్రెజెంటేషన్ ప్రకారం 55 లక్షల లీటర్ల పెట్రోల్ ఆదా కానుంది. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, ఇది పౌరుల డబ్బును ఆదా చేస్తుంది.

నేను ఎవరికైనా 100 రూపాయలు ఇస్తానని ప్రకటిస్తే, అది నా దేశంలో హెడ్‌లైన్ అవుతుంది. కానీ ఒక వ్యక్తి 200 రూపాయలు ఆదా చేసేలా నేను అలాంటి ఏర్పాటు చేస్తే, అది వార్త కాదు. పొలిటికల్ మైలేజీ లేదు కాబట్టి దీనికి పెద్దగా ప్రాధాన్యత లేదు. కానీ మేము సామాన్యుల సౌకర్యార్థం పని చేస్తున్నాము మరియు స్థిరమైన ఏర్పాట్లను అభివృద్ధి చేయడం ద్వారా అతని భారాన్ని తగ్గించాము.

తక్కువ ట్రాఫిక్ జామ్‌లతో ఢిల్లీ పర్యావరణం ఆదా అవుతుంది. టైమ్ ఈజ్ మనీ అని మనం తరచుగా చెబుతుంటాం. ఇప్పుడు ఈ సొరంగం నిర్మాణంతో సమయం ఆదా అవుతుందనడంలో సందేహం లేదు, అయితే ఎంత డబ్బు ఆదా అవుతుందో కూడా ఆలోచించాలి. టైమ్ ఈజ్ మనీ అనేది సామెతలాగా, భారత ప్రభుత్వం అభివృద్ధి చేసిన ఈ సౌకర్యం వల్ల సమయం ఆదా అయితే, డబ్బు కూడా ఆదా అవుతుందని ఎవరూ వివరించడానికి సిద్ధంగా లేరు. మన పాత ఆలోచనలు, అలవాట్ల నుంచి బయటకు రావాలి.

మన పీయూష్‌భాయ్ చెబుతున్నట్లుగా, ఈ కారిడార్ వల్ల కాలుష్యం తగ్గడం ఐదు లక్షల చెట్లు చేసే దానికి సమానం అని అంచనా. దీని అర్థం మనం చెట్లను నాటాల్సిన అవసరం లేదని కాదు. మరియు ఈ ప్రాజెక్ట్‌తో పాటు యమునా ఒడ్డున చెట్లను నాటడం అనే ప్రచారం పూర్తి అయినందుకు నేను సంతోషిస్తున్నాను, అంటే, రెట్టింపు ప్రయోజనాలు లభిస్తాయి. చెట్లను నాటడం ద్వారా కాలుష్యాన్ని తగ్గించేందుకు కృషి చేస్తున్నాం.

ఇటీవల, భారతదేశం పెట్రోల్‌లో 10% ఇథనాల్‌ను కలపాలనే లక్ష్యాన్ని సాధించింది. ఇది గొప్ప విజయం. చెరకు వ్యర్థాలతో తయారు చేయబడిన ఇథనాల్ భారతదేశానికి అవసరమైన 10 శాతం మన వాహనాలను నడుపుతోంది మరియు మన వేగానికి ఊపందుకుంది. మరియు మేము చాలా నెలల క్రితం ఈ లక్ష్యాన్ని సాధించాము. పెట్రోల్‌లో ఇథనాల్ కలపడం అనే ఈ ప్రచారం కాలుష్యాన్ని తగ్గిస్తుంది మరియు మన రైతు ఆదాయాన్ని పెంచడంలో సహాయపడుతుంది ఎందుకంటే అతని వ్యర్థాలను ఉత్తమంగా ఉపయోగిస్తున్నారు.

స్నేహితులారా,

ఢిల్లీ-ఎన్‌సీఆర్‌ సమస్యల పరిష్కారానికి గత ఎనిమిదేళ్లలో అపూర్వమైన చర్యలు తీసుకున్నాం. గత ఎనిమిదేళ్లలో, ఢిల్లీ-ఎన్‌సిఆర్‌లో మెట్రో సర్వీస్ 193 కిమీల నుండి 400 కిమీలకు విస్తరించింది, ఇది రెట్టింపు కంటే ఎక్కువ. కొంతమంది పౌరులు తమ ప్రైవేట్ వాహనానికి బదులుగా మెట్రోలో 10% ప్రయాణాన్ని ఉపయోగిస్తామని ప్రతిజ్ఞ చేస్తే, అది ఢిల్లీకి చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది. మెట్రోలో కొంచెం ఎక్కువ రద్దీ ఉన్నప్పటికీ, ఈ చిన్న సంజ్ఞ కర్తవ్య భావాన్ని కలిగిస్తుంది మరియు ఇది పౌరుడిగా అతనికి ఎనలేని ఆనందాన్ని ఇస్తుంది.

మరియు కొన్నిసార్లు సాధారణ ప్రజల మధ్య ప్రయాణించడం కూడా పూర్తిగా భిన్నమైన ఆనందాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఆ ఐదు-పది నిమిషాల్లో కూడా తన తోటి ప్రయాణికుల జీవితాన్ని తెలుసుకునే అవకాశం లభిస్తుంది. అంటే, అనేక ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. అలాగే ప్రయాణికుల సంఖ్య స్వల్పంగా పెరిగినా కూడా మెట్రో ఆర్థికంగా లాభదాయకంగా మారుతుంది. మనం ఈ పనులన్నీ కలిసి చేస్తే చాలా పెద్ద లాభాలు వస్తాయి. ఢిల్లీ-ఎన్‌సీఆర్‌లో పెరుగుతున్న మెట్రో నెట్‌వర్క్ కారణంగా, వేలాది వాహనాలు రోడ్లపైకి రాకుండా కాలుష్యాన్ని తగ్గించడంలో చాలా సహాయపడుతున్నాయి.

ఈస్ట్రన్ మరియు వెస్ట్రన్ పెరిఫెరల్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌వేల కారణంగా ఢిల్లీకి వెళ్లే వేలాది ట్రక్కులు మరియు ఇతర వాహనాలు నగరాన్ని దాటవేయడం వల్ల ఢిల్లీకి భారీ ఉపశమనం లభించింది. ఢిల్లీ అంతర్రాష్ట్ర కనెక్టివిటీ అపూర్వమైన స్థాయి మరియు వేగం యొక్క ముఖ్య లక్షణంగా మారింది. ఢిల్లీ-మీరట్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌వే ఢిల్లీ మరియు మీరట్ మధ్య దూరాన్ని కేవలం ఒక గంటకు తగ్గించింది. గతంలో ఢిల్లీ నుంచి హరిద్వార్, రిషికేశ్, డెహ్రాడూన్‌లకు ఎనిమిది నుంచి తొమ్మిది గంటలు గడిపేవారు. ఇప్పుడు, అది దాదాపు నాలుగు లేదా నాలుగున్నర గంటలు పడుతుంది.

ఇప్పుడు నేను మీకు సమయం యొక్క ప్రాముఖ్యతను తెలియజేస్తాను. ఈ మధ్య కాశీ రైల్వేస్టేషన్‌కి వెళ్లాను. నేను ఆ నియోజకవర్గం ఎంపీని కాబట్టి ప్రజలకు ఎలాంటి ఇబ్బందులు కలగకుండా ఉండేందుకు సాధారణంగా అర్థరాత్రి వెళ్తుంటాను. కాశీ రైల్వేస్టేషన్‌లో పౌరులకు సౌకర్యాలను చూసేందుకు వెళ్లాను. నేను రైల్వే అధికారులను ట్రాఫిక్ మరియు రైళ్ల గురించి అడిగాను. వందేమాతరం రైళ్లకు విపరీతమైన డిమాండ్ ఉందని నాకు చెప్పారు. అయితే కాస్త ఖర్చుతో కూడుకున్న పని అని చెప్పాను. రైలు టిక్కెట్లు కొంచెం ఖర్చుతో కూడుకున్నప్పటికీ పేదలు మరియు కార్మికులు వందేమాతరం రైళ్లను ఎక్కువగా ఇష్టపడతారని వారు నాకు చెప్పారు. ప్రయాణికులు విచారించగా, లగేజీ కోసం భారీ స్థలం దొరికిందని రైల్వే అధికారులకు చెప్పారు. నిరుపేదలు సాధారణంగా ప్రయాణంలో తమ ఇంటి సామాగ్రి అంతా తీసుకువెళతారు. రెండవది,

సామాన్యుడి ఆలోచనలో ఎంత మార్పు వచ్చిందో మీరే చూడండి. మనం పాత పద్ధతిలో ఉండిపోతే, వందేమాతరం వంటి ఖరీదైన రైళ్లను ప్రవేశపెట్టడానికి మేము హార్ప్ చేస్తూనే ఉంటాము. ప్రజల ఆలోచనతో తెగతెంపులు చేసుకున్న జనాలకు కొత్త మార్పు అర్థం కావడం లేదు. భారతదేశంలోని సామాన్యులు మార్పును ఎలా స్వీకరిస్తున్నారనేది నాకు సంతోషకరమైన విషయం.

ఢిల్లీ-ముంబై ఎక్స్‌ప్రెస్‌వే, ఢిల్లీ-డెహ్రాడూన్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌వే, ఢిల్లీ-అమృత్‌సర్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌వే, ఢిల్లీ-చండీగఢ్ ఎక్స్‌ప్రెస్ వే మరియు ఢిల్లీ-జైపూర్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌వే వంటి ప్రాజెక్టులు భారతదేశ రాజధానిని ప్రపంచంలోని అత్యుత్తమ అనుసంధానిత రాజధానులలో ఒకటిగా మార్చగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉన్నాయి.

దేశం యొక్క మొట్టమొదటి మరియు స్వదేశీ ర్యాపిడ్ రైలు వ్యవస్థ కూడా ఢిల్లీ మరియు మీరట్ మధ్య వేగంగా నిర్మించబడుతోంది. హర్యానా మరియు రాజస్థాన్‌లను ఢిల్లీతో అనుసంధానించడానికి ఇలాంటి వేగవంతమైన రైలు వ్యవస్థలపై పని జరుగుతోంది. ఈ ప్రాజెక్టులు సిద్ధమైతే దేశ రాజధానిగా ఢిల్లీ గుర్తింపును మరింత బలోపేతం చేస్తాయి.

ఢిల్లీ-ఎన్‌సీఆర్‌లోని నిపుణులు, యువకులు, విద్యార్థులు, పాఠశాలకు వెళ్లే పిల్లలు, ఆఫీసులకు వెళ్లేవారు, టాక్సీ డ్రైవర్లు, ఆటో డ్రైవర్లు, వ్యాపారులు, చిన్న దుకాణదారులు మరియు సమాజంలోని ప్రతి వర్గానికి ఇవి ప్రయోజనం చేకూరుస్తాయి.

స్నేహితులారా,

నేడు, దేశం పిఎం గతిశక్తి జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ యొక్క దృష్టిని అనుసరిస్తోంది, దీని కారణంగా ఆధునిక మల్టీమోడల్ కనెక్టివిటీ యొక్క నిర్ణయాత్మక ప్రక్రియ చాలా వేగంగా పెరుగుతోంది. నేను ఇటీవల ధర్మశాలలో అన్ని రాష్ట్రాల ప్రధాన కార్యదర్శులతో సమావేశమయ్యాను. రాష్ట్రాల ప్రధాన కార్యదర్శులు గతిశక్తి యొక్క ఉపయోగాన్ని నొక్కిచెప్పడం మరియు మెరుగైన సమన్వయం కారణంగా ఏదైనా ప్రాజెక్ట్ యొక్క సరైన ప్రణాళిక కోసం ఇప్పుడు ఆరు నెలల బదులు ఆరు రోజులు పడుతుందని చెప్పడం నాకు చాలా ఆనందకరమైన ఆశ్చర్యాన్ని కలిగించింది. గతిశక్తి మాస్టర్ ప్లాన్ 'సబ్కా సాథ్, సబ్కా విశ్వాస్ మరియు సబ్కా ప్రయాస్' యొక్క గొప్ప మాధ్యమంగా మారింది.

ఏ ప్రాజెక్టు ఆలస్యం కాకుండా, అన్ని శాఖలు సామరస్యంగా పని చేయాలని, ప్రతి శాఖ పరస్పరం పూర్తి అవగాహన కలిగి ఉండాలని గతిశక్తిని రూపొందించారు. 'సబ్కా ప్రయాస్' (అందరి కృషి) యొక్క ఈ స్ఫూర్తి పట్టణ అభివృద్ధికి కూడా చాలా ముఖ్యమైనది.

స్వాతంత్య్రం వచ్చిన 'అమృత్‌ కాల్‌'లో మెట్రో నగరాల పరిధిని విస్తరించడంతోపాటు టైర్‌-2, టైర్‌-3 నగరాల్లో మెరుగైన ప్రణాళికతో పని చేయాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది. రాబోయే 25 ఏళ్లలో భారతదేశం వేగంగా అభివృద్ధి చెందాలంటే, మనం నగరాలను పచ్చగా, పరిశుభ్రంగా మరియు స్నేహపూర్వకంగా మార్చాలి. మాస్ ట్రాన్సిట్ నెట్‌వర్క్‌లకు పని చేసే స్థలం మరియు నివాసం వీలైనంత దగ్గరగా ఉండాలనేది మా ప్రాధాన్యత. తొలిసారిగా ఏ ప్రభుత్వమైనా ఇంత పెద్ద ఎత్తున అర్బన్ ప్లానింగ్‌కు ప్రాధాన్యత ఇస్తోంది. మరి పట్టణీకరణను ఎవరూ ఆపలేరని అనుకుందాం. పట్టణీకరణను ఒక సమస్యగా పరిగణించే బదులు, పట్టణీకరణను ఒక అవకాశంగా పరిగణించాలని మేము ప్లాన్ చేస్తే, అది దేశ బలాన్ని అనేక రెట్లు పెంచే అవకాశం ఉంది. మరియు మా దృష్టి ఏమిటంటే, మేము పట్టణీకరణను ఒక అవకాశంగా పరిగణించి, పట్టణ ప్రాంతాల్లో ప్రణాళికను ప్రారంభించడం.

స్నేహితులారా,

పట్టణ పేదల నుంచి పట్టణ మధ్యతరగతి వరకు ప్రతి ఒక్కరికీ మెరుగైన సౌకర్యాలు కల్పించేందుకు పనులు శరవేగంగా జరుగుతున్నాయి. గత ఎనిమిదేళ్లలో 1.70 కోట్ల మందికి పైగా పట్టణ పేదలకు పక్కా గృహాలు అందించారు. లక్షలాది మధ్యతరగతి కుటుంబాలకు ఇళ్ల నిర్మాణానికి ఆర్థిక సాయం కూడా అందించారు. నగరాల్లో ఆధునిక ప్రజా రవాణాపై దృష్టి పెడితే, CNG మరియు ఎలక్ట్రిక్ మొబిలిటీకి సంబంధించిన మౌలిక సదుపాయాలపై కూడా సమానంగా దృష్టి సారిస్తున్నారు. కేంద్ర ప్రభుత్వం యొక్క FAME పథకం దీనికి మంచి ఉదాహరణ. ఈ పథకం కింద, ఢిల్లీతో సహా డజన్ల కొద్దీ నగరాల్లో కొత్త ఎలక్ట్రిక్ బస్సుల సముదాయం సిద్ధంగా ఉంది. కొద్ది రోజుల క్రితం ఢిల్లీలోనూ ఈ పథకం కింద కొన్ని కొత్త బస్సులు నడపటం ప్రారంభించాయి. ఈ బస్సులు పేద మరియు మధ్యతరగతి ప్రజలకు సౌకర్యాలు అందించబోతున్నాయి మరియు కాలుష్య సమస్యను కూడా తగ్గించగలవు.

దేశప్రజల జీవితాన్ని సులభతరం చేసే ఈ సంకల్పం మరింత బలపడుతుంది! టన్నెల్ చూసేందుకు ఓపెన్ జీపు ఏర్పాటు చేశారు. రూల్స్, రెగ్యులేషన్స్, డిసిప్లిన్ అంటూ కాసేపు జీపులో నడిచాను, తర్వాత దిగి నడవడం మొదలుపెట్టాను. ఫలితంగా, నేను ఇక్కడ 10-15 నిమిషాలు ఆలస్యంగా వచ్చాను. సొరంగానికి ఇరువైపులా ఉన్న కళాఖండాలను చూడాలనే కోరికతో నేను నడవడం ప్రారంభించాను. ఆర్ట్ వర్క్స్ ఆరు కాలాలను ప్రతిబింబిస్తాయని పీయూష్జీ పేర్కొన్నారు. మా చర్చల సమయంలో, నాకు అందులో విలువ జోడింపు, ఏదో నవల కనిపించాయి.

'ఏక్ భారత్, శ్రేష్ఠ భారత్'లో సొరంగం అత్యుత్తమ విద్యా కేంద్రమని నేను చెప్పగలను. నేను ప్రపంచం గురించి చెప్పలేను, కానీ సొరంగం లోపల ఎక్కడా ఇంత పొడవైన ఆర్ట్ గ్యాలరీ ఉండదని నేను చెప్పగలను.

ఒక్కసారిగా చూస్తే, మీరు భారతదేశం, దాని వైవిధ్యం, ఉత్సాహం, ఉత్సాహం యొక్క క్షణాలను అర్థం చేసుకోవాలనుకుంటే, సొరంగాన్ని సందర్శించే ఎవరైనా మరియు అతను విదేశీయుడు అయితే అతను నాగాలాండ్, కేరళ, జమ్మూ-కాశ్మీర్‌లను కూడా సొరంగంలో అనుభవిస్తాడు. ఇది చాలా వైవిధ్యాలతో నిండిన కళాకృతి మరియు అది కూడా చేతితో తయారు చేయబడింది.

సొరంగం చూసిన తర్వాత నేను వేరేదాన్ని సూచించాలనుకుంటున్నాను. నిపుణులు నా సూచనకు ఎలా స్పందిస్తారో నాకు తెలియదు. ఆదివారాల్లో రద్దీ తక్కువగా ఉంటుంది కాబట్టి, దాదాపు 4-6 గంటల పాటు అన్ని వాహనాల ప్రవేశాన్ని నిషేధించవచ్చా? పాఠశాల విద్యార్థులకు ఈ ఆర్ట్ గ్యాలరీని చూపిస్తే గొప్ప సేవ అవుతుంది.

విదేశాంగ మంత్రిత్వ శాఖ రాయబార కార్యాలయాలు మరియు మిషన్లలో పనిచేస్తున్న రాయబారులందరినీ ఇక్కడికి రప్పించి, ఈ టన్నెల్ వాక్ నిర్వహించాలని నేను కోరుకుంటున్నాను. వారు మహాత్మా గాంధీ గురించి, శ్రీకృష్ణుడికి సంబంధించిన ఏదైనా మరియు అస్సాం నృత్యాల గురించి తెలుసుకుంటారు.

దీనితో పాటు, ఫోన్ ద్వారా గైడ్‌ను కూడా ఏర్పాటు చేసుకోవచ్చు. ఒక్కోసారి 10 పైసలు తక్కువ వసూలు చేసి టిక్కెట్లు ఇస్తే అనవసర వ్యక్తులు రావడం మానేసి సక్రమంగా వినియోగించుకుంటున్నారు. సందర్శకుల సరైన లెక్కింపు ఉంటుంది.

నేను నిజం చెప్తున్నాను మిత్రులారా. సొరంగంలో నడవడానికి నేను ఈ అవకాశాన్ని పొందలేకపోయాను, ఎందుకంటే దానిని ప్రజలకు తెరిచి ఉంచినట్లయితే, నన్ను ఎవరూ జీపులోంచి దిగడానికి అనుమతించరు. కళల పట్ల ఆసక్తి ఉన్న వారికి ఇది చక్కటి అవకాశం.

ప్రత్యేకంగా ఏదో ఒకటి చేయాలి. నేను గుజరాత్‌లో ఉన్నప్పుడు కొన్ని రోజులు ఓ ప్రయోగం చేసినా అది కుదరలేదు. అహ్మదాబాద్‌లోని ఓ రోడ్డులో రద్దీ ఎక్కువగా ఉంది. నేను మర్చిపోయినప్పటికీ, ఆ రహదారిపై వాహనాలను అనుమతించకూడదని నేను నిర్దిష్ట రోజు నిర్ణయించుకున్నాను. క్రికెట్ ఆడుకోవడానికి ఆ రోజు పిల్లలకు ఆ రోడ్డు ఉంటుంది. ఇది కొద్దిసేపు సందర్శకులను ఆకట్టుకుంది.

రద్దీ ఎక్కువగా లేని రోజున నాలుగైదు గంటల పాటు షికారు చేసేందుకు ఈ రహదారిని అంకితం చేయాలనే ప్రచారం జరగాలని నేను నమ్ముతున్నాను. అది ఆదివారం కావచ్చు. వీఐపీలను కూడా ఆహ్వానించాలి. పార్లమెంటు సమావేశాలు ప్రారంభం కాగానే, ఎంపీలందరూ తమ కుటుంబాలతో కలిసి సొరంగంలో నడవాలని కోరుతున్నాను. కళా విమర్శకుల కోసం ప్రత్యేక ఒకరోజు కార్యక్రమం కూడా నిర్వహించవచ్చు. వారు ఈ సొరంగం గురించి ఏదైనా మంచిగా వ్రాసి మంచి సందేశాన్ని పంపుతారని నేను గట్టిగా నమ్ముతున్నాను.

స్నేహితులారా,

ఢిల్లీ మరియు చుట్టుపక్కల ఉన్న కనెక్టివిటీని మనం కేవలం ప్రయాణానికి సౌకర్యంగా పరిగణించకూడదు. ఇది ఢిల్లీ-నోయిడా-ఘజియాబాద్ ప్రజలకు సౌకర్యాలను అందిస్తుంది, అయితే ఇది పట్టణ ప్రాంతాలపై భారాన్ని తగ్గించే భారీ ప్రయోజనం కూడా ఉంది. ఎవరైనా ప్రయాణానికి మెరుగైన సౌకర్యాన్ని పొందినట్లయితే, ఢిల్లీలోని ఖరీదైన జీవితం నుండి తప్పించుకోవడానికి అతను ఘజియాబాద్ లేదా మీరట్‌కు వెళ్లడాన్ని పరిగణించవచ్చు, ఎందుకంటే అతను అరగంట ఆదాతో త్వరగా ఢిల్లీ చేరుకోవచ్చు. కనెక్టివిటీ కోసం చాలా డబ్బు ఖర్చు చేస్తున్న భారత ప్రభుత్వం, ఢిల్లీ భారాన్ని తగ్గించడానికి కూడా కృషి చేస్తోంది.

స్నేహితులారా,

ట్రాఫిక్ ఇంకా పునఃప్రారంభించనందున ఇక్కడకు వచ్చిన వారు సొరంగాన్ని సందర్శించడానికి కొంత సమయం కేటాయించాలి మరియు ఇతరులకు కూడా ప్రేరణ కలిగించాలి. దీనిని పరిగణనలోకి తీసుకోవాలని వివిధ శాఖల ప్రభుత్వ అధికారులను కూడా నేను కోరుతున్నాను.చాలా ధన్యవాదాలు

మీకు శుభాకాంక్షలు.