কৃষি মন্ত্ৰালয়
বছৰৰ শেষৰ পৰ্যালোচনা -২০২২: কৃষি আৰু কৃষক কল্যাণ মন্ত্ৰালয়
Posted On:
26 DEC 2022 12:25PM by PIB Guwahati
২০২২-২৩ বৰ্ষত কৃষি মন্ত্ৰালয় আৰু এফডব্লিউৰ বাবে বাজেট আৱণ্টন ১,২৪,০০০ কোটি টকালৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে।
খাদ্য শস্য উৎপাদন জানুৱাৰী ২০২২-ত ৩০৮.৬৫ নিযুত টনৰ পৰা ডিচেম্বৰ ২০২২-ত ৩১৫.৭২ নিযুত টনলৈ বৃদ্ধি হৈছে (চতুৰ্থ আগতীয়া আকলন অনুসৰি) যি হৈছে এতিয়ালৈকে হোৱা সৰ্বাধিক খাদ্য শস্য উৎপাদন। তৃতীয় উন্নত আকলন অনুসৰি, ২০২০-২১ বৰ্ষত উদ্যানশস্য উৎপাদন আছিল ৩৩১.০৫ নিযুত মেট্ৰিক টন যাক ২০২১-২২ বৰ্ষত ৩৪২.৩৩ নিযুত মেট্ৰিক টনলৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে। এইটো ভাৰতীয় উদ্যানশস্যৰ বাবে এতিয়ালৈকে হোৱা সৰ্বাধিক উৎপাদন।
• চৰকাৰে ২০১৮-১৯ বৰ্ষৰ পৰা সকলো ভাৰতৰ ওজনযুক্ত উৎপাদন ব্যয়তকৈ কমেও ৫০ শতাংশ লাভৰ সৈতে সকলো নিৰ্দেশিত খাৰিফ, ৰবি আৰু অন্যান্য বাণিজ্যিক শস্যৰ বাবে এমএছপি বৃদ্ধি কৰিছে।
• ধানৰ বাবে এমএছপি (সাধাৰণ) ডিচেম্বৰ, ২০২২-ত প্ৰতি কুইন্টলত ২০৪০ টকালৈ বৃদ্ধি হৈছে, যি জানুৱাৰী, ২০২২-ত প্ৰতি কুইন্টলত ১৯৪০ টকা আছিল।
• ঘেঁহুৰ বাবে এমএছপি জানুৱাৰী, ২০২২-ত প্ৰতি কুইন্টলত ২০১৫ টকাৰ পৰা ডিচেম্বৰ, ২০২২-ত প্ৰতি কুইন্টলত ২১২৫ টকালৈ বৃদ্ধি হৈছে।
এনএমইঅ’-ক মুঠ ১১,০৪০ কোটি টকাৰ ব্যয়ৰ সৈতে অনুমোদন জনোৱা হৈছে। ইয়াৰ ফলত অহা ৫ বছৰত উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যসমূহত ৩.২৮ লাখ হেক্টৰ আৰু ভাৰতৰ বাকী অংশত ৩.২২ হেক্টৰৰ সৈতে অইল পাম খেতিৰ অধীনত অতিৰিক্ত ৬.৫ লাখ হেক্টৰ এলেকা সামৰি ল’ব। মিছনটোৰ মুখ্য গুৰুত্ব হৈছে এক সৰল মূল্য নিৰ্ধাৰণ সূত্ৰৰ সৈতে উদ্যোগৰ দ্বাৰা নিশ্চিত ক্ৰয়ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কৃষকসকলক সতেজ ফলৰ গোটৰ (এফএফবি) সাৰ্থক মূল্য প্ৰদান কৰা। যদি উদ্যোগৰ দ্বাৰা পৰিশোধ কৰা মূল্য অক্টোবৰ, ২০৩৭ লৈকে কাৰ্যকৰী মূল্যৰ তলত থাকে তেন্তে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে এক সাৰ্থক ব্যৱধান পৰিশোধৰ জৰিয়তে কৃষকসকলক ক্ষতিপূৰণ দিব।
২০২০-২১ বৰ্ষৰ শস্য উৎপাদন বৰ্ষৰ বাবে, চৰকাৰে ইয়াৰ নোডেল সংস্থাৰ জৰিয়তে ১২,১১,৬১৯.৩৯ মেট্ৰিক টন মাহজাতীয় শস্য আৰু তৈলবীজ ক্ৰয় কৰিছিল যাৰ এমএছপি মূল্য ৬,৮৩০.১৮ কোটি টকা আছিল, যাৰ ফলত ৭,০৬,৫৫২ জন কৃষক উপকৃত হৈছিল। আনহাতে ২০২১-২২ বৰ্ষত ১৭,০৯৩.১৩ কোটি টকাৰ এমএছপি মূল্যৰ ৩১,০৮,৯৪১.৯৬ মেট্ৰিক টন মাহজাতীয় শস্য, তৈলবীজ আৰু কোপ্ৰাৰ পৰিমাণ কৰা হৈছে যাৰ ফলত ১৪,৬৮,৬৯৯ জন কৃষক উপকৃত হৈছে।
• পিএম-কিষাণ আঁচনি ২০১৯ চনত আৰম্ভ কৰা হৈছিল যি হৈছে ৩ টা সমান কিস্তিত প্ৰতি বছৰে ৬০০০ টকা প্ৰদান কৰা এক উপাৰ্জন সমৰ্থন আঁচনি।
• পিএম-কিষাণ আঁচনিত ২০২২ চনৰ জানুৱাৰী মাহত ১১.৭৪ কোটিৰো অধিক কৃষকক ১.৮২ লাখ কোটি টকা মুকলি কৰা হৈছিল আনহাতে ২০২২ চনৰ ডিচেম্বৰ লৈকে এতিয়ালৈকে ১১ কোটিতকৈও অধিক যোগ্য কৃষকক ২ লাখ কোটিতকৈও অধিক টকা মুকলি কৰা হৈছে।
পুষ্টিৰ ব্যৱহাৰ অনুকূলিত কৰিবলৈ ২০১৪-১৫ বৰ্ষত ভূমি স্বাস্থ্য কাৰ্ড আঁচনি আৰম্ভ কৰা হৈছিল। কৃষকসকলক নিম্নলিখিত সংখ্যক কাৰ্ড জাৰী কৰা হৈছে।
- চক্ৰ-১ (২০১৫ ৰ পৰা ২০১৭) – ১০.৭৪ কোটি
- চক্ৰ-২ (২০১৭ ৰ পৰা ২০১৯)-১১.৯৭ কোটি
- মডেল ভিলেজ কাৰ্যসূচী (২০১৯-২০)- ১৯.৬৪ লাখ
- দেশত জৈৱিক কৃষিৰ প্ৰচাৰৰ বাবে ২০১৫-১৬ বৰ্ষত পৰম্পৰাগত কৃষি বিকাশ যোজনা (পিকেভিৱাই) আৰম্ভ কৰা হৈছিল। জানুৱাৰী, ২০২২ লৈকে, ৩০৯৩৪ টা ক্লাষ্টাৰ গঠন কৰা হৈছিল আৰু ৬.১৯ লাখ হেক্টৰ এলেকা সামৰি লোৱা হৈছিল যাৰ ফলত ১৫.৪৭ লাখ কৃষক উপকৃত হৈছিল যি ৩২৩৮৪ ক্লাষ্টাৰলৈ বৃদ্ধি হৈছিল আৰু ৬.53 লাখ হেক্টৰ এলেকা ডিচেম্বৰ, ২০২২ ত ১৬.১৯ লাখ কৃষকক লাভান্বিত কৰি সামৰি লোৱা হৈছে। ইয়াৰ উপৰিও, নমামি গংগা কাৰ্যসূচীৰ অধীনত ১২৩৬২০ হেক্টৰ এলেকা আৰু প্ৰাকৃতিক কৃষিৰ অধীনত ৪.০৯ লাখ হেক্টৰ এলেকা সামৰি লোৱা হৈছে। উত্তৰ প্ৰদেশ, উত্তৰাখণ্ড, বিহাৰ আৰু ঝাৰখণ্ডৰ কৃষকসকলে নদীৰ পানীৰ প্ৰদূষণ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ লগতে কৃষকসকলক অতিৰিক্ত উপাৰ্জন লাভ কৰাৰ বাবে গংগা নদীৰ দুয়োফালে জৈৱিক কৃষি গ্ৰহণ কৰিছে।
- চৰকাৰে ভাৰতীয় প্ৰাকৃতিক কৃষি পদ্ধতি (বিপিকেপি) আঁচনিৰ জৰিয়তে বহনক্ষম প্ৰাকৃতিক কৃষি প্ৰণালীৰ প্ৰচাৰ কৰাৰ প্ৰস্তাৱ আগবঢ়াইছে। প্ৰস্তাৱিত আঁচনিখনৰ উদ্দেশ্য হৈছে খেতিৰ ব্যয় হ্ৰাস কৰা, কৃষকৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰা আৰু সম্পদ সংৰক্ষণ আৰু সুৰক্ষিত আৰু স্বাস্থ্যকৰ মাটি, পৰিৱেশ আৰু খাদ্য নিশ্চিত কৰা।
- উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত মিছন জৈৱিক মূল্য শৃংখলা বিকাশ আৰম্ভ কৰা হৈছে। জানুৱাৰী, ২০২২ লৈকে, ১৫৩১১৬ কৃষক আৰু ১৫৫৪৯৫ হেক্টৰ এলেকা সামৰি ১৭০টা কৃষক উৎপাদক কোম্পানী গঠন কৰা হৈছে আনহাতে ডিচেম্বৰ, ২০২২ লৈকে, ১৮৯০৩৯ কৃষক আৰু ১৭২৯৬৬ হেক্টৰ এলেকা সামৰি ৩৭৯টা কৃষক উৎপাদক কোম্পানী গঠন কৰা হৈছে।
- এআইএফ-ৰ আৰম্ভণিৰ পৰা, জানুৱাৰী, ২০২২ লৈকে আঁচনিখনে ১৬০০০ ৰো অধিক প্ৰকল্পৰ বাবে দেশত ১১,৮৯১ কোটি টকাৰ কৃষি আন্তঃগাঁথনি মঞ্জুৰ কৰিছিল আনহাতে ডিচেম্বৰ, ২০২২ লৈকে ১৮১৩৩ তকৈও অধিক প্ৰকল্পৰ বাবে দেশত ১৩,৬৮১ কোটি টকাৰ কৃষি আন্তঃগাঁথনি অনুমোদন কৰিছিল।
- ২০২০ চনৰ ২৯ ফেব্ৰুৱাৰীত মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ২০২৭-২৮ বৰ্ষলৈকে ৬৮৬৫ কোটি টকাৰ বাজেট ব্যয়ৰ সৈতে নতুন ১০,০০০ টা এফপিঅ' গঠন আৰু প্ৰচাৰৰ বাবে এক নতুন কেন্দ্ৰীয় খণ্ডৰ আঁচনি আৰম্ভ কৰিছে।
- জানুৱাৰী, ২০২২ লৈকে মুঠ ২১১০ টা এফপিঅ' পঞ্জীয়ন কৰা হৈছিল যি নতুন এফপিঅ' আঁচনিৰ অধীনত ডিচেম্বৰ, ২০২২ লৈকে ৪০১৬ টা এফপিঅ’লৈ বৃদ্ধি হৈছিল।
- নাবাৰ্ডৰ সৈতে প্ৰাৰম্ভিক পুঁজিৰ ৫০০০ কোটি টকাৰ এটা ক্ষুদ্ৰ জলসিঞ্চন পুঁজি সৃষ্টি কৰা হৈছে। ২০২১-২২ বৰ্ষৰ বাজেট ঘোষণাত, পুঁজিৰ পুঁজি ১০,০০০ কোটি টকালৈ বৃদ্ধি কৰিব লাগিব। জানুৱাৰী, ২০২২ লৈকে, ১২.৮৩ লাখ হেক্টৰ সামৰি ৩৯৭০.১৭ কোটি টকাৰ প্ৰকল্প অনুমোদিত হৈছিল আনহাতে ডিচেম্বৰলৈকে, ২০২২ চনলৈকে ১৭.০৯ লাখ হেক্টৰ সামৰি ৪৭১০.৯৬ কোটি টকাৰ প্ৰকল্প অনুমোদিত হৈছে।
- কৃষিৰ আধুনিকীকৰণ আৰু কৃষি কাৰ্যৰ কষ্ট হ্ৰাস কৰাৰ বাবে কৃষি যান্ত্ৰিকীকৰণ অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ। ২০১৪-১৫ বৰ্ষৰ পৰা মাৰ্চ, ২০২২ লৈকে কৃষি যান্ত্ৰিকীকৰণৰ বাবে ৫৪৯০.৮২ কোটি টকা আৱণ্টন কৰা হৈছে।
- ৰাজসাহায্যৰ ওপৰত কৃষকসকলক প্ৰদান কৰা যন্ত্ৰ আৰু সঁজুলিৰ সংখ্যা জানুৱাৰী, ২০২২ লৈকে ১৩,৭৮,৭৫৫ আছিল যি ডিচেম্বৰ, ২০২২ ত ১৩,৮৮,৩১৪ লৈ বৃদ্ধি হৈছে।
- ডিচেম্বৰ, ২০২২ লৈকে, ২২ খন ৰাজ্য আৰু ৩ খন ইউটিৰ ১২৬০খন মাণ্ডি ই-এনএএম প্লেটফৰ্মত একত্ৰিত কৰা হৈছে, যি জানুৱাৰী, ২০২২ ত ১৮ খন ৰাজ্যৰ ১০০০ মাণ্ডি আৰু ৩ টা ইউটি-ত আছিল।
- কিষাণ ৰে'ল ৰে'ল মন্ত্ৰালয়ৰ দ্বাৰা কেৱল পচনশীল কৃষি সামগ্ৰীৰ চলাচলৰ বাবে মুকলি কৰা হৈছে। প্ৰথম কিষাণ ৰেল ২০২০ চনৰ জুলাইত আৰম্ভ কৰা হৈছিল। জানুৱাৰী, ২০২২ লৈকে, ১৫৫ টা পথত ১৯০০ টা সেৱা পৰিচালনা কৰা হৈছিল যাক ডিচেম্বৰ, ২০২২ ত ১৬৭ টা পথত ২৩৫৯ টা সেৱালৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছিল।
- ক্লাষ্টাৰ ডেভেলপমেণ্ট প্ৰগ্ৰাম (চিডিপি) উদ্যানশস্য গোটবোৰৰ ভৌগোলিক বিশেষত্বৰ সুবিধা লোৱাৰ বাবে আৰু প্ৰাক-উৎপাদন, উৎপাদন, শস্য চপোৱাৰ পিছত, লজিষ্টিক, ব্ৰেণ্ডিং আৰু বিপণন কাৰ্যকলাপৰ একত্ৰিত আৰু বজাৰ-চালিত বিকাশত সহায় কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। এমঅ’এএণ্ডএফডব্লিউ-য়ে ৫৫টা উদ্যানপালন গোট চিনাক্ত কৰিছে, যাৰ ভিতৰত ১২ টা চিডিপি-ৰ পাইলট পৰ্যায়ৰ বাবে বাছনি কৰা হৈছে। ৰাজ্য চৰকাৰৰ পৰামৰ্শ অনুসৰি, সকলো গোটৰ বাবে ক্লাষ্টাৰ উন্নয়ন সংস্থা নিয়োগ কৰা হৈছে। সকলো ১২ টা ক্লাষ্টাৰৰ ক্লাষ্টাৰ গেপ মূল্যায়ন প্ৰতিবেদন চূড়ান্ত কৰা হৈছে। কাৰ্যসূচীটো ৰূপায়ণৰ বাবে ৰূপায়ণকাৰী সংস্থা (আইএ) বাছনি কৰাৰ বাবে সকলো ১২টা ক্লাষ্টাৰৰ বাবে আগ্ৰহৰ অভিব্যক্তি (ইঅ’আই) প্ৰস্তুত কৰা হৈছে আৰু এই ক্ষেত্ৰত, তেওঁলোকৰ প্ৰস্তাৱবোৰ আপলোড কৰাৰ বাবে এপ্লিকেচন উইণ্ডো খোলা হৈছে।
- জানুৱাৰী, ২০২২ লৈকে, ৭৯৯টা ষ্টাৰ্টআপ অৱশেষত বিভিন্ন জ্ঞান অংশীদাৰ (কেপি) আৰু কৃষি ব্যৱসায় ইনকিউবেটৰ (আৰ-এবিআই)ৰ দ্বাৰা বাছনি কৰা হৈছিল আৰু ডিচেম্বৰ, ২০২২-ত তেওঁলোকৰ সংখ্যা ১০৫৫ টা ষ্টাৰ্টআপলৈ বৃদ্ধি হৈছিল।
- ডিচেম্বৰ, ২০২২ লৈকে, ডিএ এণ্ড এফডব্লিউৰ সমৰ্থন হিচাপে সংশ্লিষ্ট কেপি আৰু আৰ-এবিআইসকলক কিস্তিত ৬৩১৭.৯১ লাখ টকাৰ অনুদান মুকলি কৰা হৈছে, আনহাতে জানুৱাৰী, ২০২২-ত ই আছিল ৩৭৯০.১১ লাখ টকা।
- দেশখনে কৃষি আৰু আনুষংগিক সামগ্ৰীৰ ৰপ্তানিৰ ক্ষেত্ৰত বৃহত্তৰ বৃদ্ধি দেখিছে। আগৰ বছৰ ২০২০-২১ ৰ তুলনাত, কৃষি আৰু আনুষংগিক ৰপ্তানি ২০২০-২১ বৰ্ষত ৪১.৮৬ বিলিয়ন আমেৰিকান ডলাৰৰ পৰা ২০২১-২২ বৰ্ষত ৫০.২৪ বিলিয়ন আমেৰিকান ডলাৰলৈ বৃদ্ধি হৈছে অৰ্থাৎ ১৯.৯৯% বৃদ্ধি হৈছে।
***
SNC/PK/MS/MM
(Release ID: 1888283)
Visitor Counter : 204
Read this release in:
English
,
Urdu
,
Marathi
,
Hindi
,
Bengali
,
Punjabi
,
Gujarati
,
Odia
,
Tamil
,
Kannada
,
Malayalam