મધ્યમ ગાળાના દૃષ્ટિકોણમાં ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા માટે વૃદ્ધિની વ્યૂહરચના ફળે છે તેની ખાતરી કરવા માટે રાજ્યની ક્ષમતા અને ક્ષમતામાં વધારો કરવો મહત્વપૂર્ણ છે. કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં રજૂ કરેલા આર્થિક સર્વેક્ષણ 2023-24માં આ માહિતી આપી હતી. વિકસતા પડકારોનો સામનો કરીને ભારતની પ્રગતિને ટકાવી રાખવા અને તેને વેગ આપવા માટે પોતાની જાતને પુનર્જીવિત કરવા અને પુનર્જીવિત કરવા માટે સરકારી મશીનરીમાં સમર્પિત રોકાણની જરૂર છે, એમ સર્વેએ જણાવ્યું હતું. તેમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, વર્ષ 2014થી ભારતે મહત્ત્વપૂર્ણ માળખાગત સુવિધાઓ પ્રદાન કરવા અને નાગરિકોની સુખાકારી વધારવાનાં ઉદ્દેશ સાથે પ્રત્યક્ષ લાભલક્ષી યોજનાઓનાં અમલીકરણમાં નોંધપાત્ર હરણફાળ ભરી છે અને નાગરિક સેવા આ પરિવર્તનકારી પ્રયાસોનાં હાર્દમાં રહી છે.

સર્વેક્ષણમાં નોંધવામાં આવ્યું છે કે સરકારે મિશન કર્મયોગી શરૂ કરીને રાજ્યની ક્ષમતાના નિર્માણના પડકારનો જવાબ આપ્યો છે, જે સમસ્યાને વધુ ટ્રેક્ટેબલ પેટા-ઘટકોમાં વિભાજીત કરે છે. તે કહે છે કે આ કાર્યક્રમ કાર્યસ્થળની ભૂમિકાઓ અને કામદારોની કુશળતાને જોડીને ક્ષમતા નિર્માણ અને માનવ સંસાધન વ્યવસ્થાપન પ્રણાલીઓ વચ્ચે ખૂબ જ જરૂરી સેતુનું નિર્માણ કરે છે.

સર્વેક્ષણ કહે છે કે પૂર્વ-સેવા તાલીમ અને ચાલુ વ્યાવસાયિક વિકાસની દ્રષ્ટિએ ક્ષમતા-નિર્માણ કાર્યક્રમો, એક સનદી અધિકારીએ તેમની ભૂમિકાને સારી રીતે નિભાવવા માટે જરૂરી વિશિષ્ટ કુશળતાનું નિર્માણ કરવા માટે ડિઝાઇન કરી શકાય છે. તે કહે છે કે આઇજીઓટી કર્મયોગી પ્લેટફોર્મ ઝડપથી કેન્દ્રીય નોડમાં આકાર લઈ રહ્યું છે જે સનદી અધિકારીઓને અનુરૂપ અને જરૂરિયાત આધારિત ક્ષમતા-નિર્માણ મોડ્યુલો સુધી પહોંચવા, તેમની યોગ્યતાની જરૂરિયાતો અને અંતરોને ટ્રેક કરવા અને તમામ વિભાગોમાં જ્ઞાન અને શિક્ષણની વહેંચણી કરવા માટે સક્ષમ બનાવે છે.

સર્વેક્ષણમાં ઉમેરવામાં આવ્યું છે કે તાજેતરના વર્ષોમાં સરકારે પારદર્શક પ્રક્રિયા મારફતે કેન્દ્રીય મંત્રાલયોની વરિષ્ઠ રેન્કમાં લેટરલ એન્ટ્રીની નોંધપાત્ર શરૂઆત કરી છે અને ભલામણ કરી છે કે આને નોંધપાત્ર રીતે વિસ્તૃત કરવાની જરૂર છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તમામ વિશેષતાઓમાં સનદી અધિકારીઓ માટે પાયાની અને મધ્યમ-કારકિર્દીની તાલીમની કુશળતા, યોગ્યતા અને વલણના રિચાર્જિંગ અને રીબૂટિંગ માટે ફરીથી કલ્પના કરવી પડશે.

કાર્યકાળની લંબાઈ પણ વરિષ્ઠ ભૂમિકાઓમાં, ઉત્પાદક અને હેતુપૂર્ણ બનવાની માંગમાં વધારો કરવા અને હેતુપૂર્ણ બનવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. મોટા પાયે અને ઝડપે નીતિગત પરિણામોને સુનિશ્ચિત કરવા માટે જવાબદારીની પદ્ધતિઓ અને પદ્ધતિઓ આવશ્યક બનશે, જો પહેલેથી નહીં તો. સર્વેક્ષણમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, વરિષ્ઠ સ્તરે લક્ષ્યાંકો અને માપન પર વાર્ષિક વાર્તાલાપ – વર્ષની શરૂઆતમાં અને અંતમાં – વ્યાવસાયિકતા અને જવાબદારીમાં વધારો કરશે.

CB/GP/JD

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com