প্রিয় বন্ধুসকল,

ষষ্ঠ ভাৰত-জাপান সংবাদ সন্মিলনত ভাষণ দিবলৈ পাই মই সন্মানীত বোধ কৰিছো৷

৫ বছৰ পূৰ্বে আমি পাৰস্পৰিক আলোচনাৰ বাবে এই সন্মিলনৰ শুভাৰম্ভ কৰিছিলো। সেইসময়ত প্রধানমন্ত্রী আছিল শ্বিনজো আবে। তাৰপাছত নতুন দিল্লীৰ পৰা টকিঅ’, ইয়াংগনৰ পৰা উলানবাটলৈকে এই সন্মিলন পর্যায়ক্রমে আয়োজন কৰা হৈছে। সন্মিলনৰ এই দীঘলীয়া যাত্রাপথত যিবোৰ বিষয় মোৰ মনলৈ আহিছে সেইবোৰৰ ভিতৰত মৌলিক উদ্দেশ্যপূৰণত পাৰস্পৰিক আলোচনা চলাই যোৱাৰ উৎসাহ; গণতন্ত্রৰ অভিন্ন মূল্যবোধসমূহ তুলি ধৰা, মানৱতা, অহিংসা, স্বাধীনতা আৰু সহনশীল নীতিসমূহ আগুৱাই নিয়া আৰু আমাৰ সুপ্রাচীন আধ্যাত্মিক ঐতিহ্য আৰু জ্ঞানৰ আদান-প্রদান আদি উল্লেখযোগ্য। সংবাদ সন্মিলন আয়োজন কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ধাৰাবাহিকভাৱে সহায় কৰি অহাৰ বাবে মই জাপান চৰকাৰক ধন্যবাদ জনাব বিচাৰিছো৷

বন্ধুসকল,

এই মঞ্চই ভগৱান বুদ্ধৰ আদর্শ আৰু বাণী প্রচাৰত বিশেষকৈ যুৱ সম্প্রদায়ৰ মাজত প্ৰসাৰিত কৰাত অসাধাৰণ কাম কৰিছে। ঐতিহাসিক দিশৰ পৰা ভগৱান বুদ্ধৰ জ্ঞানৰ পোহৰ ভাৰতৰ পৰা বিশ্বৰ বিভিন্ন ঠাইলৈ প্ৰসাৰিত হৈছে৷ জ্ঞানৰ এই পোহৰ কেতিয়াও এটা স্থানতে থমকি ৰোৱা নাই৷ জ্ঞানৰ এই পোহৰ যেতিয়াই নতুন ঠাইত পাইছে তেতিয়াই বৌদ্ধ ধর্মৰ চিন্তাভাৱনাত নতুন নতুন দিশ উন্মোচিত হৈছে। শতিকাৰ পাছত শতিকা ধৰি এই প্রৱণতা অব্যাহত আছে। জ্ঞানৰ পোহৰৰ লগে লগে প্ৰসাৰিত হোৱাৰ ফলতে বৌদ্ধ সাহিত্য আৰু আদর্শৰ অমূল্য সম্পদসমূহ আজিও বিভিন্ন বৌদ্ধ মঠত দেখিবলৈ পোৱা যায়। বিভিন্ন দেশ আৰু বিভিন্ন ভাষাত এই সম্পদ সিঁচৰিত হৈ আছে।

সামগ্রিকভাবে বুদ্ধৰ সাহিত্য আৰু আদর্শ মানৱ জাতিৰ বাবে এক সম্পদ। আজি মই বুদ্ধৰ এই সকলো ঐতিহ্যপূৰ্ণ সাহিত্য আৰু পাণ্ডুলিপিৰ বাবে এটা গ্রন্থাগাৰ গঢ় দিয়াৰ আহ্বান জনাইছো। ভাৰতত এই ধৰণৰ গ্রন্থাগাৰ বা সংৰক্ষণ কেন্দ্র গঢ়ি তোলাতো সম্ভৱ হ’লে আমি অতিশয় আনন্দিত হ’ম৷ প্রস্তাৱিত এই গ্রন্থাগাৰৰ বাবে আমি সকলো ধৰণৰ সহায়-সম্পদৰ ব্যৱস্থা কৰিম৷ বিভিন্ন দেশৰ বৌদ্ধ সাহিত্যৰ ডিজিটেল কপি সংগ্রহ কৰি এই গ্রন্থাগাৰত ৰখা হ’ব। সংগৃহীত বৌদ্ধ সাহিত্যসমূহ অনুবাদ কৰি সেই সকলোবোৰ বৌদ্ধ ভিক্ষু আৰু বৌদ্ধ পণ্ডিতক বিনামূলীয়াকৈ যোগান ধৰাৰ চেষ্টা কৰা হ’ব। প্রকৃতাৰ্থত এই গ্রন্থাগাৰ কেৱল সাহিত্য সম্পদৰ এক নিৰাপদ সংগ্ৰহালয়েই নহয়, বৰঞ্চ এই গ্রন্থাগাৰ গৱেষণা আৰু ধ্যান-ধাৰণা বিনিময়ৰ এক মঞ্চ হৈ উঠিব, যি মানুহৰ মাজত, সমাজৰ মাজত আৰু মানুহ আৰু প্রকৃতিৰ মাজত ‘সংবাদ’ বা পাৰস্পৰিক মত বিনিময়ৰ কেন্দ্র হৈ উঠিব। গ্রন্থাগাৰত বৌদ্ধ সাহিত্য আৰু আদর্শক লৈ যি গৱেষণাধর্মী কাম পৰিচালিত হ’ব তাৰ ভিতৰত ভগৱান বুদ্ধৰ বার্তা সমসাময়িক প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ ক্ষেত্রত আমাৰ এই আধুনিক বিশ্বক কিদৰে পোহৰৰ বাট দেখুৱাব পাৰে তাকলৈও পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা হ’ব৷ সমসাময়িক বিশ্বত দাৰিদ্র, জাতিভেদ, বৈৰীতা, লিংগ বৈষম্য, জলবায়ু পৰিৱর্তনকে ধৰি বহু সমস্যা আছে।

বন্ধুসকল,

প্রায় ৩ সপ্তাহ পূৰ্বে মই সাৰনাথলৈ গৈছিলো৷ সাৰনাথ হ’ল ভগৱান বুদ্ধৰ জ্ঞানৰ পোহৰ প্রাপ্তিৰ পাছত প্রথম আধ্যাত্মিক ধৰ্মীয় উপদেশস্থলী। পবিত্র সাৰনাথৰ জ্যোতিপুঞ্জৰ পৰা ভগৱান বুদ্ধৰ আদর্শ আৰু উপদেশ সমগ্ৰ বিশ্বত প্ৰসাৰিত হৈ পৰিছে৷ ভগৱান বুদ্ধৰ কৰুণা, দয়া আৰু সর্বোপৰি মানৱ কল্যাণৰ বার্তা সমগ্র বিশ্বই গ্ৰহণ কৰিছে৷ ইয়াৰ পৰাই বিশ্ব ইতিহাসৰ ধাৰাত লাহে লাহে পৰিৱর্তনৰ সূচনা হয়। এই সাৰনাথৰ পৰা ভগৱান বুদ্ধই ধর্ম সম্পর্কে তেওঁৰ আদর্শ আৰু চিন্তা-ভাৱনাৰ কথা বিস্তৃতভাৱে বিশ্ববাসীক শুনাইছিল৷ প্রকৃতাৰ্থত তেওঁৰ বাবে ধর্ম আছিল প্রার্থনা আৰু আচাৰ-আচৰণৰ বহু ঊর্ধ্বত। ধর্মৰ কেন্দ্রবিন্দুত আছে মানুহ আৰু এই মানুহৰ স’তেই মানুহৰ সম্পর্ক আছে। সেয়েহে মনুষ্য জীৱনত এইটো সর্বাধিক ইতিবাচক দিশ। সংবাদ সন্মিলনেও মানুহৰ কল্যাণত বুদ্ধৰ এই বার্তাক সমগ্র বিশ্বত একতা আৰু কৰুণাৰ মানসিকতাৰে বিয়পাই দিব লাগিব। বৰ্তমান আমাৰ বাবে সেই সময় সমাগত৷

বন্ধুসকল,

নতুন দশকৰ এয়াই প্রথম সংবাদ সন্মিলন। মানৱ সভ্যতাৰ এক কঠিন সময়ত এই সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছে। অনাগত দিনসমূহত আমাৰ কর্মপৰিকল্পনা কি হ’ব তাৰ সঠিক ৰূপ দিয়াৰ ক্ষেত্রত এয়াই আদর্শ সময়। এই দশক আৰু তাৰ পৰৱর্তী সময়ত সেই শ্ৰেণীয়ে অধিকাৰ প্রতিষ্ঠা কৰিব যাৰ শিক্ষা আৰু উদ্ভাৱনৰ ক্ষেত্ৰত অগ্রণী ভূমিকা থাকিব৷ অহা দশকসমূহ তৰুণ প্রতিভাবান আৰু মেধাৱী শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সঠিক লালন-পালনৰ সময় হৈ উঠিব, যি অনাগত দিনত মানৱজাতিৰ মূল্যবোধক আৰু অধিক প্রসাৰিত কৰিব৷ শিক্ষা এনে হ’ব, যি উদ্ভাৱনৰ আৰু অধিক প্রসাৰিত কৰিব৷ প্রকৃতাৰ্থত উদ্ভাৱনেই হ’ল মানৱজাতি সবলীকৰণৰ মূল কেন্দ্রবিন্দু।

যিখন সমাজ অতি উদাৰমনা, গণতান্ত্রিক আৰু স্বচ্ছ, তেওঁলোকেই উদ্ভাৱনৰ উপযুক্ত পৰিৱেশ গঢ়ি তুলিব পাৰিব৷ সেয়েহে এতিয়া আমি বর্তমান বিকাশ হিচাপে যি দেখিছো সেই সম্পর্কে আত্মবিশ্লেষণ কৰাৰ সময় আহিছে৷ কেবল কেইজনমানক লৈ সমগ্র বিশ্বৰ বিকাশ অসম্ভৱ৷ আলোচনাৰ এই মঞ্চ আৰু অধিৰ ডাঙৰ আৰু উদাৰমনা হ’ব পাৰে৷ বিকাশৰ লক্ষ্য হিচাপে আলোচ্য বিষয় সমূহ অধিক প্রসাৰিত হ’ব৷ বিকাশৰ যাত্রাপথত মানৱকেন্দ্রিক প্রয়াসসমূহকো অনুসৰণ কৰিব লাগিব, যাতে আমাৰ চৌপাশে সম্প্রীতি বজাই ৰাখিব পৰা যায়।

বন্ধুসকল,

এইটো সঠিকভাৱেই কোৱা হৈছে

यमक वग्गो धम्मपद:

न हि वेरेन वेरानि, सम्मन्तीध कुदाचं।

अवेरेन च सम्मन्ति, एस धम्मो सनन्तनो॥

ঈর্ষাৰ জৰিয়তে কেতিয়াও শান্তি অর্জন নহয়৷ অতীতত মানৱ সভ্যতাই সহযোগিতাৰ পৰিৱর্তে যুদ্ধৰ পথ অনুসৰণ কৰিছিল৷ সাম্রাজ্যবাদৰ সময়ৰ পৰা বিশ্বযুদ্ধলৈকে-এই একেই পথ অনুসৰণ কৰা হৈছে। যুদ্ধক্ষত্রৰ পৰা মহাকাশলৈকে এই প্রৱণতা এতিয়াও চলি আছে। আমি সহযোগিতাৰে বহু আলোচনা কৰিছো, কিন্তু সেই সকলোবোৰে শত্রুপক্ষ বা বিপক্ষই অৱজ্ঞা কৰে৷ এতিয়া একেলগে গৰজি উঠাৰ সময় আহিছে। ভগৱান বুদ্ধৰ আদর্শ আৰু শিক্ষাই আমাক শত্ৰুতা পাহৰি সবলীকৰণৰ লক্ষ্যৰে চালিত কৰিব পাৰে। তেওঁৰ শিক্ষাই আমাক আৰু অধিক উদাৰমনা কৰি তুলিব পাৰে। ভগৱান বুদ্ধৰ শিক্ষাই অতীতৰ পৰা অভিজ্ঞতা লৈ উজ্জ্বল ভৱিষ্যতৰ লক্ষ্যৰে সেয়া কাম লগোৱাটো আমাক শিকাইছে৷ আমাৰ ভৱিষ্যৎ প্রজন্মৰ বাবে আমি এয়া উত্তম সেৱা আগবঢ়াব পাৰো৷

বন্ধুসকল,

সংবাদৰ মূল বিষয়বস্তুও হৈছে ঐক্যবদ্ধ হোৱা। এই লক্ষ্যৰে আহক আমি সকলো ঐক্যবদ্ধ হও। এতিয়া প্রাচীন মূল্যবোধক অনুসৰণ কৰি ভৱিষ্যতৰ পথ নির্মাণ কৰাৰ সময় আহিছে। আমি নিশ্চিতভাৱে মানৱতাবাদক আমাৰ নীতিৰ মূল কেন্দ্রত ৰাখিম৷ আমি নিশ্চিতভাৱে আমাৰ অস্তিত্ব বজাই ৰখাৰ মূল স্তম্ভ হিচাপে প্রকৃতিৰ সৈতে সম্প্রীতি বজাই ৰাখি সহাৱস্থান কৰিম৷ সেই সংবাদ হ’ল নিজৰ মাজত আলোচনাৰ এক মঞ্চ, য’ত প্রকৃতি আমি আগুৱাই যোৱাৰ পথত পোহৰ প্ৰদানকাৰী হৈ উঠিব পাৰে। এই গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰ্যসূচী আয়োজনৰ বাবে মই আয়োজকসকলক ধন্যবাদ জনোৱাৰ লগতে এই মঞ্চত তেওঁলোকৰ আলোচনাৰ সফলতা কামনা কৰিলো৷

ধন্যবাদ৷

*****

DS/SH/DB