ਨਮਸਕਾਰ!

ਨਮਸਕਾਰ ਮੇਰੇ ਯੁਵਾ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ

World Youth Skill Day ਦੀਆਂ ਆਪ ਸਭ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ।

ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਦਿਨ ਤੁਹਾਡੇ skill ਨੂੰ, ਤੁਹਾਡੇ ਕੌਸ਼ਲ  ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ,  ਅੱਜ ਦੇ  Millenialsਦੀ ਅਗਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕੋਈ ਤਾਕਤ ਹੈ,  ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ Skill ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ Skill acquire ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਕੋਰੋਨਾ  ਦੇ ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੇ World- Culture  ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ Nature of Job ਨੂੰ ਵੀ ਬਦਲ ਕੇ ਦੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਬਦਲਦੀ ਹੋਈ ਨਿੱਤ ਨੂਤਨ (ਨਵੀਂ) Technology ਨੇ ਵੀ ਉਸ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।  ਨਵੇਂ Work- Culture ਅਤੇ ਨਵੇਂ Nature of Job ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ,  ਸਾਡੇ ਯੁਵਾ ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ Skills ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਵੈਸੇ ਸਾਥੀਓ,  ਕਈ ਲੋਕ ਮੈਂਥੋਂ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ,  ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਬਿਜ਼ਨਸ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਇਤਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਮਝ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ Relevant ਕਿਵੇਂ ਰਿਹਾ ਜਾਵੇ।  ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਹੋਰ ਵੀ ਅਹਿਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਂ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਹੀ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।  Relevant ਰਹਿਣ ਦਾ ਮੰਤਰ ਹੈ- Skill,  Re- Skill ਅਤੇ Upskill .  Skill ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ,  ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਹੁਨਰ ਸਿੱਖੋ।  ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਲੱਕੜੀ ਦੇ ਇੱਕ ਟੁਕੜੇ ਨਾਲ ਕੁਰਸੀ ਬਣਾਉਣਾ ਸਿੱਖਿਆ,  ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡਾ ਹੁਨਰ ਹੋਇਆ।  ਤੁਸੀਂ ਲੱਕੜੀ  ਦੇ ਉਸ ਟੁਕੜੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ।  Value Addition ਕੀਤਾ।  ਲੇਕਿਨ ਇਹ ਕੀਮਤ ਬਣੀ ਰਹੇ,  ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਨਵੇਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ,  ਨਵੇਂ ਸਟਾਈਲ,  ਯਾਨੀ ਰੋਜ਼ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਜੋੜਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।  ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖਦੇ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।  ਅਤੇ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖਦੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਮਤਲਬ,  ਇਹ ਹੈ Re- Skill.  ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਜੋ skill ਹੈ,  ਉਸ ਦਾ ਹੋਰ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨਾ,  ਜਿਵੇਂ ਛੋਟੇ-ਮੋਟੇ ਫਰਨੀਚਰ ਬਣਾਉਂਦੇ- ਬਣਾਉਂਦੇ ਤੁਸੀਂ ਹੋਰ ਵੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਿੱਖਦੇ ਗਏ,  ਪੂਰਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਆਫਿਸ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਲਗੇ,  ਤਾਂ ਉਹ ਹੋ ਗਿਆ Up skill.   Skill,  Re- skill ਅਤੇ Upskillਦਾ ਇਹ ਮੰਤਰ ਜਾਣਨਾ,  ਸਮਝਣਾ, ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ,  ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ।

ਵੈਸੇ ਜਦੋਂ ਮੈਂ Skill ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੇ ਜਾਣਨ ਵਾਲੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।  ਮੇਰਾ ਸਿੱਧਾ ਪਰਿਚੈ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ,  ਲੇਕਿਨ ਸਾਡੇ ਇੱਕ ਜਾਣਨ ਵਾਲੇ ਸੱਜਣ ਦੱਸਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।  ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵਾਕਿਫ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਦੱਸਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਨਹੀਂ ਸਨ,  ਲੇਕਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ Hand- Writing ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਸੀ।  ਸਮੇਂ  ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ Hand- Writing ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਨਵੇਂ ਸਟਾਈਲ ਜੋੜ ਲਏ। ਯਾਨੀ ਖੁਦ ਨੂੰ Reskill ਕੀਤਾ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹ skill ਦੇਖ ਕੇ,  ਲੋਕ ਖੁਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਣ ਲਗੇ।  ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਸਾਡੇ ਇੱਥੇ ਇਹ Special Occasion ਹੈ,  ਤਾਂ Invitation Card ‘ਤੇ ਨਾਮ ਵਗੈਰਾ ਦਾ ਕੰਮ ਤੁਸੀਂ ਕਰੋ।  ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ Re- Skill ਕੀਤਾ,  Upskillਕੀਤਾ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਹੋਰ ਲੈਂਗਵੇਜ ਵਿੱਚ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ,  ਕੁਝ ਹੋਰ Language ਸਿੱਖੀਆਂ।  ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ,  ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਧ ਗਿਆ।  ਬੈਠੇ-ਬਿਠਾਏ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਸ ਕੰਮ ਲੈ ਕੇ  ਦੇ ਆਉਣ ਲਗੇ।  ਸ਼ੌਕ ਨਾਲ ਪਣਪਿਆ ਹੋਇਆ ਇੱਕ ਹੁਨਰ,  ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਦਾ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਵੀ ਇੱਕ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣ ਗਿਆ।

Friends.

Skill is something which we gift to ourselves, which grows with experience. Skill is timeless, it keeps getting better with time. Skill is unique, it makes you different from others. Skill is a treasure that nobody can take away. And, skill is self- reliance, it not only makes one employable but also self- employable.   Skill ਦੀ ਇਹ ਤਾਕਤ ਜੋ ਹੈ, ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਤੋਂ ਕਿੱਥੇ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇੱਕ ਸਫਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਕਿੱਲ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਮੌਕਾ ਜਾਣ ਨਾ ਦੇਵੇ।  ਇਤਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ,  ਮੌਕਾ ਢੂੰਡਦਾ ਰਹੇ। Skill  ਪ੍ਰਤੀ ਅਗਰ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਆਕਰਸ਼ਣ ਨਹੀਂ ਹੈ,  ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਲਲਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਠਹਿਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।  ਇੱਕ ਰੁਕਾਵਟ ਜਿਹੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।  ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਵਿਅਕਤਿੱਤਵ ਨੂੰ,  ਆਪਣੀ Personality ਨੂੰ ਹੀ ਬੋਝ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਖੁਦ ਲਈ ਨਹੀਂ,  ਆਪਣੇ ਸੱਜਣਾਂ ਲਈ ਵੀ ਬੋਝ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ skill  ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਆਕਰਸ਼ਣ,  ਜੀਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ,  ਜੀਣ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।  Skill ਸਿਰਫ ਰੋਜ਼ੀ- ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆ ਨਹੀਂ ਹੈ।  ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਉਮੰਗ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ,  ਉਤਸ਼ਾਹ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ,  ਜੀਣ ਦੀ ਜਿੱਦ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ,  ਤਾਂ skill ਸਾਡੀ driving force ਬਣਦੀ ਹੈ,  ਸਾਡੇ ਲਈ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।  ਊਰਜਾ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।  ਅਤੇ ਉਮਰ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ,  ਚਾਹੇ ਯੁਵਾ ਅਵਸਥਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗ,  ਅਗਰ ਤੁਸੀਂ ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ skills ਸਿੱਖ ਰਹੇ ਹੋ,  ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਤੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਕਦੇ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।

ਸਾਥੀਓ,

skill ਕੀ ਤਾਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,  ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਅਨੁਭਵ ਹੋਵੇਗਾ।  ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਅੱਜ,  ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ,  ਤਾਂ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਘਟਨਾ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਹ ਉੱਦੋਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਯੁਵਾ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ tribal belt ਵਿੱਚ ਇੱਕ volunteer  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਮੈਂ ਕੰਮ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਸੀ।  ਤਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ,  ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਨਾਲ,  ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ  ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਕਿਤੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਸੀ,  ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੀਪ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਸਭ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੀ।  ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਜੀਪ ਸਵੇਰੇ ਜਦੋਂ ਨਿਕਲਣਾ ਸੀ,  ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਚਲੀ ਨਹੀਂ। ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਟਕਦੇ- ਭਟਕਦੇ,  ਉਹ ਜੀਪ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਸਭ ਲੋਕ ਲੱਗੇ,  ਕਾਫ਼ੀ ਕੁਝ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ,  ਧੱਕੇ ਮਾਰੇ,  ਸਭ ਕੀਤਾ,  ਲੇਕਿਨ ਗੱਡੀ ਚੱਲੀ ਨਹੀਂ।  ਅੱਗੇ ਜਦੋਂ 7-8 ਵੱਜ ਗਏ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਮੈਕੇਨਿਕ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਲਿਆ।  ਉਸ ਨੇ ਆ ਕੇ  ਦੇ ਕੁਝ ਏਧਰ-ਉੱਧਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 2 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਠੀਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।  ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ,  ਕਿੰਨੇ ਪੈਸੇ ਤਾਂ ਬੋਲਿਆ 20 ਰੁਪਏ।  ਉਸ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿੱਚ 20 ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਸਾਡੇ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਨੇ ਕਿਹਾ,  ਅਰੇ ਯਾਰ 2 ਮਿੰਟ ਦਾ ਕੰਮ ਅਤੇ ਤੂੰ 20 ਰੁਪਏ ਮੰਗ ਰਹੇ ਹੋ।  ਉਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਮੈਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ,  ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।  ਉਸ ਅਨਪੜ੍ਹ ਮੈਕੇਨਿਕ ਨੇ ਕਿਹਾ,  ਸਾਹਿਬ ਮੈਂ 2 ਮਿੰਟ ਦਾ 20 ਰੁਪਏ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਿਹਾ,  20 ਸਾਲ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ-ਕਰਦੇ ਮੈਂ,  ਜੋ Skill ਮੇਰੇ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ,  ਜੋ ਅਨੁਭਵ ਜੁਟਾਇਆ ਹੈ,  ਇਹ 20 ਰੁਪਏ ਉਸ ਦਾ ਹੈ।  ਮੈਂ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ,  ਇਹ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ skill ਦੀ ਤਾਕਤ। Skill ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਮ ਦੀ ਹੀ ਨਹੀਂ,  ਤੁਹਾਡੀ ਵੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨੂੰ,  ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ,  ਪ੍ਰੇਰਕ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਔਰ ਸਾਥੀਓ,

ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਚੀਜ ਸਮਝਨੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।  ਕੁਝ ਲੋਕ knowledge ਅਤੇ skill ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹਮੇਸ਼ਾ confusion ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,  ਜਾਂ confusion ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।  ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।  ਤੁਸੀਂ books ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ,  You Tube ‘ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸਾਈਕਲ ਕਿਵੇਂ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।  ਸਾਈਕਲ ‘ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਬੈਠਣਾ ਹੈ,  ਸਾਈਕਲ ਕਿਵੇਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,  ਕਿਹੜਾ ਪੁਰਜਾ ਕੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ,  ਕਿੱਥੇ ਹੈਂਡਲ ਫੜਨਾ ਹੈ,  ਕਿੱਥੇ ਬ੍ਰੇਕ ਲਗਾਉਣਾ ਹੈ,  ਸਭ ਉਸ ਵਿੱਚ,  ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖੇਗਾ।  ਇਹ ਸਭ knowledge ਹੈ।  ਤੁਹਾਨੂੰ knowledge ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾ ਜਾਓਗੇ,  ਅਜਿਹੀ ਗਾਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ,  actually ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣਾ  ਹੁੰਦਾ ਹੈ,  ਤਾਂ skill ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।  ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੌਲ਼ੀ-ਹੌਲ਼ੀ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।  ਅਤੇ ਫਿਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਮਸਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹੋ।  ਚਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ,  ਕੋਈ ਤਕਲੀਫ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।  ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਕਲਾ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਲਿਆ,  ਟੈਲੇਂਟ ਆ ਗਈ,  ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਦੇ ਦਿਮਾਗ ਖਪਾਉਣਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ।

ਅਤੇ ਇਸ ਫਰਕ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਮਾਜ  ਦੇ ਹਰ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।  ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ knowledge ਅਤੇ skill,  ਦੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਅੰਤਰ ਹੈ,  ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ ਹੀ ਕੰਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਅੱਜ ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ,  ਅੱਜ ਦੇ ਹੀ ਦਿਨ Skill India Mission ਇਸ ਸੋਚ  ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।  ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਇਹੀ ਸੀ ਕਿ youth ਨੂੰ knowledge  ਦੇ ਨਾਲ skill ਵੀ ਮਿਲੇ,  ਕੌਸ਼ਲ ਵੀ ਮਿਲੇ।  ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਦੇਸ਼ਭਰ ਵਿੱਚ ਅਣਗਿਣਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੌਸ਼ਲ ਵਿਕਾਸ ਕੇਂਦਰ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ।  ITIs ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵਧਾਈ ਗਈ,  ਉਸ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਨਵੀਆਂ seats ਜੋੜੀਆਂ ਗਈਆਂ।  ਇਸ ਦੌਰਾਨ 5 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਦਾ skill development ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।  ਅਤੇ ਇਹ ਅਭਿਯਾਨ ਨਿਰੰਤਰ ਜਾਰੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਦੀ ਹੋਈ ਅੱਜ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਸੈਕਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ skilled ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।  ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।  ਇਹੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ ਹੁਣ ਕੌਸ਼ਲ  ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰਾਲੇ  ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਬਣ ਰਹੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਵਸਰਾਂ ਦੀ ਮੈਪਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ।  ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ  ਦੇ ਯੁਵਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ  ਬਾਰੇ,  ਉਸ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਵੀ ਠੀਕ ਅਤੇ ਸਟੀਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲ ਸਕੇ।  ਕਿਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ,  ਹੈਲਥ ਸਰਵਿਸ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਦੁਆਰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ।  ਕਿਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ,  ਕਿਹੜੇ ਸਰਵਿਸ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ,  ਕੀ ਡਿਮਾਂਡ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ,  ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁਣ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕੇਗੀ।

ਹੁਣ ਜਿਵੇਂ ਮਰਚੈਂਟ ਨੇਵੀ ਦਾ ਉਦਾਹਰਣ ਲਓ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਸੈਲਰਸ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।  ਸਾਡੀ ਤਾਂ ਸਾਢੇ ਸੱਤ ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਕੋਸਟ ਲਾਈਨ ਹੈ।  ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸਾਡਾ youth ਸਮੁੰਦਰ ਅਤੇ ਤਟਵਰਤੀ ਪਰਿਸਥਿਤੀਆਂ ਤੋਂ ਵਾਕਫ਼ ਹੈ।  ਅਗਰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਕਿੱਲ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਲੱਖਾਂ expert ਸੈਲਰਸ  ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਾਂ,  ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕੋਸਟਲ ਇਕੌਨਮੀ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਮੈਪਿੰਗ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਹੁਣ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਦਾ ਕੰਮ ਹੋਰ ਅਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਚਾਰ-ਪੰਜ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਸਕਿੱਲ  ਮੈਪਿੰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਪੋਰਟਲ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।  ਇਹ ਪੋਰਟਲ ਸਕਿੱਲਡ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ,  ਸਕਿੱਲਡ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਮੈਪਿੰਗ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗਾ।  ਇਸ ਤੋਂ Employers  ਇੱਕ click ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਕਿੱਲਡ ਮੈਪ ਵਾਲੇ ਵਰਕਰਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਣਗੇ।  ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੋ ਸ਼੍ਰਮਿਕ,  ਹਾਲ ਫਿਲਹਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਗਏ ਹਨ,  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕੇਗੀ।  ਤੁਸੀਂ ਇੱਧਰ  ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇੱਕ ਖਾਸ Skill set  ਦੇ ਨਾਲ ਪਿੰਡ ਪੁੱਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ,  ਪਿੰਡ ਦਾ ਕਾਇਆਕਲਪ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।  ਕੋਈ ਸਕੂਲ ਨੂੰ ਪੇਂਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ,  ਤਾਂ ਕੋਈ ਨਵੇਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ  ਦੇ ਘਰ ਬਣਵਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਛੋਟੀ-ਬੜੀ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਹੀ Skill,  ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਬੜੀ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣੇਗੀ।

ਮੈਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ,  world youth skill day ‘ਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।

ਅਤੇ ਵੈਸ਼ਵਿਕ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦਾ ਯੁਗ ਹੈ,  ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਵੀ ਕਰਤੱਵ ਬਣਦਾ ਹੈ।  ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੈਂ,  ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦਾ ਹੀ ਰਿਹਾਂ।  ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਮੈਂ ਨਾ ਦੁਹਰਾਵਾਂ,  ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਦੁਹਰਾਓ।  ਅਤੇ ਉਹ ਕੀ ਹੈ ?  ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਚਾਹਾਂਗਾ ਤੁਸੀਂ ਸੁਅਸਥ ਰਹੋ।  ਦੂਜਾ 2 ਗਜ ਦੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਰਹੋ,  ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣਾ ਨਾ ਭੁੱਲੋ,  ਥੁੱਕਣ ਦੀ ਆਦਤ ਸਭ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਲਈ ਸਮਝਉਂਦੇ ਰਹੋ।  ਅਤੇ ਜਿਸ ਕੰਮ ਲਈ ਅੱਜ ਇੱਕਠੇ ਹੋਏ ਹਾਂ,  ਉਸ ਮੰਤਰ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਰੱਖੋ।  ਕਿਤਨਾ ਹੀ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੋ,  ਕਿਤਨੀਆਂ ਹੀ ਡਿਗਰੀਆਂ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਣ,  ਫਿਰ ਵੀ ਨਿਰੰਤਰ ਸਕਿੱਲ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।  ਲਗਾਤਾਰ ਨਵੀਂ ਨਵੀਂ ਸਕਿੱਲ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।  ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਣ ਦਾ ਆਨੰਦ ਆਵੇਗਾ।  ਜ਼ਿੰਦਗੀ  ਦੇ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾਉਣ ਦਾ ਆਨੰਦ ਆਵੇਗਾ।  ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਦੀ ਤਾਕ਼ਤ,  ਆਪਣੇ ਉਂਗਲੀਆਂ ਦੀ ਤਾਕ਼ਤ,  ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਤਾਕਤ,  ਇੱਕ ਹੁਨਰ  ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਪਣਪਾਓਗੇ ਅਤੇ ਵਧਾਓਗੇ। ਅਤੇ ਖੁਦ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕਰੋਗੇ,  ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕਰੋਗੇ।

ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ।

ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ।

*****

ਵੀਆਰਆਰਕੇ/ਐੱਸਐੱਚ/ਬੀਐੱਮ