ಕೋವಿಡ್ -19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಣಾ ಹಣಕಾಸಿನ ಕ್ರಮಗಳಿಂದ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಸ್ಥೂಲ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡಿದೆ. 2023-24ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯದ ಮೊದಲ ಮುಂಗಡ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದ ನೈಜ ಜಿಡಿಪಿ ಶೇಕಡಾ 7.3 ರಷ್ಟು ಬೆಳೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಇದನ್ನು 2024-25ರ ಸ್ಥೂಲ ಆರ್ಥಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಗಾಗಿ ಬಲವಾದ ದೇಶೀಯ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರಂತರ ಒತ್ತು 2023-24ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಜಿಡಿಪಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಚಾಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಪೂರೈಕೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಸೇವಾ ವಲಯಗಳು 2023-24ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಚಾಲಕರಾಗಿದ್ದವು.  ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಪ್ರಮುಖ ಮುಂದುವರಿದ ಮತ್ತು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಧಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ.ಐಎಂಎಫ್ ಪ್ರಕಾರ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವಿನಿಮಯ ದರದಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್ಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವು 2027 ರಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. 5 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಭಾರತದ ಕೊಡುಗೆ 200 ಬೇಸಿಸ್ ಪಾಯಿಂಟ್ಗಳಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅದು ಅಂದಾಜಿಸಿದೆ.

​ ​

ಕಳೆದ 4 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚದ ಬೃಹತ್ ಹೆಚ್ಚಳವು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಮೇಲೆ ಭಾರಿ ಗುಣಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದ ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವೆ ಶ್ರೀಮತಿ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಮುಂದಿನ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಶೇಕಡಾ 11.1 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ 11,11,111 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದರು. ಇದು ಜಿಡಿಪಿಯ ಶೇಕಡಾ 3.4 ರಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಇಂದು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ 2024-25 ರ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸುವಾಗ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು. ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವೇಗವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸಲು, ಸರ್ಕಾರವು 2023-24ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಆಯಾ ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಬಡ್ಡಿರಹಿತ ಸಾಲಗಳಿಗಾಗಿ 1.3 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಈ ವರ್ಷವೂ ಮುಂದುವರಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಹೇಳಿದರು.

2014-23ರ ದಶಕವನ್ನು ಎಫ್ಡಿಐ ಒಳಹರಿವಿನ ಸುವರ್ಣ ಯುಗ ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದ ಶ್ರೀಮತಿ ಸೀತಾರಾಮನ್, ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಳಹರಿವು 2005-14ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 596 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ಗಿಂತ ಎರಡು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸದನಕ್ಕೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು. "ಸುಸ್ಥಿರ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು, ನಾವು ನಮ್ಮ ವಿದೇಶಿ ಪಾಲುದಾರರೊಂದಿಗೆ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಹೂಡಿಕೆ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ, 'ಮೊದಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಭಾರತ' ಎಂಬ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಲ್ಲಿ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಸ್ಥೂಲ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿನ ಸುಧಾರಣೆಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆ ಕೊರತೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಮಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಆರಾಮದಾಯಕ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲು ಬಫರ್ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಹರಿವಿನ ಪುನರುಜ್ಜೀವನವು 2023-24ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರದ ಒತ್ತಡಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪೂರೈಕೆ ಬದಿಯ ಉಪಕ್ರಮಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಮ್ಯಾಕ್ರೋ-ಎಕನಾಮಿಕ್ ಫ್ರೇಮ್ವರ್ಕ್ ಸ್ಟೇಟ್ಮೆಂಟ್ 2024-25 ಗಮನಿಸಿದೆ.

ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಹಣಕಾಸಿನ ಸನ್ನಿವೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು, "2024-25ರಲ್ಲಿ ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಜಿಡಿಪಿಯ ಶೇಕಡಾ 5.1 ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. 2021-22ರ ನನ್ನ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಿದಂತೆ, 2025-26ರ ವೇಳೆಗೆ ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಶೇಕಡಾ 4.5 ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ನಾವು ಹಣಕಾಸಿನ ಬಲವರ್ಧನೆಯ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತೇವೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಈ ಬದ್ಧತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಆರ್ಇ 2023-24 ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಜಿಡಿಪಿಗೆ ಶೇಕಡಾ 5.8 ಕ್ಕೆ ಅಂದಾಜಿಸಿದೆ, ಇದು ಬಿಇ 2023-24 ರ ಶೇಕಡಾ 5.9 ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮಧ್ಯಮ ಅವಧಿಯ ಹಣಕಾಸಿನ ನೀತಿ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ನೀತಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹಣಕಾಸಿನ ಸೂಚಕಗಳು - ಜಿಡಿಪಿಯ ಶೇಕಡಾವಾರು ರೋಲಿಂಗ್ ಗುರಿಗಳು

(ಮೂಲ: ಮಧ್ಯಮಾವಧಿಯ ಹಣಕಾಸಿನ ನೀತಿ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ನೀತಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ಹೇಳಿಕೆ)

2024-25ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಆದ್ಯತೆಗಳು:

​ದೇಶೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಬಾಹ್ಯ ಆಘಾತಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕವಾಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ಸ್ಥೂಲ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿ ರಾಜಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳದೆ ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತದ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವುದು ಸರ್ಕಾರದ ಹಣಕಾಸಿನ ನೀತಿ ನಿಲುವಾಗಿದೆ. ಸರ್ಕಾರದ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷ 2024-25ರ ಹಣಕಾಸು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವು ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಶಾಲ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ:

1. ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಆಘಾತಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಚ್ಚು ಅಂತರ್ಗತ, ಸುಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕ ದೇಶೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯತ್ತ ನಿರ್ದೇಶಿಸುವುದು;
2. ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಆವೇಗವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚದ ಕಡೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಚಾನಲ್ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುವುದು;
3. ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚಕ್ಕಾಗಿ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸಮಗ್ರ ವಿಧಾನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವುದು;
4. ಪಿಎಂ ಗತಿ ಶಕ್ತಿಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಸಂಘಟಿತ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಗಮನ ಹರಿಸುವುದು;
5. ನಾಗರಿಕರ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಸುಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಗತ ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು, ವಸತಿ, ನೈರ್ಮಲ್ಯ, ಹಸಿರು ಇಂಧನ, ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಕೃಷಿ, ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ;
6. ಎಸ್ ಎನ್ ಎ / ಟಿಎಸ್ ಎ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಗದು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.

***