ਨਮਸਤੇ!  ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਬਾਰੇ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਹ ਵੇਖ ਕੇ ਵੀ ਖੁਸ਼ ਹਾਂਕਿ ਵੱਖ ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਭਾਗ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਫਾਰ ਕਲਚਰਲ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਥੀਮ ਚੁਣਿਆ ਹੈ-  “ਸੰਬੰਧ ਬੁਣਾਈ: ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਪਰੰਪਰਾ। ਦੋਸਤੋ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੈਕਟਰ ਨਾਲ ਸਾਡਾਸੰਬੰਧ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਸਾਡੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਵਸਰ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਦੋਸਤੋ, ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਸੂਤੀ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਪਿਨ, ਬੁਣਨਅਤੇ ਰੰਗਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੰਗੀ ਸੂਤੀ ਦਾ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਕ ਲੰਮਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ। ਰੇਸ਼ਮ ਬਾਰੇ ਵੀ ਇਹੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੋਸਤੋ, ਸਾਡੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਵਿਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਸਾਡੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਰਾਜ ਵਿਚ ਜਾਓ। ਹਰ ਪਿੰਡ ਜਾਓ। ਵੱਖ ਵੱਖ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿਚ ਜਾਓ। ਉਨ੍ਹਾਂਦੀਆਂ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਅਨੌਖਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਕੋਲ ਕਲਮਕਾਰੀ ਹੈ, ਮੁਗਾ ਰੇਸ਼ਮਅਸਮ ਦਾ ਮਾਣ ਹੈ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਦਾ ਘਰ ਹੈ, ਫੂਲਕਰੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਮਾਣ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।  ਜੇ ਗੁਜਰਾਤ ਪਟੋਲਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਨਾਰਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ ਛਾਪ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਚਚੰਦੇਰੀ ਫੈਬਰਿਕ ਹੈ ਅਤੇ ਓਡੀਸ਼ਾ ਵਿਚ ਜੀਵੰਤ ਸੰਬਲਪੁਰੀ ਫੈਬਰਿਕ। ਮੈਂ ਕੁਝ ਕੁ ਨਾਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇਹਨ। ਮੈਂ ਸਾਡੇ ਕਬਾਇਲੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮ੍ਰਿਧ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵੱਲ ਵੀ ਤੁਹਾਡਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣਾਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿਚ: ਰੰਗ ਹੈ। ਜੀਵੰਤਤਾ ਹੈ। ਵਿਸਤਾਰ ਲਈ ਅੱਖ ਹੈ।

ਦੋਸਤੋ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੈਕਟਰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਅਵਸਰ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਘਰੇਲੂ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੈਕਟਰ ਭਾਰਤਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੌਕਰੀਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਟੈਕਸਟਾਈਲਜ਼ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਦੀ ਬਹੁਤ ਕਦਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਹੋਰ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੇ ਰਿਵਾਜ, ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ, ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸਮ੍ਰਿਧ ਹੋਏ ਹਨ।

ਦੋਸਤੋ, ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ 150 ਵੇਂ ਜਨਮ ਦਿਵਸ ਸਮਾਰੋਹ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੈਕਟਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਨੇੜਲਾ ਸੰਬੰਧ ਵੇਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਧਾਰਣ ਚਰਖੇ ਨੂੰਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ।  ਚਰਖੇ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਕੌਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਜੋੜਿਆ ਹੈ।

ਦੋਸਤੋ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਜਾਂ ਸਵੈਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ। ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੁਨਰ ਅਪਗ੍ਰੇਡੇਸ਼ਨ, ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ, ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਰਹੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੁਣਕਰਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਸਦੇ ਲਈ: ਅਸੀਂ ਗਲੋਬਲ ਸਰਵਉੱਤਮ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਸਾਡੇ ਉੱਤਮ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖੇ। ਇਸੇ ਲਈ, ਇਹ ਵੇਖਣਾ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਿਆਰਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅੱਜ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਅਤੇ ਸਰਬੋਤਮ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਨਵੇਂ ਰਾਹ ਤਿਆਰ ਕਰੇਗਾ।

  ਦੋਸਤੋ, ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।  ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇੱਕ ਜੀਵੰਤ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਖੇਤਰ ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਵਧਾਏਗਾ। ਦੋਸਤੋ, ਸਾਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਭਰਪੂਰ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਸਾਡੀਆਂ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲਤਾ।ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ। ਕੌਸ਼ਲ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ। ਇਹ ਸਿਧਾਂਤ ਹੁਣ ਹੋਰ ਵੀ ਪ੍ਰਾਸੰਗਿਕ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਮੈਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਵੈਬਿਨਾਰ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਣਗੇ।  ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵੀਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਜੀਵੰਤ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਏਗਾ।ਮੈਂ ਆਈਸੀਸੀਆਰ, ਯੂਪੀਆਈਡੀਅਤੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਯਤਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਭ ਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।

 ਤੁਹਾਡਾ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ ਹੈ!

*******

ਏਐੱਮ/ਐੱਸਐੱਚ