કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહે આજે ગુજરાતના ગાંધીનગરમાં સ્ટાર્ટઅપ કોન્ક્લેવ 2025નું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ અને અન્ય ઘણા મહાનુભાવો આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહે પોતાના સંબોધનમાં જણાવ્યું હતું કે આ કોન્ક્લેવ પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના સ્ટાર્ટઅપ વિશ્વમાં ભારતની ઓળખ સ્થાપિત કરવાના અને આ સમસ્યાઓના ઉકેલ શોધવાના મિશનના તમામ પાસાઓ પર પ્રતિબિંબિત થશે. આ કોન્ક્લેવ નવીનતા, ઉન્નતિ અને ગતિશીલતાના ત્રણ મંત્ર હેઠળ યોજાઈ રહ્યો છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે આ કોન્ક્લેવમાં બે દિવસમાં સાત સત્રોમાં વિવિધ વિષયો પર ચર્ચા થશે, જે ઉભરતા સ્ટાર્ટઅપ્સને રોકાણકારો સાથે જોડવા અને પ્રધાનમંત્રી મોદીના "માર્કેટ ટુ માર્કેટ" મંત્રને બજારમાં પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક શક્તિશાળી પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડશે.

શ્રી અમિત શાહે એમ પણ કહ્યું કે આજે ભારતીય જ્ઞાન પ્રણાલીનો સંકલન પણ બહાર પાડવામાં આવ્યો હતો. તેમણે જણાવ્યું હતું કે આ સિસ્ટમમાં આયુર્વેદ, શાસ્ત્રીય કલા, સ્થાપત્ય, ગણિત, ફિલસૂફી, વિજ્ઞાન, અવકાશ અને પર્યાવરણ ક્ષેત્રોમાં વિશ્વનું શ્રેષ્ઠ જ્ઞાન છે. શ્રી શાહે કહ્યું કે પ્રધાનમંત્રી મોદીએ નવી શિક્ષણ નીતિમાં ભારતીય જ્ઞાન પ્રણાલી પર સંશોધન અને તપાસ માટે એક વર્ટિકલ બનાવીને આપણા યુવાનો માટે આ ખજાનો ખોલ્યો છે. આ સિસ્ટમમાં ઉપલબ્ધ જ્ઞાનના ભંડારનો ઉપયોગ કરીને, આપણા યુવાનો વિશ્વનું શ્રેષ્ઠ સંશોધન કરી શકે છે.

કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે 2014 પહેલા, ભારતીય યુવાનોને સ્ટાર્ટઅપ ક્ષેત્રમાં નવીનતા, સંશોધન અને તેમના વિચારોને અમલમાં મૂકવા માટે દેશ છોડીને વિદેશ જવું પડતું હતું. તેમણે જણાવ્યું હતું કે 2000માં, ભારતમાં સ્ટાર્ટઅપ સિસ્ટમ અને તેની ઇકોસિસ્ટમ અસ્તિત્વમાં નહોતી. 2014માં, સમગ્ર ભારતમાં 500થી ઓછા સ્ટાર્ટઅપ્સ હતા, અને સ્ટાર્ટઅપ શરૂ કરવાનું સ્વપ્ન ફક્ત સમૃદ્ધ પૃષ્ઠભૂમિના બાળકો માટે જ શક્ય હતું. તેમણે જણાવ્યું હતું કે 2014થી 2024 ના દસ વર્ષના સમયગાળા દરમિયાન, પ્રધાનમંત્રી મોદીએ 2016માં સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા શરૂ કર્યું હતું, અને આજે ભારત વિશ્વ કક્ષાના સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમના નિર્માણમાં સૌથી ઝડપથી વિકસતો દેશ બન્યો છે. સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા દ્વારા, મોદીએ ભારતીય યુવાનોને નોકરી શોધનારાઓમાંથી નોકરી સર્જકોમાં પરિવર્તિત કરવાનું સ્વપ્ન પૂર્ણ કર્યું છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે 2016માં, પ્રધાનમંત્રી મોદીએ સ્ટાર્ટઅપ્સને ફક્ત નફાકારક સંસ્થાઓમાંથી આત્મનિર્ભરતાના મુખ્ય સાધનમાં પરિવર્તિત કર્યા છે. સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમ આપણા દેશની ઘણી સમસ્યાઓના ઉકેલો, નવીનતાને વેગ આપવા માટેનું વાહન અને આપણા યુવાનોની સર્જનાત્મકતા માટે એક પ્લેટફોર્મ પ્રદાન કરવા માટે બનાવવામાં આવી છે.

શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે 2016થી 2024 સુધીના આઠ વર્ષમાં, ભારત વિશ્વનું ત્રીજું સૌથી મોટું સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમ બન્યું છે. વધુમાં, સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમને મજબૂત બનાવવા માટે, ભારત છેલ્લા દસ વર્ષમાં વિશ્વનું ત્રીજું સૌથી મોટું ડિજિટલ ઇકોસિસ્ટમ પણ બન્યું છે. ડિજિટલ ઇકોસિસ્ટમ ઝડપથી યુવાનોના વિચારો, વિચારો અને હિંમતને રાષ્ટ્ર અને વિશ્વ સમક્ષ રજૂ કરે છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે 2015માં, ઇનોવેશન ઇન્ડેક્સમાં ભારતનું રેન્કિંગ 91મું હતું, અને આજે, આપણે 38મું સ્થાન મેળવી લીધું છે. ગૃહમંત્રીએ વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે આગામી ત્રણ વર્ષમાં, ભારત ગ્લોબલ ઇનોવેશન ઇન્ડેક્સમાં ટોચના દસ દેશોમાં પહોંચી જશે અને આગામી દિવસોમાં, આપણે વૈશ્વિક ઇનોવેશનને નિયંત્રિત કરીશું.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે મોદી સરકારના 11 વર્ષમાં, આપણા દેશમાં નોંધપાત્ર ફેરફારો થયા છે અને દરેક ક્ષેત્રમાં સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમના વિસ્તરણમાં શ્રેષ્ઠતા દર્શાવી છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે આ વિસ્તરણનો શ્રેય પ્રધાનમંત્રી મોદી દ્વારા બનાવવામાં આવેલી ઇકોસિસ્ટમ તેમજ વિદ્યાર્થીઓ અને યુવાનોને જાય છે. 2014માં 500 સ્ટાર્ટઅપ્સ હતા, જે હવે દેશમાં 192000 સ્ટાર્ટઅપ્સ છે, જે 380 ગણો વધારો દર્શાવે છે. તેવી જ રીતે, 2014માં ફક્ત ચાર યુનિકોર્ન હતા, પરંતુ આજે 120થી વધુ છે, જેનું કુલ મૂલ્ય $350 બિલિયનથી વધુ છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે આ દર્શાવે છે કે પ્રતિભાનો ઉપયોગ કરીને અને પ્રધાનમંત્રી મોદી દ્વારા બનાવવામાં આવેલી ઇકોસિસ્ટમનો ઉપયોગ કરીને, આપણે પણ યુનિકોર્ન બની શકીએ છીએ. તેમણે ભાર મૂક્યો હતો કે ઉદ્યોગના નેતાઓએ દરેક પરિમાણમાં વિસ્તરણ કરવા માટે સ્ટાર્ટઅપ્સ સાથે જોડાવું જોઈએ.

શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે આજે, ભારતમાં આઇટી ક્ષેત્રમાં 21000 અને આરોગ્ય સંભાળમાં 17000 સ્ટાર્ટઅપ્સ છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે કૃષિ અને શિક્ષણ ક્ષેત્રે 11000 સ્ટાર્ટઅપ્સ છે, જ્યારે આરોગ્ય સંભાળ ક્ષેત્રમાં 17000 છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે 2016માં 37 ટકા સ્ટાર્ટઅપ્સ ટિયર 2 અને ટિયર 3 શહેરોમાં હતા, જે હવે વધીને 52 ટકા થયા છે. સ્ટાર્ટઅપ્સે ભારતભરના 770 જિલ્લાઓ સુધી તેમની પહોંચનો વિસ્તાર કર્યો છે, જે મજબૂત ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમ દર્શાવે છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે 48 ટકા સ્ટાર્ટઅપ્સ મહિલાઓ દ્વારા સ્થાપિત કરવામાં આવે છે, અને ઉત્તરપૂર્વમાં 900 સ્ટાર્ટઅપ્સ મહિલાઓ દ્વારા સંચાલિત છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમે અત્યાર સુધીમાં 1.79 મિલિયન લોકોને કાયમી રોજગાર પૂરો પાડ્યો છે.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 2014થી સ્ટાર્ટઅપ્સ માટે સહાયક વાતાવરણ ઊભું કર્યું છે, જે તેમના વિકાસ માટે નાણાકીય, નીતિ, માળખાગત સુવિધા, બેંકિંગ અને ઉદ્યોગ સહાય પૂરી પાડે છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે ₹10000 કરોડના ભંડોળનું ભંડોળ સ્થાપવામાં આવ્યું હતું, ₹945 કરોડના ભંડોળ સાથે સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા સીડ ફંડ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું, મહત્તમ લોન મર્યાદા ₹10 કરોડથી વધારીને ₹20 કરોડ કરવામાં આવી હતી, ખ્યાલના પુરાવા માટે ₹20 લાખ સુધીની જોગવાઈ કરવામાં આવી હતી, અને પ્રોટોટાઇપ વિકાસ માટે ₹50 લાખનું ભંડોળ મંજૂર કરવામાં આવ્યું હતું. તેમણે જણાવ્યું હતું કે પ્રધાનમંત્રી મોદીએ મેક ઇન ઇન્ડિયા શરૂ કર્યું હતું, 14 મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં PLI રજૂ કર્યું હતું, 40000થી વધુ પાલન દૂર કર્યા હતા અને 34000થી વધુ કાયદાઓને ગુનાહિત શ્રેણીમાંથી દૂર કર્યા હતા.

શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી સિવાય બીજું કોઈ GSTને સરળ અને સુધારી શક્યું નથી. લાંબા સમય પછી, પ્રધાનમંત્રી મોદી એક એવા નેતા તરીકે ઉભરી આવ્યા છે. જેના પર કરદાતાઓ અને દેશના લોકો વિશ્વાસ કરી શકે છે. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ તમામ રાજ્યોને સાથે રાખીને ખૂબ જ હિંમતથી GST લાગુ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે ₹80000 કરોડના સંગ્રહથી શરૂ થયેલ GST હવે ₹2 લાખ કરોડથી વધુ સુધી પહોંચી ગયો છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે, GST સુધારા હેઠળ, પ્રધાનમંત્રી મોદીએ ઘણી વસ્તુઓના ભાવ અડધા, ઘટાડા અને એક તૃતીયાંશ સુધી ઘટાડ્યા છે અને ઘણી વસ્તુઓના ભાવ પણ શૂન્ય કર્યા છે. GST સુધારા દ્વારા, પ્રધાનમંત્રી મોદીએ દેશના લોકોને બતાવ્યું છે કે સરકારનો ઉદ્દેશ્ય દેશ ચલાવવા માટે ભંડોળ એકત્ર કરવાનો છે, જનતાનું શોષણ કરવાનો નથી.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે ભારતની સ્વતંત્રતા પછી આ પહેલી વાર છે જ્યારે લોકોએ આટલો નોંધપાત્ર કર ઘટાડો જોયો છે. તેમણે કહ્યું કે GST સુધારા કરદાતાઓ અને સરકાર વચ્ચે વિશ્વાસનો સેતુ બનાવે છે. શ્રી શાહે કહ્યું કે જ્યારે મોદી સરકાર સત્તામાં આવી ત્યારે ₹2.5 લાખ સુધીની આવકવેરામાં છૂટ ઉપલબ્ધ હતી, જ્યારે આજે ₹12 લાખ સુધીની આવક કરમુક્ત છે. આ બે ઉદાહરણો દર્શાવે છે કે સરકાર જનતાનું શોષણ કરવા માટે નહીં, પરંતુ લોકો, દેશ અને તેના નાગરિકોના વિકાસ અને આત્મનિર્ભરતા માટે કર લાદે છે. મોદીજીનું આ પગલું આવનારા દાયકાઓ સુધી કરદાતાઓ અને ભારત સરકાર વચ્ચે વિશ્વાસના સેતુ તરીકે કામ કરશે.

કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ નોંધ્યું કે ગુજરાત સતત ચાર વર્ષથી સ્ટાર્ટઅપ્સમાં દેશમાં પ્રથમ ક્રમે છે. તેમણે જણાવ્યું કે પ્રધાનમંત્રી મોદીજી દ્વારા પ્રસ્તાવિત વિઝનનો ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ દ્વારા અસરકારક રીતે અમલ કરવામાં આવ્યો છે. મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે ગુજરાતને સ્ટાર્ટઅપ ક્રાંતિનું કેન્દ્ર બનાવ્યું છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું કે 16000 સ્ટાર્ટઅપ્સ સાથે, ગુજરાત દેશના ટોચના પાંચ રાજ્યોમાં સામેલ છે, અને અમદાવાદ 6650 સ્ટાર્ટઅપ્સ સાથે ટોચના ચાર શહેરોમાં સામેલ છે. તેમણે જણાવ્યું કે સ્ટાર્ટઅપ્સ આપણા દેશમાં ઉભરતા ક્ષેત્રોમાંનો એક છે, અને પ્રધાનમંત્રી મોદીએ આ ક્ષેત્રની ગતિ, કદ, વ્યાપ અને સ્કેલ વધારવાની યોજના બનાવી હતી, જેનો અમલ હવે થઈ રહ્યો છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું કે જો પ્રતિભાને કામે લગાડવાની ક્ષમતા હોય, તો પ્રધાનમંત્રી મોદીના નેતૃત્વમાં ભારત સરકાર અને શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલના નેતૃત્વમાં ગુજરાત સરકાર યુવાનો સાથે ખડકની જેમ ઉભી છે. તેમણે કહ્યું કે પ્રધાનમંત્રી મોદી અને શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ યુવાનોના દરેક સ્વપ્નને સાકાર કરવા માટે દરેક શક્ય સહાય પૂરી પાડી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે આપણા યુવાનો અને સ્ટાર્ટઅપ્સ પ્રધાનમંત્રી મોદીના નવા ભારતના વિઝનનો આધાર છે.

SM/IJ/GP/JD