સામૂહિક નવીનતાના અભૂતપૂર્વ પ્રદર્શનમાં, નીતિ આયોગના અટલ ઇનોવેશન મિશન (AIM)એ આજે ભારતનો સૌથી મોટો શાળા-આધારિત ટિંકરિંગ કાર્યક્રમ 'મેગા ટિંકરિંગ ડે'નું આયોજન કર્યું હતું. જેમાં 35 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 10,000થી વધુ અટલ ટિંકરિંગ લેબ્સ (ATLs)ના વિદ્યાર્થીઓને એકત્ર થયા હતા.

દેશભરની શાળાઓમાં વર્ચ્યુઅલી અને એકસાથે આયોજિત આ કાર્યક્રમમાં 9467 અટલ ટિંકરિંગ લેબ્સથી સજ્જ શાળાઓના 4,73,350 વિદ્યાર્થીઓએ ભાગ લીધો હતો, જેમણે તેમની પ્રયોગશાળાઓમાં ઉપલબ્ધ રોજિંદા સામગ્રીનો ઉપયોગ કરીને DIY વેક્યુમ ક્લીનર ડિઝાઇન અને બનાવવાના વ્યવહારુ પ્રોજેક્ટમાં ભાગ લીધો હતો. આ પ્રવૃત્તિને ઓનલાઈન સ્ટ્રીમ કરાયેલા સૂચનાત્મક સત્ર દ્વારા માર્ગદર્શન આપવામાં આવ્યું હતું, જે વિદ્યાર્થીઓ તેઓ પછી ગમે ત્યાં હોય તેમને વૈજ્ઞાનિક ખ્યાલો શીખવા અને વાસ્તવિક સમયમાં સહયોગ કરવાની મંજૂરી આપે છે.

ભારતના દૂરના ઉત્તરીય પ્રદેશો જેમ કે લેહ, લદ્દાખ અને કારગિલ, કાશ્મીર, વિરુધુનગર જેવા મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓના દૂરના ગામડાઓ, મણિપુર, મિઝોરમ, અરુણાચલ પ્રદેશ જેવા ઉત્તરપૂર્વીય પ્રદેશો, કન્યાકુમારી જેવા દક્ષિણી પ્રદેશો અને ભૂજ અને કચ્છના દૂરના પશ્ચિમી પ્રદેશોની શાળાઓએ ભાગ લીધો હતો. AIM ટીમ પણ તેમાં જોડાઈ અને સમગ્ર ભારતનાં વિદ્યાર્થીઓ સાથે કામ કર્યું અને વેક્યુમ ક્લીનર પણ બનાવ્યું હતું.

આ મહત્વાકાંક્ષી પહેલ ભારતના શિક્ષણ અને નવીનતાના ક્ષેત્રમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે, જે પાયાના સ્તરે સર્જનાત્મકતા અને સહયોગી શિક્ષણની શક્તિને મોટા પાયે દર્શાવે છે.

આ પ્રસંગે બોલતા, નીતિ આયોગના અટલ ઇનોવેશન મિશનના મિશન ડિરેક્ટર દીપક બાગલાએ જણાવ્યું હતું કે, “માનનીય પ્રધાનમંત્રીના વિકસિત ભારતના વિઝનને અનુરૂપ, જ્યાં નવીનતા અને યુવાનો રાષ્ટ્રીય પરિવર્તનના પ્રેરક બળોમાંના એક છે. મેગા ટિંકરિંગ દિવસ 2025 એ પાયાના સ્તરે નવીનતાની શક્તિનું એક સીમાચિહ્નરૂપ પ્રદર્શન છે. આ લાઇવ ઇવેન્ટમાં, 10,000થી વધુ અટલ ટિંકરિંગ લેબ્સ સર્જનાત્મકતાના સુમેળભર્યા કલાકમાં એકસાથે આવ્યા હતા, જેમાં ભારતભરના હજારો વિદ્યાર્થીઓ એકસાથે નિર્માણ, શિક્ષણ અને નવીનતા કરી રહ્યા હતા. વિશ્વના અન્ય કોઈ દેશે તેના શાળા ઇકોસિસ્ટમમાં આ સ્તરે નવીનતાને ગતિશીલ બનાવી નથી. આ ભારત માટે એક ક્ષણ છે કે જે માર્ગ બતાવશે કે કેવી રીતે યુવા મન જ્યારે સશક્ત બને છે, ત્યારે તે ફક્ત આપણા દેશ માટે જ નહીં પરંતુ વિશ્વ માટે ઉકેલો લાવી શકે છે. ભવિષ્યનું નિર્માણ આજે આપણા વર્ગખંડોમાં થઈ રહ્યું છે.”

તેની સ્થાપના થઈ ત્યારથી, AIM એ શાળાઓમાં 10,000થી વધુ ATLs સ્થાપ્યા છે. જે વિદ્યાર્થીઓને 3D પ્રિન્ટર, રોબોટિક્સ કિટ્સ, IoT ઉપકરણો વગેરે જેવા ઉપકરણોની ઍક્સેસ પ્રદાન કરે છે. આ પ્રયોગશાળાઓ મધ્યમથી ઉચ્ચ શાળાના વિદ્યાર્થીઓને આધુનિક તકનીકોનો વ્યવહારુ અનુભવ પ્રદાન કરે છે અને વાસ્તવિક દુનિયાની સમસ્યાનું નિરાકરણ કરવાની કુશળતાને પ્રોત્સાહન આપે છે.

મેગા ટિંકરિંગ ડે ફક્ત પ્રોજેક્ટ-નિર્માણ સત્ર નહોતો; તે રાષ્ટ્રીય નવીનતા ચળવળની ઉત્પત્તિ હતી. તે આગામી શૈક્ષણિક વર્ષની ટિંકરિંગ પ્રવૃત્તિઓ માટે એક લોન્ચપેડ હતો અને સમગ્ર ભારતમાં વિદ્યાર્થીઓ, શિક્ષકો, માર્ગદર્શકો, ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓ અને ઉદ્યોગ ભાગીદારો માટે પ્રેરણાદાયક ક્ષણ હતી.

આ કાર્યક્રમ AIMના સર્જનાત્મક વિચારકો, નવીનતાઓ અને ઉદ્યોગસાહસિકોને ઉછેરવાના વિઝનને પ્રતિબિંબિત કરે છે, જેઓ ભારતને ભવિષ્ય માટે તૈયાર કરી રહ્યા છે અને સાબિત કરી રહ્યા છે કે ભવિષ્યનું નિર્માણ અહીં, હમણાં, આપણી આગામી પેઢી દ્વારા તૈયાર થઈ રહ્યું છે.

મેગા ટિંકરિંગ ડે અને અટલ ટિંકરિંગ લેબ્સ વિશે વધુ માહિતી માટે, https://aim.gov.inની મુલાકાત લો.

SM/IJ/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com