মহাৰাষ্ট্ৰৰ ৰাজ্যপাল আচাৰ্য দেৱব্ৰত জী, মহাৰাষ্ট্ৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰী দেৱেন্দ্ৰ ফাডনবিছ জী, মোৰ কেন্দ্ৰীয় কেবিনেটৰ সতীৰ্থ সৰ্বানন্দ সোণোৱাল জী, শান্তনু ঠাকুৰ জী, কীৰ্তিৱৰ্ধন সিং জী, মহাৰাষ্ট্ৰৰ উপ মুখ্যমন্ত্ৰী একনাথ সিন্দেজী, অজিত পাৱাৰ জী, জাহাজ আৰু অন্যান্য উদ্যোগৰ নেতাসকলৰ লগতে অন্যান্য বিশিষ্ট ব্যক্তি, ভদ্ৰ পুৰুষ-মহিলাসকল!

বন্ধুসকল,

বিশ্ব সামুদ্ৰিক নেতা সন্মিলনলৈ আপোনালোক সকলোকে আদৰণি জনাইছো। এই অনুষ্ঠানটো ২০১৬ চনত মুম্বাইত আৰম্ভ কৰা হৈছিল আৰু আজি এই সন্মিলন বিশ্বজনীন অনুষ্ঠানত পৰিণত হোৱাটো আমাৰ সকলোৰে বাবে এক অতি আনন্দৰ বিষয়। আজি এই অনুষ্ঠানত ৮৫ খনতকৈও অধিক দেশৰ অংশগ্ৰহণে এক শক্তিশালী বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছে। বৃহৎ জাহাজ নিৰ্মাণ প্ৰতিষ্ঠান আৰু সেইবোৰৰ চিইঅ’ৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ষ্টাৰ্টআপলৈকে, নীতি নিৰ্ধাৰকৰ পৰা বিনিয়োগকাৰীলৈকে সকলোৱে ইয়াত উপস্থিত আছে। সৰু সৰু দ্বীপ ৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰতিনিধিও উপস্থিত থাকে। আপোনাৰ দৃষ্টিভংগীয়ে এই শীৰ্ষ সন্মিলনৰ সহযোগিতা আৰু শক্তি দুয়োটাকে বৃদ্ধি কৰিছে।

বন্ধুসকল,

শেহতীয়াকৈ ইয়াত জাহাজ খণ্ড সম্পৰ্কীয় কেইবাটাও প্ৰকল্প আৰম্ভ কৰা হৈছে। জাহাজ পৰিবহণ খণ্ডতো লাখ লাখ কোটি টকাৰ বুজাবুজি চুক্তি স্বাক্ষৰিত হৈছে। ইয়াৰ দ্বাৰা ভাৰতৰ সামুদ্ৰিক সামৰ্থ্যৰ ওপৰত বিশ্বৰ আস্থা প্ৰকাশ পায়। এই অনুষ্ঠানত আপোনাৰ উপস্থিতি আমাৰ মিলিত প্ৰতিশ্ৰুতিৰ প্ৰতীক।

বন্ধুসকল,

এই একবিংশ শতিকাত ভাৰতৰ সামুদ্ৰিক খণ্ড দ্ৰুত গতি আৰু শক্তিৰে আগবাঢ়িছে। বিশেষকৈ ২০২৫ বৰ্ষটো ভাৰতৰ সামুদ্ৰিক খণ্ডৰ বাবে এক উল্লেখযোগ্য বছৰ। এইবাৰৰ কিছুমান উল্লেখযোগ্য কৃতিত্ব আপোনালোকৰ লগত শ্বেয়াৰ কৰিব বিচাৰিছো! ভাৰতৰ প্ৰথমটো গভীৰ পানীৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ট্ৰেন্সশ্বিপমেণ্ট হাব ভিজিনজাম বন্দৰ এতিয়া কাৰ্যক্ষম হৈ উঠিছে। শেহতীয়াকৈ তাত উপস্থিত হৈছে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ কণ্টেইনাৰ জাহাজখন। প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ বাবে এয়া আছিল এক গৌৰৱৰ মুহূৰ্ত। ২০২৪-২৫ চনত ভাৰতৰ প্ৰধান বন্দৰসমূহেও এতিয়ালৈকে সৰ্বাধিক সামগ্ৰী পৰিচালনা কৰি এক নতুন অভিলেখ গঢ়িছিল। তদুপৰি প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভাৰতীয় বন্দৰ এটাই মেগাৱাট আকাৰৰ থলুৱা সেউজ হাইড্ৰজেনৰ সুবিধা আৰম্ভ কৰিছে। আৰু এই কৃতিত্ব আমাৰ কণ্ডলা বন্দৰে লাভ কৰিছে। জে এন পি টিত আন এক বৃহৎ উন্নয়ন ঘটিছে। জেএনপিটিত ভাৰত মুম্বাই কণ্টেইনাৰ টাৰ্মিনেলৰ দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ কামো আৰম্ভ হৈছে। ইয়াৰ ফলত টাৰ্মিনেলৰ পৰিচালনা ক্ষমতা দুগুণ বৃদ্ধি পাই ভাৰতৰ সৰ্ববৃহৎ কণ্টেইনাৰ বন্দৰ হৈ পৰিছে। ভাৰতৰ বন্দৰ আন্তঃগাঁথনিৰ সৰ্ববৃহৎ প্ৰত্যক্ষ বিদেশী বিনিয়োগৰ ফলত এই কাম সম্ভৱ হৈছে। ইয়াৰ বাবে ছিংগাপুৰত থকা মোৰ সহকৰ্মীসকলৰ প্ৰতিও বিশেষ কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰিছো।

বন্ধুসকল,

এইবাৰ ভাৰতৰ সামুদ্ৰিক খণ্ডতো আমি পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মৰ সংস্কাৰৰ দিশত বৃহৎ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছো। আমি ১০০ বছৰতকৈও অধিক পুৰণি ঔপনিৱেশিক জাহাজ চলোৱা আইনসমূহৰ ঠাইত একবিংশ শতিকাৰ বাবে আধুনিক আৰু ভৱিষ্যতৰ আইন ৰূপায়ণ কৰিছো। এই নতুন আইনসমূহে ৰাজ্যিক সামুদ্ৰিক ব’ৰ্ডসমূহক ক্ষমতা প্ৰদান কৰে, সুৰক্ষা আৰু বহনক্ষমতাক গুৰুত্ব দিয়ে আৰু বন্দৰ ব্যৱস্থাপনাত ডিজিটেলাইজেচন সম্প্ৰসাৰণ কৰে।

বন্ধুসকল,

মাৰ্চেণ্ট শ্বিপিং এক্টত আমি বিশ্বব্যাপী ভাৰতীয় আইনসমূহক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তিৰ সৈতে সংগতি ৰাখিছো। ইয়াৰ ফলত সুৰক্ষাৰ নিশ্চয়তা বৃদ্ধি পাইছে, ব্যৱসায় কৰাত সুচলতা বৃদ্ধি পাইছে আৰু চৰকাৰী হস্তক্ষেপ হ্ৰাস পাইছে। মই নিশ্চিত যে এই প্ৰচেষ্টাসমূহে আপোনাৰ, আমাৰ বিনিয়োগকাৰীসকলৰ আত্মবিশ্বাস আৰু অধিক বৃদ্ধি কৰিব।

বন্ধুসকল,

বাণিজ্যৰ সুবিধাৰ বাবে উপকূলীয় জাহাজ আইনখন ৰচনা কৰা হৈছে। ই যোগান শৃংখলৰ সুৰক্ষা শক্তিশালী কৰে। তদুপৰি ভাৰতৰ দীঘলীয়া উপকূলৰ কাষে কাষে সুষম উন্নয়ন নিশ্চিত কৰিব। একেদৰে, এক ৰাষ্ট্ৰ–এক বন্দৰ প্ৰক্ৰিয়াই বন্দৰভিত্তিক পদ্ধতিসমূহক প্ৰামাণিক কৰি তুলিব আৰু নথিপত্ৰৰ কাম যথেষ্ট হ্ৰাস কৰিব।

বন্ধুসকল,

এই জাহাজ খণ্ডৰ সংস্কাৰসমূহ এক প্ৰকাৰে আমাৰ যোৱা দশকৰ সংস্কাৰ যাত্ৰাৰ ধাৰাবাহিকতা। যদি আমি যোৱা দহ-এঘাৰ বছৰলৈ চাওঁ, ভাৰতৰ সামুদ্ৰিক খণ্ডত যি পৰিৱৰ্তন হৈছে সেয়া ঐতিহাসিক। মেৰিটাইম ইণ্ডিয়া ভিজনৰ অধীনত ১৫০টাতকৈও অধিক নতুন পদক্ষেপ আৰম্ভ কৰা হৈছে। এইবোৰে প্ৰধান বন্দৰসমূহৰ ক্ষমতা প্ৰায় দুগুণ বৃদ্ধি কৰিছে, টাৰ্ণআউটৰ সময় যথেষ্ট হ্ৰাস কৰিছে আৰু ক্ৰুজ পৰ্যটনক এক নতুন গতি প্ৰদান কৰিছে। আজি আভ্যন্তৰীণ জলপথত মালবাহী জাহাজৰ চলাচল ৭০০ শতাংশতকৈও অধিক বৃদ্ধি পাইছে আৰু কাৰ্যক্ষম জলপথৰ সংখ্যা তিনিৰ পৰা ৩২টালৈ বৃদ্ধি পাইছে। আমাৰ বন্দৰসমূহৰ নিকা বাৰ্ষিক উদ্বৃত্তৰ পৰিমাণো এটা দশকত ৯ গুণ বৃদ্ধি পাইছে।

বন্ধুসকল,

আমি গৌৰৱান্বিত যে আজি ভাৰতৰ বন্দৰসমূহ উন্নয়নশীল বিশ্বৰ আটাইতকৈ কাৰ্যক্ষম বন্দৰৰ ভিতৰত অন্যতম হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে। বহুক্ষেত্ৰত তেওঁলোকে আনকি উন্নত বিশ্বৰ বন্দৰসমূহকো চেৰ পেলাইছে। আৰু কিছু পৰিসংখ্যা দিওঁ। আজি ভাৰতত কণ্টেইনাৰ থকাৰ গড় সময় তিনিদিনতকৈও কমলৈ হ্ৰাস পাইছে। বহু উন্নত দেশতকৈ এইটো ভাল। জাহাজৰ গড় টাৰ্ণআউট সময় ৯৬ঘণ্টাৰ পৰা মাত্ৰ ৪৮ ঘণ্টালৈ হ্ৰাস পাইছে। ইয়াৰ ফলত ভাৰতীয় বন্দৰসমূহ বিশ্বব্যাপী জাহাজ পৰিবহণৰ বাবে অধিক প্ৰতিযোগিতামূলক আৰু আকৰ্ষণীয় হৈ পৰিছে। বিশ্ব বেংকৰ লজিষ্টিক প্ৰদৰ্শন সূচকাংকতো ভাৰতে যথেষ্ট উন্নতি সাধন কৰিছে।

আৰু বন্ধুসকল,

জাহাজ চলোৱা খণ্ডত মানৱ সম্পদৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰত অগ্ৰণী স্থানত আছে। যোৱা দশকত ভাৰতীয় নাৱিকৰ সংখ্যা ১.২৫ লাখৰ পৰা ৩ লাখৰো অধিক হৈছে। পৃথিৱীৰ যিকোনো সাগৰৰ পাৰলৈ গ’লে জাহাজত কোনোবা এজন ভাৰতীয় নাৱিকক পাব। আজি ভাৰত নাৱিকৰ সংখ্যাৰ ফালৰ পৰা বিশ্বৰ শীৰ্ষ তিনিখন দেশৰ ভিতৰত অন্যতম হৈ পৰিছে।

বন্ধুসকল,

একবিংশ শতিকাৰ এক চতুৰ্থাংশ পাৰ হৈ গ’ল। এই শতিকাৰ পৰৱৰ্তী ২৫ বছৰ আৰু অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ। গতিকে আমাৰ গুৰুত্ব "নীলা অৰ্থনীতি", "বহনক্ষম উপকূলীয় উন্নয়ন"ৰ ওপৰত, আৰু আমি সেউজ লজিষ্টিক, বন্দৰ সংযোগ আৰু উপকূলীয় ঔদ্যোগিক ক্লাষ্টাৰৰ ওপৰত যথেষ্ট গুৰুত্ব দিছো।

বন্ধুসকল,

জাহাজ নিৰ্মাণো আজি ভাৰতৰ বাবে সৰ্বোচ্চ অগ্ৰাধিকাৰ। এটা সময় আছিল যেতিয়া ভাৰত বিশ্বৰ এখন প্ৰধান জাহাজ নিৰ্মাণ কেন্দ্ৰ আছিল। ইয়াৰ পৰা অজন্তা গুহাবোৰ বেছি দূৰত নহয়। তাত আপুনি ষষ্ঠ শতিকাৰ এখন ছবি দেখিব, য’ত আপুনি তিনিটা মাষ্টযুক্ত জাহাজৰ ডিজাইন পাব। ষষ্ঠ শতিকাৰ এখন ছবিত তিনিটা মাষ্টযুক্ত জাহাজৰ ডিজাইন আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে আৰু এই ডিজাইনটো এশ বছৰৰ পিছত আন দেশসমূহেও গ্ৰহণ কৰিছিল; এশ বছৰৰ ব্যৱধান আছিল।

বন্ধুসকল,

ভাৰতত নিৰ্মিত জাহাজসমূহ আগতে বিশ্ব বাণিজ্যৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ আছিল। তাৰ পিছত আমি জাহাজ ভাঙি যোৱাৰ ক্ষেত্ৰখনলৈ আগবাঢ়িলোঁ। এতিয়া ভাৰতে পুনৰবাৰ জাহাজ নিৰ্মাণ খণ্ডত নতুন উচ্চতাত উপনীত হোৱাৰ প্ৰচেষ্টা তীব্ৰতৰ কৰি তুলিছে। ভাৰতে বৃহৎ জাহাজকো আন্তঃগাঁথনি সম্পদৰ মৰ্যাদা প্ৰদান কৰিছে। এই নীতিগত সিদ্ধান্তই এই কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰা সকলো জাহাজ নিৰ্মাতাৰ বাবে নতুন পথ মুকলি কৰিব। ইয়াৰ ফলত নতুন বিত্তীয় বিকল্প লাভ কৰিব, সুদৰ খৰচ হ্ৰাস পাব, আৰু ঋণৰ সুবিধা লাভ কৰিব।

আৰু বন্ধুসকল,

এই সংস্কাৰ ত্বৰান্বিত কৰিবলৈ চৰকাৰে প্ৰায় ৭০,০০০ কোটি টকাও বিনিয়োগ কৰিব। ইয়াৰ ফলত ঘৰুৱা সামৰ্থ্য বৃদ্ধি পাব, দীৰ্ঘম্যাদী বিত্তীয় সাহায্যৰ প্ৰসাৰ হ’ব, গ্ৰীণফিল্ড আৰু ব্ৰাউনফিল্ড জাহাজ নিৰ্মাণ কাৰখানা বিকশিত হ’ব, উন্নত সামুদ্ৰিক দক্ষতা বিকাশ হ’ব আৰু যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে লাখ লাখ চাকৰিৰ সৃষ্টি হ’ব। আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা আপোনালোক সকলোৰে বাবে বিনিয়োগৰ নতুন পথো মুকলি হ’ব।

বন্ধুসকল,

এই ভূমি ছত্রপতি শিৱাজী মহাৰাজৰ ভূমি। ছত্ৰপতি শিৱাজী মহাৰাজে কেৱল সামুদ্ৰিক সুৰক্ষাৰ ভেটি স্থাপন কৰাই নহয় আৰব সাগৰৰ বাণিজ্যিক পথত ভাৰতীয় শক্তিৰ পতাকা উত্তোলন কৰে। তেওঁৰ দৃষ্টিভংগীয়ে আমাক দেখুৱাইছে যে সাগৰবোৰ কেৱল সীমাই নহয়, সুযোগৰ দুৱাৰমুখো। আজি ভাৰত সেই একে দৃষ্টিভংগীৰে আগবাঢ়িছে।

বন্ধুসকল,

ভাৰতে বিশ্বজুৰি যোগান শৃংখলৰ সুস্থিৰতা শক্তিশালী কৰিব বিচাৰিছে। আমি বিশ্বমানৰ মেগাবন্দৰ নিৰ্মাণত নিয়োজিত হৈ আছো; মহাৰাষ্ট্ৰৰ বাধ্বনত ৭৬,০০০ কোটি টকা ব্যয়েৰে এটা নতুন বন্দৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। আমি আমাৰ প্ৰধান বন্দৰসমূহৰ ক্ষমতা চাৰিগুণ বৃদ্ধিৰ বাবে কাম কৰি আছো। আমি ভাৰতৰ কণ্টেইনাৰযুক্ত সামগ্ৰীৰ অংশও বৃদ্ধি কৰিব বিচাৰো আৰু এই সকলোবোৰ লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত আপোনালোক সকলো আমাৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশীদাৰ। আমি আপোনাৰ ধাৰণা, উদ্ভাৱন, আৰু বিনিয়োগক আদৰণি জনাইছো। আপুনি এইটোও জানে যে ভাৰতত বন্দৰ আৰু জাহাজ চলোৱাত ১০০ শতাংশ প্ৰত্যক্ষ বিদেশী বিনিয়োগৰ অনুমতি আছে। বৰ্তমান ৰাজহুৱা-ব্যক্তিগত অংশীদাৰিত্ব দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে। "মেক ইন ইণ্ডিয়া, মেক ফৰ দ্য ৱৰ্ল্ড"ৰ দৃষ্টিভংগীৰ অধীনতো প্ৰৰোচনা প্ৰদান কৰা হৈছে। আমি ৰাজ্যসমূহক বিনিয়োগ আকৰ্ষণ কৰিবলৈও উৎসাহিত কৰিছো, গতিকে আপোনালোক সকলোৰে বাবে বিভিন্ন দেশৰ বিনিয়োগকাৰীৰ বাবে ভাৰতৰ জাহাজ চলোৱা খণ্ডত কাম কৰাৰ আৰু আপোনাৰ ব্যৱসায় সম্প্ৰসাৰণ কৰাৰ সময়, উপযুক্ত সময়।

বন্ধুসকল,

ভাৰতৰ আন এক সুকীয়া বৈশিষ্ট্য আছে, সেয়া হৈছে আমাৰ সজীৱ গণতন্ত্ৰ আৰু নিৰ্ভৰযোগ্যতা। যেতিয়া বিশ্বৰ সাগৰবোৰ ৰুক্ষ হয়, তেতিয়া বিশ্বই এটা সুস্থিৰ লাইটহাউচ বিচাৰে। আৰু ভাৰতে এনে এটা লাইটহাউচৰ ভূমিকা অতি শক্তিশালীভাৱে পালন কৰিব পাৰে। বিশ্বৰ উত্তেজনা, বাণিজ্যিক বিঘিনি, আৰু যোগান শৃংখলৰ পৰিৱৰ্তনৰ মাজত ভাৰত কৌশলগত স্বায়ত্তশাসন, শান্তি আৰু সৰ্বাংগীন বিকাশৰ প্ৰতীক। আমাৰ সামুদ্ৰিক আৰু বাণিজ্যিক পদক্ষেপসমূহ এই বৃহত্তৰ দৃষ্টিভংগীৰ অংশ। ইয়াৰ এটা উদাহৰণ হ’ল ভাৰত–মধ্যপ্ৰাচ্য–ইউৰোপ অৰ্থনৈতিক কৰিডৰ। ই বাণিজ্যিক পথসমূহ পুনৰ সংজ্ঞায়িত কৰিব আৰু স্বচ্ছ শক্তি আৰু স্মাৰ্ট লজিষ্টিকক প্ৰসাৰিত কৰিব।

বন্ধুসকল,

আজি আমাৰ গুৰুত্বও সৰ্বাংগীন সামুদ্ৰিক উন্নয়নৰ ওপৰত। এইটো তেতিয়াহে সম্ভৱ যেতিয়া ক্ষুদ্ৰ দ্বীপ উন্নয়নশীল ৰাষ্ট্ৰ আৰু অতি কম উন্নত দেশসমূহক প্ৰযুক্তি, প্ৰশিক্ষণ আৰু আন্তঃগাঁথনিৰ জৰিয়তে শক্তিশালী কৰা হয়। জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, যোগান শৃংখলৰ ব্যাঘাত, অৰ্থনৈতিক অনিশ্চয়তা আৰু সামুদ্ৰিক নিৰাপত্তাৰ সৈতে আমি একেলগে সন্মুখীন হ’ব লাগিব।

বন্ধুসকল,

আহক, আমি সকলোৱে মিলি শান্তি, প্ৰগতি আৰু সমৃদ্ধি আৰু অধিক দ্ৰুতগতিত আগুৱাই নিয়াৰ বাবে কাম কৰোঁ, এটা বহনক্ষম ভৱিষ্যত গঢ়ি তোলোঁ। আকৌ এবাৰ আপোনালোক সকলোকে এই সন্মিলনৰ অংশ হোৱাৰ বাবে অভিনন্দন জনাইছো আৰু আপোনালোকৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো।

ধন্যবাদ।

***

MJPS/ST/SS/DK/DB