କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଉପସ୍ଥିତ କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟରେ ମୋର ସହକର୍ମୀ ଶ୍ରୀ ପୀୟୂଷ ଗୋୟଲ ଜୀ, ଗିରିରାଜ ସିଂ ଜୀ, ପଶୁପତି ପାରସ ଜୀ, ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ରୁପାଲା ଜୀ, ପ୍ରହ୍ଲାଦ ସିଂ ପଟେଲଜୀ, ବିଶ୍ୱର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଦେଶରୁ ଆସିଥିବା ସମସ୍ତ ଅତିଥିଗଣ, ରାଜ୍ୟରୁ ଆସିଥିବା ମନ୍ତ୍ରୀଗଣ, ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଜଗତର ସମସ୍ତ ସହକର୍ମୀ, ଆମର କୃଷକ ଭାଇ ଭଉଣୀ, ସମଗ୍ର ଦେଶ ସହ ଜଡିତ ଆମର କୃଷକ ଭାଇ ଏବଂ ଭଉଣୀମାନେ, ମହିଳା ଏବଂ ଭଦ୍ରବ୍ୟକ୍ତି, ବିଶ୍ବ ଖାଦ୍ୟ ଭାରତ ଗ୍ଲୋବାଲ କନଫରେନ୍ସକୁ ସ୍ବାଗତ, ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ।

ବର୍ତ୍ତମାନ ମୁଁ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ପ୍ୟାଭିଲିୟନ୍ ପରିଦର୍ଶନ କରିବା ପରେ ଏଠାକୁ ଆସିଛି। ଯେଉଁଭଳି ଭାବରେ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ପ୍ୟାଭିଲିୟନ୍, ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ପ୍ୟାଭିଲିୟନ୍ ଓ ଫୁଡ୍ ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଭଳି ବ୍ୟବସ୍ଥାମାନ କରାଯାଇଛି, ତାହା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ। ସ୍ୱାଦ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ଏହି ମିଶ୍ରଣ ଏକ ନୂତନ ଭବିଷ୍ୟତକୁ ଜନ୍ମ ଦେବ, ଏକ ନୂତନ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବ । ଆଜିର ପରିବର୍ତ୍ତିତ ଦୁନିଆରେ ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରମୁଖ ଆହ୍ୱାନ ମଧ୍ୟରୁ ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ମଧ୍ୟ ଅନ୍ୟତମ ଅଟେ। ତେଣୁ ୱାର୍ଲ୍ଡ ଫୁଡ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆହୁରି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମଧ୍ୟ ହୋଇପଡ଼ିଛି।

ସାଥୀମାନେ,

ଭାରତରେ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ ଶିଳ୍ପକୁ ଆଜି ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ କ୍ଷେତ୍ର ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଛି । ପ୍ରଥମେ ବିଶ୍ୱ ଖାଦ୍ୟ ଭାରତ ଆୟୋଜନ କରି ହାସଲ କରିଥିବା ଫଳାଫଳ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଏକ ବଡ଼ ଉଦାହରଣ । ଗତ ୯ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ୫୦ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ଏଫଡିଆଇ ଆସିଛି। ଏହା ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରୋ-ଉଦ୍ୟୋଗ, ଏବଂ ପ୍ରୋ-କୃଷକ ନୀତିର ପରିଣାମ ଅଟେ। ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଆମେ ପିଏଲଆଇର ଏକ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଛୁ । ଏହା ଅଧୀନରେ ଶିଳ୍ପ ଓ ନୂଆ ଖେଳାଳିଙ୍କୁ ବିଶେଷ ସହଯୋଗ ମିଳୁଛି।

ଆଜି ଭାରତରେ ଆଗ୍ରି ଇନଫ୍ରା ପାଣ୍ଠି ଅଧୀନରେ ଅମଳ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଇଁ ହଜାର ହଜାର ପ୍ରକଳ୍ପ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଉଛି। ଏଥିରେ ୫୦ ହଜାର କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ବିନିଯୋଗ କରାଯାଇଛି। ମତ୍ସ୍ୟ ଓ ପଶୁପାଳନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ପାଇଁ ହଜାର ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ପୁଞ୍ଜିନିବେଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯାଉଛି।

ସାଥୀମାନେ

ଆଜି ଭାରତରେ ଯେଉଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିବା ନିବେଶକ ଅନୁକୂଳ ନୀତି ତିଆରି ହୋଇଛି, ତାହା ଖାଦ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଏକ ନୂତନ ଉଚ୍ଚତାକୁ ନେଇଯାଉଛି। ବିଗତ ୯ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆମର କୃଷି ରପ୍ତାନିରେ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟର ଅଂଶ ୧୩%ରୁ ୨୩%କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ୯ ବର୍ଷ ରେ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟର ରପ୍ତାନି ପ୍ରାୟ ୧୫୦% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଆଜି ଆମେ ୫୦,୦୦୦ ମିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ଆଗ୍ରୋ ରପ୍ତାନି କରି ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ସପ୍ତମ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚିଛୁ । ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଶିଳ୍ପ ସହ ଜଡିତ ଏମିତି କୌଣସି କ୍ଷେତ୍ର ନାହିଁ ଯେଉଁଥିରେ ଭାରତ ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାସଲ କରିନାହିଁ! ଖାଦ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ର ସହ ଜଡିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ କମ୍ପାନୀ ପାଇଁ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ପାଇଁ ଏକ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ସୁଯୋଗ ।

ସାଥୀମାନେ,

ଏହି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ନିଜେ ଦ୍ରୁତ ଏବଂ ଦ୍ରୁତ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଲାଗୁଛି, ଏହା ପଛରେ ଆମର ନିରନ୍ତର ଏବଂ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଆମ ସରକାରଙ୍କ ସମୟରେ ହିଁ ଭାରତ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ କୃଷି ରପ୍ତାନି ନୀତି ପ୍ରଣୟନ କଲେ। ଆମେ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ଏକ ନେଟୱାର୍କ ନିର୍ମାଣ କରିଛୁ ।

ଆଜି ଭାରତରେ ୧୦୦ରୁ ଅଧିକ ଜିଲ୍ଲା ଓ ଜିଲ୍ଲାସ୍ତରୀୟ ରପ୍ତାନି ହବ୍ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରୁ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକ ସିଧାସଳଖ ବିଶ୍ୱ ବଜାର ସହ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଛନ୍ତି। ପୂର୍ବରୁ ଦେଶରେ ୨ଟି ମେଗା ଫୁଡ୍ ପାର୍କ ଥିଲା। ଆଜି ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୨୦ରୁ ଅଧିକ ହୋଇଛି। ପୂର୍ବରୁ ଆମର ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କ୍ଷମତା ୧୨ ଲକ୍ଷ ମେଟ୍ରିକ୍ ଟନରୁ ଥିଲା। ଏବେ ଏହା ୨୦୦ ଲକ୍ଷ ମେଟ୍ରିକ୍ ଟନକୁ ଅଧିକ ରହିଛି। ଅର୍ଥାତ୍ ୯ ବର୍ଷରେ ୧୫ ଗୁଣରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି !

ଏମିତି ଅନେକ ପ୍ରଡକ୍ଟ ରହିଛି ଯାହା ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବିଦେଶୀ ବଜାରକୁ ଯାଉଛି । ଯେମିତି ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର କଳା ରସୁଣ, କଚ୍ଛର ଡ୍ରାଗନ୍ ଫ୍ରୁଟ୍ ବା କମଲମ୍, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ସୋୟା ମିଲ୍କ ପାଉଡର, ଲଦାଖର କାର୍କିଚୁ ସେଓ, ପଞ୍ଜାବର କାଭେଣ୍ଡିଶ ବନାନା, ଜମ୍ମୁର ଗୁଚି ଛତୁ, କର୍ଣ୍ଣାଟକର କଞ୍ଚା ମହୁ ଭଳି ଅନେକ ପ୍ରଡକ୍ଟ ରହିଛି ଯାହା ଅନେକ ଦେଶରେ ପ୍ରଥମ ପସନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଛି, ବହୁତ ପସନ୍ଦ କରୁଛନ୍ତି ଅର୍ଥାତ୍ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବିରାଟ ବଜାର ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି ।

ସାଥୀମାନେ,

ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଆଉ ଏକ କାରଣ ସାମ୍ନାକୁ ଆସୁଛି । ମୁଁ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଆଜି ଭାରତରେ ସହରୀକରଣ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି । ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ସୁଯୋଗ ସହିତ ଘର ବାହାରେ କାମ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି । ଏହି କାରଣରୁ ପ୍ୟାକେଜ୍ ହୋଇଥିବା ଖାଦ୍ୟର ଚାହିଦା ଯଥେଷ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ବହୁତ ବୃଦ୍ଧି ଘଟୁଛି। ଏହା ଆମର କୃଷକ, ଆମର ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଏବଂ କ୍ଷୁଦ୍ର ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଭାବେ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି। ଏହି ସମ୍ଭାବନା ଗୁଡିକ ପାଇଁ, ଏହି ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ନୀତିଗୁଡିକ ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କର ଯୋଜନା ମଧ୍ୟ ସମାନ ଭାବରେ ଉଚ୍ଚାକାଂକ୍ଷୀ ହେବା ଉଚିତ୍।

ସାଥୀମାନେ

ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ଅଭିବୃଦ୍ଧି କାହାଣୀର ତିନୋଟି ପ୍ରମୁଖ ଆଧାର ରହିଛି । କ୍ଷୁଦ୍ର ଚାଷୀ, କ୍ଷୁଦ୍ର ଉଦ୍ୟୋଗ ଏବଂ ମହିଳାମାନେ! କ୍ଷୁଦ୍ର ଚାଷୀ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଲାଭ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ଆମେ କୃଷକ ଉତ୍ପାଦ ସଂଗଠନ (ଏଫପିଓକ)କୁ ଏକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିଛୁ । ଭାରତରେ ଆମେ ୧୦,୦୦୦ ନୂଆ ଏଫପିଓ ନିର୍ମାଣ କରୁଛୁ, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୭,୦୦୦ ନିର୍ମାଣ ମଧ୍ୟ ହୋଇସାରିଛି। ଏହା ଦ୍ୱାରା କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବଜାରକୁ ପ୍ରବେଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏବଂ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ସୁବିଧାର ଉପଲବ୍ଧତା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି । କ୍ଷୁଦ୍ର ଶିଳ୍ପର ଅଂଶଗ୍ରହଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରାୟ ୨ ଲକ୍ଷ କ୍ଷୁଦ୍ର ଉଦ୍ୟୋଗ ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଛି। ଗୋଟିଏ ଜିଲ୍ଲା ଗୋଟିଏ ଉତ୍ପାଦ- ଓଡିଓପି ଭଳି ଯୋଜନା ମଧ୍ୟ କ୍ଷୁଦ୍ର ଚାଷୀ ଓ କ୍ଷୁଦ୍ର ଶିଳ୍ପକୁ ଏକ ନୂଆ ପରିଚୟ ଦେଇଛି।

ସାଥୀମାନେ

ଆଜି ଭାରତ ବିଶ୍ୱକୁ ମହିଳାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ବିକାଶର ମାର୍ଗ ଦେଖାଉଛି । ଭାରତର ଅର୍ଥନୀତିରେ ମହିଳାଙ୍କ ଭାଗିଦାରୀ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି । ଏହା ଦ୍ୱାରା ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଶିଳ୍ପ ମଧ୍ୟ ଲାଭବାନ ହେଉଛନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତରେ ୯ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ସହ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଛନ୍ତି । ଆପଣ ସମସ୍ତେ ଜାଣିଛନ୍ତି, ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ଧରି ମହିଳାମାନେ ଭାରତରେ ଖାଦ୍ୟ ବିଜ୍ଞାନର ଅଗ୍ରଣୀ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଅଟନ୍ତି । ଆମେ ଯେଉଁ ଖାଦ୍ୟ ବିବିଧତା ଦେଖୁଛୁ, ଖାଦ୍ୟ ବିବିଧତା ଦେଖୁଛୁ, ତାହା ଭାରତୀୟ ମହିଳାଙ୍କ ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଜ୍ଞାନର ପରିଣାମ । ମହିଳାମାନେ ନିଜ ଘରୁ ଆଚାର, ପାମ୍ପଡ଼, ଚିପ୍ସ, ମୁରୁକ୍କା ଭଳି ଅନେକ ସାମଗ୍ରୀର ବଜାରକୁ ଚଳାଇଛନ୍ତି।

ଭାରତର ମହିଳାମାନେ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଶିଳ୍ପର ନେତୃତ୍ୱ ନେବାର ସ୍ୱାଭାବିକ କ୍ଷମତା ରଖିଛନ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ, କୁଟୀର ଶିଳ୍ପ ଓ ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯାଉଛି। ଆଜି ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ମଧ୍ୟ ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଚଳାଉଥିବା ୧ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ମହିଳାଙ୍କୁ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କାର ବିହନ ପୁଞ୍ଜି ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ମୁଁ ଏଠାରୁ ବୈଷୟିକ ଭାବେ ସେମାନଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟରେ ଜମା କରିସାରିଛି । ମୁଁ ଏହି ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ବିଶେଷ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି, ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି ।

ସାଥୀମାନେ,

ଭାରତରେ ଯେତିକି ସାଂସ୍କୃତିକ ବିବିଧତା ରହିଛି, ଖାଦ୍ୟ ବିବିଧତା, ଖାଦ୍ୟ ବିବିଧତା ମଧ୍ୟ ସେତିକି ରହିଛି। ଆମର ଏହି ଖାଦ୍ୟ ବିବିଧତା ବିଶ୍ୱର ପ୍ରତ୍ୟେକ ନିବେଶକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଲାଭାଂଶ ଅଟେ । ଆଜି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଭାରତ କୁ ନେଇ ଯେଉଁଭଳି ଉତ୍ସୁକତା ବଢିଛି, ଏହା ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ ସୁଯୋଗ ମଧ୍ୟ ନେଇ ଆସିଛି । ଭାରତର ଖାଦ୍ୟ ପରମ୍ପରାରୁ ମଧ୍ୟ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ଖାଦ୍ୟ ଉଦ୍ୟୋଗ ନିକଟେରେ, ଭାରତର ଖାଦ୍ୟ ପରମ୍ପରାରୁ ମଧ୍ୟ ଶିଖିବା ପାଇଁ ବହୁତ କିଛି ରହିଛି।

ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି, ଆମର ଗୋଟିଏ ଜିନିଷ ଅଛି ଯାହା ଜୀବନର ଏକ ଅଂଶ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିବାରର ଚିନ୍ତାଧାରାର ଏକ ଅଂଶ। ଏଠାରେ କୁହାଯାଇଥାଏ- 'ଯଥା ଅନ୍ନମ୍, ତଥା ମନ୍ନାମ୍'। ଅର୍ଥାତ୍ ଆମେ ଯେପରି ଖାଦ୍ୟ ଖାଉଥାଉ, ସେହିଭଳି ଆମର ମନ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ। ଅର୍ଥାତ୍ ଖାଦ୍ୟ କେବଳ ଆମ ଶାରୀରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ କାରଣ ନୁହେଁ, ବରଂ ଆମର ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ବଡ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ଭାରତର ସ୍ଥାୟୀ ଖାଦ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି, ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷର ବିକାଶ ଯାତ୍ରାର ଫଳ । ଆମ ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନେ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସକୁ ଆୟୁର୍ବେଦ ସହ ଯୋଡ଼ିଥିଲେ। ଆୟୁର୍ବେଦରେ କୁହାଯାଇଥାଏ ଯେ 'ଋତ୍-ଭୁକ’ ଅର୍ଥାତ ଋତୁ ଅନୁଯାୟୀ ଖାଇବା, (ମିତ୍-ଭୁକ୍) ଅର୍ଥାତ୍ ସନ୍ତୁଳିତ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ 'ହିତ୍ ଭୁକ' ଅର୍ଥାତ୍ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର ଖାଦ୍ୟ ଏହା ଭାରତର ବୈଜ୍ଞାନିକ ବୁଝାମଣାର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ।

ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଭାରତର ହେଉଥିବା ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଏବଂ ବିଶେଷ କରି ମସଲା ର ବାଣିଜ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଭାରତର ଏହି ଜ୍ଞାନରୁ ଉପକୃତ ହେବ । ଆଜି, ଯେତେବେଳେ ଆମେ ବିଶ୍ୱ ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ବିଷୟରେ କଥା ବାର୍ତ୍ତା କରୁଛୁ, ଯେତେବେଳେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଷୟରେ ଏତେ ଚିନ୍ତା ପ୍ରକଟ କରାଯାଉଛି, ତେବେ ଏହା ଜରୁରୀ ହୋଇପଡିଛି ଯେ ଆମର ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଶିଳ୍ପ ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ସୁସ୍ଥ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସର ଏହି ପ୍ରାଚୀନ ଜ୍ଞାନକୁ ଜାଣିବା, ବୁଝିବା ଏବଂ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ ।

ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ବାଜରାର ଏକ ଉଦାହରଣ ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଚଳିତ ବର୍ଷ ସାରା ବିଶ୍ୱ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମିଲେଟ୍ ବର୍ଷ ପାଳନ କରୁଛି। ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣୁ ଯେ ବାଜରା ଆମର ସୁପରଫୁଡ୍ ବକେଟରେ ଏକ ଅଂଶ ଅଟେ । ଭାରତରେ ଆମେ ଏହାକୁ ଶ୍ରୀଅନ୍ନର ପରିଚୟ ଦେଇଛୁ। ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଅଧିକାଂଶ ସଭ୍ୟତାରେ ବାଜରା ଅର୍ଥାତ୍ ଶ୍ରୀଅନ୍ନକୁ ଅଧିକ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଆଯାଉଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଗତ କିଛି ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ସେମାନେ ଭାରତ ସମେତ ଅନେକ ଦେଶର ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସରୁ ଦୂରେଇ ଯାଇଛନ୍ତି। ଏହା ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ସ୍ଥାୟୀ ଚାଷ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ମଧ୍ୟ ବିପୁଳ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥିଲା ।

ଭାରତର ଉଦ୍ୟମରେ ଆଜି ପୁଣିଥରେ ବିଶ୍ୱରେ ବାଜରାକୁ ନେଇ ଏକ ସଚେତନତା ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି ଯେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଯୋଗ ଦିବସ ଯେପରି ଯୋଗକୁ ବିଶ୍ୱର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ପହଞ୍ଚାଇଛି, ଏବେ ବିଶ୍ୱର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ବାଜରା ମଧ୍ୟ ପହଂଚିବ । ଏବେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ଜି-୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ବିଶ୍ୱର ବଡ଼ ବଡ଼ ନେତାଙ୍କୁ ଆୟୋଜନ କରିଥିଲା ଏବଂ ଏହି ସ୍ଥାନରେ ଏହା ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା, ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ବାଜରାରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଖାଦ୍ୟକୁ ପସନ୍ଦ କରିଥିଲେ।

ଆଜି ଭାରତରେ ଅନେକ ବଡ଼ ବଡ଼ କମ୍ପାନି ବାଜରାରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ବଜାରରେ ଲଞ୍ଚ କରୁଛନ୍ତି। ଏ ଦିଗରେ କିପରି ଅଧିକ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇପାରିବ, ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟର ଅଂଶ କିପରି ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇପାରିବ, ଏଥିପାଇଁ ଏକ ସାମୂହିକ ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ଉପରେ ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ଆଲୋଚନା କରିବା ଉଚିତ, ଯାହା ଉଭୟ ଶିଳ୍ପ ଏବଂ କୃଷକ ଉଭୟଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ ହେବ ।

ସାଥୀମାନେ,

ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ଆପଣ ଭବିଷ୍ୟତର ଅନେକ ବିଷୟ ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି । ଆପଣ ଉଭୟ ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ବୃହତ ବୈଶ୍ୱିକ ସ୍ୱାର୍ଥ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ଉଚିତ, ସେହି ଦିଗରେ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ଉଚିତ୍ | ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଜି-୨୦ ଗ୍ରୁପ୍ ଦିଲ୍ଲୀ ଘୋଷଣାନାମାରେ ସ୍ଥାୟୀ କୃଷି, ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ପୋଷଣ ନିରାପତ୍ତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛି। ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ସହ ଜଡିତ ସମସ୍ତ ଅଂଶୀଦାରଙ୍କର ଏହି ବିଷୟରେ ଏକ ବଡ ଭୂମିକା ରହିଛି । ଏଥିପାଇଁ ଆମକୁ ନିଜକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।

ଆମେ ଦେଶରେ ୧୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଶିଶୁଙ୍କୁ, ଝିଅ ଏବଂ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କୁ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରୁଛୁ । ଖାଦ୍ୟ ବଣ୍ଟନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ବିବିଧ ଖାଦ୍ୟ ବାସ୍କେଟ ଆଡକୁ ନେବାର ସମୟ ଆସିଛି । ସେହିଭଳି ଅମଳ ପରବର୍ତ୍ତୀ କ୍ଷୟକ୍ଷତିକୁ ଆହୁରି ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ପ୍ୟାକେଜିଂରେ ଉନ୍ନତ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଆଣିବା ପାଇଁ କାମ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ସ୍ଥାୟୀ ଜୀବନଶୈଳୀ ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ଅପଚୟ ରୋକିବା ମଧ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ଆହ୍ବାନ। ଆମର ଉତ୍ପାଦ ଏପରି ହେବା ଉଚିତ୍ ଯେ ସେମାନେ ଅପଚୟକୁ ରୋକିପାରିବେ।

ଏଥିରେ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିପାରେ। ଆମକୁ ନଷ୍ଟ ହେଉଥିବା ଉତ୍ପାଦର ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣକୁ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ପଡିବ । ଏହା ଦ୍ଵାରା ଅପଚୟ କମିବ, କୃଷକମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଲାଭ ମିଳିବ ଏବଂ ମୂଲ୍ୟରେ ଅସ୍ଥିରତାକୁ ରୋକିବାରେ ମଧ୍ୟ ସହାୟକ ହେବେ । ଆମକୁ କୃଷକଙ୍କ ସ୍ୱାର୍ଥ ଏବଂ ଉପଭୋକ୍ତାଙ୍କ ସନ୍ତୋଷ ମଧ୍ୟରେ ସନ୍ତୁଳନ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡିବ । ମୁଁ ନିଶ୍ଚିତ ଯେ, ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଏଭଳି ସମସ୍ତ ବିଷୟ ଉପରେ ବିସ୍ତୃତ ଆଲୋଚନା କରାଯିବ । ଏଠାରେ ଯେଉଁ ନିଷ୍କର୍ସ ବାହାରିବ ତାହାଦ୍ବାରା ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷିତ ଭବିଷ୍ୟତର ମୂଳଦୁଆ ପଡ଼ିବ।

ପୁଣି ଥରେ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୋର ଅନେକ-ଅନେକ ଶୁଭକାମନା। ଏବଂ ମୁଁ ଯେଉଁ ଲୋକମାନେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଅଛନ୍ତି, ଦିଲ୍ଲୀ ଆଖପାଖ ବିଷୟରେ ଯେଉଁମାନେ ରୁଚି ରଖନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ କୃଷି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ର ଅଟନ୍ତି, ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଦୁନିଆର ଲୋକ ଅଟନ୍ତି, କୃଷକ ସଂଗଠନ ଚଳାଉଥିବା ଲୋକ ହୁଅନ୍ତୁ; ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିବି ଏଠାରେ ତିନି ଦିନ ଧରି ଚାଲିବାକୁ ଯାଉଛି ଏହି ମହୋତ୍ସବ; ଆପଣ ନିଶ୍ଚୟ ଆସନ୍ତୁ... ୨ରୁ ୪ ଘଣ୍ଟା ବିତାନ୍ତୁ... ଦେଖନ୍ତୁ ଦୁନିଆ କେତେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବଦଳୁଛି । ଆମ ଚାଷଜମିର ସବୁ ଜିନିଷକୁ ଆମେ କେତେ ଉପାୟରେ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବା । ମୂଲ୍ୟ ଯୋଡି ଆମେ କିପରି ଆମର ଆୟ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରିବା? ଆଜି ଏଠାରେ ଅନେକ ଜିନିଷ ରହିଛି। ମୋ ପାଖରେ ଯେତିକି ସମୟ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ମୋତେ ଯେତିକି ସୁଯୋଗ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଲା, ତାହା ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିବ। ଆଉ ସେଥିପାଇଁ ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି ଯେ ସେମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଷ୍ଟଲକୁ ଯାଇ ସେହି ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖନ୍ତୁ, ସେଥିରେ ମଧ୍ୟ ଆପଣ ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧିର କାମ କରିପାରିବେ । କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିବି ଯେ ଯେଉଁମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ବିଲ୍ ପହଂଚିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ସେହି ନିତିଦିନର ଫାଇଦା ଉଠାଇ ନିଅନ୍ତୁ। ଏତେ ବଡ଼ ବିଶାଳ ଆୟୋଜନର ଲାଭ ଉଠାନ୍ତୁ। ଏହି ଆଶା ସହିତ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଅଭିନନ୍ଦନ ।

ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ!

********

NS/MB