ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਆਰਥਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਕਮੇਟੀ ਨੇ  ਗੰਨਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ  2025-26 (ਅਕਤੂਬਰ - ਸਤੰਬਰ) ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ ਗੰਨੇ ਦੀ ਉਚਿਤ ਅਤੇ ਲਾਭਾਕਾਰੀ ਮੁੱਲ (ਐੱਫਆਰਪੀ) 355 ਰੁਪਏ/ਕੁਇੰਟਲ 'ਤੇ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਮੁੱਲ ਰਿਕਵਰੀ ਦਰ 10.25% ਹੋਵੇਗੀ  ਜਿਸ ਵਿੱਚ 10.25% ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ 0.1% ਵਾਧੇ ਲਈ 3.46 ਰੁਪਏ/ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ 0.1% ਕਮੀ ਲਈ ਐੱਫਆਰਪੀ ਵਿੱਚ 3.46 ਰੁਪਏ/ਕੁਇੰਟਲ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗੰਨਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਦੇ ੳਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚੀਨੀ ਮਿੱਲਾਂ ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ 9.5% ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਟੌਤੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਜਿਹੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ 2025-26 ਦੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ  ਸੀਜ਼ਨ  ਵਿੱਚ ਗੰਨੇ ਲਈ 329.05 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਮਿਲਣਗੇ ।

ਚੀਨੀ ਸੀਜ਼ਨ 2025-26 ਲਈ ਗੰਨੇ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ (ਏ2+ਐੱਫਐੱਲ) 173 ਰੁਪਏ/ਕੁਇੰਟਲ ਹੈ। 10.25% ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਦਰ 'ਤੇ 355 ਰੁਪਏ/ਕੁਇੰਟਲ ਦੀ ਇਹ ਐੱਫਆਰਪੀ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ ਨਾਲੋਂ 105.2% ਵੱਧ ਹੈ। ਖੰਡ ਸੀਜ਼ਨ 2025-26 ਲਈ ਐੱਫਆਰਪੀ ਮੌਜੂਦਾ ਚੀਨੀ ਸੀਜ਼ਨ 2024-25 ਨਾਲੋਂ 4.41% ਵੱਧ ਹੈ।

ਇਹ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਐਫਆਰਪੀ ਚੀਨੀ ਮਿੱਲਾਂ ਦੁਆਰਾ 2025-26 (1 ਅਕਤੂਬਰ, 2025 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ) ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਗੰਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਚੀਨੀ ਸੈਕਟਰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ-ਅਧਾਰਿਤ ਸੈਕਟਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 5 ਕਰੋੜ ਗੰਨਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਰਭਰਾਂ ਦੀ ਆਜੀਵਿਕਾ ਜੁੜੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਮਿੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 5 ਲੱਖ ਕਾਮੇ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ  ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖੇਤ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਹਾਇਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਪਿਛੋਕੜ

ਐਫਆਰਪੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਾਗਤਾਂ ਅਤੇ ਕੀਮਤਾਂ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਸੀਏਸੀਪੀ) ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਪਿਛਲੇ ਚੀਨੀ ਸੀਜ਼ਨ 2023-24 ਵਿੱਚ, 1,11,782 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਗੰਨੇ ਦੇ ਬਕਾਏ ਵਿੱਚੋਂ, 28.04.2025 ਤੱਕ  ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 1,11,703 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ  ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, 99.92% ਗੰਨੇ ਦੇ ਬਕਾਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸੀਜ਼ਨ 2024-25 ਵਿੱਚ, 97,270 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਗੰਨੇ ਦੇ ਬਕਾਏ ਵਿੱਚੋਂ, 28.04.2025 ਤੱਕ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 85,094 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਗੰਨੇ ਦੇ ਬਕਾਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, 87% ਗੰਨੇ ਦੇ ਬਕਾਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

****

ਐੱਮਜੇਪੀਐੱਸ /ਬੀਐਮ