ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଆଜି ଅର୍ଥନୈତିକ ବ୍ୟାପାର କ୍ୟାବିନେଟ କମିଟି (ସିସିଇଏ) କେନ୍ଦ୍ର ଜଳ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷି ସିଞ୍ଚାଇ ଯୋଜନା-ତ୍ୱରିତ ଜଳସେଚନ ଲାଭ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ପିଏମକେଏସୱାଇ-ଏଆଇବିପି) ଅଧୀନରେ ବିହାରର କୋସି ମେଚି ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟ ଲିଙ୍କ ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛି।

ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୯ ସୁଦ୍ଧା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ, ଯାହାର ଆନୁମାନିକ ମୂଲ୍ୟ ୬,୨୮୨.୩୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ହେବ, ସମାପ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ବିହାରକୁ ୩,୬୫୨.୫୬ କୋଟି ଟଙ୍କାର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନକୁ ମଧ୍ୟ ସିସିଇଏ ଅନୁମୋଦନ କରିଛି ।

କୋସି ମେଚି ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟ ସଂଯୋଗୀକରଣ ପ୍ରକଳ୍ପରେ ବିହାରରେ ଅବସ୍ଥିତ ମହାନନ୍ଦା ଅବବାହିକାରେ ଜଳସେଚନ ସଂପ୍ରସାରଣ ପାଇଁ କୋସି ନଦୀର ଅତିରିକ୍ତ ଜଳର ଏକ ଅଂଶକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାର ପରିକଳ୍ପନା କରାଯାଇଛି। ପୂର୍ବ କୋସି ମୁଖ୍ୟ କେନାଲ (ଇକେଏମସି) ପୁନଃନିର୍ମାଣ ଏବଂ ଇକେଏମସିକୁ ଆରଡି ୪୧.୩୦ କିଲୋମିଟରରୁ ଏହାର ଶେଷ ଅଂଶ ବାହାର କରି ଆରଡି ୧୧୭.୫୦ କିଲୋମିଟରରେ ମେଚି ନଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ କରାଯିବ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ବିହାର ମଧ୍ୟ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ କୋସି ଏବଂ ମେଚି ନଦୀଗୁଡ଼ିକୁ ବିହାର ମଧ୍ୟରେ ହିଁ ସଂଯୋଗୀକରଣ କରାଯାଇପାରିବ।

ଏହି ଲିଙ୍କ ପ୍ରକଳ୍ପ ବିହାରର ଆରାରିଆ, ପୂର୍ଣ୍ଣିଆ, କିଶନଗଞ୍ଜ ଏବଂ କଟିହାର ଜିଲ୍ଲାରେ ଖରିଫ ଋତୁରେ ୨,୧୦,୫୧୬ ହେକ୍ଟର ଜମିକୁ ବାର୍ଷିକ ଅତିରିକ୍ତ ଜଳସେଚନ ଯୋଗାଇବ। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଲିଙ୍କ କେନାଲ ମାଧ୍ୟମରେ କୋଶୀର ପ୍ରାୟ ୨,୦୫୦ ନିୟୁତ ଘନ ମିଟର ଅତିରିକ୍ତ ଜଳକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର/ବ୍ୟବହାର କରିବାର କ୍ଷମତା ରହିଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ବିଦ୍ୟମାନ ଇକେଏମସି ପୁନଃନିର୍ମାଣ ପରେ, ପୂର୍ବ କୋଶୀ ମୁଖ୍ୟ କେନାଲର ୧.୫୭ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ପରିମିତ ନିଅଣ୍ଟିଆ ଜଳ ଯୋଗାଣ ଭରଣା ହେବ।

ପୃଷ୍ଠଭୂମି:

କ୍ଷେତରେ ପାଣିର ଉପଲବ୍ଧତା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ନିଶ୍ଚିତ ଜଳସେଚନ ଅଧୀନରେ ଚାଷଯୋଗ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବିସ୍ତାର କରିବା, କ୍ଷେତରେ ଜଳ ବ୍ୟବହାର ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା, ସ୍ଥାୟୀ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପ୍ରଣାଳୀ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ଇତ୍ୟାଦି ଲକ୍ଷ୍ୟ ନେଇ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷି ସିଞ୍ଚାଇ ଯୋଜନା (ପିଏମକେଏସଓ୍ବାଇ) ୨୦୧୫-୧୬ ବର୍ଷରେ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା।

କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ୨୦୨୧-୨୬ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୯୩,୦୬୮.୫୬ କୋଟି ଟଙ୍କା (୩୭,୪୫୪ କୋଟି ଟଙ୍କାର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସହାୟତା) ର ମୋଟ ବ୍ୟୟ ସହିତ ପିଏମକେଏସଓ୍ବାଇ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛନ୍ତି। ପିଏମକେଏସଓ୍ବାଇର ତ୍ୱରିତ ଜଳସେଚନ ଲାଭ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ଏଆଇବିପି) ଉପାଦାନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ପ୍ରମୁଖ ଏବଂ ମଧ୍ୟମ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ମାଧ୍ୟମରେ ଜଳସେଚନ କ୍ଷମତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା।

ପିଏମକେଏସଓ୍ବାଇ - ଏଆଇବିପି ଅଧୀନରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୬୩ଟି ପ୍ରକଳ୍ପ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି ଏବଂ ଏପ୍ରିଲ, ୨୦୧୬ ପରଠାରୁ ୨୬.୧୧ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ଅତିରିକ୍ତ ଜଳସେଚନ କ୍ଷମତା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ୨୦୧୨-୨୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପିଏମକେଏସଓ୍ବାଇ ୨.୦ର ଏଆଇବିପି ଉପାଦାନ ପରେ ନଅଟି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି। କୋସି ମେଚି ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟ ଲିଙ୍କ୍ ପ୍ରକଳ୍ପ ଏହି ତାଲିକାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇଥିବା ଦଶମ ପ୍ରକଳ୍ପ।

TKM