వేవ్స్ 2025 కార్యక్రమంలో సమాచార, ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖకు చెందిన ‘స్టాటిస్టికల్ హ్యాండ్ బుక్ ఆన్ మీడియా అండ్ ఎంటర్ టైన్మెంట్ సెక్టార్ 2024-25’ను రేపు విడుదల చేస్తారు. సేవారంగంలో ముఖ్యమైన భాగంగా ఉండి, దేశ ఆర్థిక వృధ్ధికి సహకరించేందుకు విస్తృత అవకాశాలు ఉన్న ఎం అండ్ ఈ రంగానికి సంబంధించి కాలానుగుణంగా, విశ్వసనీయమైన, అధికారిక, సమగ్ర సమాచారాన్ని అందించాలనే ప్రభుత్వ లక్ష్యంలో భాగంగా ఈ హ్యాండ్‌బుక్‌ను ఆవిష్కరిస్తున్నారు. దేశంలో నూతనంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న మీడియా, వినోద రంగం 2027 నాటికి 7 శాతం సీఏజీఆర్‌తో 3,067 బిలియన్లకు చేరుకుంటుందని అంచనా వేస్తున్నారు. ఈ రంగం అభివృద్ధికి అమలు చేస్తున్న వివిధ కార్యక్రమాల ద్వారా ఉత్తమ ఫలితాలు సాధించడానికి తగిన డేటా అవసరం.

మంత్రిత్వ శాఖతో పాటు ఈ రంగానికి సంబంధించిన వారికి ఉన్న డేటా అవసరాలను దృష్టిలో ఉంచుకొని రూపొందించిన ‘స్టాటిస్టికల్ హ్యాండ్ బుక్ ఆన్ మీడియా అండ్ ఎంటర్ టైన్మెంట్ సెక్టార్ 2024-25’ను రేపు వేవ్స్ 2025లో ఆవిష్కరిస్తారు. ఈ హ్యాండ్ బుక్‌లో ఎం అండ్ ఈ రంగానికి చెందిన వివిధ విభాగాలకు సంబంధించిన తాజా సమాచారాన్ని పొందుపరిచారు.

2024-25 ఏడాదికి గాను మీడియా, వినోద రంగానికి సంబంధించి గణాంకాల హ్యాండ్ బుక్‌లో పొందుపరిచిన కొన్ని అంశాలు:

• 1957లో రిజిస్టరయిన ప్రింట్ పబ్లికేషన్ల సంఖ్య 5,932 కాగా 2024-25 నాటికి 4.99 శాతం సీఏజీఆర్‌తో 1,54,523 కు చేరుకున్నాయి.

• 2024-25లో సమాచార, ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖకు చెందిన ప్రచురణల విభాగం130కి పైగా పుస్తకాలను ప్రచురించింది. వాటిలో బాలల సాహిత్యం, చరిత్ర-స్వాతంత్ర్యోద్యమం, వ్యక్తులు, జీవితచరిత్రలు, ఆధునిక భారత నిర్మాతలు, సైన్స్, టెక్నాలజీ, పర్యావరణం తదితర అంశాలపై ఈ పుస్తకాలను ప్రచురించారు.

• 2025 మార్చి నాటికి డీటీహెచ్ ప్రసారాలు దేశంలో 100 శాతం అన్ని ప్రాంతాలకూ చేరుకున్నాయి.

• దూరదర్శన్ ఉచితంగా ప్రసారం చేస్తున్న డిష్ ఛానళ్లు: 2004లో 33 ఉంటే 2025 నాటికి 381కి చేరుకున్నాయి

• ఆల్ ఇండియా రేడియో (ఏఐఆర్) ప్రసారాల విస్తరణ: 2025 మార్చి నాటికి దేశంలో 98 శాతం జనాభాకు రేడియో ప్రసారాలను అందిస్తోంది. రేడియో స్టేషన్ల సంఖ్య 2000లో 198 నుంచి 2025 నాటికి 591కి పెరిగాయి.

• ప్రైవేటు శాటిలైట్ ఛానళ్లు 2004-05లో 130 ఉంటే 2024-25 నాటికి 908కి పెరిగాయి.

• ప్రైవేటు ఎఫ్ఎం కేంద్రాలు 2001లో 4 నుంచి 2024 నాటికి 388కి పెరిగాయి.

• 31.03.2025 నాటికి అందుబాటులో ఉన్న సమచారం ఆధారంగా రాష్ట్రాలు/కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల వారీగా సమాచారం.

• కమ్యూనిటీ రేడియో స్టేషన్ (సీఆర్ఎస్)లు 2005లో 15 నుంచి 2025 నాటికి 531కి చేరుకున్నాయి. రాష్ట్రం/కేంద్రపాలిత ప్రాంతం/జిల్లా/ప్రాంతం వారీగా దేశంలో 31.03.2025 నాటికి కార్యకలాపాలు నిర్వహిస్తున్న సీఆర్ఎస్‌లకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని కూడా దీనిలో పొందుపరిచారు.

• 1983లో 741 చిత్రాలు ధ్రువీకరణ పొందితే.. 2024-25 నాటికి ఈ సంఖ్య 3,455కి పెరిగింది. 2024-25 వరకు ధ్రువీకరణ పొందిన చిత్రాల మొత్తం సంఖ్య 69,113.

గణాంకాలకు సంబంధించిన సమాచారంతో పాటు, దిగువ పేర్కొన్న అంశాలు కూడా హ్యాండ్‌బుక్‌లో ఉన్నాయి:

• అంతర్జాతీయ చలనచిత్రోత్సవాలు సహా చిత్రరంగంలో అందిస్తున్న పురస్కారాలు, ఎన్ఎఫ్‌డీసీ నిర్మించిన డాక్యుమెంటరీలకు సంబంధించిన సమాచారం హ్యాండ్‌బుక్‌లో ఉంది.

• వేవ్స్ ఓటీటీ వేదిక, ఇండియన్ ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ క్రియేటివ్ టెక్నాలజీస్ (ఐఐసీటీ), క్రియేట్ ఇన్ ఇండియా ఛాలెంజ్‌తో సహా డిజిటల్ మీడియా, సృజనాధారిత ఆర్ధిక వ్యవస్థపై వేవ్స్ 2025లో నిర్వహిస్తున్న కార్యక్రమాలు.

• ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్ ఆఫ్ ఇండియా (పీఆర్‌జీఐ), ఆకాశవాణి, దూరదర్శన్, ప్రైవేటు ఎఫ్ఎం రేడియో స్టేషన్లు, టీవీ-ఇన్సాట్‌‌లో సమాచార, ప్రసార విభాగానికి సంబంధించిన చరిత్రాత్మక కార్యక్రమాల ప్రసారం

• సమాచార, ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ ఆధ్వర్యంలో నైపుణ్యాభివృద్ధి కోర్సులు.

ఆధునిక పోర్టళ్లతో సహా సమాచార, ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖలో సులభతర వ్యాపారాన్ని ప్రోత్సహించే కార్యక్రమాలు. 

***