સિંગાપોર પ્રજાસત્તાકના પ્રધાનમંત્રી મહામહિમ શ્રી લોરેન્સ વોંગની ભારત પ્રજાસત્તાકની સત્તાવાર મુલાકાત પ્રસંગે ભારત અને સિંગાપોર વચ્ચે વ્યાપક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી માટેના રોડમેપ પર સંયુક્ત નિવેદન

1. ભારતીય પ્રજાસત્તાકના પ્રધાનમંત્રી મહામહિમ શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના આમંત્રણ પર, સિંગાપોર પ્રજાસત્તાકના પ્રધાનમંત્રી મહામહિમ શ્રી લોરેન્સ વોંગે 2 થી 4 સપ્ટેમ્બર 2025 દરમિયાન ભારતની સત્તાવાર મુલાકાત લીધી.

2. 4 સપ્ટેમ્બર 2025ના રોજ, પ્રધાનમંત્રી મોદી અને પ્રધાનમંત્રી વોંગે વ્યાપક ચર્ચાઓ કરી. ત્યારબાદ, નેતાઓએ વિવિધ સમજૂતી કરારોના આદાનપ્રદાનના સાક્ષી બન્યા હતા. પ્રધાનમંત્રી વોંગે પ્રધાનમંત્રી મોદી દ્વારા આયોજિત બેન્ક્વેટ લંચમાં હાજરી આપી હતી. તેઓ ભારતના રાષ્ટ્રપતિ મહામહિમ શ્રીમતી દ્રૌપદી મુર્મુને પણ મળ્યા હતા. પ્રધાનમંત્રી વોંગે મહાત્મા ગાંધીને પુષ્પાંજલિ અર્પણ કરવા માટે રાજઘાટની પણ મુલાકાત લીધી હતી. વિદેશ મંત્રી, ડૉ. એસ. જયશંકર પણ પ્રધાનમંત્રી વોંગને મળ્યા હતા.

૩. આ વર્ષે બંને દેશો વચ્ચે રાજદ્વારી સંબંધો સ્થાપિત થયાની 60મી વર્ષગાંઠ છે. બંને પ્રધાનમંત્રીઓએ ભારત અને સિંગાપોરની વિશ્વાસ અને પરસ્પર આદર અને વિવિધ ક્ષેત્રોમાં વ્યાપક સહયોગ પર આધારિત મિત્રતાની લાંબી પરંપરાને સ્વીકારી. તેમણે દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં પ્રગતિની સમીક્ષા કરી અને સંતોષ વ્યક્ત કર્યો, જેમાં સપ્ટેમ્બર 2024માં પ્રધાનમંત્રી મોદીની સિંગાપોરની સત્તાવાર મુલાકાત, જાન્યુઆરી 2025માં સિંગાપોર પ્રજાસત્તાકના રાષ્ટ્રપતિ મહામહિમ શ્રી થરમન ષણમુગરત્નમની ભારતની રાજ્ય મુલાકાત અને ઓગસ્ટ 2025માં નવી દિલ્હીમાં ત્રીજી ભારત-સિંગાપોર મંત્રીસ્તરીય ગોળમેજી બેઠકનો સમાવેશ થાય છે. આ સંબંધો રાજકીય, આર્થિક, સુરક્ષા, ટેકનોલોજી, શિક્ષણ, લોકો-થી-લોકો અને સાંસ્કૃતિક સંબંધો સહિતના ક્ષેત્રોમાં સર્વાંગી સહયોગમાં વિકસ્યા છે.

4. બંને પ્રધાનમંત્રીઓએ સપ્ટેમ્બર 2024 માં પ્રધાનમંત્રી મોદીની સિંગાપોરની સત્તાવાર મુલાકાત દરમિયાન દ્વિપક્ષીય સંબંધોને વ્યાપક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી (CSP) સુધી વધારવા માટેના કરારને યાદ કર્યો હતો. જેના પર નિર્માણ કરીને, તેઓ CSP માટે એક ભવિષ્યલક્ષી અને વાસ્તવિક રોડમેપ અપનાવવા સંમત થયા જે દ્વિપક્ષીય સંબંધોના આગામી તબક્કા માટે દ્રષ્ટિ અને દિશા નિર્ધારિત કરશે અને આઠ ક્ષેત્રોમાં સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવશે: (i) આર્થિક સહયોગ; (ii) કૌશલ્ય વિકાસ; (iii) ડિજિટલાઇઝેશન; (iv) ટકાઉપણું; (v) કનેક્ટિવિટી; (vi) આરોગ્યસંભાળ અને દવા; (vii) લોકો-થી-લોક અને સાંસ્કૃતિક આદાનપ્રદાન; અને (viii) સંરક્ષણ અને સુરક્ષા સહયોગ.

CSP માટે રોડમેપ

આર્થિક સહયોગ: આર્થિક સંબંધોને મજબૂત બનાવવું અને નવા અને ભવિષ્યલક્ષી ક્ષેત્રોમાં સહયોગ વધારવો

· દ્વિપક્ષીય વેપાર અને બજારોમાં પહોંચને વધુ ગાઢ બનાવવી, જેમાં વ્યાપક આર્થિક સહયોગ કરાર (CECA) ના નિર્માણ દ્વારા અને વેપાર અને રોકાણો પર સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથની વાર્ષિક બેઠક દ્વારા બંને દેશોની વેપાર પ્રાથમિકતાઓને ધ્યાનમાં લેવી સામેલ છે;

· બંને પક્ષો CECA ની ત્રીજી સમીક્ષા શરૂ કરવા પર સંવાદ ચાલુ રાખશે અને પ્રગતિ કરશે અને 2025 માં ASEAN ભારત વેપાર ગુડ્સ કરાર (AITIGA) ની નોંધપાત્ર સમીક્ષા પ્રાપ્ત કરશે;

· ભારત-સિંગાપોર સેમિકન્ડક્ટર નીતિ સંવાદ હેઠળ સહયોગ દ્વારા ભારતના સેમિકન્ડક્ટર ઉદ્યોગ અને ઇકોસિસ્ટમના વિકાસને ટેકો આપશે; સિંગાપોર કંપનીઓ સાથે ભાગીદારીને સરળ બનાવશે; સ્થિતિસ્થાપક સેમિકન્ડક્ટર સપ્લાય ચેઇન્સને આગળ વધારશે; પરસ્પર ફાયદાકારક સંશોધન અને વિકાસ સહયોગની શોધ કરશે; કાર્યબળ વિકાસને પ્રોત્સાહન આપશે; અને માહિતી શેરિંગ, શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓનું વિનિમય, સીધા રોકાણો અને ભારતીય અને સિંગાપોર કંપનીઓ વચ્ચે સંભવિત ભાગીદારી દ્વારા વ્યવસાય-થી-વ્યવસાય સહયોગને પ્રોત્સાહન આપશે;

· અદ્યતન ઉત્પાદન ક્ષમતાઓ સાથે ટકાઉ ઔદ્યોગિક ઉદ્યાનો અને આગામી પેઢીના ઔદ્યોગિક ઉદ્યાનો સંયુક્ત રીતે વિકસાવશે, જેમાં સાહસો અને ભાગીદારીને સરળ બનાવશે, જ્ઞાન શેરિંગ, ક્ષમતા તાલીમ, હરિત ધોરણોના અમલીકરણ, માસ્ટર પ્લાનિંગ અને પ્રમોશનમાં સરકાર-થી-સરકાર સહયોગનો સમાવેશ થાય છે;

· સંયુક્ત રીતે ભારત-સિંગાપોર મૂડી બજાર જોડાણ વધારશે અને NSE-IFSC-SGX GIFT કનેક્ટ જેવી સંયુક્ત પહેલો પર ગાઢ સહયોગ પર નિર્માણ કરશે;

· ભારત અને સિંગાપોરમાં વ્યાપારી સમુદાયો વચ્ચે ભાગીદારી અને સહયોગને મજબૂત બનાવવો, ખાસ કરીને દ્વિપક્ષીય સહયોગના એજન્ડાને પૂરક બનાવતા ક્ષેત્રોમાં, અને ભારત-સિંગાપોર વ્યાપાર રાઉન્ડટેબલ (ISBR) દ્વારા વ્યાપાર-થી-વ્યવસાય જોડાણને વધુ ગાઢ બનાવવું;

· અવકાશ ક્ષેત્રમાં સંયુક્ત સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવું, જેમાં ભારતીય રાષ્ટ્રીય અવકાશ પ્રમોશન અને ઓથોરાઇઝેશન સેન્ટર (IN-SPACE) અને કાર્યાલય ફોર સ્પેસ ટેકનોલોજી એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રી, સિંગાપોર અને બંને દેશોના અવકાશ ઉદ્યોગો વચ્ચેનો સમાવેશ થાય છે; અવકાશ નીતિ અને કાયદામાં; અને પૃથ્વી નિરીક્ષણ અને ઉપગ્રહ સંચાર તકનીકો અને એપ્લિકેશનો જેવા પરસ્પર હિતના ક્ષેત્રોમાં સંશોધન અને વિકાસ પ્રવૃત્તિઓમાં;

· ભારત અને સિંગાપોરના સંબંધિત મંત્રાલયોની સંડોવણી દ્વારા બંને પક્ષોની વ્યવસાયિક જરૂરિયાતોને સંબોધવા માટે શક્ય હોય ત્યાં કાનૂની અને વિવાદ નિવારણ સહયોગ વધારવો;

કૌશલ્ય વિકાસ: કૌશલ્ય વિકાસ અને ક્ષમતા નિર્માણમાં ભાગીદારી

· ચેન્નાઈ, તમિલનાડુમાં એડવાન્સ્ડ મેન્યુફેક્ચરિંગ પર નેશનલ સેન્ટર ઓફ એક્સેલન્સનો સંયુક્ત રીતે વિકાસ કરવો, જે ઉદ્યોગ જોડાણને વધારવા અને અભ્યાસક્રમમાં ધોરણો પર સહયોગ કરવા, તાલીમ આપનારાઓને તાલીમ આપવા, કૌશલ્ય પ્રમાણપત્ર માળખું વિકસાવવા અને ગુણવત્તા જાળવવા માટે સમયાંતરે સમીક્ષા અને મૂલ્યાંકન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે; અને એડવાન્સ્ડ મેન્યુફેક્ચરિંગ, એવિએશન અને મેન્ટેનન્સ રિપેર અને ઓવરહોલ (MRO) સહિત પરસ્પર હિતના ક્ષેત્રોમાં કૌશલ્ય કેન્દ્રો વિકસાવવા માટે ખાનગી ક્ષેત્ર સાથે સહયોગ કરવો;

· ટેકનિકલ વોકેશનલ એજ્યુકેશન અને ટ્રેનિંગ (TVET) અને કૌશલ્ય વિકાસમાં ક્ષમતા વિકાસમાં સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવું; ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓ વચ્ચે ટેકનિકલ શિક્ષણના ક્ષેત્રમાં સહયોગ; કાર્યબળને પુનઃકૌશલ્ય અને અપસ્કીલિંગ સંબંધિત માહિતી અને શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓનું આદાનપ્રદાન; વિદ્યાર્થી અને સ્ટાફનું આદાનપ્રદાન; વિદ્યાર્થી ઇન્ટર્નશિપ અને ફેકલ્ટી ઔદ્યોગિક જોડાણોની સુવિધા, અને શિક્ષક તાલીમ. બંને પક્ષો શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ એજન્ડામાં પ્રગતિને સરળ બનાવવા અને સમીક્ષા કરવા માટે એક સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથની સ્થાપના કરશે;

· સિંગાપોર કૌશલ્ય ઇકોસિસ્ટમ અને ભારત વચ્ચે મજબૂત હાલના સહયોગ પર નિર્માણ કરો, જેથી સિંગાપોર-આસામ નર્સિંગ ટેલેન્ટ સ્કિલ્સ કોઓપરેશન જેવા રાજ્ય સ્તરના કૌશલ્ય સહયોગને સમર્થન આપી શકાય;

ડિજિટલાઇઝેશન: ડિજિટલ અને નાણાકીય ટેકનોલોજીમાં સહકારને ગાઢ બનાવવો

· ભારત અને સિંગાપોર વચ્ચે ડિજિટલ ફાઇનાન્સ અને ફિનટેક સહયોગને મજબૂત બનાવવો, તેમજ ફિનટેક જોઈન્ટ વર્કિંગ ગ્રુપ દ્વારા સાયબર સુરક્ષા અને મૂડી બજાર જોડાણો;

· અનુભવો શેર કરવા અને ડિજિટલ સોલ્યુશન્સમાં તકનીકી કુશળતાનું આદાનપ્રદાન કરવું, અને પાયલોટ પ્રોજેક્ટ્સ દ્વારા તેમના અમલીકરણનું અન્વેષણ કરવું;

· ડિજિટલ ડોમેનમાં ભાગીદારીને સરળ બનાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે બંને પક્ષોના સ્ટાર્ટ-અપ અને નાના અને મધ્યમ ઉદ્યોગ ઇકોસિસ્ટમ વચ્ચે સહયોગ વધારવો;

· સાયબર નીતિઓ, CERT-CERT માહિતી વિનિમય, સાયબર સુરક્ષા ક્ષમતા નિર્માણ અને સાયબર સુરક્ષા સંબંધિત મુદ્દાઓ પર બંને પક્ષોના હિસ્સેદારો વચ્ચે સહયોગ મજબૂત બનાવવો;

· GIFT સિટી-સિંગાપોર સહયોગ અંગે, ભારત અને સિંગાપોરમાં સંબંધિત એજન્સીઓ અને નિયમનકારી સત્તાવાળાઓના અધિકારીઓ ફ્રેમવર્ક પર ચર્ચા શરૂ કરવા તેમજ ડેટા પ્રકારો જેવા સંભવિત ઉપયોગના કેસોને ઓળખવા અને અજમાયશ કરવા માટે સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથ બોલાવશે જ્યાં ફ્રેમવર્ક લાગુ થઈ શકે છે;

· ડિજિટલ ટેકનોલોજી પરના હાલના સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથ હેઠળ નવીનતા, સમાવિષ્ટ અને ટકાઉ આર્થિક વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મહત્વપૂર્ણ અને ઉભરતી તકનીકોમાં સહયોગની તકોનું અન્વેષણ કરો;

· કૃષિ, આરોગ્ય સંભાળ અને શિક્ષણ જેવા ક્ષેત્રોમાં AI-તૈયાર ડેટા સેટ વિકસાવવા અને ડેટા-આધારિત AI ઉપયોગના કેસ બનાવવા માટે શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓના શેરિંગ દ્વારા કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા પર સહયોગનું અન્વેષણ કરવું;

· UPI-PayNow લિંકેજનો પાયો તરીકે ઉપયોગ કરીને પેપરલેસ અને સુરક્ષિત ક્રોસ-બોર્ડર વેપારી અને વ્યક્તિગત ચુકવણીઓની સંભાવનાને વિસ્તૃત અને મહત્તમ બનાવવી;

· લેડિંગના આંતર-સંચાલિત ઇ-બિલ્સ અને વધુ વિશ્વસનીય અને સુરક્ષિત વેપાર દસ્તાવેજોને સરળ બનાવવા માટે ભારત અને સિંગાપોર વચ્ચે ટ્રેડટ્રસ્ટ ફ્રેમવર્કને અપનાવવાને મજબૂત બનાવવું;

ટકાઉપણું: ટકાઉ વિકાસ અને લીલા વેપારમાં સહયોગની તકોનું અન્વેષણ

· ગ્રીન હાઇડ્રોજન અને એમોનિયા ઉત્પાદન અને વેપાર સહિત ચાલુ અને નવા ક્ષેત્રોમાં સહયોગ વધારવો;

· શહેરી જળ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં સહયોગનું અન્વેષણ કરવું;

· નાગરિક પરમાણુ ક્ષેત્રમાં સહકારના માર્ગોનું અન્વેષણ કરવું;

· આબોહવા પરિવર્તનના પડકારનો સામનો કરવા માટે પેરિસ કરારના કલમ 6.2 હેઠળ પરસ્પર ફાયદાકારક દ્વિપક્ષીય સહયોગ માળખા તરફ કામ કરવું;

· આંતરરાષ્ટ્રીય સૌર જોડાણ અને ગ્લોબલ બાયોફ્યુઅલ એલાયન્સ જેવા સંબંધિત બહુપક્ષીય માળખામાં લીલા અને ટકાઉ પહેલ પર સહયોગ કરવો, જેમાં સિંગાપોર સભ્ય છે;

· ભારત અને સિંગાપોર વચ્ચે અને ત્રીજા દેશોમાં ખાદ્ય ઉત્પાદનોની નિકાસને પ્રોત્સાહન આપીને ખાદ્ય સુરક્ષા પર સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવો, જેમાં પસંદગીના નિકાસ માટે દેશ-સ્તરીય માન્યતાની શોધનો સમાવેશ થાય છે;

કનેક્ટિવિટી: મેરીટાઇમ અને એવિએશન કનેક્ટિવિટીનું વિસ્તરણ

· સિંગાપોર બંદર અને ભારતના બંદરો વચ્ચે દરિયાઈ જોડાણને વધુ ગાઢ બનાવવા અને ગ્રીન મેરીટાઇમ ફ્યુઅલ કોરિડોરની સ્થાપના તરફ કામ કરવા માટે ભારત-સિંગાપોર ગ્રીન એન્ડ ડિજિટલ શિપિંગ કોરિડોર (GDSC) ની સ્થાપનાને સમર્થન આપવું;

· આ ક્ષેત્રોમાં ભારતીય અને સિંગાપોર કંપનીઓ વચ્ચે ભાગીદારી દ્વારા ભારતના વિકસતા ઉડ્ડયન અને એરોસ્પેસ MRO ક્ષેત્રોમાં ઇકોસિસ્ટમ સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવો, જેમાં સિંગાપોરની કુશળતાની વહેંચણી અને કૌશલ્ય વધારવાની તકોનો સમાવેશ થાય છે;

· બંને પ્રધાનમંત્રીઓએ બંને દેશો વચ્ચે મુસાફરીની માંગમાં વૃદ્ધિને માન્યતા આપી, અને બંને દેશોના નાગરિક ઉડ્ડયન અધિકારીઓને હવાઈ જોડાણ વધારવા માટે દ્વિપક્ષીય હવાઈ સેવા કરારના વિસ્તરણ અંગે ચર્ચા કરવા પ્રોત્સાહિત કર્યા;

· ભારતીય એરપોર્ટ માટે એરપોર્ટ કન્સલ્ટન્સી અને મેનેજમેન્ટ સેવાઓમાં અનુભવ અને કુશળતાના આદાનપ્રદાન સહિત ક્ષમતા નિર્માણ અને એરપોર્ટ વિકાસમાં ભાગીદારીનું અન્વેષણ કરવુ,

· બંને પક્ષોએ ઉડ્ડયન ક્ષેત્રમાં સ્વચ્છ અને ટકાઉ ઉર્જા ઉકેલોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સસ્ટેનેબલ એવિએશન ફ્યુઅલ (SAF) પર સહયોગ વધારવા માટે પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવી;

આરોગ્યસંભાળ અને દવા: આરોગ્યસંભાળ અને દવા સહકારને મજબૂત બનાવવો

· માનવ સંસાધન વિકાસ, ડિજિટલ આરોગ્ય હસ્તક્ષેપ અને રોગ દેખરેખ, માતૃત્વ અને બાળ આરોગ્ય અને પોષણ, આરોગ્ય નીતિ સહિત આરોગ્ય અને દવા ક્ષેત્રમાં સહયોગ પરના એમઓયુ હેઠળ આરોગ્ય અને દવા ક્ષેત્રોમાં સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવો, જેમાં તબીબી ઉત્પાદનોની પહોંચ અને સહયોગી સંશોધનની નિયમનકારી સુવિધા, ચેપી અને બિન-ચેપી રોગોનો સામનો, આરોગ્ય સલામતી અને સુરક્ષા, અને સંશોધન અને નવીનતાનો સમાવેશ થાય છે;

· નિયમિતપણે આરોગ્ય સહકાર પર સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથ બોલાવવું;

· નર્સિંગ કૌશલ્ય તાલીમમાં માહિતી અને જ્ઞાનના આદાનપ્રદાન દ્વારા નર્સિંગ કૌશલ્ય વિકાસના ક્ષેત્રમાં સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવો, અને સિંગાપોરમાં રોજગારક્ષમતા વધારવી, જે હાલમાં સિંગાપોર અને આસામ વચ્ચે નર્સિંગ ટેલેન્ટ સ્કિલ્સ કોઓપરેશન પર થયેલા એમઓયુ હેઠળ થઈ રહી છે;

· સહયોગી ઔદ્યોગિક સંશોધન અને વિકાસમાં ચાલુ સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવો અને ડિજિટલ હેલ્થ/મેડિકલ ટેક્નોલોજીના ક્ષેત્રમાં નવા સંયુક્ત સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સને સમર્થન આપવું;

લોકો-થી-લોકો અને સાંસ્કૃતિક આદાનપ્રદાન: લોકો-થી-લોકો અને સાંસ્કૃતિક જોડાણોને સમર્થન આપવું

· ભારત અને સિંગાપોર વચ્ચે લાંબા સમયથી ચાલતા સામાજિક, સાંસ્કૃતિક અને લોકો-થી-લોકો જોડાણોને વધુ મજબૂત બનાવવું, જેમાં દરિયાઈ વારસામાં પરસ્પર હિતના ક્ષેત્રોમાં સહયોગની શોધનો સમાવેશ થાય છે;

· સિંગાપોર-ઇન્ડિયા પાર્ટનરશિપ ફાઉન્ડેશન (SIPF) હેઠળ ઈમર્સિવ કાર્યક્રમો અને ઇન્ટર્નશિપ સહિત વિવિધ પહેલો દ્વારા ઔદ્યોગિક તાલીમ સંસ્થાઓ (ITIs) ના વિદ્યાર્થીઓ સહિત વિદ્યાર્થી આદાનપ્રદાનને પ્રોત્સાહન અને વિસ્તૃત કરવું, જેમાં કન્ફેડરેશન ઓફ ઇન્ડિયન ઇન્ડસ્ટ્રી-એન્ટરપ્રાઇઝ સિંગાપોર ઇન્ડિયા રેડી ટેલેન્ટ (IRT) પ્રોગ્રામ હેઠળ ભારત સ્થિત કંપનીઓ સાથે સિંગાપોરના ઇન્ટર્નનું જોડાણ સામેલ છે;

· વિનિમય કાર્યક્રમો દ્વારા ઊંડા સંસદીય જોડાણને પ્રોત્સાહન આપવું;

· અભ્યાસ મુલાકાતો સહિત વરિષ્ઠ અધિકારીઓના સ્તરે જાહેર સેવા આદાનપ્રદાન અને તાલીમની સુવિધા આપવી;

· જે તે સંબંધિત અધિકારીઓ વચ્ચે કોન્સ્યુલર બાબતો પર નિયમિત સંવાદ ચાલુ રાખો, જેમાં તાત્કાલિક મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે એડ-હોક પરામર્શનો સમાવેશ થાય છે;

· બંને દેશોમાં થિંક ટેન્ક, શૈક્ષણિક, શૈક્ષણિક અને સંશોધન સંસ્થાઓ વચ્ચે સતત જોડાણ અને ક્રિયાપ્રતિક્રિયાને પ્રોત્સાહન આપવું;

· કલાકારો, કલા જૂથો અને પ્રદર્શનો સહિત સાંસ્કૃતિક આદાનપ્રદાનને પ્રોત્સાહન આપવાનું ચાલુ રાખવું;

સંરક્ષણ અને સુરક્ષા સહયોગ: પ્રાદેશિક શાંતિ અને સ્થિરતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વ્યૂહાત્મક સહયોગ

· સંરક્ષણ મંત્રીઓના સંવાદ દ્વારા બંને સંરક્ષણ મંત્રીઓ વચ્ચે અને સંરક્ષણ નીતિ સંવાદ દ્વારા સંરક્ષણ મંત્રાલયના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ વચ્ચે નિયમિત બેઠકો સહિત, તમામ સ્તરે સંરક્ષણ અને સુરક્ષા સહયોગ પર સતત આદાનપ્રદાન અને જોડાણને પ્રોત્સાહન આપો; · વિવિધ સ્વરૂપોમાં સૈન્ય, નૌકાદળ અને વાયુસેના કવાયતોના સંયુક્ત આચરણ દ્વારા લશ્કરી સહયોગ અને આદાનપ્રદાન ચાલુ રાખવું;

· ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ, AI, ઓટોમેશન અને માનવરહિત જહાજો જેવા ઉભરતા ક્ષેત્રોમાં સંરક્ષણ ટેકનોલોજી સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવો;

· દરિયાઈ સુરક્ષા અને સબમરીન બચાવમાં સહયોગ ચાલુ રાખો, તેમજ ઈન્ડો-પેસિફિક પર ASEAN Outlook અને ઈન્ડો-પેસિફિક મહાસાગર પહેલના સિદ્ધાંતો અને સહયોગના ક્ષેત્રો અનુસાર પ્રાદેશિક સુરક્ષા સ્થાપત્યોમાં નજીકથી કામ કરવું;

· આંતરરાષ્ટ્રીય સંપર્ક અધિકારીઓ સહિત સંબંધિત માહિતી ફ્યુઝન કેન્દ્રો વચ્ચે દરિયાઈ ક્ષેત્ર જાગૃતિમાં સહયોગને મજબૂત બનાવવો;

· સિંગાપોર મલક્કા સ્ટ્રેટ પેટ્રોલમાં ભારતના રસની પ્રશંસા સાથે સ્વીકારે છે;

· સરહદ પાર આતંકવાદ સહિત, તેના તમામ સ્વરૂપો અને અભિવ્યક્તિઓમાં આતંકવાદનો સામનો કરવા માટે મજબૂત પ્રતિબદ્ધતાને પુનરાવર્તિત કરીને, અને આતંકવાદ પ્રત્યે શૂન્ય-સહિષ્ણુતાનો પુનરાવર્તિત કરીને, બંને દેશો દ્વિપક્ષીય પદ્ધતિઓ, FATF અને અન્ય બહુપક્ષીય પ્લેટફોર્મ દ્વારા વૈશ્વિક અને પ્રાદેશિક આતંકવાદ અને આતંકવાદી સંગઠનો સામે લડવા માટે સહયોગને મજબૂત બનાવશે, જેમાં UNSC 1267 પ્રતિબંધ સમિતિ દ્વારા પ્રતિબંધિત અને આતંકવાદી ભંડોળ સામેનો સમાવેશ થાય છે;

· દ્વિપક્ષીય મ્યુચ્યુઅલ કાનૂની સહાય સંધિ હેઠળ સહયોગને મજબૂત બનાવવો, જે ગુનાહિત તપાસ અને કાર્યવાહીમાં બંને દેશો વચ્ચે સહયોગને સરળ બનાવે છે;

· સિંગાપોરના વિદેશ મંત્રાલય અને ભારતના વિદેશ મંત્રાલય વચ્ચે વિદેશ કાર્યાલય પરામર્શ દ્વારા દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં પ્રગતિની નિયમિત સમીક્ષા કરવી;

5. બંને પ્રધાનમંત્રીઓ વ્યાપક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીના અમલીકરણમાં પ્રગતિનું વાર્ષિક ધોરણે નિરીક્ષણ કરવા માટે ભારત-સિંગાપોર મંત્રીસ્તરીય ગોળમેજી પરિષદને એક અગ્રણી પદ્ધતિ તરીકે સંસ્થાકીય બનાવવા સંમત થયા.

SM/IJ/GP/JD