પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે ​​ઈન્દિરા ગાંધી સ્ટેડિયમ, નવી દિલ્હી ખાતે 44મા ચેસ ઓલિમ્પિયાડ માટે ઐતિહાસિક મશાલ રિલે લોન્ચ કરી હતી. FIDEના પ્રમુખ આર્કાડી ડ્વોરકોવિચે પ્રધાનમંત્રીને આ મશાલ સોંપી, જેમણે બદલામાં તેને ગ્રાન્ડમાસ્ટર વિશ્વનાથન આનંદને સોંપી હતી. ચેન્નાઈ નજીક મહાબલીપુરમ ખાતે અંતિમ પરિસમાપ્તિ પહેલા 40 દિવસના ગાળામાં આ મશાલને 75 શહેરોમાં લઈ જવામાં આવશે. દરેક સ્થળે રાજ્યના ચેસ ગ્રાન્ડમાસ્ટર મશાલ મેળવશે. પ્રધાનમંત્રી શ્રી મોદીએ ખેલો ચેસ સેરેમોનિયલ મૂવ પણ કર્યું અને ત્યારબાદ શ્રીમતી કોનેરુ હમ્પીએ એક ચાલ કરી હતી. આ પ્રસંગે કેન્દ્રીય મંત્રીઓ શ્રી અનુરાગ સિંહ ઠાકુર અને શ્રી નિશિથ પ્રામાણિક, ચેસ ખેલાડીઓ અને ઉત્સાહીઓ, રાજદૂતો, ચેસ અધિકારીઓ અને અન્યો હાજર હતા.

FIDEના પ્રમુખ આર્કાડી ડ્વોર્કોવિચે મશાલ રિલેની નવી પરંપરાની શરૂઆત કરવા માટે પહેલ કરવા બદલ ભારત સરકારનો આભાર માન્યો હતો જે સમગ્ર વિશ્વમાં રમતને લોકપ્રિય અને બનાવશે અને નવો ઢોળ ચઢાવશે. “FIDE પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનું એમની હાજરી અને અમારું સન્માન કરવા બદલ આભારી છે” તેમણે કહ્યું અને 2010માં એક જ જગ્યાએ મોટાભાગના ખેલાડીઓ ચેસ રમતા હતા તે પ્રસંગે નવી ક્ષમતાઓ બનાવવામાં ચેસની રમતનાં મહત્વ પર સફળતા તરફ દોરી જવામાં શિક્ષણ અને રમતગમતનાં સંયોજનની ભૂમિકા પર પ્રધાનમંત્રીનાં પ્રવચનને યાદ કર્યું હતું. FIDE પ્રમુખે આશા વ્યક્ત કરી હતી કે ચેસ ભારત અને સમગ્ર વિશ્વમાં તમામ શાળાઓનો ભાગ બનશે. તેમણે કહ્યું, “ભારત આજે સૌથી ઝડપથી વિકસતો ચેસ દેશ છે અને તમારી પાસે તેના પર ગર્વ લેવાનો તમામ આધાર છે. ચેસના હિતમાં તમે જે અદ્ભુત કાર્ય કરી રહ્યા છો તેના માટે અમે તમારાં નેતૃત્વ માટે આભારી છીએ.”

સભાને સંબોધતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, “આજે ચેસ ઓલિમ્પિયાડ રમતો માટે પ્રથમ મશાલ રિલે ભારતમાંથી શરૂ થઈ રહી છે. પ્રથમ વખત, આ વર્ષે, ભારત ચેસ ઓલિમ્પિયાડ ગેમ્સનું પણ આયોજન કરવા જઈ રહ્યું છે. અમને ગર્વ છે કે એક રમત, તેનાં જન્મસ્થળથી શરૂ કરીને અને સમગ્ર વિશ્વમાં તેની છાપ છોડીને, ઘણા દેશો માટે ઉત્કટ બની ગઈ છે." તેમણે આગળ કહ્યું, “સદીઓ પહેલા, આ રમતની મશાલ ભારતમાંથી ચતુરંગનાં રૂપમાં સમગ્ર વિશ્વમાં ગઈ હતી. આજે ચેસના પ્રથમ ઓલિમ્પિયાડની મશાલ પણ ભારતમાંથી નીકળી રહી છે. આજે જ્યારે ભારત તેની આઝાદીનાં 75મા વર્ષ, અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરી રહ્યું છે, ત્યારે આ ચેસ ઓલિમ્પિયાડની મશાલ દેશના 75 શહેરોમાં પણ જશે, એમ તેમણે કહ્યું હતું. “FIDE એ નક્કી કર્યું છે કે દરેક ચેસ ઓલિમ્પિયાડ રમત માટે ટોર્ચ રિલે ભારતથી જ શરૂ થશે. આ સન્માન માત્ર ભારતનું સન્માન નથી, પરંતુ ચેસના આ ભવ્ય વારસાનું પણ સન્માન છે. હું આ માટે FIDE અને તેના તમામ સભ્યોને અભિનંદન આપું છું.”

પ્રધાનમંત્રીએ ચેસમાં ભારતની ધરોહર પર વિગતે છણાવટ કરી હતી. તેમણે કહ્યું, “આપણા પૂર્વજોએ ચતુરંગા અથવા ચેસ જેવી રમતોની શોધ વિશ્લેષણાત્મક અને સમસ્યા હલ કરવાના  મગજ માટે કરી હતી. ચેસ, ભારત દ્વારા, વિશ્વના ઘણા દેશોમાં પહોંચી અને ખૂબ જ લોકપ્રિય બની. આજે, શાળાઓમાં ચેસનો ઉપયોગ યુવાનો અને બાળકો માટે શિક્ષણનાં સાધન તરીકે થાય છે.” તેણે નોંધ્યું હતું કે તાજેતરનાં વર્ષોમાં, ભારત ચેસમાં તેના પ્રદર્શનમાં સતત સુધારો કરી રહ્યું છે. આ વર્ષે, ચેસ ઓલિમ્પિયાડમાં ભારતની ટુકડી અત્યાર સુધીની સૌથી મોટી છે. પ્રધાનમંત્રીએ આશા વ્યક્ત કરી હતી કે ભારત આ વર્ષે મેડલનો નવો રેકોર્ડ બનાવશે.

પ્રધાનમંત્રીએ એવા ઘણા બધા પાઠ વિશે વાત કરી જે ચેસ આપણને આપણાં જીવનમાં આપે છે. જીવનમાં કોઇ પણ સ્થાનને ધ્યાનમાં લીધા વિના દરેક માટે યોગ્ય સમર્થનની જરૂરિયાતને રેખાંકિત કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે “જેમ ચેસના દરેક મહોરાંની પોતાની આગવી તાકાત અને અનન્ય ક્ષમતા હોય છે. જો તમે મહોરાં સાથે યોગ્ય ચાલ કરો અને તેની શક્તિનો યોગ્ય ઉપયોગ કરો, તો તે સૌથી શક્તિશાળી બને છે. ચેસબોર્ડની આ વિશેષતા આપણને જીવનનો મોટો સંદેશ આપે છે. જો યોગ્ય ટેકો અને યોગ્ય વાતાવરણ આપવામાં આવે તો, સૌથી નબળા માટે પણ કોઈ લક્ષ્ય અશક્ય નથી."

ચેસના બીજા પાઠ પર પ્રકાશ પાડતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે “ચેસની રમતની અન્ય એક મોટી વિશેષતા દૂરદર્શિતા છે. ચેસ આપણને કહે છે કે વાસ્તવિક સફળતા ટૂંકા ગાળાની સફળતાને બદલે દૂરંદેશીથી મળે છે. પ્રધાનમંત્રીએ ધ્યાન દોર્યું હતું કે આ પાઠ ભારતની રમત નીતિ અને લક્ષ્ય ઓલિમ્પિક્સ પોડિયમ સ્કીમ (TOPS) જેવી યોજનાઓની માહિતી આપે છે જેણે પરિણામો આપવાનું શરૂ કર્યું છે.

ટોક્યો ઓલિમ્પિક્સ, પેરાલિમ્પિક્સ, થોમસ કપ અને બોક્સિંગમાં ભારતની તાજેતરની સફળતાઓનો ઉલ્લેખ કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, “આપણા દેશમાં પ્રતિભાની કોઈ કમી નથી. દેશના યુવાનોમાં હિંમત, સમર્પણ અને શક્તિની કોઈ કમી નથી. અગાઉ આપણા આ યુવાનોએ યોગ્ય પ્લેટફોર્મ માટે રાહ જોવી પડી હતી. આજે, 'ખેલો ઈન્ડિયા' અભિયાન હેઠળ, દેશ આ પ્રતિભાઓને શોધી રહ્યો છે અને તેને આકાર આપી રહ્યો છે." ખેલો ઈન્ડિયા હેઠળ દેશના દૂરના વિસ્તારોમાંથી રમતગમતની પ્રતિભા ઉભરી રહી છે અને દેશનાં વિવિધ નગરો અને જિલ્લાઓમાં આધુનિક રમતગમતનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. તેમણે એ પણ ધ્યાન દોર્યું કે નવી શિક્ષણ નીતિ હેઠળ રમતગમતને અન્ય શૈક્ષણિક વિષયો તરીકે ગણવામાં આવે છે. તેમણે કહ્યું કે ફિઝિયો, સ્પોર્ટ્સ સાયન્સ જેવા સ્પોર્ટ્સના ઘણા નવા આયામો સામે આવી રહ્યા છે અને દેશમાં ઘણી સ્પોર્ટ્સ યુનિવર્સિટીઓ ખોલવામાં આવી રહી છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ખેલાડીઓ પર અપેક્ષાઓનાં દબાણને સ્વીકાર્યું અને તેમને શૂન્ય ટકા તણાવ અથવા દબાણ સાથે સો ટકા આપવાની સલાહ આપી. તેમણે કહ્યું કે દેશ તમારી મહેનત અને સમર્પણને જુએ છે. જેટલી જીત એ રમતનો એક ભાગ છે, ફરીથી જીતવાની તૈયારી કરવી એ પણ રમતનો એક ભાગ છે. ચેસમાં એક ખોટી ચાલની કિંમતનો ઉલ્લેખ કરતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે જો રમત એક ભૂલથી જઈ શકે છે, તો વ્યક્તિ મગજની શક્તિનો ઉપયોગ કરીને પરિસ્થિતિને પાછી મેળવી શકે છે, તેથી શાંત રહેવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેમણે સૂચવ્યું કે યોગ અને ધ્યાન આમાં ઘણી મદદ કરી શકે છે. તેમણે યોગને રોજિંદા જીવનનો ભાગ બનાવવા અને આગામી આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસમાં ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લેવા અપીલ કરી હતી.

આ વર્ષે, પ્રથમ વખત, આંતરરાષ્ટ્રીય ચેસ બોડી, FIDEએ ચેસ ઓલિમ્પિયાડ ટોર્ચની સ્થાપના કરી છે જે ઓલિમ્પિક પરંપરાનો એક ભાગ છે, પરંતુ ચેસ ઓલિમ્પિયાડમાં ક્યારેય કરવામાં આવી ન હતી. ભારત ચેસ ઓલિમ્પિયાડ ટોર્ચ રિલે ધરાવનાર પ્રથમ દેશ બનશે. નોંધનીય છે કે, ચેસનાં ભારતીય મૂળને વધુ ઊંચાઈએ લઈ જતા, ચેસ ઓલિમ્પિયાડ માટે ટોર્ચ રિલેની આ પરંપરા હવેથી હંમેશા ભારતમાં શરૂ થશે અને યજમાન દેશમાં પહોંચતા પહેલા તમામ ખંડોમાં પ્રવાસ કરશે.

44મી ચેસ ઓલિમ્પિયાડ 28મી જુલાઈથી 10મી ઑગસ્ટ, 2022 દરમિયાન ચેન્નાઈમાં યોજાશે. 1927થી આયોજિત આ પ્રતિષ્ઠિત સ્પર્ધા ભારતમાં અને 30 વર્ષ પછી એશિયામાં પ્રથમ વખત યોજાઈ રહી છે. 189 દેશો ભાગ લઈ રહ્યા છે, આ કોઈપણ ચેસ ઓલિમ્પિયાડમાં સૌથી મોટી સહભાગિતા હશે.

SD/GP/JD

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com