શેરડીના ખેડૂતો (ગન્ના કિસાન)ના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને, પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળની આર્થિક બાબતોની કેબિનેટ સમિતિએ ખાંડની સીઝન 2025-26 (ઓક્ટોબર -સપ્ટેમ્બર) માટે શેરડીના વાજબી અને વળતરદાયક ભાવ (એફઆરપી)ને 10.25 ટકાના મૂળભૂત રિકવરી રેટ માટે રૂ. 355 / ક્વિન્ચલના દરે મંજૂરી આપી છે, જે 10.25% થી વધુની રિકવરીમાં દરેક 0.1% ના વધારા માટે રૂ. 3.46 / ક્વિન્ચલ પ્રીમિયમ પ્રદાન કરે છે, જે 10.25% થી વધુની રિકવરીમાં દરેક 0.1% ના વધારા માટે પ્રીમિયમ પ્રદાન કરે છે અને રિકવરીમાં દર 0.1 ટકાના ઘટાડા માટે એફઆરપીમાં રૂ.3.46/ક્વિન્ચલનો ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે.

જો કે શેરડીના ખેડૂતોના હિતોનું રક્ષણ કરવાના હેતુથી સરકારે એ પણ નિર્ણય કર્યો છે કે ખાંડની મિલોના કિસ્સામાં જ્યાં રિકવરી 9.5 ટકાથી ઓછી હોય તેવા કિસ્સામાં કોઈ કપાત કરવામાં આવશે નહીં. આવા ખેડૂતોને આગામી ખાંડની ઋતુ 2025-26માં શેરડી માટે 329.05 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ મળશે.

ખાંડની સિઝન 2025-26 માટે શેરડીનો ઉત્પાદન ખર્ચ (એ2 +એફએલ) રૂ.173/ક્યુટીએલ છે. 10.25 ટકાના રિકવરી રેટ પર રૂ.355/ક્યુટીએલની આ એફઆરપી ઉત્પાદન ખર્ચ કરતાં 105.2 ટકા વધારે છે. ખાંડની સીઝન 2025-26 માટે એફઆરપી વર્તમાન ખાંડની સીઝન 2024-25ની તુલનામાં 4.41 ટકા વધારે છે.

મંજૂર કરાયેલી એફઆરપી ખાંડની મિલો દ્વારા ખાંડની સિઝન 2025-26 (1 ઓક્ટોબર, 2025થી શરૂ કરીને) ખેડૂતો પાસેથી શેરડીની ખરીદી માટે લાગુ પડશે. ખાંડ ક્ષેત્ર એક મહત્વપૂર્ણ કૃષિ-આધારિત ક્ષેત્ર છે, જે આશરે 5 કરોડ શેરડીના ખેડૂતો અને તેમના આશ્રિતો અને ખાંડ મિલોમાં પ્રત્યક્ષ રીતે કાર્યરત આશરે 5 લાખ કામદારોની આજીવિકાને અસર કરે છે, આ ઉપરાંત ખેત મજૂરી અને પરિવહન સહિત વિવિધ આનુષંગિક પ્રવૃત્તિઓમાં કામ કરતા લોકો પણ છે.

પાર્શ્વભાગ:

કૃષિ ખર્ચ અને કિંમત પંચ (સીએસીપી)ની ભલામણોને આધારે તથા રાજ્ય સરકારો અને અન્ય હિતધારકો સાથે ચર્ચાવિચારણા કર્યા પછી એફઆરપી નક્કી કરવામાં આવી છે.

અગાઉની ખાંડની સિઝન 2023-24માં શેરડીના બાકી નીકળતા ₹ 1,11,782 કરોડમાંથી આશરે રૂ.28.04.2025 સુધી ખેડૂતોને શેરડીની બાકી નીકળતી રકમ 1,11,703 કરોડ ચૂકવવામાં આવી છે, આમ શેરડીના 99.92 ટકા લેણાંની ચૂકવણી કરવામાં આવી છે. ચાલુ ખાંડની સિઝન 2024-25માં શેરડીના બાકી લેણાંમાંથી  રૂ.97,270 કરોડ ચૂકવવાપાત્ર શેરડીના બાકી લેણાંમાંથી આશરે રૂ.85,094 કરોડ શેરડીના બાકી લેણાંની ચુકવણી ખેડૂતોને કરવામાં આવી છે, જે 28.04.2025 સુધી ચૂકવવામાં આવી છે; આમ શેરડીના 87 ટકા લેણાંની ચૂકવણી કરવામાં આવી છે.

AP/SM/GP/JD