પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે નવી દિલ્હીમાં ભારત મંડપમ ખાતે ‘વીર બાલ દિવસ’ નિમિત્તે કાર્યક્રમને સંબોધન કર્યું હતું. શ્રી મોદી બાળકો દ્વારા રજૂ કરાયેલા એક પાઠ અને ત્રણ માર્શલ આર્ટના પ્રદર્શનના સાક્ષી બન્યા હતા. આ પ્રસંગે પ્રધાનમંત્રીએ દિલ્હીમાં યુવાનો દ્વારા માર્ચ-પાસ્ટને પણ લીલી ઝંડી આપી હતી.

સભાને સંબોધતા, પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે રાષ્ટ્ર વીર સાહિબજાદેના અમર બલિદાનોને યાદ કરી રહ્યું છે અને આઝાદી કા અમૃત કાળમાં ભારત માટે વીર બાલ દિવસનો નવો અધ્યાય ખુલી રહ્યો હોવાથી તેમની પાસેથી પ્રેરણા મેળવી રહી છે. પ્રધાનમંત્રીએ ગયા વર્ષે એ જ દિવસે ઉજવવામાં આવેલ પ્રથમ વીર બાલ દિવસની ઉજવણીને યાદ કરી જ્યારે વીર સાહિબજાદેની બહાદુરીની વાર્તાઓએ સમગ્ર રાષ્ટ્રને વેગવંતુ બનાવી દીધું હતું. "વીર બાલ દિવસ એ ભારતીયતાના રક્ષણ માટે ક્યારેય ન કહેવાના વલણનું પ્રતીક છે",એમ પીએમ મોદીએ ભારપૂર્વક કહ્યું, "આ દિવસ આપણને યાદ અપાવે છે કે જ્યારે બહાદુરીની ઊંચાઈઓ આવે છે ત્યારે ઉંમરનો કોઈ ફેર પડતો નથી." તેને શીખ ગુરુઓના વારસાનો ઉત્સવ ગણાવતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે ગુરુ ગોવિંદ સિંહ જી અને તેમના ચાર વીર સાહિબજાદોની હિંમત અને આદર્શો આજે પણ દરેક ભારતીયને ઉત્સાહિત કરે છે. "વીર બાલ દિવસ એ માતાઓને રાષ્ટ્રીય શ્રદ્ધાંજલિ છે જેમણે અપ્રતિમ હિંમત સાથે બહાદુર હૃદયને જન્મ આપ્યો",એમ પ્રધાનમંત્રીએ બાબા મોતી રામ મહેરાના પરિવાર દ્વારા કરવામાં આવેલા બલિદાન અને દિવાન ટોડરમલની નિષ્ઠાને યાદ કરતાં કહ્યું. ગુરુઓ પ્રત્યેની આ સાચી ભક્તિ, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે, રાષ્ટ્ર પ્રત્યેની ભક્તિની જ્યોત પ્રજ્વલિત કરે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ખુશી વ્યક્ત કરી હતી કે વીર બાલ દિવસ હવે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે કારણ કે યુએસએ, યુકે, ઑસ્ટ્રેલિયા, ન્યુઝીલેન્ડ, યુએઈ અને ગ્રીસ વીર બાલ દિવસ સંબંધિત કાર્યક્રમોના સાક્ષી છે. ચમકૌર અને સરહિંદની લડાઈના અજોડ ઈતિહાસને યાદ કરતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે આ ઈતિહાસને ભૂલી શકાય નહીં. તેમણે યાદ કર્યું કે કેવી રીતે ભારતીયોએ ગૌરવ સાથે ક્રૂરતા અને તાનાશાહીનો સામનો કર્યો હતો.

પીએમ મોદીએ ધ્યાન દોર્યું કે વિશ્વએ પણ ત્યારે જ આપણા વારસાની નોંધ લીધી જ્યારે આપણે આપણા વારસાને તેનું યોગ્ય સન્માન આપવાનું શરૂ કર્યું. "આજે જ્યારે આપણે આપણા વારસા પર ગર્વ લઈ રહ્યા છીએ, ત્યારે વિશ્વનો દૃષ્ટિકોણ પણ બદલાઈ ગયો છે",એમ તેમણે કહ્યું. શ્રી મોદીએ સંતોષ વ્યક્ત કર્યો કે આજનું ભારત ગુલામીની માનસિકતામાંથી બહાર નીકળી રહ્યું છે અને દેશની ક્ષમતાઓ, પ્રેરણાઓ અને લોકોમાં સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે. "આજના ભારત માટે સાહિબજાદાઓનું બલિદાન પ્રેરણાનો વિષય છે." તેવી જ રીતે ભગવાન બિરસા મુંડા અને ગોવિંદ ગુરુનું બલિદાન સમગ્ર દેશને પ્રેરણા આપે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ધ્યાન દોર્યું હતું કે વિશ્વ ભારતને તકોની અગ્રણી ભૂમિમાં રાખે છે. પીએમ મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, ભારત અર્થતંત્ર, વિજ્ઞાન, સંશોધન, રમતગમત અને મુત્સદ્દીગીરીની વૈશ્વિક સમસ્યાઓમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી રહ્યું છે. તેથી જ, પ્રધાનમંત્રીએ લાલ કિલ્લા પરથી આપેલા તેમના સ્પષ્ટ આહ્વાનને પુનરાવર્તિત કર્યું “યાહી સમય હૈ સહી સમય હૈ”. "આ ભારતનો સમય છે, આગામી 25 વર્ષ ભારતની ક્ષમતાઓનું પ્રદર્શન કરશે",એમ તેમણે ઉમેર્યું. તેમણે પંચ પ્રાણને અનુસરવાની અને એક ક્ષણ પણ બગાડવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ભારત એવા સમયગાળામાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે જે યુગોમાં આવે છે. આઝાદીના આ અમૃતકાળમાં શ્રી મોદીએ કહ્યું કે અનેક પરિબળો એકસાથે આવ્યા છે જે ભારત માટે સુવર્ણકાળ નક્કી કરશે. તેમણે ભારતની યુવા શક્તિ પર ભાર મૂક્યો હતો અને માહિતી આપી હતી કે આજે દેશમાં યુવાનોની વસ્તી સ્વતંત્રતા સંગ્રામ દરમિયાન કરતાં ઘણી વધારે છે. અને વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે વર્તમાન યુવા પેઢી દેશને અકલ્પનીય ઊંચાઈએ લઈ જઈ શકે છે. તેમણે જ્ઞાનની શોધમાં તમામ અવરોધો તોડી નાખનાર નચિકેતા, નાની ઉંમરે 'ચક્રવ્યુહ' ધારણ કરનાર અભિમન્યુ, ધ્રુવ અને તેની તપસ્યા, ખૂબ જ નાની ઉંમરે સામ્રાજ્યનું નેતૃત્વ કરનાર મૌર્ય રાજા ચંદ્રગુપ્ત, એકલવ્ય અને તેના ગુરુ પ્રત્યેના સમર્પણનો ઉલ્લેખ કર્યો. દ્રોણાચાર્ય, ખુદીરામ બોઝ, બટુકેશ્વર દત્ત, કનકલતા બરુઆ, રાણી ગૈદિન્લિયુ, બાજી રાઉત અને અન્ય વિવિધ રાષ્ટ્રીય નાયકો જેમણે દેશ માટે પોતાનું બલિદાન આપ્યું.

પ્રધાનમંત્રી ખૂબ જ સ્પષ્ટ હતા જ્યારે તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે “આવનારા 25 વર્ષ આપણા યુવાનો માટે મોટી તકો લઈને આવી રહ્યા છે. ભારતના યુવાનો ભલે ગમે તે પ્રદેશ કે સમાજમાં જન્મ્યા હોય, તેના અમર્યાદ સપના હોય છે. આ સપનાઓને સાકાર કરવા માટે સરકાર પાસે સ્પષ્ટ રોડમેપ અને સ્પષ્ટ વિઝન છે.” તેમણે નેશનલ એજ્યુકેશન પોલિસી, 10 હજાર અટલ ટિંકરિંગ લેબ્સ અને વાઇબ્રન્ટ સ્ટાર્ટઅપ કલ્ચરને સક્ષમ બનાવવાનો ઉલ્લેખ કરીને આ અંગે વિસ્તૃત માહિતી આપી હતી. તેમણે ગરીબ વર્ગના યુવાનો, એસએસ/એસટી અને પછાત સમુદાયોના 8 કરોડ નવા ઉદ્યોગ સાહસિકોનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો જેઓ મુદ્રા યોજનાને કારણે ઉભરી આવ્યા છે.

તાજેતરની આંતરરાષ્ટ્રીય ઈવેન્ટ્સમાં ભારતીય રમતવીરોની સફળતા પર પ્રકાશ પાડતાં પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે મોટાભાગના એથ્લેટ્સ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં મધ્યમ વર્ગના પરિવારોમાંથી આવે છે. તેમણે તેમની સફળતાનો શ્રેય ખેલો ઈન્ડિયા ઝુંબેશને આપ્યો જે તેમના ઘરની નજીક રમતગમત અને તાલીમની વધુ સારી સુવિધાઓ પૂરી પાડે છે અને પારદર્શક પસંદગી પ્રક્રિયા સુનિશ્ચિત કરે છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે, આ યુવાનોના કલ્યાણને પ્રાથમિકતા આપવાનું પરિણામ છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનવાના સપનાના અર્થ પર વિસ્તાર કર્યો. તેમણે કહ્યું કે આનાથી યુવાનોને સૌથી વધુ ફાયદો થશે અને તેનો અર્થ છે બહેતર સ્વાસ્થ્ય, શિક્ષણ, તકો, નોકરીઓ, જીવનની ગુણવત્તા અને ઉત્પાદનોની ગુણવત્તા. પીએમ મોદીએ યુવા શ્રોતાઓને વિકસીત ભારતના સપના અને સંકલ્પ સાથે યુવાનોને જોડવાના રાષ્ટ્રવ્યાપી અભિયાન વિશે જણાવ્યું. તેમણે દરેક યુવાનોને MY-Bharat પોર્ટલ પર રજીસ્ટ્રેશન કરાવવા આમંત્રણ આપ્યું હતું. "આ પ્લેટફોર્મ હવે દેશની યુવા દીકરીઓ અને પુત્રો માટે એક મોટી સંસ્થા બની રહ્યું છે,"એમ તેમણે કહ્યું.

પ્રધાનમંત્રીએ યુવાનોને તેમના સ્વાસ્થ્યને સર્વોચ્ચ પ્રાધાન્ય આપવાની સલાહ આપી હતી કારણ કે જીવનમાં ઇચ્છિત પરિણામો પ્રાપ્ત કરવા માટે તે નિર્ણાયક છે. તેમણે શારીરિક કસરત, ડિજિટલ ડિટોક્સ, માનસિક સ્વસ્થતા, પૂરતી ઊંઘ અને તેમના આહારમાં શ્રી અન્ન અથવા બાજરીનો સમાવેશ કરવાના પડકારોનો ઉલ્લેખ કરીને પોતાના માટે કેટલાક મૂળભૂત નિયમો બનાવવા અને તેનું નિશ્ચિતપણે પાલન કરવાનું સૂચન કર્યું. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ સમાજમાં ડ્રગ્સના જોખમને પણ સ્પર્શ કર્યો હતો અને એક રાષ્ટ્ર અને સમાજ તરીકે સાથે મળીને તેનો સામનો કરવા પર ભાર મૂક્યો હતો. તેમણે સરકાર અને પરિવારોની સાથે તમામ ધર્મગુરુઓને પણ ડ્રગ્સ સામે મજબૂત અભિયાન શરૂ કરવા વિનંતી કરી હતી. “સક્ષમ અને મજબૂત યુવા શક્તિ માટે સબકા પ્રયાસ અનિવાર્ય છે”, પ્રધાનમંત્રીએ સમાપન કરતા કહ્યું, યાદ રાખ્યું કે આપણા ગુરુઓ દ્વારા આપણને આપવામાં આવેલ ‘સબકા પ્રયાસ’ ની શિક્ષા ભારતને વિકસિત રાષ્ટ્ર બનાવશે.

કેન્દ્રીય મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રી શ્રીમતી સ્મૃતિ ઝુબિન ઈરાની, કેન્દ્રીય શિક્ષણ મંત્રી શ્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાન, કેન્દ્રીય માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી શ્રી અનુરાગ સિંહ ઠાકુર પણ આ પ્રસંગે ઊપસ્થિત રહ્યા હતા.

પૃષ્ઠભૂમિ

વીર બાળ દિવસ નિમિત્તે, સરકાર દેશભરમાં સહભાગી કાર્યક્રમોનું આયોજન કરી રહી છે જેથી નાગરિકોને, ખાસ કરીને નાના બાળકોને, સાહિબજાદોની અનુકરણીય હિંમતની વાર્તા વિશે માહિતગાર કરવા અને શિક્ષિત કરવા માટે દેશભરની શાળાઓ અને બાળ સંભાળ સંસ્થાઓમાં સાહિબજાદોની જીવનગાથા અને બલિદાનની વિગતો દર્શાવતું ડિજિટલ પ્રદર્શન પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે. 'વીર બાલ દિવસ' પર એક ફિલ્મ પણ દેશભરમાં પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે. ઉપરાંત, ઇન્ટરેક્ટિવ ક્વિઝ જેવી વિવિધ ઓનલાઈન સ્પર્ધાઓ હશે જેનું આયોજન MYBharat અને MyGov પોર્ટલ દ્વારા કરવામાં આવશે.

9મી જાન્યુઆરી 2022ના રોજ શ્રી ગુરુ ગોવિંદ સિંહ જીના પ્રકાશ પર્વના દિવસે, પ્રધાનમંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે શ્રી ગુરુ ગોવિંદ સિંહના પુત્રો સાહિબજાદાસ બાબા જોરાવર સિંહ જી અને બાબા ફતેહ સિંહ જીની શહાદતને ચિહ્નિત કરવા માટે 26મી ડિસેમ્બરને 'વીર બાલ દિવસ' તરીકે મનાવવામાં આવશે.

YP/GP/NP

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com