ਨਮਸਕਾਰ!

ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸ਼੍ਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਗਣ, ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਜੀ, ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ, ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਸੀਨੀਅਰ ਪਦ ਅਧਿਕਾਰੀਗਣ, ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਮਹਾਨੁਭਾਵ, ਦੇਵੀਓ ਅਤੇ ਸੱਜਣੋਂ! ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਸਤਵ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ। ਓਣਮ, ਈਦ, ਦਸ਼ਹਰਾ, ਦੁਰਗਾ ਪੂਜਾ, ਦੀਪਾਵਲੀ ਸਹਿਤ ਅਨੇਕ ਉਤਸਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸੌਹਾਰਦ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਮਨਾਏ ਹਨ। ਹੁਣ ਛੱਠ ਪੂਜਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਹਨ। ਵਿਭਿੰਨ ਚੁਣੌਤਆਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਸ਼ਸਕਤ ਹੋਣਾ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਹਨ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਭਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਏਕਤਾ-ਅਖੰਡਤਾ ਦੇ ਨਲਾ ਵੀ ਉਤਨੇ ਹੀ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਸੂਰਜਕੁੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦਾ ਇਹ ਚਿੰਤਨ ਸ਼ਿਵਿਰ, ਕਾਪਰੇਟਿਵ ਫੈਡਰੇਲਿਜ਼ਮ ਦੀ ਵੀ ਇੱਕ ਉੱਤਮ ਉਦਾਹਰਨ ਹੈ। ਹਰ ਇੱਕ ਰਾਜ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਤੋਂ ਸਿੱਖੇ, ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਲਵੇ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਦੇ ਲਈ ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰੇ, ਇਹ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਵੀ ਭਾਵਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਡਾ ਫਰਜ਼ ਵੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ 25 ਸਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੀੜ੍ਹੀ, ਪੰਜ ਪ੍ਰਣਾਂ ਦੇ ਸੰਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ਨਿਰਮਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ, ਗੁਲਾਮੀ ਦੀ ਹਰ ਸੋਚ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ, ਵਿਰਾਸਤ ’ਤੇ ਗਰਵ, ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਇਕਜੁਟਤਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁਖ ਬਾਤ ਨਾਗਰਿਕ  ਕਰਤੱਵ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਪ੍ਰਣਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਤੁਸੀਂ ਸਭ ਭਲੀ-ਭਾਂਤੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋਂ, ਸਮਝਦੇ ਹੋਂ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਰਾਟ ਸੰਕਲਪ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਸਭ ਦੇ ਪ੍ਰਯਾਸ ਨਾਲ ਹੀ ਸਿੱਧ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਰੀਕੇ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਰਸਤੇ priority ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਲੇਕਿਨ ਇਹ ਪੰਜ ਪ੍ਰਣ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਗਵਰਨੈਂਸ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸੁਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਮੂਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੇ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਵਿਰਾਟ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧੇਗੀ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਨਾਗਰਿਕ, ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧੇਗੀ। ਇਹੀ ਤਾਂ ਸੁਸ਼ਾਸਨ ਹੈ , ਜਿਸ ਦਾ ਲਾਭ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਰਾਜ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਦੀ ਆਖਿਰੀ ਪੰਕਤੀ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਸਭ ਦੀ ਬਹੁਤ ਬੜੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇੱਥੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਅਧਿਕਤਰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਰਾਜ ਨੂੰ ਅਗਵਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਫਿਰ ਸਿੱਧੇ-ਸਿੱਧੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਜਿੰਮੇਦਾਰੀ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ, ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਤੋਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਸਭ ਦੇ ਨਿਰਣੈ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਰੀਤੀ ਇਹ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਕਾਨੂੰਨ-ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਪੂਰੇ ਤੰਤਰ ਦਾ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਹੋਣਾ, ਜਨਤਾ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਉਨ੍ਹਾਂ Perception  ਕੀ ਹੈ, ਇਹ ਵੀ ਉਤਨਾ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ natural calamity ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕੁਦਰਤੀ ਆਪਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨੀਂ NDRF ਦੀ, SDRF ਦੀ ਇੱਕ ਪਹਿਚਾਣ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੂਨੀਫਾਰਮ, ਉਹ ਸੰਕਟ ਦੇ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹੁੰਚ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਬਣਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਈ, ਇਹ ਆਏ ਹਨ ਚਲੋ ਸੰਭਲ ਜਾਵੇਗਾ, ਇਹ ਜੋ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਮੰਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਅਗਰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਾਂਗੇ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਨੁਕਸਾਨ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖੋ NDRF ਵਿੱਚ ਹੈ ਕੌਣ ਭਾਈ? SDRF ਵਿੱਚ ਹੈ ਕੌਣ? ਤੁਹਾਡੇ ਹੀ ਸਭ ਦੇ ਸਾਥੀ ਹਨ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਦੇ ਜਵਾਨ ਹੀ ਹਨ। ਲੇਕਿਨ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਬੜੀ ਸ਼ਰਧਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਆਪਦਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜਿਵੇਂ ਹੀ NDRF-SDRF ਦੀ ਟੀਮ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਵੈਸੇ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤੋਖ ਹੋਣ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਐਕਸਪੋਰਟ ਟੀਮ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ, ਹੁਣ ਇਹ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰ ਲੈਣਗੇ।

ਸਾਥੀਓ

ਅਪਰਾਧ ਵਾਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਗ੍ਹਾ ’ਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਭਾਵ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਪਹੁੰਚ ਗਈ । ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਸਾਖ ਬਿਹਤਰ ਹੋਈ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਲੋਕ ਜ਼ਰੂਰਤਮੰਦਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੰਸਾਧਾਨ ਜੁਟਾ ਰਹੇ ਸੀ, ਆਪਣੀ ਹੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਦਾਅ ’ਤੇ ਲਗਾ ਰਹੇ ਸੀ। ਯਾਨੀ ਕਰਤੱਵ ਪਰਾਯਣਤਾ (ਪਾਲਨਾ)  ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜ਼ਰੂਰਤ ਵਧੀਆ Perception ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੀ ਵੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ, ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਪਲਾਨ ਕਰਨਾ, ਹਰ ਛੋਟੀਆਂ-ਮੋਟੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ’ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ, ਕੁਝ ਗਲਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰੋਕਨਾ ਇਹ ਸਾਡੀ ਇੱਕ ਜੀਵੰਤ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਉਪਰ ਤੋਂ ਨੀਚੇ ਤੱਕ ਹਰ ਪਲ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਤ ਹੋਰ ਸਮਝਣੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਹੁਣ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਰਾਜ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਸਿਮਟੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਵਿਵਸਥਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਪਰਾਧ Inter-state ਅਤੇ Inter-national ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਅਪਰਾਧੀ, ਦੂਸਰੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਭਿਆਨਕ ਅਪਰਾਧ ਕਰਨ  ਦੀ ਤਾਕਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਬੈਠੇ ਅਪਰਾਧੀ ਵੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਜੰਮ ਕੇ ਗਲਤ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਤਾਲਮੇਲ, ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਆਪਸ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਵੇਗਾ ਮੈਂ ਡੀਜੀਪੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੋ adjoining state ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਸ ਦੇ ਜੋ adjourning district ਹੁੰਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ  periodically ਬੈਠ ਕੇ ਦੋਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋਨੋਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸੰਕਲਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਾਥ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਸੇ ਵਿੱਚੋਂ ਤਾਕਤ ਬਣੇਗੀ। ਕਈ ਵਾਰ ਕੇਂਦਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

ਦੂਸਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਰਾਜ ਦਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ ਕਿ ਚਾਹੇ ਰਾਜ ਦੀ ਏਜੰਸੀ ਹੋਵੇ ਚਾਹੇ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਏਜੰਸੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਬੰਧਿਤ ਕਿਤੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰਾਜ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇਣ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਬੜਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਛੋਟਾ ਹੈ, ਕਿਸ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਉਸੇ ਵਿੱਚ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਇੱਕ ਅੱਧੀ ਐੱਫਆਈਆਰ ਰਜਿਸਟਰ ਨਹੀਂ ਹੋਈ, ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਤਾਂ ਬੋਲੇ ਇਹ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ ਉਹ ਇਸ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਜੋ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਉਹ ਸਿਰਫ ਪੁਲਿਸ–ਥਾਣੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਡੀ efficiency ਦੇ ਲਈ, ਸਾਡੇ outcome ਦੇ ਲਈ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਸਾਡੇ ਦਰਮਿਆਨ ਤਾਲਮੇਲ, ਸੰਕਲਨ, ਸਹਿਯੋਗ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਜਿਤਨਾ ਸੰਕਲਨ ਵਧੇਗਾ, ਤੁਹਾਡੇ ਰਾਜ ਦੀ ਵੀ ਤਾਕਤ ਵਧਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਡ੍ਰੋਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਡਰਗਸ ਤਸਕਰੀ ਵਿੱਚ ਉਪਯੋਗ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਨਵੀਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ’ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਹੁਣ ਦੇਖੋ ਅਸੀਂ 5G ਦੇ ਯੁਗ ਵਿੱਚ ਘੁਸ ਗਏ ਹਾਂ, ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ 5G ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਹੁਣ 5G ਦੇ ਜਿਤਨੇ ਲਾਭ ਹਨ, ਇਤਨੀ ਹੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਰਹੇਗੀ। 5G  ਤੋਂ facial recognition technology, automatic number-plate recognition technology, drones ਅਤੇ CCTV ਜਿਹੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਪਾਰਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਕਈ ਗੁਣਾ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਅਸੀਂ ਜਿਤਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧੇਗਾ, ਜੋ ਕ੍ਰਾਈਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਰਲਡ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਗੋਲਬਲਾਈਜੇਸ਼ਨ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਵੀ interested ਹੋ ਚੁਕਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਵੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿੱਚ forward ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਮਤਲਬ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਦਸ ਕਦਮ ਅੱਗੇ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਸਮਾਰਟ ਬਣਾਉਣਾ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਗ੍ਰਹ ਨਾਲਕੰ ਮ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।

ਸਾਥੀਓ,

ਮੇਰੀ ਤਾਕੀਦ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਬਜਟ ਦੇ ਤਰਾਜੂ ਨਾਲ ਨਾ ਤੋਲੋ। ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਸਭ ਮਾਣਯੋਗ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ, ਸਾਰੇ ਮਾਣਯੋਗ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ’ਤੇ ਇੱਕ ਟੀਮ ਬਣਾ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ  criminal world ਦੀ ਕਿਸ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਪਲਬਧ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ’ਤੇ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜੋ ਬਜਟ ਜਾਵੇਗਾ

ਉਹ ਬਾਕੀ ਸੈਂਕੜੇ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਬਿਹਤਰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਪੂਰੇ ਪੁਲਿਸ ਤੰਤਰ ਨੂੰ ਤਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਆਮ ਮਾਨਵੀ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇਣਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੀਚੇ ਤੱਕ ਸਾਨੂੰ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ Crime Prevention ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ Crime  detection ਵਿੱਚ ਵੀ, Crime Investigation ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇਖੋ, ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਅਪਰਾਧੀ, CCTV ਦੀ ਵਜ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਕੜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਮਾਰਟ ਸਿਟੀ ਅਭਿਯਾਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਆਧੁਨਿਕ ਕਮਾਂਡ  ਅਤੇ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਸਿਸਟਮ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਨਵੀਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਮਿਸ਼ਨ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਨੇਕ ਰਾਜ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੇਕਿਨ ਇਹ ਅਨੁਭਵ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਾਡੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਬਾਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਸਾਡੀ ਐਨਰਜੀ waste  ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਮੈਟਰੀਅਲ ਹੈ, ਉਹ ਉਸ ਰਾਜ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਕੌਮਨ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਬੜਾ ਮਨ ਰੱਖ ਕੇ ਸੋਚਣਾ ਹੀ ਪਵੇਗਾ। ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਦੇ ਪਾਸ ਬਹੁਤ ਉੱਤਮ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਮੰਨ ਕੇ ਨਾ ਬੈਠੋ  ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੈ,  ਮੈਂ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦੂੰਗਾ ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਬਣਾਏ ਰੱਖਾਂਗਾ, ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਆਏਗਾ ਕਿ ਇਤਨੀ ਉਤਮ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ stand alone ਨਿਕੰਮੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਸੋਚਣਾ ਸਾਡੀ  ਸਭ best practices, best innovation ਕੌਮਨ ਲਿੰਕ ਵਾਲੇ ਹੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, Inter operable ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਸਰਲਤਾ ਨਾਲ ਬਾਤ ਕਰ ਸਕੇ ਇਹ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਫੌਰੇਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ ਸਿਰਫ ਪੁਲਿਸ ਮਹਿਕਮੇ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੀ! Legal fraternity ਨੂੰ ਫੌਰੇਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਪਵੇਗਾ, Judiciary ਨੂੰ ਫੌਰੇਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਸਮਝਣਾ ਪਵੇਗਾ, Even ਹੌਸਪਿਟਲ ਨੂੰ ਵੀ ਫੌਰੇਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਸਮਝਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਦੇ ਯਤਨ ਨਾਲ ਹੀ ਫੌਰੇਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕ੍ਰਾਈਮ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਮੀਨਲ ਨੂੰ ਸਜਾ ਦਿਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਕੱਲੇ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਪਾਸ ਫੌਰੇਂਸਿਕ  ਸਾਇੰਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਹਨ, ਇਹ enough  ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਸੰਕਲਿਤ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਵਿਵਸਥਾ ਹਰ ਰਾਜ ਨੂੰ ਗਾਂਧੀਨਗਰ ਸਥਿਤ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫੌਰੇਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 60-70 ਦੇਸ਼ ਫੌਰੇਂਸਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾ-ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਲਾਭ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ futuristic technology driven ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ। Human Resource Development ਦਾ ਵੀ ਇੱਥੇ ਕੰਮ ਹੈ, ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਟੂਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਕੰਮ ਹੈ। ਅਤੇ ਬੜੇ ਕਠਿਨ ਕੇਸੇਸ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਹ ਵੀ ਲੈਬ ਕੰਮ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਸਕਿਰਿਆਤਾ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣਾ, ਇੱਕ 24x7 ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਿਰੰਤਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੇ ਚਲੀਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਦੇ ਚਲੀਏ। ਬੀਤੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਜੋ Reforms ਹੋਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਵਿਧਤਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਲਾਸ਼ਤਾ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਸਾਡੇ  law enforcement system ’ਤੇ ਕਿਤਨਾ ਦਬਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਲਿਆਏਗਾ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ, ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਦੀ ਊਰਜਾ  ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਵਪਾਰ-ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅਨੇਕਾਂ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ decriminalize  ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਡੇਢ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੁਰਾਣੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਕਰਕੇ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਬੋਝ ਘੱਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਤਾਕੀਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ  ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਇੱਥੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ  evaluate ਕਰੋ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਜਿਤਨੇ ਕਾਨੂੰਨ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤਮਾਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਦਲੋ। ਹਰ ਕਾਨੂੰਨ  ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਮੀਨਲ ਐਂਗਲ ਅਤੇ ਨਿਰਦੋਸ਼ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਉਹ ਵਕਤ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹੁਣ ਜਿਵੇਂ ਸਵਾਮਿਤਵ ਯੋਜਨਾ, ਇਹ ਸਵਾਮਿਤਵ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਡ੍ਰੋਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਪ੍ਰੋਪਰਟੀ ਕਾਰਡ ਵੰਡੇ ਗਏ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵਿਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਗੇ, ਝਗੜੇ ਖਤਮ ਹੋਣਗੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇੱਕ ਫੁੱਟ ਜ਼ਮੀਨ ਜਿਸ ਲੈ ਲਈ ਉਸੇ ਵਿਚੋਂ ਬੜੇ-ਬੜੇ ਝਗੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਸੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਪਰੋਕਸ਼ ਅਤੇ ਅਪਰੋਕਸ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਜਿਹੇ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਯਾਸਾਂ ਨਾਲ law enforcement ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਤੈਅ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਪੂਰੇ ਕੈਨਵਾਸ ’ਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ  ਨੂੰ ਰੱਖ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸਟ੍ਰੇਟਜੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ, 20-30-50 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਚਲਾਂਗੇ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ। ਬੀਤੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨ-ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਆਤੰਕਵਾਦ ਹੋਵੇ, ਹਵਾਲਾ ਨੇਟਵਰਕ ਹੋਵੇ, ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਹੋਵੇ, ਇਸ ’ਤੇ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਸਖਤੀ ਦਿਖਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪਨਪਨ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। UAPA ਵਰਗੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੇ ਆਤੰਕਵਾਦ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇੱਕ ਨਿਣਾਇਕ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤਾਕਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ law enforcement system ਦਾ, ਉਸ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਅਣਜ਼ਰੂਰੀ ਬੋਝ ਨੂੰ ਹਟਾ ਸਕਣ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਾ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ One Nation, One Ration Card ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣੀ ਹੈ,  One Nation-One Mobility Card ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, One Nation-One Grid  ਬਣਿਆ ਹੈ, One Nation-One Sign Language ਬਣੀ ਹੈ, ਵੈਸੇ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਵਰਦੀ ਨੂੰ ਵੀ ਲੈ ਕੇ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਕੋਈ ਅਪ੍ਰੋਚ ਅਪਣਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਸਾਡੇ ਰਾਜ ਮਿਲ ਬੈਠ ਕੇ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਲਾਭ ਹੋਣਗੇ (ਲੈਣਗੇ), ਇੱਕ ਤਾਂ Quality material product ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ mass scale ’ਤੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੈਪ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਕਰੋੜਾਂ ਕੈਪੇਜ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪਵੇਗੀ। ਬੇਲਟ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਰੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ. ਅਤੇ ਦੇਸ਼  ਕੋਈ ਵੀ ਨਾਗਰਿਕ ਕਿਤੇ ਵੀ ਜਾਵੇਗਾ ਦੇਖਦੇ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਚਲੇਗਾ ਹਾਂ ਇਹ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਿਵੇਂ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਦਾ ਡਿੱਬਾ। ਹਿੰਦੁਸਤਾ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪੜਿਆ-ਲਿਖਿਆ, ਅਨਪੜ੍ਹ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਮਾਲੂਮ ਹੈ ਇਹ ਪੋਸਟ ਦਾ ਡਿੱਬਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਾਗਜ ਪਾਇਆ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਹਿਚਾਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਸਾਡੇ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਬੇੜੇ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਸੋਚੀਏ, ਸਾਥ ਮਿਲ ਕੇ ਸੋਚੀਏ, ਕੋਈ ਕਿਸੇ ’ਤੇ ਥੋਪਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇੱਕ evolve ਕਰੀਏ। ਤੁਸੀਂ ਦੇਖੋ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਿੱਚ ਇਜਾਫਾ ਹੋਵੇਗਾ। One Nation- One Police Uniform, ਹਾਂ ਉਸ ਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਟੈਗ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਨੰਬਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਪਹਿਚਾਣ ਕੌਮਨ ਬਣੇ, ਇਸ ’ਤੇ ਸੋਚੀਏ, ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਨਾ ਮੈਂ ਕੋਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤਾਕੀਦ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ’ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰੋ। ਕਦੇ ਠੀਕ ਲਗੇ 5 ਸਾਲ 50 ਸਾਲ 100 ਸਾਲ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਪਯੋਗੀ ਲਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਵਿਭਾਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਹਨ। Expertise ਆਈ ਹੈ।

ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਦੇਖੀਏ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਮਾਰਕਿਟ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਟੂਰਿਸਟਾਂ ਦਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਧਣਾ ਹੀ ਵਧਣਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਜੋ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੇ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪੁਲਿਸ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਅਲੱਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ languages ਵੀ ਸਿਖਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ behaviour ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੇਂਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੇ ਟੂਰਿਸਟਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਈ ਇਹ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਹ Polic Enforcement ਜੋ Institutes ਹਨ ਉਸ ਨਾਲ ਵੀ ਵੱਡੀ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸੰਕਲਨ ਕਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਦੇ ਨਾ ਕਦੇ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੁਵਿਧਾ ਦੀ expertise ਨੂੰ ਡਿਵੈਲਪ ਕਰਨਾ ਹੀ ਪਵੇਗਾ। ਤਾਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੇ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਆਦਮੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੂੰਜੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਫਰਕ ਹੈ। ਟੂਰਿਸਟ ਤੁਰੰਤ ਤੁਹਾਡ ਐਂਬੇਸਡਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਛੀ ਚੀਜ ਵੀ ਉਹੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ, ਬੁਰੀ ਚੀਜ ਵੀ ਉਹੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੂੰਜੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਜੋ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਲਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਗਰ ਗਲਤ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ।

ਲੇਕਿਨ ਟੂਰਿਸਟ ਤਾਂ ਦੋ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖਬਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਰੇ ਯਾਰ ਭਾਈ ਇੱਥੇ ਤਾਂ ਇਹ ਹਾਲ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਡਲ ਕਲਾਸ ਦਾ ਬਲਕ ਇਤਨਾ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤ ਬਦਲਾਵ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨਵੀਂ ਸਮੱਸਿਆ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਐਡਵਾਂਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੋਚਾਂਗੇ, alternate ਨਹੀਂ ਸੋਚਾਂਗੇ ਤਾਂ ਉਥੇ ਹੀ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੇ ਸਾਡੇ ਸੈਂਟਰਸ ਤਾਂ ਕੋਈ ਬਦਲਣ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਕਹੀਏ ਕਿ ਭਾਈ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਿਮਲਾ ਨਹੀਂ ਉੱਥੇ ਜਾਓ ਤਾਂ ਇਹ ਤਾਂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਸ਼ਿਮਲਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਾਣਾ ਹੈ ਸ਼ਿਮਲਾ ਹੀ ਜਾਵੇਗਾ। ਨੈਨੀਤਾਲ ਜਾਣਾ ਹੈ ਉਹ ਨੈਨੀਤਾਲ ਹੀ ਜਾਵੇਗਾ, ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਜਾਣਾ ਹੈ ਉਹ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਹੀ ਜਾਵੇਗਾ, ਗੁਲਮਰਗ ਜਾਣਾ ਹੈ ਉਹ ਗੁਲਮਰਗ ਹੀ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਕਸਿਤ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕਰਕੇ ਪੁੱਛਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੈਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕੁਝ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ senior citizen ਦੇ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਹੁਣ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਕਰਵਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮ ਲਏ ਹਨ। ਅਤੇ ਉਹ Senior Citizens ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ ਠੀਕ ਹੋ ਨਾ, ਕਿਤੇ ਬਾਹਰ ਤਾਂ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਨਾ, ਘਰ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਨਾ, ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਜੋ confidence ਵਧਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਤਾਕਤ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਚੀਜ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਜਿਤਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, professional way ਵਿੱਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੀਵੰਤਤਾ ਹੋਵੇ, ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਹੋਵੇ, ਤੁਸੀਂ ਦੇਖੋ ਸਮਾਜ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਫੋਨ ਤੁਹਾਡਾ ਸਪਤਾਹ ਵਿੱਚ ਅਗਰ ਕਿਸੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਿਟੀਜਨ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਮਹੀਨੇ ਭਰ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਈ ਪੁਲਿਸ ਥਾਣੇ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਫੋਨ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਰ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪੁੱਛ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਮੇਰੀ ਕੋਈ ਦਿੱਕਤ ਹੈ ਨਹੀਂ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਜੋ perception ਦੀ ਲੜਾਈ ਹੈ ਨਾ, ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰੇ perception ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕੰਮ ਦੀ ਤਰਫ ਬਹੁਤ ਸਜਗ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਜੀ, Technological Intelligence ਇਸ ਦੀ ਆਪਣੀ ਹੀ ਇੱਕ ਤਾਕਤ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਹੈ ਲੇਕਿਨ ਅਸੀਂ Human Intelligence ਨੂੰ ਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਉਸ ਵਿਧਾ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਨੇ ਅੱਜ ਤੋਂ ਸੌ ਸਾਲ, ਕਿਤਨੀ ਹੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਬਦਲ ਜਾਵੇ, 100 ਸਾਲ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਉਸ institute ਨੂੰ ਜਿਤਨਾ ਤਾਕਤਵਰ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਬਣਾਓ। ਉਸ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਜੋ ਨਜ਼ਰਾਂ ਹਨ ਉਹ ਉਸ ਦੀ ਜੋ ਬਾਤਚੀਤ ਵਿੱਚੋਂ ਜੋ ਪਕੜ ਕੇ ਲੈ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਅਗਰ ਦੋਵਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਹੈ ਫਿਰ ਤੋਂ ਆਪ ਚੀਜਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਈ ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਦਸ ਦਿਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਿਖਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਚਲੋ ਅਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ, ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤੁਰੰਤ ਪਤਾ ਚਲੇਗਾ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ, ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਾਡੀਆਂ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਚੁਸਤ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਜੋ 50 ਬਾਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸੋਚਣ ਦੇ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰੇਗੀ।

ਸਾਥੀਓ,

 ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੱਲ ਵੀ ਸਮਝਨੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੈਸ਼ਵਿਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਜਿਤਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਤਨੀ ਹੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵੀ ਵਧਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਉਪੇਕਸ਼ਾ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਉਸ ਦਾ ਜਰਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉੜਾਉਣ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਹੋ। ਤਾਂ ਫਿਰ ਥੋੜਾ competition ਦਾ ਭਾਵ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮੁਕਾਬਲਾ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਦੁਸ਼ਮਨੀ ਦਾ ਰੂਪ ਲੈ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਤਾਕਤਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਜੋ ਨਹੀਂ ਚਾਉਣਗੀਆਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਕੁਝ ਸਮਰੱਥਾਵਾਨ ਬਣਨ। ਫਲਾਣੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ expertise ਹੈ ਉਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨਾ ਘੁਸੇ। ਫਲਾਣੀ ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਪੌਤੀ ਹੈ, ਅਗਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਚਲਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮਾਰਕਿਟ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲੇਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਬਜ਼ਾਰ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਖੁਦ ਬਣਾਉਣ ਲਗ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਫਿਰ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਮਾਲ ਕਿੱਥੇ ਜਾਵੇਗਾ। ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੁਸ਼ਮਨੀ ਦਾ ਰੂਪ ਲੈਂਦੇ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਸਾਡੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ challenges ਨੂੰ ਸਾਨੂੰ ਸਮਝਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਹਿਜ ਹੈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਕੋਈ ਸਾਡਾ ਬੁਰਾ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਹੈ ਤੁਹਾਡੇ ਇੱਥੇ ਵੀ ਦੋ ਅਫਸਰ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਂ ਯਾਰ ਅੱਗੇ ਚਲ ਕੇ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਰਹਿ ਜਾਵਾਂਗਾ।  

ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫਿਰ 10 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਤੂ-ਤੂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੈਸਾ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਭਈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਥੋੜਾ ਦੂਰ ਦਾ ਸੋਚ ਕੇ ਸਾਡੇ ਸਮਰੱਥ ਨੂੰ protected environment, proper massaging ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬਾਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ Law & Order ਅਤੇ ਅੱਜ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਤਾਂ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣਾ ਹੀ ਪਵੇਗਾ, ਨਵੇਂ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਜੋ ਤਾਕਤਾਂ ਖੜੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਰ ਚੀਜ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਧਾਰਣ ਨਾਗਰਿਕੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਲਈ, Law abiding cities ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਐਸੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕਠੋਰ ਤੋਂ ਕਠੋਰ ਬਰਤਾਵ ਹੀ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਉਦਾਰਤਾ ਨਹੀਂ ਚਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਆਖਿਰਕਾਰ ਜੋ Law abiding citizen ਹਨ, ਜੋ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਜਾਵੇਗਾ ਭਾਈ। ਸਾਡਾ ਕੰਮ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ 99 ਪਰਸੈਂਟ ਸਿਟੀਜਨ ਉਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੀ, 1 ਪਰਸੈਂਟ ਦੀ ਹੀ ਪ੍ਰੋਬਲਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ 99 ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਲਵਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ 1 ਪਰਸੈਂਟ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਜਰਾ ਵੀ ਉਦਾਰਤਾ ਵਰਤਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

 ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਸਾਨੂੰ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਤਨੇ ਮਾਤਰ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਂਕਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ Fake News, ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਵ ਖੜਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਇੱਕ ਆਰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਅਫਵਾਹ ਫੈਲ ਗਈ, fake news ਚਲ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਚਲਦੇ ਕੀ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨ ਝੇਲਣਾ ਪਿਆ ਸੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ। 6-8 ਘੰਟੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਪਤਾ ਚਲਿਆ ਤਾਂ ਸਭ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਗਏ, ਲੇਕਿਨ ਤਦ ਤੱਕ ਤਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਬਹੁਤ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਨੂੰ ਐਜੁਕੇਟ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ  ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਫਾਰਵਰਡ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 10 ਬਾਰ ਸੋਚੋ ਭਈ। ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਚਾ ਵੇਰੀਫਾਈ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ-ਦੋ-ਦਸ ਜਗ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਆ ਕੇ ਚੱਕਰ ਲਗਾਓਗੇ ਤਾਂ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਵਰਜਨ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਐਜੁਕੇਟ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਐਸੀ Fake World ਤੋਂ Driven Society, ਉਸੇ ਤੋਂ ਡਰੀ ਹੋਈ ਸੋਸਾਇਟੀ, ਉਸੇ ਤੋਂ ਡ੍ਰਾਈਵ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸੋਸਾਇਟੀ ਇਸ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਸ਼ਕਤੀ ਸਾਨੂੰ ਖੜੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਟੈਕਨੋਲੋਜਿਕਲ ਸ਼ਕਤੀ ਖੜੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਿਵਿਲ ਡਿਫੈਂਸ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹਾਲੇ ਅਮਿਤ ਭਾਈ ਬਤਾ ਰਹੇ ਸਨ ਭਈ, ਕੁਝ ਚੀਜ ਹੈ ਜਿਸ ‘ਤੇ ਸਾਡਾ ਧਿਆਨ ਹਾਲੇ ਹਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਿਤ ਭਾਈ ਨੇ ਸਹੀ ਚੀਜਾਂ ਨੂੰ ਪਕੜਿਆ ਹੈ। ਆਪ ਲੋਕ ਵੀ ਇਹ ਜੋ ਅਨੇਕ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਚਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਚੀਜਾਂ ਹਨ, ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਉਪਯੋਗ ਹੈ ਸਕੂਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਸੀਂ ਸਿਵਿਲ ਡਿਫੈਂਸ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾ ਹੋਵੇ, ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਹੈਲਥ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ੇ ਹੋਣ, ਜੋ ਚੀਜਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਸੀਂ ਲੋਕ। Fire fighting ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਰਦੇ ਸਨ।  ਇਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸਹਿਜ ਸੁਭਾਅ ਬਣਾਉਣ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਹਰ ਨਗਰ ਪਾਲਿਕਾ, ਮਹਾਨਗਰ ਪਾਲਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਪਤਾਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਕਿਸੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ Fire Fighting ਦੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਲੋਕ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਜਾ ਕੇ ਡ੍ਰਿਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਸਕੂਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੇਖਣਗੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵੀ ਐਜੁਕੇਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਸਿਸਟਮ ਹੈ ਉਹ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡ੍ਰੀਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਹੁੰਦੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਗਲੇ ਹਫਤੇ ਦੂਸਰੇ ਸਕੂਲ, ਫਿਰ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਦਾ ਦਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਰ ਬਾਰੀ ਆਵੇਗੀ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਤਾਂ। ਲੇਕਿਨ ਹਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਪਤਾ ਚਲੇਗਾ ਉਹ ਸਿਵਿਲ ਡਿਫੈਂਸ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, Fire Fighting ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਰੀ ਡ੍ਰਿਲ ਨਾਗਰਿਕ ਨੂੰ ਕਰਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਮਿਲੇਗੀ ਜੀ। ਇਹ ਸਹਿਜ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਬੀਤੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਤੰਕ ਦੇ ਗ੍ਰਾਉਂਡ ਨੈਟਵਰਕ ਨੂੰ ਧਵਸਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਯਤਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕਿਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਸਫਲਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿਲੀ ਹੋਵੇ, ਕਿਤੇ ਦੇਰ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹੋਵੇ, ਲੇਕਿਨ ਹਰ ਇੱਕ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਅੱਜ ਸਮਝਣਾ ਪਵੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ handle ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੀ। ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਕਸਲਵਾਦ ਦੇ ਹਰ ਫਾਰਮ ਨੂੰ ਸਾਨੂੰ ਹਰਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ ਜੀ। ਬੰਦੁਕ ਵਾਲਾ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਲਮ ਵਾਲਾ ਵੀ ਨਕਸਲਵਾਦ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਦਾ ਕਾਟ ਕੱਢਣਾ ਪਵੇਗਾ ਜੀ। ਸਾਡੀ ਯੁਵਾ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਭ੍ਰਮਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਅਜਿਹੀ ਬਚਕਾਨਾ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਚਲ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ਲੋਕ ਅਤੇ ਇਤਨਾ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੰਭਾਲ ਨਹੀਂ ਪਾਵੇਗਾ ਜੀ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਜਿਵੇਂ ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਜਿਲ੍ਹਿਆਂ ‘ਤੇ ਫੋਕਸ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਆਪਣਾ Intellectual ਦਾਇਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਯਤਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕ੍ਰਤ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਦਵੇਸ਼ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇਮੋਸ਼ਨਲ ਚੀਜਾਂ ਨੂੰ out of proportion ਉਛਾਲ ਕੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਅਨੇਕ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖਾਈ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਬਿਖਰਾਵ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਅਖੰਡਤਾ ਸਰਦਾਰ ਵਲੱਭ ਭਾਈ ਪਟੇਲ ਸਾਡੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਹੋਵੇ, ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਚੀਜਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਲਣ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਹੈ ਜੀ। ਲੇਕਿਨ ਬੁਧੀਪੂਰਵਕ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਸਾਡੇ Fight forces ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀ expertise ਤਿਆਰ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਕਿਸੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਘਟਨਾ ਘਟੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਟੌਪ ਐਕਸਪਰਟ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਸਟਡੀ ਦੇ ਲਈ ਭੇਜਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਜਾਓ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਉੱਥੇ ਰਹਿ ਕੇ ਆਓ, ਉੱਥੇ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਹੈਂਡਲ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਮਾਮਲਾ ਕਿਵੇਂ ਪਨਪਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਸਿੱਖਦੇ ਹਾਂ। ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਜੋ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚਤੁਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚੇਹਰਾ ਮੋਹਰਾ ਇਤਨਾ ਵੱਡਾ ਸਾਤਵਿਕ ਦਿਖਦਾ ਹੈ। ਇਤਨਾ ਵੱਡਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੋਲਦੇ ਹਨ ਰੁਝਾਨ ਕੁਝ ਹੋਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਦਾ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਇਹ ਸਮਝਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਸਾਡੇ ਸਕਿਊਰਿਟੀ ਸਮਰੱਥ ਵਿੱਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜੀ। ਸਾਨੂੰ ਸਥਾਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਲਈ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

 ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨੌਰਥ ਈਸਟ ਹੋਵੇ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ gain ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। Destructive ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦਾ ਮਨ ਕਰਨ ਲਗਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਸਾਡਾ ਵਿਕਾਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, Infrastructure ਦਿਖਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਪੇਕਸ਼ਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਂ ਉਹ ਵੀ ਹੁਣ ਸ਼ਸਤਰਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਨਾਲ ਚਲਣ ਦੇ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਬੌਰਡਰ ਅਤੇ ਕੋਸਟਰ ਏਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਵੱਲ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਾਇਬ੍ਰੈਂਟ ਵਿਲੇਜ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਗਈ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ‘ਤੇ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਟੌਪ ਅਫਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੌਰਡਰ ਵਿਲੇਜ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟ ਸਟੇ ਕਰਕੇ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਆਗ੍ਰਹ ਕਰੋ ਮੈਂ ਤਾਂ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਹਾਂਗਾ ਕਿ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਜਾਂ ਸੱਤ ਬੌਰਡਰ ਵਿਲੇਜ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਬਿਤਾ ਕੇ ਆਓ। ਚਾਹੇ ਉਹ ਕਿਸੇ ਸਟੇਟ ਦਾ ਬੌਰਡਰ ਵਿਲੇਜ ਹੋਵੇ, ਚਾਹੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਬੌਰਡਰ ਵਿਲੇਜ ਹੋਵੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬਾਰੀਕੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਚਲੇਗਾ।

ਸਾਥੀਓ,

ਹਥਿਆਰ ਡ੍ਰਗ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਜੋ ਸਤਕਰੀਆਂ ਚਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਡ੍ਰੋਨ ਉਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਸਕੰਟ ਘੁਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੇ ਬੌਰਡਰ ਅਤੇ ਕੋਸਟਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਸੰਕਲਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਕਹਾਂਗੇ ਭਈ ਨਹੀਂ ਇਹ ਕਰੇਗੀ, ਕੋਸਟਗਾਰਡ ਇਹ ਕਰੇਗਾ ਇਤਨੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਬਣੇਗੀ ਨਹੀਂ ਇੱਥੇ, ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੰਕਲਨ ਬਹੁਤ ਅੱਛੇ ਤੋਂ ਵਧਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਅਗਰ ਅਸੀਂ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਿਪੇਖ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣਗੇ ਤਾਂ ਹਰ ਚੁਣੌਤੀ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੌਣੀ ਸਿੱਧ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਤੇ ਚੀਜਾਂ ਨੂੰ ਹੈਂਡਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਾਡੀ ਤਾਕਤ ਵੀ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ। ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਿਵਿਰ ਵਿੱਚ ਜੋ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ actionable point ਨਿਕਲਣਗੇ। ਇੱਕ ਕਲੈਕਟਿਵ ਰੋਡਮੈਪ ਬਣੇਗਾ, ਹਰ ਰਾਜ ਨੂੰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਹ ਤੇਰਾ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਇਹ ਮੇਰਾ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਇਹ ਤੇਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ, ਇਹ ਮੇਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ, ਅਗਰ ਅਸੀਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਉਲਝੇ ਰਹਿਣਗੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦਾ ਸਮਾਜ ਵਿਰੋਧੀ ਤਾਕਤਾਂ ਜੋ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਉਹ ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਸਮਝਦਾਰੀ, ਸੰਕਲਨ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਇਹ ਸਭ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੀ। ਅਤੇ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਸਾਡੇ ਕੈਡਰਸ ਦੀ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਅਸੀਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕਰਾਂਗੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਜੋ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਵੈਸਾ ਪਰਿਣਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ, ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਜੋ ਅਵਸਰ ਆਇਆ ਹੈ, ਉਸ ਅਵਸਰ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਯੂਨੀਫਾਰਮ ਫੋਰਸੇਸ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜੀ। ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਯੂਨੀਫਾਰਮ ਫੋਰਸੇਸ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਜਿਤਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾਕਤਵਰ ਬਣਾਵਾਂਗੇ, ਜਿਤਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਹੁਤ ਵਿਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਬਣਾਵਾਂਗੇ, ਜਿਤਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਬਣਾਵਾਂਗੇ, ਬਹੁਤ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ।

ਕੁਝ ਸੁਝਾਅ ਮੈਂ ਡੀਜੀਪੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਹੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਤਾਕੀਦ ਕਰਾਂਗਾ ਕਿ ਡੀਜੀਪੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅੱਛੀ Institutional ਦੇ ਰੂਪਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਖੁਲ੍ਹ ਕੇ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ political element ਜ਼ੀਰੋ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਜੋ ਗੱਲਾਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਕੱਤਰ ਜੋ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਆਈਏਐੱਸ ਕੈਡਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਜੋ political field ਦੇ ਲੋਕ ਜੋ ਚੁਣ ਕੇ ਆ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਡੀਜੀਪੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਜੋ ਗੱਲਾਂ ਹੋਈਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ briefing ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਵਿੱਚ actionalble point ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਤੁਰੰਤ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਦ ਜਾ ਕੇ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਡੀਜੀਪੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਤੋਂ ਤਾਂ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਸਾਡੇ ਸਾਹਬ ਹੋ ਕੇ ਆ ਗਏ ਹਨ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਸੁਝਾਆ ਆਇਆ ਸੀ ਕਿ ਭਈ ਸਾਡੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਲਈ ਰਹਿਣ ਦੇ ਘਰ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਇੱਕ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਪੁਲਿਸ ਥਾਣੇ ਹਨ ਜਾਂ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ। ਆਪ ਜਰਾ ਸੋਚੋ ਕਿ ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ multistorey ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕੀ? ਹੇਠਾਂ ਥਾਣਾ ਚਲਦਾ ਰਹੇਗਾ, ਲੇਕਿਨ ਅਗਰ ਉੱਪਰ-ਉੱਪਰ 20 ਮੰਜਿਲਾ ਮਕਾਨ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕੁਆਰਟ ਬਣਾ ਦਿੱਤੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਲਈ ਤਾਂ ਉਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਜਿਤਨੇ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਘਰ ਉੱਥੇ ਹੀ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਖਾਲ੍ਹੀ ਕਰਕੇ ਚਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਆਵੇਗਾ ਉਸ ਨੂੰ ਉਹੀ ਮਕਾਨ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਤਾਂ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਅੱਜ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਾਰ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਘਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।

ਉਸ ਨੂੰ ਆਉਣ-ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਦੋ-ਦੋ ਘੰਟੇ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਸ ਰਾਜ ਤੋਂ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਜਾਰ ਉਸ ਨੂੰ highrise ਦੇ ਲਈ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉੱਪਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਦੇ ਲਈ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਔਰਗੇਨਾਈਜ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਚੀਜਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੇ ਲਈ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਔਰਗਨਾਈਜ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਯਾਨੀ stand alone ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਪੁਲਿਸ ਥਾਣਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਧੁਨਿਕ ਪੁਲਿਸ ਥਾਣਾ ਵੀ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸੇ ਦੇ ਉੱਪਰ 20-25 ਮੰਜਿਲਾ ਮਕਾਨ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਲਈ ਘਰਾਂ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।

ਅਤੇ ਮੈਂ ਜ਼ਰੂਰ ਮੰਨਦਾ ਹਾਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ 25-50 ਥਾਣੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਕੁਆਰਟਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਲਈ, ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਹੁਣ ਜਿਵੇਂ ਅਮਿਤ ਭਾਈ ਦੱਸ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਭਈ ਬਜਟ ਜੋ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਉਪਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਤਨੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਖਰਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਤਾਕੀਦ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਕੰਮ ਦੇ ਲਈ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਸ ਬਜਟ ਨੂੰ ਉਸ ਕੰਮ ਦੇ ਲਈ ਉਪਯੋਗ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਕਰੋ, ਪੈਸੇ ਖਰਚ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾ ਰਹੇ ਅਸੀਂ ਲੋਕ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਵਧਾਉਣੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜੀ, ਸਾਡਾ ਸਮਰੱਥ ਵਧਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਨਿਰਣੈ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਤਦ ਜਾ ਕੇ ਇਸ ਧਨ ਦਾ ਸਹੀ ਉਪਯੋਗ ਸਮੇਂ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਕਰ ਪਾਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਸਮੇਂ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਧਨ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵੇਸਟੇਜ ਤਾਂ ਬਚਦਾ ਹੀ ਬਚਦਾ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਲਾਭ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਮੈਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਤੁਹਾਡਾ ਧਿਆਨ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਜੋ ਅਸੀਂ ਸਕ੍ਰੈਪਿੰਗ ਪੌਲਿਸੀ ਲਿਆਏ ਹਨ, ਉਸ ਦੀ ਸਟਡੀ ਕਰੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਜਿਤਨੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵ੍ਹੀਕਲ ਹਨ। ਇੱਕ ਬਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਕ੍ਰੈਪ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਅੱਗੇ ਵਧੋ। ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਕੋਲ ਵ੍ਹੀਕਲ ਪੁਰਾਣਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੀ efficiency ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੋ ਫਾਇਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਜੋ ਸਕ੍ਰੈਪਿੰਗ ਦੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ assurance ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਭਈ ਫਾਲਣੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ 2 ਹਜ਼ਾਰ ਵ੍ਹੀਕਲਸ ਸਕ੍ਰੈਪਿੰਗ ਦੇ ਲਈ already ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ identify ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਚਲੋ ਮੈਂ ਇੱਕ ਯੂਨਿਟ ਲਗਾ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਰਿਸਾਈਕਲ ਦਾ circular economy ਦਾ ਕੰਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਅਗਰ 2 ਹਜ਼ਾਰ ਵ੍ਹੀਕਲ ਉੱਥੇ ਜੋ ਨਵੇਂ ਵ੍ਹੀਕਲ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਆ ਜਾਣਗੀਆਂ ਕਿ ਭਈ ਅਗਰ ਤੁਸੀਂ 2 ਹਜ਼ਾਰ ਵ੍ਹੀਕਲ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਰੇਟ ਇਤਨਾ ਘੱਟ ਕਰਾਂਗੇ, ਅਸੀਂ ਕੁਆਲਿਟੀ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜੋ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਰਕੇ ਦੇਵਾਂਗੇ, ਇਤਨਾ ਵਧੀਆਂ ਪੈਕੇਜ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੀ।

ਸਾਰੀ ਸਾਡੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਕੋਲ ਆਧੁਨਿਕ ਤੋਂ ਆਧੁਨਿਕ ਵ੍ਹੀਕਲ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਸੀ ਉਸ ‘ਤੇ ਸੋਚੀਏ ਅਤੇ ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮਿਨਿਸਟਰ ਖੁਦ ਬੁਲਾਵੇ ਅਜਿਹੇ ਜੋ ਸਕ੍ਰੈਪਿੰਗ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ। ਅਤੇ ਕਹਿਣ ਅਸੀਂ ਚਲੋ ਜ਼ਮੀਨ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ, ਤੁਸੀਂ ਸਕ੍ਰੈਪਿੰਗ ਦੇ ਲਈ recycle ਦੇ Unit ਲਗਾ ਦਵੋ। ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਵ੍ਹੀਕਲ ਦੇ ਦੇਵਾਂਗੇ ਤੁਹਾਨੂੰ। ਅਸੀਂ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਲਈ ਨਵੇਂ ਵ੍ਹੀਕਲ ਲੇਵਾਂਗੇ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜੀ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਯੂਨਿਟ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸਾਰੇ ਕੂੜਾ-ਕਚਰਾ ਕੱਢ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਤਾਂ ਸਾਡੇ environment efficiency ਸਭ ‘ਤੇ ਫਰਕ ਆਵੇਗਾ। ਤਾਂ ਅਜਿਹੀ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਅਗਰ ਆਪ ਕੁਝ ਫੈਸਲਾ ਕਰਕੇ ਨਿਕਲਣਗੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨਗੇ, ਤੁਸੀਂ ਦੇਖੋ ਆਪ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇਵਾਂਗੇ, ਆਪ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਭਾਗੀਦਾਰ ਬਣ ਜਾਓਗੇ। ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪੂਰਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਆਪ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਤਨੀ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦਾ ਆ ਕੇ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣਾ ਸਚਮੁਚ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਜਦ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਮਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਉੱਥੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ।

ਲੇਕਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕੁਝ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦਾ ਇਤਨਾ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਆ ਪਾਇਆ। ਲੇਕਿਨ ਜਦ ਇਤਨੇ ਸਾਰੇ ਮਾਨਯੋਗ ਮੁੱਖ ਮਤੰਰੀ ਜੀ ਆਉਂਦੇ ਹੋਣ ਤਾਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਮਨ ਕਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਰਾ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠਾਂ, ਮੈਂ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਚਾਹ-ਪਾਣ ਕਰਦੇ ਕਰਦੇ ਬਹੁਤ ਗੱਲਾਂ ਕਰਾਂ, ਲੇਕਿਨ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਇਆ ਇਸ ਬਾਰ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਵਿਸ਼ਾ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਚਰਚਾ ਕਰਾਂਗਾ, ਮੇਰੇ ਤੱਕ ਜ਼ਰੂਰ ਪਹੁੰਚੇਗਾ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਜੋ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ, ਸਾਰੇ ਗ੍ਰਹਿਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਲਵਾਉਂਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਆਸ਼ਾ ਅਪੇਕਸ਼ਾ ‘ਤੇ ਖਰਾ ਉਤਰਣ ਦੇ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਉਤਨਾ ਹੀ ਪ੍ਰਯਤਨ ਕਰੇਗੀ। ਮੇਰਾ ਆਪ ਸਭ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ, ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ।

***

ਡੀਐੱਸ/ਐੱਸਟੀ/ਡੀਕੇ