પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે નાઇજીરિયાનાં અબુજામાં ભારતીય સમુદાય દ્વારા આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં પ્રવાસી ભારતીયોને સંબોધન કર્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ ભારતીય સમુદાય દ્વારા વિશેષ ઉષ્મા અને ઉમંગ સાથે તેમનું ભવ્ય સ્વાગત કરવા બદલ ખુશી વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે સમુદાય તરફથી મળેલો પ્રેમ અને મિત્રતા તેમના માટે એક મોટી મૂડી હતી.

અહીં ઉપસ્થિત જનમેદનીને જાણકારી આપતાં શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, પ્રધાનમંત્રી તરીકે આ તેમની નાઇજીરિયાની પ્રથમ મુલાકાત છે. શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, તેમની સાથે તેમને કરોડો ભારતીયોની શુભેચ્છાઓ મળી છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, દરેક ભારતીયને નાઇજીરિયામાં ભારતીયોની પ્રગતિ પર ગર્વ છે. તેમને ગ્રાન્ડ કમાન્ડર ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ ધ નાઇજર એવોર્ડ એનાયત કરવા બદલ રાષ્ટ્રપતિ ટીનુબુ અને નાઇજીરિયાના લોકોનો આભાર વ્યક્ત કરતા શ્રી મોદીએ વિનમ્રતાપૂર્વક આ એવોર્ડ કરોડો ભારતીયોને સમર્પિત કર્યો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ એ બાબત પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે, રાષ્ટ્રપતિ ટીનુબુ સાથેની તેમની વાટાઘાટો દરમિયાન, નાઇજીરિયામાં ભારતીયોનાં પ્રયાસોની પ્રશંસા કરી હતી, જેનાથી તેમને ગર્વની લાગણી થઈ હતી. એક દૃષ્ટાંત ટાંકીને શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, જે રીતે માતા-પિતાને તેમનાં બાળકો તેમની કારકિર્દીમાં ઉત્કૃષ્ટતા હાંસલ કરે છે, તેવી જ રીતે તેમને પણ આનંદ અને ગર્વની લાગણી થાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, અહીંનો ભારતીય ડાયસ્પોરા હંમેશા નાઇજીરિયાનાં જાડા અને પાતળા માધ્યમથી તેની સાથે રહ્યો છે. તેમણે ઉમેર્યું કે નાઇજીરીયામાં 40 થી 60 વર્ષની વય જૂથમાં ઘણા ભારતીયો છે જેમને એક સમયે ભારતીય શિક્ષક દ્વારા શીખવવામાં આવ્યું હતું. શ્રી મોદીએ એમ પણ નોંધ્યું હતું કે, નાઇજીરિયામાં ઘણાં ભારતીય ડૉક્ટર્સ નિઃસ્વાર્થપણે સેવા કરી રહ્યાં છે. તેમણે ઉમેર્યું કે, એવા ઘણા ભારતીય ઉદ્યોગપતિઓ છે જેમણે વ્યવસાયો સ્થાપિત કર્યા હતા અને નાઇજીરિયાની વિકાસગાથાનો સક્રિય ભાગ રહ્યા હતા. પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આઝાદી અગાઉ પણ શ્રી કિશનચંદ જેલારામજીએ નાઇજીરિયામાં સ્થળાંતર કર્યું હતું અને એક એવો વ્યવસાય સ્થાપિત કર્યો હતો, જે નાઇજીરિયાનાં સૌથી મોટાં વ્યાવસાયિક ગૃહોમાંનો એક બની ગયો હતો. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, આજે ઘણી ભારતીય કંપનીઓ નાઇજીરિયાની અર્થવ્યવસ્થાને મજબૂત કરી રહી છે. શ્રી મોદીએ નોંધ્યું હતું કે, તુલસીચંદ્ર ફાઉન્ડેશને નાઇજીરિયાનાં ઘણાં લોકોનાં જીવનને પ્રકાશિત કર્યું છે. નાઇજીરીયાની પ્રગતિમાં ખભેખભા મિલાવીને ચાલવા બદલ ભારતીય સમુદાયની પ્રશંસા કરતાં શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, તે ભારતીયોની સૌથી મોટી તાકાત છે અને તે ભારતીયોની સંસ્કૃતિનું પણ પ્રતીક છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, ભારતીયો ક્યારેય તમામનાં કલ્યાણનાં આદર્શને ભૂલ્યા નથી અને હંમેશા એ માન્યતા સાથે જીવે છે કે, સમગ્ર વિશ્વ એક પરિવાર છે.

શ્રી મોદીએ નોંધ્યું હતું કે, ભારતીયોને તેની સંસ્કૃતિ વિશે જે સન્માન મળ્યું છે, તે દરેક જગ્યાએ સ્પષ્ટપણે જોવા મળે છે. નાઇજીરીયાના લોકોમાં યોગ સતત લોકપ્રિય બની રહ્યો છે તેની નોંધ લઈને તેમણે નાઇજીરિયામાં વસતા ભારતીયોને નિયમિત પણે યોગનો અભ્યાસ કરવનો આગ્રહ કર્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ એ બાબતની પણ નોંધ લીધી હતી કે, નાઇજીરિયાની રાષ્ટ્રીય ટેલિવિઝન ચેનલમાં યોગ પર સાપ્તાહિક કાર્યક્રમ યોજાયો હતો. શ્રી મોદીએ એ બાબતનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે, નાઇજીરિયામાં હિન્દી અને ભારતીય ફિલ્મો પણ લોકપ્રિય થઈ રહી છે.

ગાંધીજીએ આફ્રિકામાં નોંધપાત્ર સમય વિતાવ્યો હોવાનું જણાવતાં શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, ભારત અને નાઇજીરિયાનાં લોકોએ તેમની આઝાદીની લડતમાં કોઇ કસર છોડી નથી. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, ભારતની સ્વતંત્રતાએ નાઇજીરિયાનાં સ્વતંત્રતા સંગ્રામને વધારે પ્રેરિત કર્યો છે. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, સ્વતંત્રતા સંગ્રામનાં દિવસોમાં આજે પણ ભારત અને નાઇજીરિયાનું જીવન સતત પ્રગતિ કરી રહ્યું છે. શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, "ભારત લોકશાહીની જનની છે, જ્યારે નાઇજીરિયા આફ્રિકાનું સૌથી મોટું લોકશાહી રાષ્ટ્ર છે." તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, બંને દેશોમાં લોકશાહી, વિવિધતા અને સામાન્ય પરિબળો તરીકે વસતિની ક્ષમતા છે. નાઇજીરીયામાં વિવિધતાનો ઉલ્લેખ કરીને શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, તેમણે મંદિરોનાં નિર્માણમાં સાથસહકાર આપવા બદલ ભારતીયોનો નાઇજીરિયાની સરકારનો આભાર માન્યો હતો.

ભારત સમગ્ર વિશ્વમાં ચર્ચાનો વિષય છે એ વાત પર ભાર મૂકીને શ્રી મોદીએ આઝાદી પછીનાં ગાળામાં ભારતે જે અસંખ્ય સંઘર્ષોનો સામનો કરવો પડ્યો હતો તેની પણ ચર્ચા કરી હતી. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, દરેક ભારતીયને ભારતની ચંદ્રયાન, મંગલયાન, મેડ ઇન ઇન્ડિયા ફાઇટર પ્લેન વગેરે જેવી સફળતાઓ પર ગર્વ છે. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, "ભારત અંતરિક્ષથી લઈને ઉત્પાદન ક્ષેત્ર, ડિજિટલ ટેકનોલોજીથી હેલ્થકેર સુધીની વૈશ્વિક સત્તાઓ સાથે સ્પર્ધા કરી રહ્યું છે." આઝાદીના 6 દાયકા પછી ભારતે માત્ર 1 ટ્રિલિયન ડોલરનો આંકડો પાર કર્યો હોવાનો ઉલ્લેખ કરતાં શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, ભારતે છેલ્લાં એક દાયકામાં જ 2 ટ્રિલિયન ડોલરનો ઉમેરો કર્યો છે અને અત્યારે તેને દુનિયાનું પાંચમું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર બનાવ્યું છે. તેમણે ભારત ખૂબ જ ટૂંક સમયમાં 5 ટ્રિલિયન ડોલરનું અર્થતંત્ર બનશે અને વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનશે તેવો વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો.

ભારતીયો જોખમ ખેડનાર છે એ બાબત પર પ્રકાશ પાડતા શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ભારતનો વિકાસ ઝડપથી થઈ રહ્યો છે. ભારતની સ્ટાર્ટ-અપ ઇકોસિસ્ટમમાં 1.5 લાખથી વધુ રજિસ્ટર્ડ સ્ટાર્ટઅપ્સ છે એમ જણાવતાં શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, આ ભારતીય યુવાનોએ તેમનાં કમ્ફર્ટ ઝોનમાંથી બહાર નીકળીને કરેલી મહેનતનું સીધું પરિણામ છે. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, "છેલ્લાં 10 વર્ષમાં ભારતમાં 100થી વધારે યુનિકોર્ન છે."

ભારત તેના સેવા ક્ષેત્ર માટે જાણીતું છે તેની નોંધ લેતા શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, સરકાર પણ તેના કમ્ફર્ટ ઝોનમાંથી બહાર નીકળી ગઈ છે અને મેન્યુફેક્ચરિંગ ક્ષેત્રને વૈશ્વિક કક્ષાનું ઉત્પાદન કેન્દ્ર બનાવવા માટે તેને મોટું પ્રોત્સાહન આપ્યું છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, આ બાબત એટલા માટે સ્પષ્ટ છે કારણ કે અત્યારે ભારત દુનિયામાં સૌથી મોટા મોબાઇલ ફોન ઉત્પાદકોમાંનું એક છે અને 30 કરોડથી વધારે મોબાઇલ ફોનનું ઉત્પાદન ભારતમાં થયું છે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લા એક દાયકામાં ભારતની મોબાઇલ ફોનની નિકાસમાં 75 ગણો વધારો થયો છે. છેલ્લાં એક દાયકામાં ભારતની સંરક્ષણ નિકાસનો ઉલ્લેખ કરતાં શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, તેમાં 30 ગણો વધારો થયો છે અને અત્યારે ભારત 100થી વધારે દેશોમાં સંરક્ષણ ઉપકરણની નિકાસ કરી રહ્યું છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, ભારતનાં અંતરિક્ષ ક્ષેત્રની દુનિયાભરમાં પ્રશંસા થઈ રહી છે. તેમણે ઉમેર્યું કે ભારતે ભારતીય અવકાશયાત્રીઓને તેના પોતાના ગગનયાનમાં અવકાશમાં મોકલવાનો નિર્ણય લીધો છે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, ભારત પણ અંતરિક્ષમાં સ્પેસ સ્ટેશન વિકસાવવા જઈ રહ્યું છે.

પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે, અત્યારે ભારત નવીનતા લાવવાનાં અને કમ્ફર્ટ ઝોનમાંથી બહાર નીકળીને નવા માર્ગોનું સર્જન કરવાના મૂડમાં છે. પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લાં 20 વર્ષમાં ભારતે 25 કરોડ લોકોને ગરીબીમાંથી બહાર કાઢ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે, ગરીબીમાંથી બહાર આવતા ઘણા લોકો દુનિયા માટે એક મોટી પ્રેરણા છે અને દરેક દેશને આશા આપે છે કે જો ભારતે આ કામ કર્યું છે તો આપણે પણ કરી શકીએ છીએ. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, ભારત આજે વિકસિત ભારતનું નિર્માણ કરવાનાં ઉદ્દેશ સાથે નવી સફર શરૂ કરી રહ્યું છે. તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, દરેક ભારતીય વર્ષ 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારતનાં લક્ષ્યાંક તરફ કામ કરી રહ્યો છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, વૃદ્ધિ, શાંતિ, સમૃદ્ધિ કે લોકશાહી હોય, ભારત દુનિયા માટે નવી આશા તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. તેમણે ટિપ્પણી કરી હતી કે નાઇજીરિયાના ભારતીય ડાયસ્પોરાને પણ જ્યારે તેઓ કહે છે કે તેઓ ભારતના છે ત્યારે તેમને જે આદર મળે છે તેનો અનુભવ કર્યો હશે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, જ્યારે પણ દુનિયામાં કોઈ સમસ્યા ઊભી થાય છે, ત્યારે ભારત વિશ્વબંધુ તરીકે પ્રથમ પ્રતિસાદ આપનાર તરીકે ત્યાં પહોંચે છે. તેમણે કહ્યું કે કોરોના સમયે વિશ્વમાં તે સમયે આટલો હોબાળો થયો હતો, દરેક દેશ રસીને લઈને ચિંતિત હતો અને સંકટની તે ઘડીમાં ભારતે નિર્ણય કર્યો હતો કે આ રસી વધુમાં વધુ દેશોને આપવામાં આવશે. શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, આ આપણો સંસ્કાર છે અને હજારો વર્ષ જૂની સંસ્કૃતિએ આપણને આ શીખવ્યું છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, આથી જ ભારતે રસીનું ઉત્પાદન વધાર્યું હતું અને દવાઓ અને રસીઓ વિશ્વના 150થી વધુ દેશોમાં મોકલી હતી. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, નાઇજીરિયા સહિત આફ્રિકાનાં ઘણાં દેશોમાં ભારતનાં આ પ્રયાસને કારણે હજારો લોકોનાં જીવ બચ્યા છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, આજનું ભારત 'સબ કા સાથ સબ કા વિકાસ'નાં મંત્રમાં માને છે.

નાઇજીરીયાને આફ્રિકાનાં ભવિષ્યનાં વિકાસ માટે એક મોટું કેન્દ્ર ગણાવતાં શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, છેલ્લાં પાંચ વર્ષમાં આફ્રિકામાં 18 નવા દૂતાવાસો શરૂ કરવામાં આવ્યાં છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, છેલ્લાં વર્ષોમાં ભારતે આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર આફ્રિકાનો અવાજ બુલંદ કરવા શક્ય તમામ પ્રયાસો કર્યા છે. સૌપ્રથમ વખત જી20માં ભારતનાં રાષ્ટ્રપતિ પદની રૂપરેખા રજૂ કરતાં શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, આફ્રિકા સંઘને કાયમી સભ્ય બનાવવા માટે મજબૂત પ્રયાસ કરવામાં આવ્યાં છે. તેમણે નોંધ્યું હતું કે, તેમને એ જાણીને આનંદ થાય છે કે, જી-20નાં દરેક સભ્ય દેશે ભારતનાં આમંત્રણ પર ભારતનાં આ પગલાંને સંપૂર્ણ સાથસહકાર આપ્યો છે અને નાઇજીરિયાનાં આ પગલાંને સંપૂર્ણ સન્માન સાથે અતિથિ દેશ તરીકે ઇતિહાસનું નિર્માણ થયું છે.

પ્રધાનમંત્રીએ આવતા વર્ષે જાન્યુઆરીમાં દરેકને ભારતની મુલાકાત લેવા માટે વિશેષ આમંત્રણ આપ્યું હતું. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, જાન્યુઆરી મહિનામાં 26મી જાન્યુઆરીથી શરૂ થઈને પ્રજાસત્તાક દિવસ તરીકે શરૂ થશે અને ઓરિસ્સાની ધરતી પર ભગવાન જગન્નાથજીના ચરણોમાં જાન્યુઆરીના બીજા સપ્તાહમાં પ્રવાસી ભારતીય દિવસ શરૂ થશે, જેમાં અનેક તહેવારો એક સાથે આવવાના છે. પ્રધાનમંત્રીએ 13 જાન્યુઆરીથી 26 ફેબ્રુઆરી સુધી 45 દિવસ માટે પ્રયાગરાજમાં આયોજિત થનારા મહાકુંભ વિશે પણ વાત કરી હતી. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, આ સમય દરમિયાન ભારતીય ડાયસ્પોરાને તેમના નાઇજીરિયન મિત્રો સાથે ભારત આવવાનું કહીને ભારતમાં આવવાનાં ઘણાં કારણો છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, અયોધ્યામાં 500 વર્ષ પછી ભગવાન શ્રી રામનું ભવ્ય મંદિર બનાવવામાં આવ્યું છે, જેની મુલાકાત તેઓ અને તેમનાં બાળકોએ લેવી જોઈએ. શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, સૌપ્રથમ એનઆરઆઈ દિવસ, પછી મહાકુંભ અને તે પછી પ્રજાસત્તાક દિવસ, આ એક પ્રકારની ત્રિવેણી છે, ભારતનાં વિકાસ અને વારસા સાથે જોડાવાની એક શ્રેષ્ઠ તક છે.

પોતાનાં સંબોધનનાં સમાપનમાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, ભલે તેઓ અગાઉ ભારતની મુલાકાત લીધી હોય અને ઘણી વખત આવ્યા હોય, પણ આ સફર તેમનાં જીવનની અમૂલ્ય સ્મૃતિ બની જશે. પ્રધાનમંત્રીએ ઉત્સાહ અને ઉષ્માસભર આવકાર બદલ તમામનો આભાર માન્યો હતો.

AP/IJ/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com