ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ
2020-21 ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ରିପୋର୍ଟର ମୁଖ୍ୟାଂଶ
Posted On:
29 JAN 2021 3:47PM by PIB Bhubaneshwar
- କେନ୍ଦ୍ର ଅର୍ଥ ଓ କର୍ପୋରେଟ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରମତୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଆଜି ସଂସଦରେ 2020-21ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ରିପୋର୍ଟ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ରିପୋର୍ଟକୁ କୋଭିଡ୍ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉତ୍ସର୍ଗ କରାଯାଇଛି । ଏହାର ମୁଖ୍ୟାଂଶ ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦାନ କରାଗଲା ।
- ଶତାବ୍ଦୀରେ ଥରେ ଦେଖାଦେଇଥିବା ମହାମାରୀ ଭଳି ସଂକଟ ମଧ୍ୟରେ ଜୀବନ ଓ ଜୀବିକାର ସୁରକ୍ଷା
- ଭାରତ କୋଭିଡ ମହାମାରୀ ଆରମ୍ଭରେ ଜୀବନ ଓ ଜୀବିକା ରକ୍ଷା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲା ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ଲାଭ ନିମନ୍ତେ ସ୍ୱଳ୍ପକାଳୀନ ଯନ୍ତ୍ରଣାକୁ ଆଦରି ନେବାକୁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ।
- ମାନବିକ ନୀତିରୁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଉଦ୍ରେକ ହୋଇଥିଲା ।
- ମଣିଷ ଜୀବନ ଚାଲିଗଲେ ତାହାକୁ ଫେରାଇ ଅଣାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ସେଥିପାଇଁ ସରକାର ଏହି ନୀତି ଅବଲମ୍ବନ କରିଥିଲେ ।
- ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ମହାମାରୀର ସାମୟିକ ଆଘାତ ପରେ ପୁଣି ସ୍ୱାଭାବିକ ହେବ ।
- ଆଗୁଆ କଠୋର ଲକ୍ଡାଉନ ଲାଗୁ କରାଯିବା ଫଳରେ ଏହା ଏକ ଜିତାପଟ ରଣନୀତି ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଜୀବନରକ୍ଷା ହେବା ସହିତ ମଧ୍ୟମରୁ ଦୀର୍ଘମିଆଦି ଅର୍ଥନୈତିକ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଜୀବିକା ସୁରକ୍ଷିତ ହୋଇପାରିଲା ।
- ଏହି ରଣନୀତି ପଛରେ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ଗବେଷଣା ଯାହା ହାନ୍ସେନ ଓ ସର୍ଜେଣ୍ଟ (2001)ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିଲା ତାହାର ପ୍ରେରଣା ଥିଲା । ଏହି ନୀତି ଅନୁସାରେ ସବୁଠୁ ଖରାପ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଯଥାସମ୍ଭବ କ୍ଷତିକୁ ସର୍ବନିମ୍ନରେ ସୀମିତ ରଖିବା ଏବଂ ଅନିଶ୍ଚିତତାର ମୁକାବିଲା କରିବାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ ।
- ଏହି ରଣନୀତି କରୋନା ସଂକ୍ରମଣର ଧାରାକୁ ପ୍ରତିହତ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହି ସଂକ୍ରମଣ ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2020ରେ ଶୀର୍ଷରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ନିମ୍ନଗାମୀ ହେଲା ।
- ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ଶିଖର ପରେ ଭାରତରେ ସଂକ୍ରମଣର ଧାରା ହ୍ରାସ ପାଇବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଗଲା ଏବଂ ଗତାଗତ କ୍ରମଶଃ ବଢିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଦେଶ କରୋନା ନିମ୍ନଗାମୀ ହେବାର ଅଦ୍ୱିତୀୟ ଅନୁଭବ ପାଇଲା ।
- ଉପରୁ ତଳକୁ ଖସି ପୁଣି ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବମୁଖୀ ଅର୍ଥନୀତି, ଯାହା ଦ୍ୱିତୀୟ ତ୍ରୟମାସିକରେ ଜିଡିପିର 7.5 ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସରେ ଦେଖାଦେଇଥିଲା ସେଥିରେ କ୍ରମଶଃ ଉନ୍ନତି ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଲା ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିର ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉନ୍ନତିର ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଗଲା । ତ୍ରୟମାସିକ-1ରେ ଜିଡିପିର ସଂକୋଚନ 1.9 ଶତାଂଶରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା ।
- କେଭିଡ୍ ମହାମାରୀ ଉଭୟ ଚାହିଦା ଓ ଯୋଗାଣକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା ।
- ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ଏକମାତ୍ର ଦେଶ ଯିଏ କି ପ୍ରଥମେ ଢାଞ୍ଚାଗତ ସଂସ୍କାର ଘୋଷଣା କରି ଯୋଗାଣ ବଢାଇବାକୁ ମଧ୍ୟମ ଓ ଦୀର୍ଘମିଆଦି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲା । ଏଥିସହିତ ଉତ୍ପାଦନ ଦକ୍ଷତା ଯେପରି ଦୀର୍ଘକାଳ ପାଇଁ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ନ ହୁଏ ସେଥିପ୍ରତି ମଧ୍ୟ ଯତ୍ନବାନ ହୋଇଥିଲା ।
- ଶୃଙ୍ଖଳିତ ଯୋଗାଣ ନୀତି ଦ୍ୱାରା ଏହା ନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଇଥିଲା ଯେ ଆର୍ଥିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଉପରୁ କଟକଣା ଉଠିବା ମାତ୍ରେ ଦେଶରେ ଚାହିଦା ବଢିବ ।
- ଜାତୀୟ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଇପ ଲାଇନ ଉପରେ ସରକାରୀ ନିବେଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କେନ୍ଦ୍ରୀକୃତ ହୋଇଥିଲା । ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା ଚାହିଦାକୁ ଅଧିକ ବଢାଇ ଆର୍ଥିକ ପୁନରୁଦ୍ଧାରକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ।
- ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ସଂକ୍ରମଣକୁ ଏଡାଇ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ସୁଧାରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ରଣକୌଶଳାତ୍ମକ ନୀତିନିର୍ଦ୍ଧାରଣରେ ଏକ ଅନୁପମ ଘଟଣା । ଶତାବ୍ଦୀରେ ଥରେ ଘଟିଥିବା ଏକ ମହାମାରୀ କାଳରେ ଏହା ଏକ ଅଦ୍ୱିତୀୟ କଥା ।
- 2020-21ରେ ଅର୍ଥନୀତିର ସ୍ଥିତି ଏକ; ସିଂହାବଲୋକନ
- କରୋନା ମହାମାରୀ ବିଶ୍ୱ ଆର୍ଥିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଭୁଲୁଣ୍ଠିତ କରିଥିଲା । ବିଶ୍ୱ ଆର୍ଥିକ ସଂକଟ ପରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥାର ଦୁର୍ଦ୍ଦଶା ଏଭଳି କେବେ ହୋଇ ନ ଥିଲା ।
- ଲକ୍ଡାଉନ ଓ ସାମାଜିକ ଦୂରତ୍ୱ ନିୟମ ମନ୍ଥର ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଅଚଳ କରିଦେଇଥିଲା ।
- ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ମୁଦ୍ରାପାଣ୍ଠିର ଜାନୁୟାରୀ 2021 ଆକଳନ ଅନୁସାରେ ବିଶ୍ୱ ଆର୍ଥିକ ଉତ୍ପାଦନ 2020ରେ 3.5 ଶତାଂଶ ହ୍ରାସ ପାଇବ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଇଛି ।
- ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶର ସରକାର ଓ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ ନିଜ ନିଜର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ କରିବା ପାଇଁ ନାନା ନୀତି ଓ ପଦକ୍ଷେପ ମାନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେଥିମଧ୍ୟରେ ପଲିସି ରେଟ ହ୍ରାସ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କୋହଳ ନୀତି ଅନ୍ୟତମ ।
- ଭାରତ ଏଥିପାଇଁ ଚଉମୁଖୀ ରଣନୀତି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା । ସେଥିମଧ୍ୟରେ ବିତ୍ତୀୟ ଆର୍ଥିକ ପଦକ୍ଷେପ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ନୀତି, ଢାଞ୍ଚାଗତ ସଂସ୍କାର ଓ ମହାମାରୀ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା ।
- ସୁସଂହତ ବିତ୍ତୀୟ ଓ ମୁଦ୍ରାନୀତି ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା