ਸਿਹਤ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲਾ

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਐਕਟਿਵ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅੱਜ 1.46 ਲੱਖ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ; ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਨਵੇਂ ਕੇਸਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਰਿਕਵਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ


ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੇ 1.21 ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ

Posted On: 24 FEB 2021 11:13AM by PIB Chandigarh

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਐਕਟਿਵ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1.50 ਲੱਖ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ । ਅੱਜ ਐਕਟਿਵ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1,46,907 ਲੱਖ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ । ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਐਕਟਿਵ ਮਾਮਲੇ, ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਲ ਪੋਜ਼ੀਟਿਵ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚੋਂ  1.33 ਫੀਸਦ ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ।

ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ 13,742 ਨਵੇਂ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ 14,037 ਰਿਕਵਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੁੱਲ ਐਕਟਿਵ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 399 ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਧ ਗਿਰਾਵਟ ਨਜ਼ਰ ਆਈ ਹੈ।

ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸਾਰਣੀ ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਐਕਟਿਵ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ 298 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੋਜ਼ੀਟਿਵ  ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਜ਼ਰ ਆਈਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂਕਿ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ 803 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਘਟਣ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੇਗੈਟਿਵ ਤਬਦੀਲੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image001D3F3.jpghttps://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image001D3F3.jpg

 

ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਹਫਤੇ ਦੌਰਾਨ, 12 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅੋਸਤਨ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਵੇਂ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਹਨ - ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਕੇਰਲ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਕਰਨਾਟਕ, ਪੰਜਾਬ, ਗੁਜਰਾਤ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ । ਦੋ ਰਾਜ- ਕੇਰਲ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੋਵੇਂ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਹਫਤੇ ਦੌਰਾਨ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅੋਸਤਨ 4000 ਤੋਂ ਵੱਧ  ਨਵੇਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਵਾਲੇ ਮਾਮਲੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

 

https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image002CP49.jpghttps://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image002CP49.jpg

24 ਫਰਵਰੀ, 2021 ਨੂੰ, ਆਰਜ਼ੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਤੱਕ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਕਵਰੇਜ 2,54,356 ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਰਾਹੀਂ 1,21,65,598 ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਮੁਕੰਮਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 64,98,300 ਐਚਸੀਡਬਲਿਊਡਜ਼ (ਪਹਿਲੀ ਖੁਰਾਕ), 13,98,400 ਐਚਸੀਡਬਲਿਊਡਜ਼ (ਦੂਜੀ ਖੁਰਾਕ) ਅਤੇ 42,68,898 ਐਫਐਲਡਬਲਿਊਡਜ਼ (ਪਹਿਲੀ ਖੁਰਾਕ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ।

ਕੋਵਿਡ-19 ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਦੂਜੀ ਖ਼ੁਰਾਕ 13 ਫਰਵਰੀ 2021 ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ , ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 28 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਵਿਡ ਰੋਕੂ ਟੀਕੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ । ਫਰੰਟ ਲਾਈਨ ਵਰਕਰਾਂ ਲਈ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 2 ਫਰਵਰੀ 2021 ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ।

 

 

 

ਲੜੀ ਨੰਬਰ

ਰਾਜ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼

ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾ ਚੁੱਕੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀ

ਪਹਿਲੀ ਖੁਰਾਕ

ਦੂਜੀ ਖੁਰਾਕ

ਕੁੱਲ ਖੁਰਾਕਾਂ

1

ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਟਾਪੂ

5,565

2,018

7,583

2

ਆਂਧਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼

4,45,327

1,11,483

5,56,810

3

ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼

22,419

5,497

27,916

4

ਅਸਾਮ

1,75,185

15,189

1,90,374

5

ਬਿਹਾਰ

5,32,936

59,521

5,92,457

6

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ

15,766

1,237

17,003

7

ਛੱਤੀਸਗੜ

3,58,080

30,946

3,89,026

8

ਦਾਦਰਾ ਅਤੇ ਨਗਰ ਹਵੇਲੀ

5,028

261

5,289

9

ਦਮਨ ਅਤੇ ਦਿਉ

1,808

254

2,062

10

ਦਿੱਲੀ

3,34,333

24,762

3,59,095

11

ਗੋਆ

15,804

1,280

17,084

12

ਗੁਜਰਾਤ

8,26,583

78,471

9,05,054

13

ਹਰਿਆਣਾ 

2,15,743

53,110

2,68,853

14

ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼

97,607

12,672

1,10,279

15

ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ

2,17,910

10,285

2,28,195

16

ਝਾਰਖੰਡ

2,67,556

14,578

2,82,134

17

ਕਰਨਾਟਕ

5,69,416

1,57,944

7,27,360

18

ਕੇਰਲ

4,14,509

62,299

4,76,808

19

ਲੱਦਾਖ

7,368

611

7,979

20

ਲਕਸ਼ਦੀਪ 

2,343

621

2,964

21

ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼

6,44,431

32,529

6,76,960

22

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ

9,48,539

80,824

10,29,363

23

ਮਨੀਪੁਰ

43,507

1,894

45,401

24

ਮੇਘਾਲਿਆ

28,190

1,200

29,390

25

ਮਿਜ਼ੋਰਮ

17,315

3,490

20,805

26

ਨਾਗਾਲੈਂਡ

24,985

4,819

29,804

27

ਓਡੀਸ਼ਾ

4,47,176

1,30,470

5,77,646

28

ਪੁਡੂਚੇਰੀ

9,431

1,019

10,450

29

ਪੰਜਾਬ

1,33,718

23,867

1,57,585

30

ਰਾਜਸਥਾਨ

7,83,205

94,838

8,78,043

31

ਸਿੱਕਮ

14,721

973

15,694

32

ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ

3,59,063

41,337

4,00,400

33

ਤੇਲੰਗਾਨਾ

2,81,382

1,06,167

3,87,549

34

ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ

85,789

16,349

1,02,138

35

ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼

11,40,754

86,021

12,26,775

36

ਉਤਰਾਖੰਡ

1,36,058

11,242

1,47,300

37

ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ

7,20,569

81,108

8,01,677

38

ਫੁਟਕਲ

4,17,079

37,214

4,54,293

 

ਕੁੱਲ

1,07,67,198

13,98,400

1,21,65,598

 

 

ਟੀਕਾਕਰਨ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ 39 ਵੇਂ ਦਿਨ (23 ਫਰਵਰੀ, 2021) ਨੂੰ, 4,20,046 ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ । ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 2,79,823 ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟੀਕੇ 9,479 ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪਹਿਲੀ ਖੁਰਾਕ (ਐਚ.ਸੀ. ਡਬਲਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਐਫ.ਐਲ. ਡਬਲਿਊਜ਼) ਲਈ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ 1,40,223 ਐਚ.ਸੀ. ਡਬਲਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਟੀਕੇ ਦੀ ਦੂਜੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ । 

ਕੁੱਲ 1,21,65,598 ਵੈਕਸੀਨ ਖੁਰਾਕਾਂ ਵਿਚੋਂ, 1,07,67,198 (ਐਚ.ਸੀ. ਡਬਲਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਐਫ.ਐਲ. ਡਬਲਿਊਜ਼ ) ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਖੁਰਾਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁੱਲ 13,98,400 ਐਚ.ਸੀ. ਡਬਲਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਟੀਕੇ ਦੀ ਦੂਜੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ।

https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image003KS8V.jpghttps://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image003KS8V.jpg

 

12 ਰਾਜਾਂ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ 75 ਫੀਸਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਜਿਸਟਰਡ ਐਚ.ਸੀ. ਡਬਲਿਊਜ਼ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਮੁਕੰਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ । ਇਹ ਹਨ - ਬਿਹਾਰ, ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ, ਉੜੀਸਾ, ਗੁਜਰਾਤ, ਛੱਤੀਸਗੜ, ਲਕਸ਼ਦੀਪ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉਤਰਾਖੰਡ, ਝਾਰਖੰਡ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ।

 

https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image0040QK0.jpghttps://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image0040QK0.jpg

10 ਰਾਜਾਂ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ 60 ਫੀਸਦ ਤੋਂ ਵੱਧ  ਰਜਿਸਟਰਡ ਐੱਫ.ਐੱਲ. ਡਬਲਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ ਰੋਕੂ  ਟੀਕੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਹਨ- ਦਾਦਰਾ ਅਤੇ ਨਗਰ ਹਵੇਲੀ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਲਕਸ਼ਦੀਪ, ਗੁਜਰਾਤ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ, ਓਡੀਸ਼ਾ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉਤਰਾਖੰਡ ਅਤੇ ਛੱਤੀਸਗੜ ।

https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image005BDYB.jpghttps://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image005BDYB.jpg

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਰਿਕਵਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅੱਜ 1,07,26,702 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਕੌਮੀ ਰਿਕਵਰੀ ਦਰ ਅੱਜ 97.25 ਫ਼ੀਸਦ ਹੋ ਗਈ ਹੈ । ਕੁੱਲ ਰਿਕਵਰ ਹੋਏ ਕੇਸਾਂ ਅਤੇ ਐਕਟਿਵ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚਲਾ ਪਾੜਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਇਹ ਵੱਧ ਕੇ 10,579,795 ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ।

ਕੋਵਿਡ -19 ਵਿਰੁੱਧ ਨਵੇਂ ਰਿਕਵਰ ਹੋਏ ਕੇਸਾਂ ਵਿਚੋਂ 86.26 ਫੀਸਦ ਮਾਮਲੇ 6 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। 

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਨਵੇਂ ਰਿਕਵਰ ਕੇਸਾਂ  5,869  ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਿਕਵਰੀ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ 4,823 ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ 453 ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

 

 

https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image006T67I.jpghttps://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image006T67I.jpg

 

86.15 ਫ਼ੀਸਦ ਨਵੇਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਵਾਲੇ ਕੇਸ 6 ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਦਰਜ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਨਵੇਂ ਕੇਸ 6,218 ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਰਲ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 4,034 ਅਤੇ 442 ਨਵੇਂ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ।

 https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image007ET7M.jpg

 

https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image007ET7M.jpg

 

ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ 104 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਹੋਈ ਹੈ।

5 ਰਾਜ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 81.73 ਫੀਸਦ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 51 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 14 ਮੌਤਾਂ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 10 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।

 

https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image008GR10.jpghttps://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image008GR10.jpg

 

19 ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਮੌਤ ਹੋਣ ਦੀ ਖਬਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਨ – ਗੁਜਰਾਤ, ਹਰਿਆਣਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਉੜੀਸਾ, ਝਾਰਖੰਡ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਅਸਾਮ, ਲਕਸ਼ਦੀਪ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਲੱਦਾਖ, ਮਨੀਪੁਰ, ਮਿਜ਼ੋਰਮ, ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ, ਮੇਘਾਲਿਆ, ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਟਾਪੂ, ਸਿੱਕਮ, ਨਾਗਾਲੈਂਡ, ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਦਮਨ ਤੇ ਦਿਉ, ਅਤੇ ਦਾਦਰਾ ਤੇ ਨਗਰ ਹਵੇਲੀ ।

ਤੇਰ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ 1 ਤੋਂ 5 ਮੌਤਾਂ ਰਿਪੋਰਟ ਹੋਈਆਂ ਹਨ; 2 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ 6 ਤੋਂ 10 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ; 1 ਰਾਜ ਵਿੱਚ 10 ਤੋਂ 20 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ 1 ਰਾਜ ਵਿੱਚ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।

https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image009NZ2O.jpghttps://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/image/image009NZ2O.jpg

****

ਐਮਵੀ / ਐਸਜੇ



(Release ID: 1700420) Visitor Counter : 204