કેન્દ્રીય કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા તથા ઇલેક્ટ્રોનિક્સ તથા આઇટી રાજ્ય મંત્રી શ્રી રાજીવ ચંદ્રશેખરે આજે મીડિયા સાથે વાતચીત કરી હતી, જેમાં તેમણે ઓગસ્ટમાં આયોજિત ડિજિટલ અર્થતંત્ર મંત્રીઓની બેઠકનાં મહત્વપૂર્ણ પરિણામોની ચર્ચા કરી હતી. તેમણે એ બાબત પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે, કેવી રીતે ભારતના રાષ્ટ્રપતિપદ હેઠળ જી-20 ડિજિટલ અર્થતંત્ર મંત્રીઓએ એક ઐતિહાસિક પગલું ભરીને ભવિષ્યનાં ડિજિટલ પબ્લિક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર (ડીપીઆઇ)ને અસરકારક રીતે આકાર કેવી રીતે આપી શકાય તે અંગે સર્વસંમતિ સાધી હતી.

શ્રી રાજીવ ચંદ્રશેખરે કહ્યું હતું કે, દેશો વચ્ચે સર્વસંમતિ ત્રણ મુખ્ય ક્ષેત્રો – ડિજિટલ પબ્લિક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, સાયબર સુરક્ષા અને ડિજિટલ કુશળતામાં વિસ્તૃતપણે કેન્દ્રિત છે.

"ડીપીઆઈ, પ્રથમ વખત, વૈશ્વિક સર્વસંમતિ પર પહોંચ્યા બાદ અને તેમની વ્યાખ્યા, માળખું અને સિદ્ધાંતો શું હોવા જોઈએ. આ એક રોમાંચક ચર્ચા છે જેણે જી-૨૦ના સંદર્ભમાં વેગ પકડ્યો છે. ભારત હવે એક કેસ સ્ટડી છે, એક રાષ્ટ્ર તરીકે જેણે પ્રગતિ અને વિકાસ માટે ટેક્નોલૉજિકલ સાધનોનો ઉપયોગ કર્યો છે અને તેનો ઉપયોગ કર્યો છે. જે દેશો વધુને વધુ પાછળ રહી ગયા છે તેઓ આને ડીપીઆઈમાં ભારતની સરસાઈને અનુસરવાના એક માર્ગ તરીકે જુએ છે, જે એક ઓપન સોર્સ ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર છે, અને તેનો ઉપયોગ ભારતની સમાન અસર સર્જવા માટે કરે છે. આ જી-20 વાતચીત દ્વારા, અમે વધુ સમજી શક્યા છીએ કે કેવી રીતે ડીપીઆઈ સમાવેશ માટે એક શક્તિશાળી મિકેનિઝમ છે, ખાસ કરીને વૈશ્વિક દક્ષિણના દેશો માટે, "મંત્રીએ જણાવ્યું હતું.

ભારતે આર્મેનિયા, સિએરા લિઓન, સુરીનામ, એન્ટિગુઆ, બાર્બાડોસ, ત્રિનિદાદ અને ટોબેગો, પાપુઆ ન્યૂ ગિની અને મોરેશિયસ જેવા દેશો સાથે આઠ સમજૂતીકરારો (એમઓયુ) કર્યા છે, જેમાં તેમને કોઈ પણ કિંમતે અને ઓપન સોર્સ એક્સેસ સાથે ઇન્ડિયા સ્ટેક અને ડીપીઆઇ ઓફર કરવામાં આવી છે. આ રાષ્ટ્રો પાસે હવે તેમની સરહદોની અંદર આ સંસાધનોને અપનાવવાની અને તેનો ઉપયોગ કરવાની તક છે, તેમની અનન્ય નવીનતા ઇકોસિસ્ટમ્સને વધુ વિકસિત કરવાની તક છે.

ડીપીઆઈ ઉપરાંત, મંત્રી શ્રીએ રાષ્ટ્રોએ સાયબર સુરક્ષાને પણ કેવી રીતે પ્રાધાન્ય આપ્યું છે તે વિશે વાત કરી હતી, અને ઝડપથી વિકસતા અર્થતંત્ર માટે તેના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો. શ્રી રાજીવ ચંદ્રશેખરે કહ્યું હતું કે, "સાયબર સુરક્ષાનાં સંબંધમાં જી20 ડિજિટલ અર્થતંત્ર મંત્રીઓએ વેપાર-વાણિજ્ય માટે સુરક્ષા વ્યવસ્થા કરવી શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે એ વિષય પર વિસ્તૃત ચર્ચાવિચારણા કરી છે. સાયબર સુરક્ષા વિશ્વના તમામ દેશો માટે એક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો છે કારણ કે ડિજિટલ અર્થતંત્ર આર્થિક પ્રગતિ અને વૈશ્વિક અર્થતંત્રનો વધુને વધુ મોટો ઘટક બની રહ્યો છે."

સર્વસંમતિનો ત્રીજો મુદ્દો એ ડિજિટલ કુશળતા હતી. મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે, કોવિડ પછીની ડિજિટલ દુનિયામાં, રાષ્ટ્રોએ એ સુનિશ્ચિત કરવું જરૂરી છે કે યુવાનોમાં ડિજિટલ કૌશલ્યોનું શિક્ષણ અને સંવર્ધન થાય.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "કોવિડ પછીની આ ડિજિટલ દુનિયામાં ડિજિટલ કૌશલ્યોની વધુને વધુ જરૂર છે. ભારતની પ્રતિભાઓ આપણા યુવાનો માટે ડિજિટલ કૌશલ્યોનું સર્જન કરવા પર કેન્દ્રિત છે. આ તે વસ્તુ છે જે આ ચર્ચા દરમિયાન ગુંજી ઉઠી છે. શ્રી રાજીવ ચંદ્રશેખરે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, ઘણા દેશો એકબીજા સાથે અને ભારત સાથે ભાગીદારી કરવામાં રસ ધરાવે છે, જેથી આગામી ટેકેડમાં ચાલી રહેલા પડકારોનો સામનો કરવા માટે ડિજિટલ-રેડી, ભવિષ્ય માટે તૈયાર કૌશલ્ય પ્રતિભાનું સર્જન કરી શકાય."

CB/GP/JD