કેન્દ્રીય માહિતી અને પ્રસારણ તથા સંસદીય બાબતોનાં રાજ્ય મંત્રી શ્રી એલ મુરુગન "ઇન્ડિયાઝ લાઇવ ઇવેન્ટ્સ ઇકોનોમીઃ અ સ્ટ્રેટેજિક ગ્રોથ ઈમ્પરેટિવ"નું અનાવરણ કરશે. જે માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલું આ પ્રકારનું પ્રથમ શ્વેતપત્ર છે.

મુંબઈમાં વેવ્સ સમિટ 2025 દરમિયાન 3 મે, 2025ના રોજ શ્વેતપત્ર ઔપચારિક રીતે બહાર પાડવામાં આવશે. શ્વેતપત્રમાં ભારતના ઝડપથી વિસ્તરતા જીવંત મનોરંજન ઉદ્યોગનું વિસ્તૃત વિશ્લેષણ પ્રસ્તુત કરવામાં આવ્યું છે. જેમાં ઉભરતા પ્રવાહો, વૃદ્ધિના માર્ગો અને આ ક્ષેત્રના સતત વિકાસ માટે વ્યૂહાત્મક ભલામણો પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે.

ભારતની જીવંત ઘટનાઓનું પરિદ્રશ્ય એક ખંડિત ક્ષેત્રથી દેશના સાંસ્કૃતિક અને સર્જનાત્મક અર્થતંત્રના એક માળખાગત અને પ્રભાવી સ્તંભ ભણીનાં  રૂપાંતરણમાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. 2024થી 2025 સુધીનો સમયગાળો એક વ્યાખ્યાયિત વળાંકને ચિહ્નિત કરે છે, જેમાં 'કોલ્ડપ્લે' જેવા આંતરરાષ્ટ્રીય કાર્યો અમદાવાદ અને મુંબઇમાં પ્રદર્શન કરે છે, જે વૈશ્વિક-સ્કેલ ઇવેન્ટ્સનું આયોજન કરવા માટે ભારતની તૈયારીનો સંકેત આપે છે.

આ ક્ષેત્રના મુખ્ય પ્રવાહોમાં ઇવેન્ટ ટુરિઝમના ઉદયનો સમાવેશ થાય છે. જેમાં લગભગ અડધા મિલિયન ઉપસ્થિત લોકો ખાસ કરીને લાઇવ મ્યુઝિક ઇવેન્ટ્સ માટે મુસાફરી કરે છે - જે મજબૂત મ્યુઝિક-ટૂરિઝમ અર્થતંત્રના ઉદભવનો સંકેત આપે છે. વીઆઇપી (VIP) અનુભવો, ક્યુરેટેડ એક્સેસ અને લક્ઝરી હોસ્પિટાલિટી જેવા પ્રીમિયમ ટિકિટિંગ સેગમેન્ટ્સમાં વાર્ષિક ધોરણે 100 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે. જે વધુને વધુ અનુભવ-સંચાલિત પ્રેક્ષકો તરફ ઇશારો કરે છે. ટાયર -2 શહેરોની ભાગીદારીમાં વધારો થયો છે. જે મલ્ટિ-સિટી ટૂર્સ અને પ્રાદેશિક તહેવારોની વધતી જતી લોકપ્રિયતાથી પ્રેરિત છે.

2024માં, સંગઠિત લાઇવ ઈવેન્ટ્સ સેગમેન્ટમાં 15% વૃદ્ધિ નોંધાઈ હતી. જેણે વધારાની આવકમાં રૂ. 13 અબજનું યોગદાન આપ્યું હતું - તેણે તેને ભારતના માધ્યમો અને મનોરંજન ઈકોસિસ્ટમમાં સૌથી ઝડપથી વિકસતા વર્ટિકલ્સમાંના એક તરીકે પ્રસ્થાપિત કર્યું હતું. વર્તમાન પરિદ્રશ્યમાં મોટા પાયા પરની ઘટનાઓ સામાન્ય રીતે પ્રત્યેકમાં આશરે 2,000થી 5,000 કામચલાઉ રોજગારીનું સર્જન કરે છે. જે રોજગારી અને કૌશલ્ય વિકાસમાં આ ક્ષેત્રના વધતા પ્રદાન પર ભાર મૂકે છે.

કેન્દ્રિત રોકાણો, નીતિગત ટેકો અને માળખાગત અપગ્રેડેશન સાથે ભારત વર્ષ 2030 સુધીમાં વૈશ્વિક સ્તરે ટોચનાં પાંચ જીવંત મનોરંજન સ્થળોમાં સ્થાન મેળવવાનાં માર્ગે અગ્રેસર છે. જે આર્થિક વૃદ્ધિ, રોજગારીનાં સર્જન, પ્રવાસન અને વૈશ્વિક સાંસ્કૃતિક હાજરી વધારવા માટેનાં નવા માર્ગો ખોલે છે.

AP/IJ/GP/JD