1. ಬಜೆಟ್ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಹೆಚ್ಚಳ

ಕೇಂದ್ರ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ರೈತರ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಬಜೆಟ್ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು 2022-23ರಲ್ಲಿ  ರೂ. 1,24,000 ಕೋಟಿ ಗೆ  ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

2. ದಾಖಲೆಯ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಉತ್ಪಾದನೆ

ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಜನವರಿ 2022 ರಲ್ಲಿದ್ದ 308.65 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ ಗಳಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್ 2022 ರಲ್ಲಿ (4 ನೇ ಮುಂಗಡ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ) 315.72 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ ಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ಇದು ಈತನಕದ ಅತ್ಯಧಿಕ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗಿದೆ. ಮೂರನೇ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ, 2020-21ರಲ್ಲಿ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯು 331.05 ದಶಲಕ್ಷ ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ ಆಗಿದ್ದು, 2021-22ರಲ್ಲಿ 342.33 ದಶಲಕ್ಷ ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ ಗಳಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯ ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಇದುವರೆಗೆ ಅತ್ಯಧಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗಿದೆ.   

3. ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚದ ಒಂದೂವರೆ ಪಟ್ಟು ಕನಿಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಯಾಗಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸುವುದು

* ಮುಂಗಾರು, ರಬಿ ಮತ್ತು ಇತರ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ 2018-19 ರಿಂದ ಈ ತನಕದ ಅಖಿಲ ಭಾರತಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚಕ್ಕಿಂತ ಕನಿಷ್ಠ 50 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಲಾಭದೊಂದಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಕಡ್ಡಾಯ ಸರ್ಕಾರವು ಕನಿಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ.

* ಭತ್ತಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಯನ್ನು(ಸಾಮಾನ್ಯ) ಜನವರಿ, 2022 ರಲ್ಲಿದ್ದ ಕ್ವಿಂಟಲ್‌ಗೆ ರೂ.1940 ನಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ ಕ್ವಿಂಟಲ್‌ಗೆ ರೂ.2040ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

* ಗೋಧಿಗೆ  ಜನವರಿ 2022ರಲ್ಲಿದ್ದ ಕನಿಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಯನ್ನು, ಕ್ವಿಂಟಲ್‌ ಗೆ ರೂ 2015 ನಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ ಕ್ವಿಂಟಲ್‌ಗೆ ರೂ 2125ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

4. ಒಟ್ಟು 11,040 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಖಾದ್ಯ ತೈಲಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಿಷನ್ - ಆಯಿಲ್ ಪಾಮ್ – ಎನ್.ಎಂ.ಇ.ಒವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು  ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಮುಂದಿನ 5 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ತಾಳೆ ಎಣ್ಣೆಯ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ 3.28 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ 3.22 3.28 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಒಟ್ಟಾಗಿ 6.5 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಾಳೆ ಎಣ್ಣೆಯ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಿದೆ.  ಸರಳವಾದ ಬೆಲೆ ನಿಗದಿಯ ಸೂತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಉದ್ಯಮದಿಂದ ಖಚಿತವಾದ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಮಾಡಲಾದ ರೈತರಿಗೆ ತಾಜಾ ಹಣ್ಣಿನ ಗೊಂಚಲುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಮಿಷನ್‌ ನ ಪ್ರಮುಖ ಗಮನವಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯಮವು ಪಾವತಿಸುವ ಬೆಲೆಯು ಉದ್ದೇಶಿತ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯತೆಯ ನಿಗದಿತ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದರೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ರೈತರಿಗೆ ಆ ಅಂತರವನ್ನು ಪಾವತಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಅಕ್ಟೋಬರ್, 2037 ರವರೆಗೆ ನೀಡಲಿದೆ.

5. ರೈತರಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ

2020-21 ರ ಬೆಳೆ ವರ್ಷಕ್ಕೆ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ತನ್ನ ನೋಡಲ್ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳ ಮೂಲಕ ಕನಿಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ  ನೀಡಿ ರೂ 6,830.18 ಕೋಟಿ.ಗಳ ಮೌಲ್ಯದೊಂದಿಗೆ 12,11,619.39 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಬೇಳೆಕಾಳುಗಳು ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ್ದು, ಇದರಿಂದ 14,68,699 ರೈತರಿಗೆ ಲಾಭವಾಗಿದೆ.  2021-2021 ರಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ  ನೀಡಿ ರೂ  17,093.13 ಮೌಲ್ಯದೊಂದಿಗೆ 31,08,941.96 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್  ಬೇಳೆಕಾಳುಗಳು ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ್ದು, ಇದರಿಂದ 7,06,552 ರೈತರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಿದೆ.  

ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ  ನೀಡಿ ರೂ 6,830.18 ಕೋಟಿ.ಗಳ ಮೌಲ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಖರೀದಿಸಿತು. ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್   ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು, ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಪ್ಪರಿಗೆ ಕನಿಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ  ಮೌಲ್ಯ ರೂ. 14,68,699 ರೈತರಿಗೆ 17,093.13 ಕೋಟಿ ಲಾಭವಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, 2021-22ರ ಮುಂಗಾರು ಋತುವಿನ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ , ಕನಿಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ  ಮೌಲ್ಯವು ರೂ. 1380.17ವಿಗೆ   2,24,282.01 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್   ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳ ಖರೀದಿಯಾಗಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ 1,37,788 ರೈತರಿಗೆ ಲಾಭವಾಗಿದೆ. ಮುಂಗಾರು 2022-23 ಋತುವಿನ ಖರೀದಿಯಲ್ಲಿ ರೂ 915.79  ಮೌಲ್ಯದ ಕನಿಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ ನೀಡಿ 1,03,830.50 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್   ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು, ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಪ್ಪರ (ಒಣ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ) ಖರೀದಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಇದರಿಂದ 61,339 ರೈತರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಿದೆ

6. “ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಕಿಸಾನ್” ಮೂಲಕ ರೈತರಿಗೆ ಆದಾಯ ಬೆಂಬಲ

* ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 2019 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ರೈತರಿಗೆ 3 ಸಮಾನ ಕಂತುಗಳಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ರೂ 6000/- ಆದಾಯ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ.

* ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ರೂ. 2022 ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ 11.74 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ರೈತರಿಗೆ ರೂ.1.82 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ .  ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ 11 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಅರ್ಹ ರೈತರಿಗೆ ಇದುವರೆಗೆ ರೂ.2 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

7. ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಫಸಲ್ ಬಿಮಾ ಯೋಜನೆ

* ರೈತರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ದರಗಳನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ವಿಮಾ ಮೊತ್ತದಲ್ಲಿನ ಕಡಿತದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಫಸಲ್ ಬಿಮಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 2016 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

* ಯೋಜನೆ ಅನುಷ್ಠಾನದ ನಂತರ, 29.39 ಕೋಟಿ ಅರ್ಜಿದಾರ ರೈತರು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಫಸಲ್ ಬಿಮಾ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು 2022 ರ ಜನವರಿ ವರೆಗೆ 9.01 ಕೋಟಿ ಅರ್ಜಿದಾರ ರೈತರು ರೂ. 1,04,196 ಕೋಟಿ ವಿಮೆ ಪ್ರತಿಫಲ ಪಡೆದಲ್ಲಿ ಇದು ಈಗ 38 ಕೋಟಿ ಅರ್ಜಿದಾರ ರೈತರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಮತ್ತು 12.24 ಕೋಟಿ (ತಾತ್ಕಾಲಿಕ) ರೈತ ಅರ್ಜಿದಾರರು ರೂ. ಡಿಸೆಂಬರ್ 2022 ರವರೆಗೆ ರೂ. 1,28,522 ಕೋಟಿ ವಿಮೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.

* ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ ಸುಮಾರು ರೂ. 21532 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ರೈತರು ತಮ್ಮ ಪಾಲಿನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಆಗಿ ಪಾವತಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ರೂ.104196 ಕೋಟಿ (ತಾತ್ಕಾಲಿಕ) ಕ್ಲೈಮ್‌ಗಳನ್ನು ಅವರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಲಾಗಿದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ರೈತರು ಪಾವತಿಸಿದ ಪ್ರತಿ 100 ರೂಪಾಯಿ ಪ್ರೀಮಿಯಂಗೆ ಅವರು ರೂ. 484 ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ ಸುಮಾರು ರೂ. 25,192 ಕೋಟಿಯನ್ನು ರೈತರು ತಮ್ಮ ಪ್ರೀಮಿಯಂನ ಪಾಲಿನಂತೆ ಪಾವತಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅದರ ಫಲವಾಗಿ ರೂ. 1,28,522 ಕೋಟಿ (ತಾತ್ಕಾಲಿಕ) ಮೊತ್ತವನ್ನು ಅವರಿಗೆ ಪರಿಹಾರವಾಗಿ ಪಾವತಿಸಲಾಗಿದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ರೈತರು ಪಾವತಿಸಿದ ಪ್ರತಿ 100 ರೂಪಾಯಿ ಪ್ರೀಮಿಯಂಗೆ ಅವರು ಸುಮಾರು ರೂ. 510 ಪರಿಹಾರ ಮೊತ್ತ ಲಭಿಸಿದಂತಾಗಿದೆ.

8. ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಲ

* 2022 ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ರೂ. 16.5 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಲವು ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ ರೂ 18.5 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ..

* ಕಿಸಾನ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳ (ಕೆಸಿಸಿ) ಮೂಲಕ ವಾರ್ಷಿಕ 4% ಬಡ್ಡಿಯಲ್ಲಿ ರಿಯಾಯಿತಿ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಲದ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಈಗ ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕಾ ರೈತರಿಗೆ ಅವರ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಕಾರ್ಯ ಬಂಡವಾಳದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ.

* ಕಿಸಾನ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳ (ಕೆಸಿಸಿ) ಮೂಲಕ ಎಲ್ಲಾ ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಫಲಾನುಭವಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ರಿಯಾಯಿತಿ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಲವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಫೆಬ್ರವರಿ 2020 ರಿಂದ ವಿಶೇಷ ಚಾಲನೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, 291.67 ಲಕ್ಷ ಹೊಸ ಕಿಸಾನ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳ (ಕೆಸಿಸಿ) ಅರ್ಜಿಗಳಿಗೆ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಮಿತಿ ರೂ. 3,19,902 ಕೋಟಿ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚಳ ಕಂಡು, 376.97  ಲಕ್ಷ ಮಂಜೂರಾದ ಕೆಸಿಸಿ ಅರ್ಜಿಗಳಿಗೆ ರೂ. 4,33,426 ಕೋಟಿಯಷ್ಟು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

9. ರೈತರಿಗೆ  ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು

* ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಡ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 2014-15 ರಲ್ಲಿ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿಸಲು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. ರೈತರಿಗೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

! ಸೈಕಲ್-I (2015 ರಿಂದ 2017) - 10.74 ಕೋಟಿ
!! ಸೈಕಲ್-II (2017 ರಿಂದ 2019)- 11.97 ಕೋಟಿ
!!! ಮಾದರಿ ಗ್ರಾಮ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ (2019-20)- 19.64 ಲಕ್ಷ

ಜೈವಿಕ ಉತ್ತೇಜಕಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ರಸಗೊಬ್ಬರ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆದೇಶದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾನೊ ಯೂರಿಯಾವನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ.

10. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ

* ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪರಂಪರಾಗತ ಕೃಷಿ ವಿಕಾಸ ಯೋಜನೆ ಅನ್ನು 2015-16 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, 30934 ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 6.19 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 15.47 ಲಕ್ಷ ರೈತರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಇಂದು 32384 ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 6.53 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವು ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ 16.19 ಲಕ್ಷ ರೈತರಿಗೆ ಲಾಭದಾಯಕವಾಗಿದೆ. ನಮಾಮಿ ಗಂಗೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು 123620 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 4.09 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ, ಉತ್ತರಾಖಂಡ, ಬಿಹಾರ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನ ರೈತರು ನದಿ ನೀರಿನ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು ರೈತರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆದಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಗಂಗಾ ನದಿಯ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ

* ಭಾರತೀಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿ ಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಸುಸ್ಥಿರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಯೋಜನೆಯು ಕೃಷಿ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವುದು, ರೈತರ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಮಣ್ಣು, ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಆಹಾರವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

* ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಿಷನ್ ಸಾವಯವ ಮೌಲ್ಯ ಸರಪಳಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, 155495 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ 153116 ರೈತರ ನೂತನ 170 ರೈತ ಉತ್ಪಾದಕ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಾಗೂ ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ 379 ರೈತ ಉತ್ಪಾದಕ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ 69 ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ 1890372 ರೈತರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.

* ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಕೈಗೆಟುಕುವ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು, 2015 ರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಎಂಬ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಸಿಸ್ಟಮ್  ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಸಾವಯವ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, 11 ಲಕ್ಷ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅತಿ ಸಣ್ಣ ರೈತರು ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಸಿಸ್ಟಮ್  ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೆ, ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ, 13.98 ಲಕ್ಷ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅತಿ ಸಣ್ಣ ರೈತರು ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ರೈತರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸಾವಯವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು “ಜೈವಿಖೇತಿ (Jaivikkheti) ಪೋರ್ಟಲ್” ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. 2022 ರ ಜನವರಿ ವರೆಗೆ ಸುಮಾರು 5.73 ಲಕ್ಷ ರೈತರು ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿದ್ದರೆ, ಡಿಸೆಂಬರ್ 2022 ರವರೆಗೆ 6.09 ಲಕ್ಷ ರೈತರು ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

* ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದ್ವೀಪಗಳು, ದೂರದ, ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳಂತಹ ಮೂಲ ಸಾವಯವ ಪ್ರದೇಶಗಳ ತ್ವರಿತ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ 3 ವರ್ಷಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಅವಧಿಗೆ ಕಾಯದೆ ತಕ್ಷಣವೇ ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ತರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂಡಮಾನ್‌ ದ್ವೀಪದ ಕಾರ್ ನಿಕೋಬಾರ್ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 14,445 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವು ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು,  ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಕನಿಷ್ಠ ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಈಗ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಎಲ್.ಎ.ಸಿ. ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಡಾಖ್‌ನಿಂದ 5000 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರೂ 11.475 ಲಕ್ಷ ಗಳ ನಿಧಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ರೈತರನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ರೈತರಿಗೆ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಸಹ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ. ಲಕ್ಷದ್ವೀಪದ 2700 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೃಷಿಯೋಗ್ಯ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಎಲ್.ಎ.ಸಿ. ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಮುಂದುವರಿಕೆಗಾಗಿ 60,000 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸಾವಯವ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿ ಬೆಂಬಲಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರೂಪಾಯಿ96.39 ಲಕ್ಷಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಏಕೈಕ 100% ಸಾವಯವ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ.

11. ಕೃಷಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ನಿಧಿ

* ಕೃಷಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ನಿಧಿ ಯೋಜನೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ, ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಯು ದೇಶದಲ್ಲಿ 16000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿವಿಧ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ರೂ.11,891 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ಕೃಷಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿದೆ , ಹಾಗೂ ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ 18133 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಯೋಜನೆಗಳಿಗಾಗಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ರೂ 13,681 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ಕೃಷಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿದೆ.

* ಈ ಯೋಜನೆಯ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ, ವಿವಿಧ ಕೃಷಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುವ ಅಂತಿಮ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ.

* ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, 4748 ಗೋದಾಮುಗಳು, 591 ಕಸ್ಟಮ್ ನೇಮಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು, 155 ಎರಕ ಹೊಯ್ಯುವ ಘಟಕಗಳು, 550 ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು, 306 ವಿಂಗಡಣೆ ಮತ್ತು ಗ್ರೇಡಿಂಗ್ ಘಟಕಗಳು, 267 ಶೀತಲ ಅಂಗಡಿ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 2420 ಇತರ ರೀತಿಯ ಸುಗ್ಗಿಯ ನಂತರದ ನಿರ್ವಹಣೆ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಕೃಷಿ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗೂ ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ 8076 ಗೋದಾಮುಗಳು, 2788 ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು, 1860 ಕಸ್ಟಮ್ ನೇಮಕಾತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು, 937 ವಿಂಗಡಣೆ ಮತ್ತು ಗ್ರೇಡಿಂಗ್ ಘಟಕಗಳು, 696 ಶೀತಲ ಅಂಗಡಿ ಯೋಜನೆಗಳು, 163 ಎರಕ ಹೊಯ್ಯುವ ಘಟಕಗಳು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 3613 ಇತರ ರೀತಿಯ ಕೊಯ್ಲು ನಂತರದ ನಿರ್ವಹಣೆ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಕೃಷಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

12 ಎಫ್.ಪಿ.ಒ. ಗಳ ಪ್ರಚಾರ

13. 29 ಫೆಬ್ರವರಿ 2020 ರಂದು 2027-28 ರವರೆಗೆ ರೂಪಾಯಿ 6865 ಕೋಟಿಗಳ ಬಜೆಟ್ ವೆಚ್ಚದೊಂದಿಗೆ 10,000 ಎಫ್.ಪಿ.ಒ.ಗಳ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತೇಜನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ ಕೇಂದ್ರ ವಲಯದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು

14. ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ ಒಟ್ಟು ಹೊಸ 2110 ಸಂ. ಎಫ್.ಪಿ.ಒ.ಗಳನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ ಹೊಸ ಎಫ್.ಪಿ.ಒ. ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ 4016 ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.

15. ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ್ ಭಾರತ್ ಅಭಿಯಾನದ ಭಾಗವಾಗಿ 2020 ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜೇನುಸಾಕಣೆ ಮತ್ತು ಹನಿ ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ 70 ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಜೇನು ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ 2020-2021 ರಿಂದ 2022-2023 ರ ಅವಧಿಗೆ ರೂ.500 ಕೋಟಿ ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ/ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಹಾಗೂ ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ 114 ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ  ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜೇನುಸಾಕಣೆ ಮತ್ತು ಹನಿ ಮಿಷನ್ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧಿಗಾಗಿ ರೂ139.23 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ/ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

16. ಪ್ರತಿ ಪ್ರತಿ ಹನಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆ (ಪರ್ ಡ್ರಾಪ್ ಮೋರ್ ಕ್ರಾಪ್ ) ಯೋಜನೆಯು 2015-16 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು, ಇದು ಮೈಕ್ರೋ ನೀರಾವರಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಕೃಷಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಬಳಕೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅಂದರೆ ಹನಿ ಮತ್ತು ತುಂತುರು ನೀರಾವರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು. ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, ಪಿಡಿಎಂಸಿ ಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನೀರಾವರಿ ಅಡಿಯಲ್ಲಿದ್ದ 60 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ 69.55 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

15. ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನೀರಾವರಿ ನಿಧಿ

* ನಬಾರ್ಡ್‌ ಸಹಾಯದೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭಿಕ ಸಂಗ್ರಹಣದ ರೂ 5000 ಕೋಟಿಗಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನೀರಾವರಿ ನಿಧಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. 2021-22ರ ಬಜೆಟ್ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ, ನಿಧಿಯಯನ್ನು ರೂ.10000 ಕೋಟಿಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗುವುದು. ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, 12.83 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ರೂ 3970.17 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ವರೆಗೆ 17.09 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ರೂ 4710.96 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ನೂತನ 2022 ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. 

16. ಕೃಷಿ ಯಾಂತ್ರೀಕರಣ

* ಕೃಷಿಯನ್ನು ಆಧುನೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಕಠಿಣತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಯಾಂತ್ರೀಕರಣವು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. 2014-15 ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್, 2022 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಯಾಂತ್ರೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ರೂ.5490.82 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

* ರೈತರಿಗೆ ಸಬ್ಸಿಡಿಯಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾದ ಯಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಲಕರಣೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ 13,78,755 ಇತ್ತು, ಹಾಗೂ ಇದು ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ 13,88,314 ಕ್ಕೆ ಏರಿದೆ. 

* ವಿವೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿ, ಬಾಡಿಗೆ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರೈತರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಲು ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ 16,007 ಕಸ್ಟಮ್ ನೇಮಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು, 378 ಹೈಟೆಕ್ ಹಬ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 16309 ಕೃಷಿ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಲಭ್ಯವಿತ್ತು  ಹಾಗೂ ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ 18,824 ಕಸ್ಟಮ್ ನೇಮಕಾತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು, 403 ಹೈಟೆಕ್ ಹಬ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 16,791 ಕೃಷಿ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ .

* ಪ್ರಸಕ್ತ 2022-23ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಇದುವರೆಗೆ ಸಬ್ಸಿಡಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 65302 ಯಂತ್ರಗಳ ವಿತರಣೆ, 2804 ಸಿಎಚ್‌ಸಿಗಳು, 12 ಹೈಟೆಕ್ ಹಬ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 1260 ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದ ಫಾರ್ಮ್ ಮೆಷಿನರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ರೂ. 504.43 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

* ಬೆಳೆ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಸುಡುವುದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಪಂಜಾಬ್, ಹರಿಯಾಣ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ದೆಹಲಿಯ ಎನ್.ಸಿ.ಟಿ. ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಯಾಂತ್ರೀಕರಣದ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಬೆಳೆ ಶೇಷ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ 2018-19 ರಿಂದ 2021-22ಕ್ಕೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಈ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ರೂ.2440.07 ಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಬೆಳೆ ಶೇಷ ನಿರ್ವಹಣೆ ಯಂತ್ರಗಳ 38422 ಕಸ್ಟಮ್ ಹೈರಿಂಗ್ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ನಾಲ್ಕು ರಾಜ್ಯಗಳ ಈ ಕಸ್ಟಮ್ ಹೈರಿಂಗ್ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ರೈತರಿಗೆ 2.07 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸಕ್ತ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ರೂ. 698.10 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳು 47500 ಬೆಳೆ ಶೇಷ ನಿರ್ವಹಣಾ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಬೆಳೆ ಶೇಷ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಕ್ಷೇತ್ರ ಸಂವಹನ(ಇನ್-ಸಿಟು ) ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರದ ಹೊರಗೆ ಸಂವಹನ (ಎಕ್ಸ್-ಸಿಟು) ವ್ಯವಸ್ಥೇಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.  

* ಡ್ರೋನ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಮೂಲಕ ಕೃಷಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು, ಡ್ರೋನ್‌ ನ ಮೂಲ ವೆಚ್ಚದ @ 40% ಮತ್ತು ಅದರ ಲಗತ್ತುಗಳ ಗರಿಷ್ಠ ರೂ.ವರೆಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು. 4.00 ಲಕ್ಷಗಳು, ರೈತರು, ಎಫ್.ಪಿ.ಒ.ಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಉದ್ಯಮಿಗಳ ಸಹಕಾರ ಸಂಘದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಸ್ಟಮ್ ಹೈರಿಂಗ್ ಸೆಂಟರ್‌ಗಳು (ಸಿ.ಎಚ್‌.ಸಿ.) ಡ್ರೋನ್ ಖರೀದಿಗೆ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಿ.ಎಚ್‌.ಸಿ.ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಕೃಷಿ ಪದವೀಧರರು ಡ್ರೋನ್‌ ನ ವೆಚ್ಚದ 50% ರಷ್ಟು ಗರಿಷ್ಠ ರೂ. 5.00 ಲಕ್ಷಗಳು ವರೆಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಮೇಲಿನವುಗಳಲ್ಲದೆ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ರೈತರು ಸಹ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವಿಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅತಿ ಸಣ್ಣ ರೈತರು, ಎಸ್‌ಸಿ/ಎಸ್‌ಟಿ ರೈತರು, ಮಹಿಳಾ ರೈತರು ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳ ರೈತರಿಗೆ ಡ್ರೋನ್‌ನ ವೆಚ್ಚದ 50% ರಷ್ಟು ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗರಿಷ್ಠ ರೂ. 5.00 ಲಕ್ಷಗಳು. ಇತರ ರೈತರಿಗೆ ಡ್ರೋನ್‌ನ ವೆಚ್ಚದ 40% ಗರಿಷ್ಠ ರೂ. 4.00 ಲಕ್ಷಗಳು ವರೆಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

* ಎ.ಸ್.ಎಂ.ಎ.ಎಂ.ನ ನಿಧಿಯಿಂದ ಇದುವರೆಗೆ ಕಿಸಾನ್ ಡ್ರೋನ್ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ರೂ. 124.26 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ 79070 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷಿಕೆಗಾಗಿ 317 ಡ್ರೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ ಮತ್ತು ರೈತರಿಗೆ ಸಬ್ಸಿಡಿಯಲ್ಲಿ 239 ಡ್ರೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರೈತರಿಗೆ ಡ್ರೋನ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು 1519 ಡ್ರೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಸಿ.ಎಚ್‌.ಸಿ.ಗಳಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

17. ಇ-ನಾಮ್ ವಿಸ್ತರಣೆ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ

* ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ, 22 ರಾಜ್ಯಗಳ 1260 ಮಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು 03 ಕೇಂದ್ರಾಡಳತ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಇ-ನ್ಯಾಮ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಜನವರಿ, 2022 ರಲ್ಲಿ 18 ರಾಜ್ಯಗಳ 1000 ಮಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು 03 ಕೇಂದ್ರಾಡಳತ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು.

* ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ 1.72 ಕೋಟಿ ರೈತರು ಮತ್ತು 2.13 ಲಕ್ಷ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಇ-ನ್ಯಾಮ್ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೂ ಇದು, ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ 1.74 ಕೋಟಿ ರೈತರು ಮತ್ತು 2.37 ಲಕ್ಷ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.

* ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ ಇ-ನ್ಯಾಮ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 6.80 ಕೋಟಿ ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್   ಮತ್ತು 20.05 ಕೋಟಿ ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ವಸ್ತುಗಳು (ಬಿದಿರು, ವೀಳ್ಯದೆಲೆಗಳು, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ, ನಿಂಬೆ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಟ್ ಕಾರ್ನ್) ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಅಂದಾಜು ರೂ. 2.33 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ವಹಿವಾಟು ದಾಖಲಾಗಿದ್ದರೆ, ಹಾಗೂ 2022ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಒಟ್ಟು 5.37 ಕೋಟಿ ಮೆಟ್ರಿಕ್‌ಟನ್ ಮತ್ತು 12.29 ಕೋಟಿ ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ವಸ್ತುಗಳು (ಬಿದಿರು, ವೀಳ್ಯದೆಲೆ, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ, ನಿಂಬೆ ಮತ್ತು ಸಿಹಿ ಕಾರ್ನ್) ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಅಂದಾಜು ರೂ. 1.72 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ವಹಿವಾಟು ನಡೆದಿತ್ತು.

18. ಕಿಸಾನ್ ರೈಲಿನ ಪ್ರಾರಂಭದಿಂದಾಗಿ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ.

ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತ್ವರಿವಾಗಿ ನಾಶವಾಗುವ ಕೃಷಿ ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸರಕುಗಳ ತ್ವರಿತ ಚಲನೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಕೇಂದ್ರ ರೈಲ್ವೇ ಸಚಿವಾಲಯವು ಕಿಸಾನ್ ರೈಲ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಮೊದಲ ಕಿಸಾನ್ ರೈಲ್ ಅನ್ನು ಜುಲೈ 2020 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, 155 ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ 1900 ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಯಿತು, ಇದನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ 167 ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ 2359 ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಯಿತು.

19. ಎಂ.ಐ.ಡಿ.ಹೆಚ್.  - ಕ್ಲಸ್ಟರ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ:

ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌ಗಳ ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿಶೇಷತೆಯನ್ನು ಹತೋಟಿಗೆ ತರಲು ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ-ಉತ್ಪಾದನೆ, ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸುಗ್ಗಿಯ ನಂತರದ, ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್, ಬ್ರ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ-ನೇತೃತ್ವದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಕ್ಲಸ್ಟರ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಅನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ರೈತರ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಚಿವಾಲಯವು ಈಗಾಗಲೇ 55 ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ 12 ಸಿಡಿಪಿಗಳು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಹಂತಕ್ಕೆ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿವೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಶಿಫಾರಸಿನ ಮೇರೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌ ಗಳಿಗೆ ಕ್ಲಸ್ಟರ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ 12 ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌ಗಳ ಕ್ಲಸ್ಟರ್ ಗ್ಯಾಪ್ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ವರದಿಯನ್ನು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ಇಂಪ್ಲಿಮೆಂಟಿಂಗ್ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳನ್ನು  ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಎಲ್ಲಾ 12 ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಆಸಕ್ತಿಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ಅಪ್‌ ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ವಿಂಡೋವನ್ನು ಕೂಡಾ ತೆರೆಯಲಾಗಿದೆ.

20. ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್-ಅಪ್ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು

* ಜನವರಿ, 2022 ರವರೆಗೆ, 799 ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ ಅಪ್‌ಗಳನ್ನು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ವಿವಿಧ ಜ್ಞಾನ ಪಾಲುದಾರರು (ಕೆ.ಪಿ) ಮತ್ತು ಅಗ್ರಿಬಿಸಿನೆಸ್ ಇನ್‌ಕ್ಯುಬೇಟರ್‌ಗಳು (ಆರ್-ಎ.ಬಿ.ಐ.ಗಳು) ಆಯ್ಕೆಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರಲ್ಲಿ ಇವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು 1055 ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ ಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

* ಡಿಸೆಂಬರ್, 2022 ರವರೆಗೆ ಆಯಾ ಕೆ.ಪಿ.ಗಳು ಮತ್ತು ಆರ್-ಎ.ಬಿ.ಐ.ಗಳಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ರೈತರ ಕಲ್ಯಾಣ ಇಲಾಖೆಯು ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ರೂ. 6317.91 ಲಕ್ಷ ಅನುದಾನವನ್ನು ಕಂತುಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಕಳೆದ ಜನವರಿ 2022 ರಲ್ಲಿ ಇದು ರೂ 3790.11 ಲಕ್ಷ ಆಗಿತ್ತು.

22. ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ರಫ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಾಧನೆ  

ದೇಶವು ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಸರಕುಗಳ ರಫ್ತಿನಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷ 2020-21 ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ರಫ್ತು 2020-21 ರಲ್ಲಿ 41.86 ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ ನಿಂದ 2021-22 ರಲ್ಲಿ 50.24 ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ ವರೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ಅಂದರೆ ಇದು 19.99% ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.

ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಪನ್ನಗಳೆಂದರೆ ಗೋಧಿ 273.54% (567.93 ರಿಂದ 2121.46 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್), ಬಾಸ್ಮತಿ ಅಕ್ಕಿ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ 27.29% (4810.80 ರಿಂದ 6123.82 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್), ಕಚ್ಚಾ ಹತ್ತಿ 48.43% (1897.21 to 2816 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್), ಹರಳೆಣ್ಣೆ 28.16% (917.24 ರಿಂದ 1175.51 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್),  ಇತರ ಧಾನ್ಯಗಳು 53.82% (705.38 ರಿಂದ 1085.05 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್), ಕಾಫಿ 41.84% (719.66 ರಿಂದ 1020.74 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್), ತಾಜಾ ಹಣ್ಣುಹಂಪಲು 14.11% (768.54 ರಿಂದ 876.96 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್).

2022 ರ ಏಪ್ರಿಲ್-ಅಕ್ಟೋಬರ್ ನಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಸರಕುಗಳ ರಫ್ತು 30.21 ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ ಇತ್ತು, ಹಾಗೂ ಇದು 2021-22 ರ ಅದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ. ರಿಂದ 26.98 ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ ಆಗಿದೆ, ಅಂದರೆ 11% ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.

*****