ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ

ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ 2024-25 ਲਈ ਖਰੀਫ਼ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਲਈ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ (ਐੱਮਐੱਸਪੀ) ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ

Posted On: 19 JUN 2024 7:55PM by PIB Chandigarh


ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਕੇਂਦਰੀ ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ ਅੱਜ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ 2024-25 ਲਈ ਖਰੀਫ਼ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਫਸਲਾਂ ਲਈ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ (ਐੱਮਐੱਸਪੀ) ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ 2024-25 ਲਈ ਖਰੀਫ਼ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਪਜ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਭਾਅ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਪੂਰਨ ਵਾਧੇ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਅਤੇ ਦਾਲ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਾਇਜਰਸੀਡ (ਰੁ. 983/- ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ) ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿਲ (ਰੁ. 632/- ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ) ਅਤੇ ਅਰਹਰ (ਰੁ. 550/- ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ) ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ 2024-25 ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਖਰੀਫ਼ ਫਸਲਾਂ ਲਈ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ

ਰੁ. ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ

ਫਸਲਾਂ

ਐੱਮਐੱਸਪੀ 2024-25

ਲਾਗਤ* ਕੇਐੱਮਐੱਸ 2024-25

ਲਾਗਤ 'ਤੇ ਲਾਭ (%)

ਐੱਮਐੱਸਪੀ 2023-24

2023-24 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2024-25 ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਸਪੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ

 

ਅਨਾਜ

 

 

 

 

 

 

 

ਝੋਨਾ

ਆਮ

2300

1533

50

2183

117

 

ਗ੍ਰੇਡ ਏ^

2320

-

-

2203

117

 

ਜਵਾਰ

ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ

3371

2247

50

3180

191

 

ਮਾਲਡੰਡੀ"

3421

-

-

3225

196

 

ਬਾਜਰਾ

2625

1485

77

2500

125

 

ਰਾਗੀ

4290

2860

50

3846

444

 

ਮੱਕੀ 

2225

1447

54

2090

135

 

ਦਾਲ਼ਾਂ

 

 

 

 

 

 

ਤੁਅਰ/ਅਰਹਰ

7550

4761

59

7000

550

 

ਮੂੰਗੀ

8682

5788

50

8558

124

 


 

ਫਸਲਾਂ

ਐੱਮਐੱਸਪੀ 2024-25

ਲਾਗਤ* ਕੇਐੱਮਐੱਸ 2024-25

ਲਾਗਤ 'ਤੇ ਲਾਭ (%)

ਐੱਮਐੱਸਪੀ 2023-24

2023-24 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2024-25 ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਸਪੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ

 

 

 

 

ਮਾਂਹ 

7400

4883

52

6950

450

ਤੇਲ ਬੀਜ

 

 

 

 

 

ਮੂੰਗਫਲੀ

6783

4522

50

6377

406

ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਦੇ ਬੀਜ

7280

4853

50

6760

520

ਸੋਇਆਬੀਨ (ਪੀਲਾ)

4892

3261

50

4600

292

ਤਿਲ

9267

6178

50

8635

632

ਨਾਇਜਰਸੀਡ

8717

5811

50

7734

983

ਵਪਾਰਕ

 

 

 

 

 

ਕਪਾਹ

(ਦਰਮਿਆਨਾ ਸਟੈਪਲ)

7121

4747

50

6620

501

(ਲੰਬਾ ਸਟੈਪਲਰ)

7521

-

-

7020

501

 

* ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਲਾਗਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤੇ ਖਰਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿਰਾਏ ਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਮਜ਼ਦੂਰੀ, ਬਲਕ ਮਜ਼ਦੂਰੀ/ਮਸ਼ੀਨ ਦੀ ਮਜ਼ਦੂਰੀ, ਪੱਟੇ 'ਤੇ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜ਼ਮੀਨ, ਬੀਜਾਂ, ਖਾਦਾਂ, ਖਾਦ, ਸਿੰਚਾਈ ਦੇ ਖਰਚੇ, ਔਜ਼ਾਰਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੰਦਾਂ 'ਤੇ ਘਟਾਇਆ ਜਾਣਾ, ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਪੂੰਜੀ 'ਤੇ ਵਿਆਜ, ਪੰਪ ਸੈੱਟ ਆਦਿ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਲਈ ਡੀਜ਼ਲ/ਬਿਜਲੀ, ਫੁਟਕਲ ਖਰਚੇ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਮੁੱਲ।

ਝੋਨਾ (ਗ੍ਰੇਡ ਏ), ਜਵਾਰ (ਮਾਲਦੰਡੀ) ਅਤੇ ਕਪਾਹ (ਲੰਬਾ ਸਟੈੱਪਲ) ਲਈ ਲਾਗਤ ਡੇਟਾ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਕਲਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ 2024-25 ਲਈ ਖਰੀਫ਼ ਫਸਲਾਂ ਲਈ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ 2018-19 ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਐਲਾਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਨੂੰ ਸਰਬ ਭਾਰਤੀ ਔਸਤ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ ਦੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 1.5 ਗੁਣਾ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ 'ਤੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਮਾਰਜਿਨ ਬਾਜਰੇ (77 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਅਰ (59 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ), ਮੱਕੀ (54 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਅਤੇ ਮਾਂਹ (52 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਦਾ ਸਥਾਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਫਸਲਾਂ ਲਈ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ 'ਤੇ 50 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਮਾਰਜਿਨ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ।

ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਸਲਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਉੱਚ ਐੱਮਐੱਸਪੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਕੇ, ਅਨਾਜ ਜਿਵੇਂ ਦਾਲ਼ਾਂ ਅਤੇ ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ, ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ-ਅਨਾਜ/ਸ਼੍ਰੀ ਅੰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

2003-04 ਤੋਂ 2013-14 ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੌਰਾਨ ਸਾਉਣੀ ਦੇ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਉਂਦੀਆਂ 14 ਫਸਲਾਂ ਲਈ, ਬਾਜਰੇ ਲਈ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ 745/- ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਅਤੇ ਮੂੰਗੀ ਲਈ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਪੂਰਨ ਵਾਧਾ 3,130/- ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਸੀ ਜਦਕਿ 2013-14 ਤੋਂ 2023-24 ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮੱਕੀ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸੰਪੂਰਨ ਵਾਧਾ 780/- ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾਇਜਰਸੀਡ ਲਈ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਪੂਰਨ ਵਾਧਾ 4,234/- ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਸੀ। ਵੇਰਵੇ ਅਨੁਬੰਧ-I ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।

2004-05 ਤੋਂ 2013-14 ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਸਾਉਣੀ ਦੇ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਉਂਦੀਆਂ 14 ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ 4,675.98 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ (ਐੱਲਐੱਮਟੀ) ਸੀ ਜਦਕਿ 2014-15 ਤੋਂ 2023-24 ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ 7,108.65 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਸੀ। ਸਾਲ-ਵਾਰ ਵੇਰਵੇ ਅਨੁਬੰਧ-II 'ਤੇ ਹਨ।

2023-24 ਲਈ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਤੀਸਰੇ ਅਗਾਊਂ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਅਨਾਜ ਉਤਪਾਦਨ 3288.6 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਹੋਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 395.9 ਐੱਲਐੱਮਟੀ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2023-24 ਦੌਰਾਨ ਚਾਵਲ, ਦਾਲ਼ਾਂ, ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ-ਅਨਾਜ/ਸ਼੍ਰੀ ਅੰਨ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦਾ ਸਾਉਣੀ ਉਤਪਾਦਨ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 1143.7 ਐੱਲਐੱਮਟੀ, 68.6 ਐੱਲਐੱਮਟੀ, 241.2 ਐੱਲਐੱਮਟੀ, 130.3 ਐੱਲਐੱਮਟੀ ਅਤੇ 325.2 ਲੱਖ ਗੰਢਾਂ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ।

ਅਨੁਬੰਧ-I 

ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ

ਫਸਲਾਂ

ਐੱਮਐੱਸਪੀ
2003-04

ਐੱਮਐੱਸਪੀ
2013-14

ਐੱਮਐੱਸਪੀ
2023-24

2003-04 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2013-14 ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਸਪੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ

2013-14 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2023-24 ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਸਪੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ

 

ਅਨਾਜ

 

A

B

C

D=B-A

E=C-B

 

ਝੋਨਾ 

ਆਮ

550

1310

2183

760

873

 

ਗ੍ਰੇਡ ਏ^

580

1345

2203

765

858

 

ਜਵਾਰ

ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ

505

1500

3180

995

1680

 

ਮਾਲਦੰਡੀ ਏ

-

1520

3225

 

1705

 

ਬਾਜਰਾ

505

1250

2500

745

1250

 

ਰਾਗੀ

505

1500

3846

995

2346

 

ਮੱਕੀ

505

1310

2090

805

780

 

ਦਾਲ਼ਾਂ

 

 

 

 

 

 

ਤੁਅਰ/ਅਰਹਰ

1360

4300

7000

2940

2700

 

ਮੂੰਗ

1370

4500

8558

3130

4058

 

ਮਾਂਹ 

1370

4300

6950

2930

2650

 

ਤੇਲ ਬੀਜ

 

 

 

 

 

 

ਮੂੰਗਫਲੀ

1400

4000

6377

2600

2377

 

ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਦੇ ਬੀਜ

1250

3700

6760

2450

3060

 

ਸੋਇਆਬੀਨ (ਪੀਲਾ)

930

2560

4600

1630

2040

 

ਤਿਲ

1485

4500

8635

3015

4135

 

ਨਾਇਜਰਸੀਡ

1155

3500

7734

2345

4234

 

 

 

ਵਪਾਰਕ

 

 

 

 

ਕਪਾਹ

(ਦਰਮਿਆਨਾ ਸਟੈਪਲ)

1725

3700

6620

1975

2920

 

(ਲੰਬਾ ਸਟੈਪਲ)

1925

4000

7020

2075

3020

 

 

ਅਨੁਬੰਧ-II

ਖਰੀਫ਼ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ 2004-05 ਤੋਂ 2013-14 ਅਤੇ 2014-15 ਤੋਂ 2023-24

ਐੱਲਐੱਮਟੀ ਵਿੱਚ

ਫਸਲਾਂ

2004-05 ਤੋਂ 2013-14

2014-15 ਤੋਂ 2023-24

 

ਅਨਾਜ

 

A

B

 

ਝੋਨਾ

4,590.39

6,914.98

 

ਜਵਾਰ

1.92

5.64

 

ਬਾਜਰਾ

5.97

14.09

 

ਰਾਗੀ

0.92

21.31

 

ਮੱਕੀ

36.94

8.20

 

ਦਾਲ਼ਾਂ

 

 

 

ਤੁਰ/ਅਰਹਰ

0.60

19.55

 

ਮੂੰਗੀ

0.00

1

 

ਮਾਂਹ 

0.86

8.75

 

ਤੇਲ ਬੀਜ

 

 

 

ਮੂੰਗਫਲੀ

3.45

32.28

 

ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਦੇ ਬੀਜ

0.28

 

 

ਸੋਇਆਬੀਨ (ਪੀਲਾ)

0.01

1.10

 

ਤਿਲ

0.05

0.03

 

ਨਾਇਜਰਸੀਡ

0.00

0.00

 

ਵਪਾਰਕ

 

 

 

ਕਪਾਹ

34.59

 

63.41

 

ਕੁੱਲ

4,675.98

7,108.65

 

 

 

***** 

 

ਡੀਐੱਸ



(Release ID: 2027313) Visitor Counter : 19