ਕੇਂਦਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਧਰਮੇਂਦਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਅੱਜ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (ਐੱਨਈਪੀ) 2020 ਦੇ 5 ਵਰ੍ਹੇ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀਯ ਸਿਕਸ਼ਾ ਸਮਾਗਮ 2025 ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (ਐੱਨਈਪੀ) 2020 ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀਯ ਸਿਕਸ਼ਾ ਸਮਾਗਮ (ਏਬੀਐੱਸਐੱਸ) 2025, ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ, ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ, ਸਿੱਖਿਅਕਾਂ, ਉਦਯੋਗਪਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਲਈ ਐੱਨਈਪੀ2020 ਦੇ ਤਹਿਤ ਹੋਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ।

 

ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਹੁਨਰ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਉੱਦਮਤਾ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ), ਸ਼੍ਰੀ ਜਯੰਤ ਚੌਧਰੀ; ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ, ਡਾ. ਸੁਕਾਂਤ ਮਜੂਮਦਾਰ; ਅਤੇ 13 ਰਾਜਾਂ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਡਾ. ਵਿਨੀਤ ਜੋਸ਼ੀ, ਸਕੱਤਰ, ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ; ਸ਼੍ਰੀ ਸੰਜੈ ਕੁਮਾਰ, ਸਕੱਤਰ, ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਵਿਭਾਗ; ਉੱਘੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ; ਚੇਅਰਮੈਨ; ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਧੀਨ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀ; ਸੀਬੀਐੱਸਈ, ਕੇਵੀਐੱਸ, ਐੱਨਵੀਐੱਸ ਦੇ ਖੇਤਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ; ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ/ਡਾਇਰੈਕਟਰ/ਮੁਖੀ, ਹੋਰ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਰਾਜ ਸਿੱਖਿਆ ਸਕੱਤਰ, ਸਮਗ੍ਰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਰਾਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਐੱਸਸੀਈਆਰਟੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਸੰਸਥਾਪਕ; ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇਸ ਮੌਕੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਡਾ. ਕੇ. ਕਸਤੂਰੀਰੰਗਨ, ਚੇਅਰਮੈਨ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (ਐੱਨਈਪੀ) 2020 ਦੀ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਕਮੇਟੀ, ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੂਰਦਰਸ਼ੀ ਅਗਵਾਈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਫੁੱਲ ਭੇਟ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਦਿਆਲਿਆ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸਵਾਗਤੀ ਗੀਤ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਜੀਵੰਤ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਜਯੰਤ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਐੱਨਈਪੀ 2020 ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ 'ਤੇ ਮਾਨਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਵੀ ਪੜ੍ਹਿਆ।

ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸ਼੍ਰੀ ਧਰਮੇਂਦਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ 2020 ਦੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਦੇ ਪੰਜ ਵਰ੍ਹੇ ਪੂਰੇ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐੱਨਈਪੀ 2020 ਮਾਨਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਜੀ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਬਿੰਦੂ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਸਾਡਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ 2047 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨੇ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 5 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਐੱਨਈਪੀ 2020 ਨੂੰ ਕਲਾਸਰੂਮਾਂ, ਕੈਂਪਸਾਂ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀਅਤਾ ਹੀ ਐੱਨਈਪੀ 2020 ਦਾ ਮੂਲ ਮੰਤਰ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਿੱਖਿਆ, ਨਵੀਨਤਾ, ਖੋਜ, ਭਾਰਤੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਨੀਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਵਿਆਪਕ ਟੀਚੇ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਇਕਸਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੱਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਐੱਨਈਪੀ 2020 ਇਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਹਰ ਕਲਾਸਰੂਮ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਰਥਕ ਸਥਾਨ ਬਣ ਸਕੇ ਅਤੇ ਹਰ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।

 

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀਯ ਸਿਕਸ਼ਾ ਸਮਾਗਮ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੰਮੇਲਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਕਲਪ ਦਾ ਸਮੂਹਿਕ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਐੱਨਈਪੀ 2020 ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿਲੋਂ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧ ਹੋਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ– ਕਲਾਸਰੂਮ ਤੋਂ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਤੱਕ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨਿਰਮਾਣ ਤੱਕ।

ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਸ਼੍ਰੀ ਧਰਮੇਂਦਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਓਐੱਸਈਐੱਲ) ਅਤੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਓਐੱਚਈ) ਦੀਆਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ:

ਡੀਓਐੱਸਈਐੱਲ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ

ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ/ਉਦਘਾਟਨ:

1. ਸੀਬੀਐੱਸਈ: ਦੀਘਾ, ਪਟਨਾ ਵਿਖੇ ਨਵੀਂ ਬਣੀ ਸੀਬੀਐੱਸਈ ਦੇ ਖੇਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਦੀ ਇਮਾਰਤ

2. ਐੱਨਵੀਐੱਸ : ਐੱਨਵੀਐੱਸ ਦੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕੈਂਪਸ ਅਤੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ

i. ਜੇਐੱਨਵੀ ਜੂਨਾਗੜ੍ਹ (ਗੁਜਰਾਤ) ਵਿਖੇ ਸਥਾਈ ਕੈਂਪਸ

ii.  ਜੇਐੱਨਵੀ ਦੇਵਭੂਮੀ ਦਵਾਰਕਾ (ਗੁਜਰਾਤ) ਵਿਖੇ ਡੌਰਮਿਟਰੀਸ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

iii.  ਜੇਐੱਨਵੀ ਮਹੀਸਾਗਰ (ਗੁਜਰਾਤ) ਵਿਖੇ ਡੌਰਮਿਟਰੀਸ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

iv.ਜੇਐੱਨਵੀ ਮੋਰਬੀ (ਗੁਜਰਾਤ) ਵਿਖੇ ਡੌਰਮਿਟਰੀਸ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

v. ਜੇਐੱਨਵੀ ਸ਼ਾਹਦੋਲ (ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਵਿਖੇ ਹੋਸਟਲ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

vi. ਜੇਐੱਨਵੀ ਉਮਰੀਆ (ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਵਿਖੇ ਹੋਸਟਲ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

vii. ਜੇਐੱਨਵੀ ਜਸ਼ਪੁਰ (ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ) ਵਿਖੇ ਹੋਸਟਲ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

viii. ਜੇਐੱਨਵੀ ਲਾਹੌਲ ਅਤੇ ਸਪਿਤੀ (ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਵਿਖੇ ਡੌਰਮਿਟਰੀਸ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

ix. ਜੇਐਨਵੀ ਸ਼ੋਪੀਆਂ (ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ) ਵਿਖੇ ਡੌਰਮਿਟਰੀਸ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

x. ਜੇਐਨਵੀ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ (ਪੰਜਾਬ) ਵਿਖੇ ਡੌਰਮਿਟਰੀਸ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

x. ਜੇਐਨਵੀ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ (ਪੰਜਾਬ) ਵਿਖੇ ਡੌਰਮਿਟਰੀਸ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕੁਆਰਟਰ

3. ਕੇਵੀਐੱਸ: ਕੇਵੀ ਆਈਟੀਬੀਪੀ ਸਿਵਗੰਗਈ (ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ); ਕੇਵੀ ਸੈਂਡਹੋਲ (ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼): ਕੇਵੀ ਉਦਲਗੁੜੀ (ਅਸਾਮ); ਕੇਵੀ ਬੀਐੱਸਐੱਫ ਟੇਕਨਪੁਰ (ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼); ਕੇਵੀ ਜੌਰੀਅਨ (ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ); ਕੇਵੀ ਆਈਟੀਬੀਪੀ ਸਿਵਗੰਗਈ (ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ); ਅਤੇ ਕੇਵੀ ਭੀਮਤਾਲ (ਉਤਰਾਖੰਡ) ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ:

4. NCERT

i.     ਖੇਤਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਨ, ਨੇਲੋਰ ਲਈ ਭੂਮੀ ਪੂਜਨ

ii.    ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਇਮਾਰਤ, ਐੱਨਸੀਈਆਰਟੀ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣਾ

5. (i) ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਨਮਨ:

15 ਨਵੰਬਰ, 2023 ਨੂੰ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਨਜਾਤੀ ਆਦਿਵਾਸੀ ਨਿਆਯ ਮਹਾ ਅਭਿਯਾਨ (ਪੀਐੱਮ-ਜਨਮਾਨ) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ 2023-24 ਤੋਂ 2025-26 ਤੱਕ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਬਾਇਲੀ ਸਮੂਹਾਂ (ਪੀਵੀਟੀਜੀ) ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਓਐਸਈਐਂਡਐੱਲ) ਸਮਗ੍ਰ ਸਿੱਖਿਆ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਬਾਇਲੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮੰਤਰਾਲਾ (ਐੰਓਟੀਏ) ਸਹਿਜ ਤਾਲਮੇਲ ਲਈ ਨੋਡਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਭਿਆਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੌਰਾਨ 500 ਹੋਸਟਲਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਬਾਇਲੀ ਸਮੂਹਾਂ (ਪੀਵੀਟੀਜੀ) ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਸਿੱਖਣ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਹੁਣ ਤੱਕ, 38250 ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੇ 492 ਹੋਸਟਲਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 5668 ਵੰਚਿਤ ਪੀਵੀਟੀਜੀ ਬਸਤੀਆਂ ਅਤੇ 788349 ਪੀਵੀਟੀਜੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਯਤਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ 1234.58 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (ਕੇਂਦਰੀ ਹਿੱਸਾ 772.01 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਖਰਚ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। 29 ਜੁਲਾਈ 2025 ਨੂੰ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (ਐੱਨਈਪੀ) 2020 ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮਨਾਉਣ ਲਈ, 8 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ 187.35 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵਾਲੇ 75 ਹੋਸਟਲਾਂ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

 (ii) ਡੀਏਜੇਜੀਯੂਏ:

ਮਾਨਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ 02.10.2024 ਨੂੰ ਡੀਏ-ਜੇਜੀਯੂਏ ਧਰਤੀ ਆਬਾ ਜਨਜਾਤੀ ਗ੍ਰਾਮ ਉਤਕਰਸ਼ ਅਭਿਯਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਖਾਸ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨਾਲ ਖਾਹਿਸ਼ੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ 63,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਦਿਵਾਸੀ ਬਹੁਲਤਾ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਬਸਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਪੂਰਣ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਡੀਏਜੇਜੀਯੂਏ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਮਿਆਦ 2024-25 ਤੋਂ 2028-29 ਤੱਕ ਹੈ, ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੌਰਾਨ ਸਮਗ੍ਰ ਸਿੱਖਿਆ ਅਧੀਨ 1000 ਹੋਸਟਲਾਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲਾ, ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਓਐੱਸਈਐਂਡਐੱਲ) ਇਸ ਅਭਿਆਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਐੱਨਈਪੀ 2020 ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਮਗ੍ਰ ਸਿੱਖਿਆ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਕਬਾਇਲੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤੱਕ ਬਿਹਤਰ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੁਣਾਤਮਕ ਅਤੇ ਸੰਪੂਰਨ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਹੁਨਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਡੀਏਜੇਜੀਯੂਏ ਵਿੱਚ ₹2512.03 ਕਰੋੜ (ਕੇਂਦਰੀ ਹਿੱਸਾ 1933.60 ਕਰੋੜ) ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਕੁੱਲ 692 ਹੋਸਟਲਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। 29 ਜੁਲਾਈ 2025 ਨੂੰ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (ਐੱਨਈਪੀ) 2020 ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮਨਾਉਣ ਲਈ, 12 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ 1190.34 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ 309 ਹੋਸਟਲਾਂ ਲਈ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਣ:

1. ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਣ ਲਈ 22 ਕੇਵੀਐੱਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ

2. ਪੀਐੱਮ ਸ਼੍ਰੀ: 613 ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੀਐੱਮ ਸ਼੍ਰੀ ਸਕੂਲ (ਹਰੇਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ), 24 ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੇਵੀਐੱਸ (ਹਰੇਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ) ਅਤੇ 7 ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਐੱਨਵੀਐੱਸ (ਹਰੇਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ) ਦੀ ਪਛਾਣ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸਮਰਪਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੀਆਂ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਂਚ:

ਤਾਰਾ ਐਪ:

ਤਾਰਾ ਐਪ ਪੋਰਟਲ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਡੇਟਾ-ਅਧਾਰਿਤ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੀਜੀ ਤੋਂ ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਢਾਂਚਾਗਤ ਸਿੱਖਿਆ, ਟੀਚਾਗਤ ਉਪਚਾਰ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

 

i.     ਆਟੋਮੇਟਿਡ ਓਆਰਐੱਫਅਸੈਸਮੈਂਟ: ਆਡੀਓ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗਾਂ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਲਈ ਸਪੀਚ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ii.   ਬਹੁ-ਭਾਸ਼ਾਈ ਸਹਾਇਤਾ: ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।

iii. ਸੰਪੂਰਨ ਸਕੋਰਿੰਗ: ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਸਮੀਕਰਣ ਅਤੇ ਸਮਝ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਲਈ ਡਬਲਯੂਸੀਪੀਐੱਮ (ਸਹੀ ਸ਼ਬਦ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿੰਟ), ਵਾਕਾਂਸ਼, ਧੁਨ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਮਾਪਦਾ ਹੈ

iv.  ਸਕੇਲੇਬਿਲਟੀ: 1200 ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਦਿਆਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, 7 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

v.   ਡੇਟਾ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ: ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੀਆਂ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਪਚਾਰਕ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਰਵਾਈਯੋਗ ਡੇਟਾ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਭਾਵ:

* ਯੋਗਤਾ ਅਧਾਰਿਤ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਅਸਾਨ ਬਣਾਉਣਾ।

• ਉਦੇਸ਼ਪੂਰਨ ਫੀਡਬੈਕ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸਿਖਲਾਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨਾ।

* ਸਬੂਤ ਅਧਾਰਿਤ ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਣ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਮੇਰਾ ਕਰੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਐਪ:

ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰੀਅਰ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਓਐੱਸਈਐੱਲ) ਨੇ ਮਾਈ ਕਰੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਐਪ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ - ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਡਿਜੀਟਲ ਪਲੈਟਫਾਰਮ। ਵਾਧਵਾਨੀ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੀਐੱਸਐੱਸਸੀਆਈਵੀਈ (ਐੱਨਸੀਈਆਰਟੀਦੀ ਇੱਕ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਇਕਾਈ) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਐਪ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਰੀਅਰ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਐਪ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰੀਅਰ ਮਾਰਗਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ, ਵਿਦਿਅਕ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁਨਰਾਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਇੰਟੈਲੀਜੇਂਟ ਰੈਕੋਮੈਨਡੀਡ ਇੰਜਣ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਰੁਚੀਆਂ, ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੁੱਲਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਰੇਕ ਉਪਭੋਗਤਾ ਲਈ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਰਤਣ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ, ਕਿਤੇ ਵੀ ਉਪਲਬਧ, ਮੇਰਾ ਕਰੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਐਪ ਅਧਿਆਪਕਾਂ, ਸਕੂਲ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਕੀਮਤੀ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਛਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੌਕਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਕੇ, ਇਹ ਪਹਿਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (ਐੱਨਈਪੀ) 2020 ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸੰਪੂਰਨ, ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।

ਸਵੱਛ ਅਤੇ ਹਰਿਤ ਵਿਦਿਆਲਯ ਰੇਟਿੰਗ (ਐੱਸਐੱਚਵੀਆਰ) – 2025-26

ਐੱਸਐੱਚਵੀਆਰ ਨੇ ਛੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ 60 ਸੂਚਕਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ 5-ਸਿਤਾਰਾ ਰੇਟਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ: ਪਾਣੀ, ਪਖਾਨੇ, ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਹੱਥ ਧੋਣਾ, ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ, ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਨਿਰਮਾਣ, ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਨਵੇਂ ਮਿਸ਼ਨ ਲਾਈਫ ਐਕਸ਼ਨ। ਐੱਸਐੱਚਵੀਆਰ ਇਸ ਵਿਰਾਸਤ 'ਤੇ ਸੁਧਰੇ ਹੋਏ ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਾਧਨਾਂ, ਸਰਲ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਵਲੀ ਅਤੇ ਐੱਨਸੀਈਆਰਟੀ, ਐੱਨਆਈਸੀ ਅਤੇ ਯੂਐੱਨਆਈਸੀਈਐੱਫ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਈਟੀ-ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧਦਾ ਹੈ।

ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰੇਕ ਸਕੂਲ ਲਈ ਇੱਕ ਸਟਾਰ ਰੇਟਿੰਗ ਲਾਗੂ ਹੈ। ਮਾਨਤਾ (ਮੈਰਿਟ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ) ਲਈ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀਆਂ 4 ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 3 ਪੇਂਡੂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-1, 3 ਪੇਂਡੂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-2, 1 ਸ਼ਹਿਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-1 ਅਤੇ 1 ਸ਼ਹਿਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-2 ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੁੱਲ 8 ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਾਨਤਾ (ਮੈਰਿਟ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ) ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਲਈ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

 

ਰਾਜ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਮਾਨਤਾ (ਮੈਰਿਟ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ) ਕੁੱਲ ਸਕੋਰ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਚੋਣ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹਰੇਕ ਰਾਜ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਪੰਜ ਤਾਰਾ ਰੇਟਿੰਗ ਵਾਲੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 20 ਸਕੂਲ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 7 ਪੇਂਡੂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-1, 7 ਪੇਂਡੂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-2, 3 ਸ਼ਹਿਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-1 ਅਤੇ 3 ਸ਼ਹਿਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-2 ਹਨ, ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਾਨਤਾ (ਮੈਰਿਟ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ) ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਲਈ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, 200 ਚੋਟੀ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਆਫ਼ ਮੈਰਿਟ ਨਾਲ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ 70 ਪੇਂਡੂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-1, 30 ਸ਼ਹਿਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-1, 70 ਪੇਂਡੂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-2 ਅਤੇ 30 ਸ਼ਹਿਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-2 ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਲਈ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਡੀਓਐੱਚਈ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ

1. ਵੈੱਬ-ਅਧਾਰਿਤ ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾ ਮੁਹਾਰਤ ਟੈਸਟ ਪੋਰਟਲ

ਨੈਸ਼ਨਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਸਰਵਿਸ-ਇੰਡੀਆ (ਐੱਨਟੀਐੱਸ-I) ਟੈਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਮੁਲਾਂਕਣ 'ਤੇ ਖੋਜ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੈੱਬ-ਅਧਾਰਿਤ ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾ ਮੁਹਾਰਤ ਟੈਸਟ ਪੋਰਟਲ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ 22 ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਣਨ, ਬੋਲਣ, ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਲਿਖਣ (ਐੱਲਐੱਸਆਰਡਬਲਯੂ) ਹੁਨਰਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਲਈ ਔਨਲਾਈਨ ਟੈਸਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ 1,825 ਟੈਸਟਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 182,480 ਐੱਲਐੱਸਆਰਡਬਲਯੂ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਡੇਟਾਬੇਸ ਹੈ। ਸਮੱਗਰੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਮੁਲਾਂਕਣ 'ਤੇ ਖੋਜ ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

2. ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਪ੍ਰੈਂਟਿਸਸ਼ਿਪ ਸਿਖਲਾਈ ਯੋਜਨਾ (ਐੱਨਏਟੀਐੱਸ) ਅਧੀਨ ਏਆਈ ਅਪ੍ਰੈਂਟਿਸਸ਼ਿਪ

ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਪ੍ਰੈਂਟਿਸਸ਼ਿਪ ਸਿਖਲਾਈ ਯੋਜਨਾ (ਐੱਨਏਟੀਐੱਸ) ਅਧੀਨ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਂਟਿਸਸ਼ਿਪ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ, ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ, ਸਿੱਖਿਆ, ਬੈਂਕਿੰਗ, ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੀਮਾ (ਬੀਐੱਫਐੱਸਆਈ), ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਆਈ/ਆਈਟੀਈਐੱਸਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਉਦਯੋਗਿਕ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਏਆਈ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1 ਲੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਜੋ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟਾਂ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 9,000 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਡਿਪਲੋਮਾ ਧਾਰਕਾਂ ਲਈ 8,000 ਰੁਪਏ ਦਾ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਵਜ਼ੀਫ਼ਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਤਹਿਤ ਕੁੱਲ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਵਜ਼ੀਫ਼ਾ ਸਹਾਇਤਾ ਲਗਭਗ 500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੰਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

3. ਆਈਆਈਟੀ ਬੀਐੱਚਯੂ ਅਤੇ ਆਈਆਈਟੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦਾ ਪਾਠਕ੍ਰਮ

ਆਈਆਈਟੀ ਬੀਐੱਚਯੂ ਨੇ ਬੀ.ਟੈਕ. ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਲਚਕਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਹੁ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦਾ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੰਜ ਅਕਾਦਮਿਕ ਵਿਕਲਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਏ) ਬੀ.ਟੈਕ., (ਬੀ) ਬੀ.ਟੈਕ. (ਆਨਰਜ਼), (ਸੀ) ਛੋਟੇ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਨਾਲ ਬੀ.ਟੈਕ., (ਡੀ) ਦੂਜੇ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਨਾਲ ਬੀ.ਟੈਕ., ਅਤੇ (ਈ) ਐਮ.ਟੈਕ. ਤੋਂ ਐਮ.ਟੈਕ ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਚਕਦਾਰ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਅਨੁਭਵ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਉਦਯੋਗ, ਖੋਜ ਜਾਂ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੈਸਟਰ-ਲੰਬੀ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (ਐੱਨਈਪੀ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਲਚਕਦਾਰ ਪ੍ਰਵੇਸ਼, ਨਿਕਾਸ ਅਤੇ ਮੁੜ-ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਹਿਭਾਗੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਿਆਂ (ਐੱਮਓਯੂ) ਦੁਆਰਾ ਸੀਮਤ ਸਮੈਸਟਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਸੰਭਵ ਹੈ।

ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਆਈਆਈਟੀ ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੁਏਟ, ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਅਤੇ ਪੀਐੱਚਡੀ ਕੋਰਸਾਂ ਨੂੰ ਸੋਧਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਾਲ 2025-26 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ। ਸੋਧਿਆ ਹੋਇਆ ਢਾਂਚਾ ਲਚਕਤਾ, ਵਿਵਹਾਰਕ ਸਿਖਲਾਈ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਏਆਈ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਲ ਵਰਗੀਆਂ ਉੱਭਰ ਰਹੀਆਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੁਏਟ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਨਤੀਜਾ-ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਜਨਰਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਵਿੱਚ ਲਚਕਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬੀ.ਟੈਕ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਈਨਰ, ਸਪੈਸ਼ਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਜਾਂ ਆਨਰਜ਼ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਟੈਕ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਕੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਦੋਹਰੀ ਡਿਗਰੀ (ਬੀ.ਟੈਕ + ਐਮ.ਟੈਕ) ਦੀ ਚੋਣ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਯੋਗਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਪਹਿਲੇ ਵਰ੍ਹੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਸੰਭਵ ਹਨ।

ਅੱਪਡੇਟਿਡ ਐੱਮ.ਟੈੱਕ./ਐੱਮ.ਐੱਸ. (ਖੋਜ) ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਰਕਸ਼ੀਲ, ਨਤੀਜਾ-ਅਧਾਰਿਤ ਢਾਂਚਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਦਯੋਗ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੀਮ ਵਰਕ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆ-ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਕੌਸ਼ਲ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਗਰਮੀਆਂ ਦੀ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਾਸਟਰ ਥੀਸਿਸ ਲਈ ਵਿਕਲਪ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।

ਰਸਮੀ ਪੀਐੱਚਡੀ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਤਬਾਦਲਾਯੋਗ ਕੌਸ਼ਲ਼ ਨਾਲ ਸੁਤੰਤਰ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਅਤੇ ਖੋਜ ਉੱਤਮਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ, ਖੇਤਰੀ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ/ਉਦਯੋਗਿਕ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।

4. ਵਾਈਬ: ਜੁੜੋ। ਆਨੰਦ ਮਾਣੋ। ਗਿਆਨ ਦਿਓ। - IIT ਰੋਪੜ ਦੁਆਰਾ

ਵਾਈਬ, IIT ਰੋਪੜ ਵਿਖੇ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਲੈਬ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਏਆਈ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਨਿਰੰਤਰ ਸਰਗਰਮ ਸਿਖਲਾਈ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਹੈ।  ਇਹ ਸਮਾਰਟ ਜਾਂਚਾਂ, ਅਨੁਕੂਲ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਫੀਡਬੈਕ ਦੁਆਰਾ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਕੇ ਸੱਚੀ ਮੁਹਾਰਤ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਵਾਈਬ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਪਾਠਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ, ਦਿਲਚਸਪ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਏਆਈ ਇੰਜਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸੋਚ-ਉਕਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਡੂੰਘੀ ਸਮਝ ਅਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਉਤਸੁਕਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਵਾਈਬ ਇੱਕ ਇਮਾਨਦਾਰ, ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਆਨੰਦਦਾਇਕ ਵਿਦਿਅਕ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਓਪਨ-ਐਕਸੈੱਸ ਮਾਡਲ ਅਤੇ ਸਕੇਲੇਬਲ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਵਾਈਬ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਾਈਬ ਨਿਯਮਿਤ ਸਿਖਲਾਈ ਜਾਂਚਾਂ ਨੂੰ ਸਵੈਚਾਲਿਤ ਕਰਕੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਨੁਭਵੀ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀਯੁਕਤ ਕਲਾਸਰੂਮ ਸਿੱਖਿਆ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਥਾਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ – ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਵਧੇਰੇ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਸਾਰਥਕ ਸਿੱਖਿਆ ਅਨੁਭਵ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

5. ਭਾਸ਼ਾ ਸਾਗਰ

ਇਹ ਐਪ ਐੱਨਈਪੀ 2020, ਏਕ ਭਾਰਤ ਸ਼੍ਰੇਸ਼ਠ  ਭਾਰਤ (EBSB ਮਿਸ਼ਨ) ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਕਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹੋਤਸਵ ਸਮਾਰੋਹ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ ਜੋ ਵਿਚਾਲੇ ਹੀ ਅੰਗ੍ਰੇਜੀ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਐਪ ਵਿੱਚ 22 ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 18 ਕਨਵਰਸੇਸ਼ਨ ਕੋਰਸਾਂ (485 ਆਮ ਡੋਮੇਨ-ਵਾਰ ਵਾਕ) ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 24 ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਨਿਰਮਾਣ ਕੋਰਸ (1600+ ਸ਼ਬਦ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁਲਾਂਕਣ ਲਈ ਵਾਧੂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਜੋੜੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਐਪ –ਅਧਾਰਿਤ ਮੁਲਾਂਕਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਸਵੈ-ਨਿਰਮਿਤ /ਸਵੈਚਾਲਿਤ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।

ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਏਆਈ ਅਧਾਰਿਤ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਸੁਵਿਧਾ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਉਪਯੋਗਕਰਤਾ ਅਸਲ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਵਾਦ ਕਰ ਸਕੇਗਾ।

5. ਭਾਰਤੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦਾ ਇਨਸਾਇਕਲੋਪੀਡੀਆ ਸ਼ਬਦਕੋਸ਼ (ਆਈਕੇਐੱਸ-ਈਡੀ)

ਕੇਂਦਰੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦਾ ਇਨਸਾਇਕਲੋਪੀਡੀਆ ਸਬਦਕੋਸ਼ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ (IKS-ED) ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਡੈੱਕਨ ਕਾਲਜ (ਡੀਯੂ) ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਾਲ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਇਨਸਾਇਕਲੋਪੀਡੀਆ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਆਈਕੇਐੱਸ ਇਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਅਧਾਰਿਤ ਆਈਕੇਐੱਸ-ਸਵਯਮ ਕੋਰਸਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਬਦਕੋਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਇਨਸਾਇਕਲੋਪੀਡੀਆ  (ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼) ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹਰੇਕ ਸ਼ਬਦ, ਸੰਕਲਪਨਾ, ਧਾਰਨਾ ਦੇ ਸਾਹਿਤਕ ਹਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪੂਰਾ ਇਨਸਾਇਕਲੋਪੀਡੀਆ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿਧਾਂਤਾਂ 'ਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਇਨਸਾਇਕਲੋਪੀਡੀਆ 62 ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਰਿਗਵੇਦ (ਲਗਭਗ 14ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ) ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਸਯਾਰਨਵ (Hasyarnava) (1850 ਈ.) ਦੇ ਨਵੀਨਤਮ ਗ੍ਰੰਥ ਤੱਕ 1500 ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਤੋਂ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਭਾਸ਼ਾਈ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਤਪੰਨ ਹੋਣ ਵਿਸਤ੍ਰਿਥ ਭਾਸ਼ਾਈ ਪਰਿਵਰਤਨਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੇਦਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਅਰਥਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਲੜੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਤਰਕਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ। ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦੀ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ 15 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਹਵਾਲੇ ਲਗਭਗ 1 ਕਰੋੜ ਹਨ।

ਕੋਸ਼ਾਸ਼੍ਰੀ ਔਨਲਾਈਨ ਪੋਰਟਲ ਹੁਣ ਐਡਵਾਂਸਡ ਰਿਸਰਚ, ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਫੌਂਟ ਟੂਲਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜਨਤਕ ਲਾਂਚ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸ਼ਬਦਕੋਸ਼ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਖੋਜ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਈਕੇਐਸ-ਈਡੀ ਸੈਂਟਰ ਅਤੇ ਕੋਸ਼ਾਸ਼੍ਰੀ ਪੋਰਟਲ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਜੁਲਾਈ 2025 ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ ਵਿਖੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀਯ ਸਿਕਸ਼ਾ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ।

ਇਮਾਰਤ/ਕੈਂਪਸ, ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ/ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ

1. ਆਈਆਈਟੀ ਬੌਂਬੇ ਵਿਖੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੌਸਟਲ ਅਤੇ ਦੇਸਾਈ ਸੇਠੀ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਐਂਟਰਪ੍ਰਨਿਓਰਸ਼ਿਪ (ਡੀਐਸਐਸਈ) ਭਵਨ
2.  ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਆਂਧਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਣ
3. ਜੰਮੂ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ
4. ਸੈਂਟਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ
5.  ਮੌਲਾਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਐੱਮਐੱਨਆਈਟੀ), ਭੋਪਾਲ ਦੇ ਲੈਕਚਰ ਹਾਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ
6. ਮਾਲਵੀਯ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਐਮਐਨਆਈਟੀ), ਜੈਪੁਰ ਵਿਖੇ ਚੰਦ੍ਰਸ਼ੇਖਰ ਹੌਸਟਲ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ
7. ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਐਨ.ਆਈ.ਟੀ.), ਜਲੰਧਰ ਵਿਖੇ ਨਵੇਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਕਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹੋਤਸਵ ਲੈਕਚਰ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ
8. ਸੂਰਥਕਲ ਵਿਖੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਕਰਨਾਟਕ (ਐਨ.ਆਈ.ਟੀ.ਕੇ.) ਵਿਖੇ ਲੈਕਚਰ ਹਾਲ ਕੰਪਲੈਕਸ (ਬਲਾਕ-ਡੀ) ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ
9. ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਐਨ.ਆਈ.ਟੀ.), ਤਿਰੂਚਿਰਾਪੱਲੀ ਵਿਖੇ ਉਤਪਾਦਨ, ਮਕੈਨੀਕਲ ਅਤੇ ਧਾਤੂ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮਟੀਰੀਅਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਭਾਗਾਂ ਲਈ ਅਨੈਕਸੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ
10. ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਐਨ.ਆਈ.ਟੀ.), ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਟਾਵਰ (ਬੀ+ਜੀ+14) ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ
11. ਐਨ.ਆਈ.ਟੀ. ਰਾਏਪੁਰ ਵਿਖੇ ਸੈਂਟਰ ਆਫ਼ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਇਨ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਐਂਡ ਐਂਟਰਪ੍ਰਨਿਓਰਸ਼ਿਪ ਇਨ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਐਂਡ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਸੀ.ਓ.ਈ.-ਆਈ.ਈ.ਈ.ਟੀ.) ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣਾ।ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (NEP) 2020 ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਸ਼ੌਰਟ ਫਿਲਮ ਦਿਖਾਈ ਗਈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਕੂਲੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਇਨੋਵੇਟਿਵ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਵੀ ਲਗਾਈ ਗਈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਭਵੀ ਸਿਖਲਾਈ, ਏਆਈ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਸਮਾਧਾਨ, ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ, ਡਿਜੀਟਲ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਰਾਹੀਂ NEP ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪ੍ਰੇਰਨਾ - ਅਨੁਭਵੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਅਟਲ ਟਿੰਕਰਿੰਗ ਲੈਬਜ਼ – ਏਆਈ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਂਜਲੀ ਅਤੇ ਉੱਲਾਸ - ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵਰਗੀਆਂ ਸਟਾਲਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਮਾਡਲਾਂ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ।

ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਸ਼੍ਰੀ ਧਰਮੇਂਦਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੈਂਪਸ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਇਰਾਦੇ ਪੱਤਰ (LOI) ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜੋ ਕਿ NEP 2020 ਦੇ ਤਹਿਤ ਭਾਰਤੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ:

1. ਵੈਸਟਰਨ ਸਿਡਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਡਬਲਿਊਐੱਸਯੂ) ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ-ਗ੍ਰੇਟਰ ਨੋਇਡਾ

1989 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ, ਡਬਲਿਊਐੱਸਯੂ ਸਿਡਨੀ ਵਿੱਚ 13 ਪਰਿਸਰਾਂ ਅਤੇ 49,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਜਨਤਕ ਖੋਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ। ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ WSU ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਗ੍ਰੇਟਰ ਨੋਇਡਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਖਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕੋਰਸ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗੀ:

• ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੂਏਟ : ਬਿਜ਼ਨੇਸ ਐਨਾਲਿਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਬੀ.ਏ. ਬਿਜ਼ਨੇਸ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੀਏ
• ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੇਜੂਏਟ : ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉੱਦਮਤਾ ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਐੱਮਬੀਏ

ਡਬਲਿਊਐੱਸਯੂ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਸਹਿਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਆਯੁਰਵੇਦ-ਮਾਡਰਨ ਮੈਡੀਸਨ ਰਿਸਰਚ ਲਈ AIIA, ਭੂਮੀਗਤ ਜਲ  ਪ੍ਰਬੰਧਨ 'ਤੇ ਜਲ ਸ਼ਕਤੀ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ICAR, ਅਤੇ ਨਿਊਰੋਮੋਰਫਿਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ 'ਤੇ IISc ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

2        ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਵੀਯੂ) ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ-ਨੋਇਡਾ

1916 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ, VU ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਦੋ-ਖੇਤਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ (TAFE) ਦੋਵੇਂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਚੀਨ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਉਪਸਥਿਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਖੇਡ ਵਿਗਿਆਨ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਆਈਟੀ ਵਿੱਚ ਅਪਲਾਇਡ ਰਿਸਰਚ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਵੀਯੂ ਦੇ ਨੋਇਡਾ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕੋਰਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਹਨ:

• ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੂਏਟ: ਬਿਜ਼ਨੇਸ, ਆਈਟੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰਜ਼
• ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਐੱਮਬੀਏ, ਆਈਟੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰਜ਼

 

ਵੀਯੂ ਭਾਰਤ-ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਖੇਡ ਭਾਈਵਾਲੀ (2017 ਵਿੱਚ ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਭਾਗੀਦਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਡਿਪਲੋਮਾ ਕੋਰਸਾਂ 'ਤੇ ਐਵੇਨਿਊ ਲਰਨਿੰਗ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਦਾ ਹੈ।

3        ਲਾ ਟ੍ਰੋਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ- ਬੈਂਗਲੁਰੂ

1964 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾ ਟ੍ਰੋਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਪਲਾਇਡ ਰਿਸਰਚ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਮਾਰਟ ਸ਼ਹਿਰਾਂ, ਮੋਲੇਕੂਲਰ ਸਾਇੰਸ ਅਤੇ ਬਾਇਓਟੈਕ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮਤਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੰਗਲੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਕੈਂਪਸ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕੋਰਸ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ:

• ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੂਏਟ : ਬਿਜ਼ਨੇਸ (ਫਾਈਨੈਂਸ, ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ, ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ) ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਇੰਸ (ਏਆਈ, ਸਾਫਟਵੇਅਰ, ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ) ਅਤੇ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ
• ਲਾ ਟ੍ਰੋਬ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪਾਰਟਨਰ ਰਿਹਾ ਹੈ:

ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਪੀਐੱਚਡੀ ਅਕਾਦਮੀ (ਸਿਹਤ, ਜਲ, ਅਰਬਨ ਪਲਾਨਿੰਗ)

*        ਸਮਾਰਟ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ‘ਤੇ ਆਈਆਈਟੀ-ਕਾਨਪੁਰ ਬਿਟਸ ਪਿਲਾਨੀ ਅਤੇ ਟੀਆਈਐੱਸਐੱਸ ਦੇ ਨਾਲ ਏਐੱਸਸੀਆਰਆਈਐੱਨ ਨੈੱਟਵਰਕ

*        ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬਾਇਓ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਕੌਰੀਡੋਰ ਜੋ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਸਟਾਰਟਅੱਪਸ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।

4. ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਬ੍ਰਿਸਟਲ, ਯੂਕੇ - ਮੁੰਬਈ

1909 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਅਤੇ ਕਿਊਐਸ ਵਰਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਰੈਂਕਿੰਗਜ਼ 2026 ਵਿੱਚ 51ਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ, ਬ੍ਰਿਸਟਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਖੋਜ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਯੂਕੇ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ ਇਹ ਰੁਸੇਲ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਰਜ ਕਰਵਾਏਗੀ।

ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਰਤੀ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

 

• ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਤੱਕ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਅਤੇ ਏਆਈ, ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗੀ ਖੋਜ ਲਈ ਐਟਲਸ ਸਕਿੱਲਟੈੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਮੁੰਬਈ) ਨਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਸਮਝੌਤਾ।

• ਕ੍ਰੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਸ਼੍ਰੀ ਸਿਟੀ) ਨਾਲ ਇੱਕ "3+1" ਡਿਗਰੀ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੁਏਟ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰ ਸਕਣ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਸਟਲ ਵਿਖੇ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ, ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜੁੜੇ, ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ-ਅਧਾਰਿਤ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ, ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਕੈਂਪਸ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਉਣਗੇ, ਤਿਵੇਂ-ਤਿਵੇਂ ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਪਾਠਕ੍ਰਮ, ਫੈਕਲਟੀ ਅਤੇ ਰਿਸਰਚ ਸਬੰਧੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਯਾਤਰਾ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।

ਏਬੀਐੱਸਐੱਸ 2025 ਦੇ ਚਾਰ ਥੀਮੈਟਿਕ ਸੈਸ਼ਨ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ । ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਤਰਜੀਹ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਉਹ ਸਨ: ਟਿਚਿੰਗ ਅਤੇ ਲਰਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ; ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਅਨੁਸੰਧਾਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਿਸਰਚ ਫੈਲੋਸ (ਪੀਐੱਮਆਰਐਫ); 2030 ਤੱਕ 100 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਕੁੱਲ ਦਾਖਲਾ ਅਨੁਪਾਤ (GER) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਮੁੜ ਕਲਪਨਾ ਕਰਨਾ; ਅਤੇ ਟਿਚਿੰਗ ਅਤੇ ਲਰਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੀ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਭੂਮਿਕਾ।

*******

ਐੱਮਵੀ/ਏਕੇ

 

(Release ID: 2150023)