କୋଭିଡ୍-୧୯ ମହାମାରୀ ସମୟରେ ପ୍ରତିକୂଳ ଭୂ-ରାଜନୈତିକ ବିକାଶ ଏବଂ ସଂପ୍ରସାରିତ ଆର୍ଥିକ ପଦକ୍ଷେପର ଅନିଶ୍ଚିତତା ସତ୍ତ୍ୱେ, ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତି ସ୍ଥିରତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି ଏବଂ ସୁସ୍ଥ ବୃହତ୍ ଅର୍ଥନୈତିକ ମୌଳିକତା ବଜାୟ ରଖିଛି। ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ଜାତୀୟ ଆୟର ପ୍ରଥମ ଅଗ୍ରୀମ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତର ବାସ୍ତବ ଜିଡିପି ୭.୩ ପ୍ରତିଶତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ମ୍ୟାକ୍ରୋ-ଇକୋନୋମିକ୍ ଫ୍ରେମୱାର୍କ ଷ୍ଟେଟମେଣ୍ଟ ୨୦୨୪-୨୫ରେ ଏହା କୁହାଯାଇଛି।

ଉପଭୋକ୍ତା ଏବଂ ନିବେଶ ପାଇଁ ଦୃଢ଼ ଘରୋଇ ଚାହିଦା, ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟ ଉପରେ ସରକାରଙ୍କ ନିରନ୍ତର ଗୁରୁତ୍ୱ ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ତ୍ରୟମାସରେ ଜିଡିପିର ପ୍ରମୁଖ ଚାଳକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।  ଯୋଗାଣ ଦିଗରେ, ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ସେବା କ୍ଷେତ୍ର ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ତ୍ରୟମାସରେ ପ୍ରାଥମିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଚାଳକ ଥିଲା। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରମୁଖ ଉନ୍ନତ ଏବଂ ଉଦୀୟମାନ ବଜାର ଅର୍ଥନୀତି ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ସର୍ବାଧିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାସଲ କରିଛି। ଆଇଏମଏଫ ଅନୁଯାୟୀ ବଜାର ବିନିମୟ ହାରରେ ଭାରତ ୨୦୨୭ରେ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରରେ ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଅର୍ଥନୀତି ରେ ପରିଣତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ୫ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱ ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ ଭାରତର ଅବଦାନ ୨୦୦ ବେସିସ୍ ପଏଣ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି।

ବିଗତ ୪ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟ ବ୍ୟୟବରାଦରେ ବ୍ୟାପକ ହ୍ରାସ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି ଉପରେ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଛି ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ କରି କେନ୍ଦ୍ର ଅର୍ଥ ଓ କର୍ପୋରେଟ୍ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀମତୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ପାଇଁ ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟ ବ୍ୟୟ ବ୍ୟୟ କୁ ୧୧.୧ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି କରି ୧୧,୧୧,୧୧୧ କୋଟି ଟଙ୍କା କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଏହା ଜିଡିପିର ୩.୪ ପ୍ରତିଶତ ହେବ ବୋଲି ଆଜି ସଂସଦରେ ୨୦୨୪-୨୫ ଅନ୍ତରୀଣ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବା ଅବସରରେ ସେ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି। ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଗତିକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ସେମାନଙ୍କ ର ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ୫୦ ବର୍ଷର ସୁଧମୁକ୍ତ ଋଣ ବାବଦରେ ୧.୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରିଛନ୍ତି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ଏହି ଯୋଜନା ଜାରି ରହିବ ବୋଲି ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି।

୨୦୧୪-୨୩ ସମୟକୁ ଏଫଡିଆଇ ପ୍ରବାହର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଯୁଗ ବୋଲି ଅଭିହିତ କରି ଶ୍ରୀମତୀ ସୀତାରମଣ ଗୃହକୁ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବାହ ୨୦୦୫-୧୪ ତୁଳନାରେ ଦୁଇଗୁଣ ଥିଲା, ଯାହାର ପରିମାଣ ୫୯୬ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଥିଲା । ନିରନ୍ତର ବିଦେଶୀ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଆମର ବିଦେଶୀ ସହଯୋଗୀମାନଙ୍କ ସହ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ଚୁକ୍ତି ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରୁଛୁ।

ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଭାରତର ବାହ୍ୟ ସ୍ଥିତିରେ ଉନ୍ନତି, ବିଶେଷକରି ଚଳିତ ଖାତା ନିଅଣ୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ହ୍ରାସ ଏବଂ ଆରାମଦାୟକ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାର ବଫର୍ ଯୋଗୁଁ ପୁଞ୍ଜି ପ୍ରବାହର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଫଳରେ ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଭାରତୀୟ ଟଙ୍କାରେ ସ୍ଥିରତା ଆସିଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ଭାରତରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଚାପ ମୁଖ୍ୟତଃ ସରକାରଙ୍କ ସକ୍ରିୟ ଯୋଗାଣ ପଦକ୍ଷେପ ଯୋଗୁଁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି ବୋଲି ମାକ୍ରୋ-ଇକୋନୋମିକ୍ ଫ୍ରେମୱାର୍କ ବିବୃତି ୨୦୨୪-୨୫ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି।

ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତିର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରି ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି, ୨୦୨୪-୨୫ରେ ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟ ଜିଡିପିର ୫.୧ ପ୍ରତିଶତ ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ୨୦୨୫-୨୬ ସୁଦ୍ଧା ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟ କୁ ୪.୫ ପ୍ରତିଶତରୁ କମ୍ କରିବା ପାଇଁ ୨୦୨୧-୨୨ ବଜେଟ୍ ଭାଷଣରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିବା ବିତ୍ତୀୟ ସୁଦୃଢ଼ୀକରଣ ପଥରେ ଆମେ ଜାରି ରଖିଛୁ। ଏହି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଜିଡିପି ତୁଳନାରେ ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟ ୫.୮ ପ୍ରତିଶତ ରହିବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି, ଯାହା କି ୨୦୨୩-୨୪ ବର୍ଷର ବିଇ ୫.୯ ପ୍ରତିଶତ ତୁଳନାରେ କମ୍ ବୋଲି ମଧ୍ୟମ କାଳୀନ ଆର୍ଥିକ ନୀତି ସହ ବିତ୍ତୀୟ ନୀତି ରଣନୀତି ବିବୃତିରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି।

ଆର୍ଥିକ ସୂଚକାଙ୍କ - ଜିଡିପିର ପ୍ରତିଶତ ହିସାବରେ ରୋଲିଂ ଟାର୍ଗେଟ

(ଉତ୍ସ: ମଧ୍ୟମ କାଳୀନ ଆର୍ଥିକ ନୀତି ତଥା ଆର୍ଥିକ ନୀତି କୌଶଳ ବିବୃତି)

୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ କୌଶଳଗତ ପ୍ରାଥମିକତା:

ସରକାରଙ୍କ ବିତ୍ତୀୟ ନୀତି ଆଭିମୁଖ୍ୟ ହେଉଛି ଘରୋଇ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ବାହ୍ୟ ଝଟକା ପ୍ରତି ଅଧିକ ସହନଶୀଳ କରିବା ଏବଂ ସାମଗ୍ରିକ ଅର୍ଥନୈତିକ ସନ୍ତୁଳନ ଉପରେ ଆପୋଷ ବୁଝାମଣା ନକରି ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୈତିକ ମାନ୍ଦାବସ୍ଥାର ବିପଦକୁ ହ୍ରାସ କରିବା । ସରକାରଙ୍କ ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ର ଆର୍ଥିକ ରଣନୀତି ନିମ୍ନଲିଖିତ ବ୍ୟାପକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଉପରେ ଆଧାରିତ:

ଯଦି ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଝଟକାକୁ ସହିବା ପାଇଁ ଅଧିକ ସମାବେଶୀ, ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଅଧିକ ସହନଶୀଳ ଘରୋଇ ଅର୍ଥନୀତି ଆଡକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବା;

ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶର ଗତିକୁ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟ ଦିଗରେ ବର୍ଦ୍ଧିତ ସମ୍ବଳକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଏବଂ ଆବଣ୍ଟନ କରିବା;

ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରୟାସକୁ ସମର୍ଥନ କରି ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବୃଦ୍ଧି ଦିଗରେ ଆର୍ଥିକ ସଂଘବାଦର ସାମଗ୍ରିକ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଜାରି ରଖିବା;

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଗତି ଶକ୍ତିର ନୀତିକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ଦେଶରେ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡିକର ସମନ୍ୱିତ ଏବଂ ସମନ୍ୱିତ ଯୋଜନା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ;

ନାଗରିକମାନଙ୍କର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ପାନୀୟ ଜଳ, ଗୃହ ନିର୍ମାଣ, ପରିମଳ, ସବୁଜ ଶକ୍ତି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ଶିକ୍ଷା, କୃଷି, ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରମୁଖ ଉନ୍ନୟନମୂଳକ କ୍ଷେତ୍ର ରେ ବ୍ୟୟକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେବା;

ଏସଏନଏ/ ଟିଏସଏ ସିଷ୍ଟମ ଇତ୍ୟାଦି ବ୍ୟବହାର କରି ସମ୍ବଳର ଜଷ୍ଟ-ଇନ୍-ଟାଇମ୍ ରିଲିଜ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ନଗଦ ପରିଚାଳନାର ଫଳପ୍ରଦତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ।

BS