মন্ত্ৰী পৰিষদৰ মোৰ সহযোগী শ্ৰী ৰাজনাথ সিং জী, শ্ৰী অজয় ভট্ট জী, নৌসেনাৰ মুৰব্বী, নৌসেনাৰ উপ-মুৰব্বী, প্ৰতিৰক্ষা সচিব, এছআইডিএমৰ সভাপতি, উদ্যোগ আৰু শিক্ষানুষ্ঠানৰ সৈতে জড়িত সকলো সতীৰ্থ, অন্যান্য বিশিষ্ট ব্যক্তিসকল, ভাই-ভনীসকল!

ভাৰতীৰ সেনাবাহিনীত আত্মনিৰ্ভৰতাৰ লক্ষ্য একবিংশ শতিকাৰ ভাৰতৰ বাবে এক বহুত অত্যাৱশ্যকীয় দিশ৷ আত্মনিৰ্ভৰ নৌ সেৱাৰ বাবে প্ৰথম স্বাৱলম্বন আলোচনা-চক্ৰ আয়োজন কৰা প্ৰকৃতাৰ্থত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা আৰু এটা উল্লেখযোগ্য পদক্ষেপ আৰু সেইবাবে আপোনালোক সকলোকে বহুত বহুত অভিনন্দন জ্ঞাপন কৰিছো, সকলোকে বহুত বহুত শুভাকামনা জনাইছো৷

বন্ধুসকল,

সামৰিক প্ৰস্তুতিত, বিশেষকৈ নৌসেনাত যৌথ অনুশীলনে এক মুখ্য ভূমিকা পালন কৰে। এই আলোচনা চক্ৰখনিও এক প্ৰকাৰৰ যৌথ অনুশীলন৷ আত্মনিৰ্ভৰশীলতা, নৌসেনা, উদ্যোগ, এমএছএমই, একাডেমী অৰ্থাৎ বিশ্বৰ মানুহ আৰু চৰকাৰৰ প্ৰতিনিধিৰ বাবে এই যুটীয়া অনুশীলনত আজি প্ৰতিজন অংশীদাৰে এক লক্ষ্যৰ বাবে একেলগে চিন্তা কৰি আছে। যৌথ অনুশীলনৰ লক্ষ্য হ’ল সকলো অংশগ্ৰহণকাৰীয়ে সৰ্বাধিক প্ৰচাৰ লাভ কৰা, ইজনে সিজনৰ প্ৰতি বুজাবুজি বৃদ্ধি কৰা, উত্তম পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰিব পৰা যায়। এনে অৱস্থাত এই যৌথ অনুশীলনৰ লক্ষ্য অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। আমি সকলোৱে মিলি অহা বছৰৰ ১৫ আগষ্টৰ ভিতৰত নৌসেনাৰ বাবে ৭৫টা থলুৱা প্ৰযুক্তি নিৰ্মাণ কৰিম, এই সংকল্প সঁচাকৈয়ে এক মহান শক্তি আৰু য’ত আপোনালোকৰ প্ৰচেষ্টা, আপোনাৰ অভিজ্ঞতা, আপোনাৰ জ্ঞানে নিশ্চিতভাৱে বাস্তৱত ৰূপায়ণ কৰিব। আজি যিসময়ত ভাৰতে স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ উদযাপন কৰিছে, অমৃত মহোৎসৱ উদযাপন কৰিছে, সেই লক্ষ্যত উপনীত হোৱাটোয়ে আমাৰ আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ লক্ষ্যক আৰু অধিক গতি প্ৰদান কৰিব। সেইদৰে, মই এইটোও ক’ও যে ৭৫টা থলুৱা প্ৰযুক্তিৰ সৃষ্টি কৰাটো এক প্ৰকাৰ প্ৰথম পদক্ষেপ। আমি তেওঁলোকৰ সংখ্যা নিৰন্তৰভাৱে বৃদ্ধি কৰিবলৈ কাম কৰিব লাগিব। আপোনালোকৰ লক্ষ্য এনে হোৱা উচিত যে ভাৰতে যেতিয়া স্বাধীনতাৰ ১০০ বছৰ উদযাপন কৰিব যাতে আমাৰ নৌসেনা অভূতপূৰ্ব উচ্চতাত থাকে৷

বন্ধুসকল,

আমাৰ সাগৰ, আমাৰ উপকূলীয় সীমান্ত, আমাৰ অৰ্থনৈতিক আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ মহান ৰক্ষক আৰু সেইবাবে ভাৰতীয় নৌসেনাৰ ভূমিকা ক্ৰমান্বয়ে বাঢ়ি গৈ আছে। সেয়ে নৌসেনাৰ লগতে দেশৰ ক্ৰমৱৰ্ধমান প্ৰয়োজনীয়তাৰ বাবে নৌসেনাই আত্মনিৰ্ভৰশীল হোৱাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। মই মোৰ বিশ্বাস এই আলোচনা চক্ৰ আৰু ইয়াৰ পৰা উৎপন্ন হোৱা অমৃতে আমাৰ শক্তিক আত্মনিৰ্ভৰশীল কৰি তোলাত বহুখিনি সহায় কৰিব৷

বন্ধুসকল,

আজি আমি যিসময়ত প্ৰতিৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত আত্মনিৰ্ভৰশীল ভৱিষ্যতৰ বিষয়ে আলোচনা কৰি আছো, সেই সময়ত বিগত দশকবোৰত সংঘটিত ঘটনাৰ পৰা আমি শিক্ষা গ্ৰহণ কৰি থকাটোও প্ৰয়োজনীয়। ইয়াৰ দ্বাৰা আমি ভৱিষ্যতৰ পথ প্ৰশস্ত কৰিব পাৰিম। আজি আমি যেতিয়া পিছলৈ ঘূৰি চাওঁ তেতিয়া আমি আমাৰ চহকী সামুদ্ৰিক ঐতিহ্য প্ৰত্যক্ষ কৰো৷ ভাৰতৰ চহকী বাণিজ্যিক পথ এই উত্তৰাধিকাৰৰ অংশ হৈ আহিছে। আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে সাগৰত আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল কাৰণ তেওঁলোকৰ বতাহৰ দিশৰ বিষয়ে, মহাকাশ বিজ্ঞানৰ বিষয়ে বহুত ভাল জ্ঞান আছিল। কোনটো ঋতুত বতাহৰ দিশ কি হ’ব, বতাহৰ দিশৰ লগত গতি কৰি আমি কেনেকৈ সুস্থিৰ হৈ থাকিব পাৰো সেই বিষয়ে জ্ঞান আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলৰ এক বৃহৎ শক্তি আছিল। এই কথাও দেশৰ অতি কমসংখ্যক লোকেহে জানে যে ভাৰতৰ প্ৰতিৰক্ষা খণ্ড স্বাধীনতাৰ পূৰ্বেও অতি শক্তিশালী আছিল। স্বাধীনতাৰ সময়ত দেশত ১৮টা অস্ত্ৰশস্ত্ৰ কাৰখানা আছিল, য’ত আমাৰ দেশত আৰ্টিলাৰী বন্দুককে ধৰি বহু ধৰণৰ সামৰিক সঁজুলি নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। আমি দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত প্ৰতিৰক্ষা সঁজুলিৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ যোগানকাৰী আছিলো৷ আমাৰ হাউইটজাৰ, ঈশাপুৰ ৰাইফল ফেক্টৰীত নিৰ্মিত মেচিনগানবোৰ সেই সময়ত শ্ৰেষ্ঠ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। আমি আগতে বহুত ৰপ্তানি কৰিছিলো। কিন্তু তাৰ পিছত কি হ’ল যে এটা সময়ত আমি এই ক্ষেত্ৰত বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ আমদানিকাৰক হৈ পৰিলো? আৰু অলপ চালে দেখা যায় যে প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধই এইবোৰ ব্যাপক ৰূপত ধ্বংস কৰিছিল। বিশ্বৰ বৃহৎ দেশবোৰ বহু ধৰণৰ সংকটৰ মাজত আৱদ্ধ হৈ পৰিছিল যদিও সেই সংকটক এক দুৰ্যোগৰ সুযোগলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। আৰু তেওঁ যুদ্ধৰ পৰা ওলাই অহাৰ পথটো অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত আৰু বিশ্বৰ ডাঙৰ বজাৰখন দখল কৰাৰ দিশত বিচাৰি পাইছিল আৰু নিজেই প্ৰতিৰক্ষাৰ জগতখনৰ এক বৃহত্তম নিৰ্মাতা আৰু অতি ডাঙৰ যোগানকাৰী হৈ পৰিছিল, অৰ্থাৎ ই ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল যুদ্ধত কিন্তু তাৰ পৰা দেশখনে এই পথ গ্ৰহণ কৰিলে। আমিও ক’ৰোনাৰ সময়ছোৱাত ইমান ডাঙৰ সংকটৰ সন্মুখীন হৈছিলো, আমি অতি নিম্ন স্তৰত আছিলো, আমাৰ হাতত সকলো ব্যৱস্থা নাছিল, আমাৰ হাতত আনকি পিপিই কিটো নাছিল৷ ভেকচিনৰ কথাটো আমি কল্পনাও কৰিব পৰা নাছিলো। কিন্তু ঠিক যেনেকৈ প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধ, দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ পৰা, বিশ্বৰ সেই দেশবোৰে এক অতি বৃহৎ অস্ত্ৰশক্তি হোৱাৰ দিশত বাট বিচাৰি পাইছে, ভাৰতেও এই ক’ৰোনা যুগত একে বুদ্ধিমত্তাৰে বৈজ্ঞানিক ভিত্তিত ভেকচিন বিচাৰি উলিয়ালে, বাকী সঁজুলিবোৰ, সকলো আগতে কেতিয়াও হোৱা নাই, সকলো কাম দেশখনে কৰি পেলাইছে। মই এটা উদাহৰণ দিছো কাৰণ আমাৰ শক্তি আছে, আমাৰ প্ৰতিভা নাই, সেয়া তেনেকুৱা নহয়, আৰু এইটোও বুদ্ধিমানৰ কাম বা এনে নহয় যে পৃথিৱীত দহজন মানুহৰ যি ধৰণৰ সঁজুলি আছে, মই একেবোৰ সঁজুলি মোৰ ওচৰলৈ লৈ যাওক মোক খেলপথাৰত থৈ দিয়ক। হয়তো তেওঁৰ প্ৰতিভা ভাল হ’ব, যদি প্ৰশিক্ষণ ভাল হয়, তেন্তে সেই সঁজুলিটো সম্ভৱতঃ অধিক ভালদৰে ব্যৱহাৰ কৰা হ’ব। কিন্তু কিমান দিনলৈ ৰিস্ক লৈ থাকিম? মোৰ ডেকাজনে হাতত থকা সঁজুলিবোৰৰ দৰেই একেটা অস্ত্ৰ লৈ কিয় যাব? কল্পনাও নকৰাখিনি তেওঁৰ হাতত থাকিব। সেইটো বুজি পোৱাৰ আগতেই তেওঁ শেষ হৈ যাব। এই মেজাজবোৰ কেৱল সৈনিকসকলক প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবেই নহয়, এই মেজাজটোও নিৰ্ভৰ কৰে তেওঁৰ হাতত কি অস্ত্ৰ আছে তাৰ ওপৰত। আৰু সেইবাবেই আত্মনিৰ্ভৰশীল ভাৰত, ই কেৱল অৰ্থনৈতিক কাৰ্যকলাপৰ বন্ধু নহয় আৰু সেইবাবেই আমি ইয়াক সম্পূৰ্ণৰূপে সলনি কৰাটো প্ৰয়োজন।

বন্ধুসকল,

স্বাধীনতাৰ পাছত প্ৰথম ডেৰ দশকত আমি নতুন কাৰখানা বনোৱাটো বাদেই, পুৰণি কাৰখানাসমূহৰো নিজৰ ক্ষমতা হেৰুৱালে৷ ১৯৬২চনৰ যুদ্ধৰ পাছত বাধ্যত পৰি কেতবোৰ সালসলনি হ’ল আৰু নিজৰ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ কাৰখানাসমূহৰ বৃদ্ধিৰ ক্ষেত্ৰত কাম আৰম্ভ হ’ল৷ কিন্তু তৎস্বত্ত্বেও গৱেষণা, উদ্ভাৱন আৰু বিকাশৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হোৱা নাছিল। সেই সময়ত বিশ্বই নতুন প্ৰযুক্তি, নতুন উদ্ভাৱনৰ বাবে ব্যক্তিগত খণ্ডৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিছিল যদিও দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডক সীমিত চৰকাৰী সম্পদ, চৰকাৰী চিন্তাধাৰাৰ অধীনত ৰখা হৈছিল। মই গুজৰাটৰ পৰা আহিছো, আহমেদাবাদ বহুদিনৰ পৰা মোৰ কৰ্মস্থলী আছিল। এসময়ত আপুনি হয়তো ক’ব পাৰে যে গুজৰাটত আপুনি নিশ্চয় সাগৰৰ পাৰত কাম কৰিছিল, ডাঙৰ ডাঙৰ চিমনি আৰু মিলৰ উদ্যোগ আৰু ভাৰতৰ মানচেষ্টাৰত এনেকুৱা আছিল ইয়াৰ পৰিচয়, আহমেদাবাদ কাপোৰৰ পথাৰত এটা ডাঙৰ নাম আছিল। কি হৈছিল? কোনো উদ্ভাৱন, কোনো প্ৰযুক্তি উন্নীতকৰণ, কোনো প্ৰযুক্তি হস্তান্তৰ হোৱা নাছিল। এনে উচ্চস্বৰৰ চিমনিবোৰ মাটিত পৰিছে বন্ধুসকল, আমি চকুৰ সন্মুখতে দেখিছো। এঠাইত হ’লে আন ঠাইত নহ’ব, এনে নহয়। সেইবাবেই উদ্ভাৱন এটা অহৰহ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু সেয়াও যদি উদ্ভাৱনীমূলক হয়৷ বিক্ৰীযোগ্য সামগ্ৰীৰ পৰা কোনো উদ্ভাৱন হ’ব নোৱাৰে। আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে বিদেশত সুযোগ আছে, কিন্তু সেই সময়ত দেশত সুবিধাবোৰ আছিল অতি সীমিত। ফলত এসময়ত বিশ্বৰ আগশাৰীৰ সামৰিক শক্তি হিচাপে পৰিগণিত হোৱা ভাৰতীয় সেনাই ৰাইফলৰ দৰে সাধাৰণ অস্ত্ৰৰ বাবেও বিদেশী দেশৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিবলগীয়া হৈছিল। আৰু তাৰ পিছত এটা অভ্যাস হৈ পৰিল, এবাৰ মোবাইল ফোন এটা অভ্যাসত পৰিণত হ’লে, তাৰ পিছত কোনোবাই যিমানেই কওক ভাৰত বহুত ভাল, কিন্তু এৰি যাবলৈ মন গ’লে তাত ঠিকেই হ’ব। এতিয়া ই এটা অভ্যাসত পৰিণত হৈছে, সেই অভ্যাসৰ পৰা ওলাই আহিবলৈ, এক প্ৰকাৰে এটা মানসিক আলোচনা চক্ৰও কৰিব লাগিব। সকলো অসুবিধা মানসিক। যেনেকৈ আমি ড্ৰাগছৰ পৰা ড্ৰাগছৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ প্ৰশিক্ষণ দিওঁ, ঠিক সেইদৰে এই প্ৰশিক্ষণ আমাৰ মাজতো প্ৰয়োজনীয়। যদি আমাৰ নিজৰ ওপৰত আত্মবিশ্বাস থাকে, তেন্তে আমি হাতত থকা অস্ত্ৰৰ শক্তি বৃদ্ধি কৰিব পাৰো, আৰু আমাৰ অস্ত্ৰই সেই শক্তি সৃষ্টি কৰিব পাৰে বন্ধুসকল।

বন্ধুসকল,

অসুবিধাটোও আছিল যে সেই সময়ত প্ৰতিৰক্ষাৰ সৈতে জড়িত বেছিভাগ চুক্তিয়েই প্ৰশ্নৰে আগুৰি আছিল। গোটেই লবীটো হ’ল তেওঁ যদি লৈছিল, এই লবীটো ফিল্ডত নামি গ’ল, এই কাম কৰিলেই এই লবীটো আগতে নামি আহিছিল আৰু তাৰ পিছত ৰাজনীতিবিদজনক গালি-গালাজ কৰাটো আমাৰ দেশত অতি সহজ কাম হৈ পৰিছে। তাৰ পিছত দুই-চাৰি বছৰ একেটা কথাই চলি থাকিল। ফলত আধুনিক অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, সঁজুলিৰ বাবে সেনাবাহিনীয়ে দশক দশক ধৰি অপেক্ষা কৰিবলগীয়া হৈছিল।

বন্ধুসকল,

প্ৰতিৰক্ষাৰ সৈতে জড়িত প্ৰতিটো সৰু সৰু প্ৰয়োজনৰ বাবে বিদেশী দেশৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা আমাৰ দেশৰ আত্মসন্মান, আমাৰ অৰ্থনৈতিক ক্ষতিৰ লগতে কৌশলগতভাৱেও এক গুৰুতৰ ভাবুকি। ২০১৪ চনৰ পিছত আমি দেশক এই পৰিস্থিতিৰ পৰা মুক্ত কৰিবলৈ মিছন মোডত কাম আৰম্ভ কৰিছো। বিগত দশকবোৰৰ দৃষ্টিভংগীৰ পৰা শিকি আজি আমি আমাৰ সকলো প্ৰচেষ্টাৰ শক্তিৰে এক নতুন প্ৰতিৰক্ষা পৰিস্থিতিতন্ত্ৰ গঢ়ি তুলিছো। আজি প্ৰতিৰক্ষা, গৱেষণা আৰু উন্নয়নত ব্যক্তিগত খণ্ড, একাডেমী, এমএছএমই আৰু ষ্টাৰ্টআপৰ বাবে মুকলি কৰা হৈছে। আমি আমাৰ ৰাজহুৱা খণ্ডৰ প্ৰতিৰক্ষা কোম্পানীসমূহক বিভিন্ন খণ্ডত সংগঠিত কৰি নতুন শক্তি প্ৰদান কৰিছো। আজি আমি নিশ্চিত কৰিছো যে আমি কেনেকৈ আমাৰ আইআইটিৰ দৰে প্ৰধান প্ৰতিষ্ঠানসমূহক প্ৰতিৰক্ষা গৱেষণা আৰু উদ্ভাৱনৰ সৈতে সংযোগ কৰিব পাৰো৷ ইয়াত সমস্যাটো হ’ল আমাৰ কাৰিকৰী বিশ্ববিদ্যালয় বা কাৰিকৰী মহাবিদ্যালয় বা অভিযান্ত্ৰিক জগতখনত তাত পঢ়োৱা পাঠ্যক্ৰমৰ সৈতে জড়িত কোনো প্ৰতিৰক্ষা সঁজুলি নাই। বিচাৰিলে বাহিৰৰ পৰা পাব, ইয়াত পঢ়াৰ কি প্ৰয়োজন আছে। অৰ্থাৎ মাত্ৰ এটা পৰিসৰহে সলনি হৈছিল। আমি ইয়াত পৰিৱৰ্তন আনিবলৈ অহৰহ চেষ্টা কৰি আহিছো। ডিআৰডিঅ’ আৰু ইছৰ’ৰ অত্যাধুনিক পৰীক্ষণ সুবিধাৰে আমাৰ যুৱক-যুৱতী আৰু ষ্টাৰ্ট-আপসমূহক সৰ্বাধিক শক্তি প্ৰদানৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে। আমি অসুবিধাবোৰ আঁতৰাই পেলালো মিছাইল ব্যৱস্থা, ছাবমেৰিন, তেজস যুঁজাৰু বিমানৰ দৰে বিভিন্ন সঁজুলি, যিবোৰ নিজৰ লক্ষ্যৰ পিছত বহু বছৰ ধৰি চলি আছিল। মই সুখী যে দেশৰ প্ৰথমখন থলুৱাভাৱে নিৰ্মিত বিমানবাহী জাহাজখনো কাৰ্যক্ষম কৰাৰ বাবে অপেক্ষাৰ কামো অতি সোনকালে সম্পন্ন কৰিবলৈ গৈ আছে। নৌ উদ্ভাৱন আৰু খিলঞ্জীয়া সংস্থাই হওক, আইডিএক্সেই হওক বা টিডিএচিই হওক, এই সকলোবোৰে আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ এনে বিশাল সংকল্পক গতি দিবলৈ গৈ আছে।

বন্ধুসকল,

বিগত ৮ বছৰত আমি কেৱল প্ৰতিৰক্ষাৰ বাজেট বৃদ্ধি কৰাই নহয়, আমি নিশ্চিত কৰিছো যে এই বাজেট দেশখনৰ নিজেই প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদন পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ বিকাশত উপযোগী হয়। আজি প্ৰতিৰক্ষা সঁজুলি ক্ৰয়ৰ বাবে নিৰ্ধাৰিত বাজেটৰ এটা বৃহৎ অংশ ভাৰতীয় কোম্পানীসমূহৰ পৰা ক্ৰয়ৰ ক্ষেত্ৰত ব্যয় কৰা হৈছে। আৰু আমি এই কথাটো মানি লওঁ, আপোনাৰ মাজত পৰিয়ালৰ সকলো সদস্য আছে, আপুনি পৰিয়ালৰ জগতখন ভালদৰে বুজি পায় আৰু জানে। যদি আপুনি আপোনাৰ সন্তানক ঘৰত সন্মান আৰু মৰম নিদিয়ে আৰু যদি স্থানীয় মানুহে আপোনাৰ সন্তানক ভাল পায়, তেন্তে সেয়া হ’বলৈ গৈ আছে? আপুনি তেওঁক প্ৰতিদিনে অসাৰ বুলি কৈ থাকিব আৰু আপুনি বিচাৰে ওচৰ-চুবুৰীয়াই তেওঁক ভাল পাওক, কেনেকুৱা লাগিব? আমি আমাৰ অস্ত্ৰৰ উৎপাদনক সন্মান নকৰো আৰু আমি বিচাৰিম যে বিশ্বই আমাৰ অস্ত্ৰক সন্মান কৰক, তেতিয়া এইটো সম্ভৱ হ’ব নোৱাৰে, আমি নিজৰ পৰা আৰম্ভ কৰিব লাগিব। ব্ৰাহ্মোছ ইয়াৰ উদাহৰণ, যেতিয়া ভাৰতে ব্ৰাহ্মোছক গ্ৰহণ কৰিছিল, তেতিয়া বিশ্বই আজি ব্ৰাহ্মোছক আঁকোৱালি ল’বলৈ শাৰীত থিয় দিছে বন্ধুসকল। আমি প্ৰস্তুত কৰা প্ৰতিটো বস্তুৰ বাবে আমি গৌৰৱ কৰা উচিত। আৰু মই ভাৰতীয় সেনাবাহিনীক অভিনন্দন জনাও যে তেওঁলোকে তিনি শতাধিক অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, সঁজুলিৰ তালিকা বনাইছে, যিবোৰ ভাৰতত বনোৱা হ’ব আৰু আমাৰ বাহিনীয়ে ব্যৱহাৰ কৰিব, আমি সেইবোৰ বস্তু বাহিৰৰ পৰা নলওঁ। এই সিদ্ধান্তৰ বাবে তিনিওটা সেৱাৰ সকলো বন্ধু-বৰ্গলৈ অভিনন্দন জ্ঞাপন কৰিলো৷

বন্ধুসকল,

এনে প্ৰচেষ্টাৰ ফল এতিয়া পৰিলক্ষিত হৈছে। বিগত ৪-৫ বছৰত আমাৰ প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডৰ আমদানি প্ৰায় ২১ শতাংশ হ্ৰাস পাইছে। ইমান কম সময়ত আৰু আমি যে ধন ৰাহি কৰিবলৈ কম কাম কৰিছো বুলি নহয়, আমি ইয়াত ইয়াৰ বিকল্পৰ সন্ধান দিছো। আজি আমি আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰতিৰক্ষা আমদানিকাৰকৰ পৰা এটা ডাঙৰ ৰপ্তানিকাৰকলৈ দ্ৰুতগতিত অগ্ৰসৰ হৈছো। এপ’লৰ সৈতে আনৰ তুলনা কৰিব নোৱাৰিলেও ঠিকেই আছে কিন্তু ভাৰতৰ মনক ক’ব খুজিছো৷ হিন্দুস্তানৰ জনসাধাৰণৰ শক্তিৰ বিষয়ে ক’ব বিচাৰিছো। এই কৰ’ণা যুগত মই এনে এটা বিষয় উত্থাপন কৰিছিলো, অতি লঘু বিষয় আছিল যে কৰ’ণা কালছোৱাত মই এনে কথা ক’ব নিবিচাৰো কিয়নো সেই সংকটত দেশৰ ওপৰত এটা ডাঙৰ বোজা হ’ব৷ এতিয়া সেইবাবেই মই ক’লো চাওঁক ভাই, আমি বাহিৰৰ পৰা পুতলা কিয় আমদানি কৰো? সৰু বিষয়, বাহিৰৰ পৰা পুতলা কিয় আনিব লাগে? আমি আমাৰ পুতলাবোৰলৈ কিয় গ্ৰহণ নকৰো? আমি কিয় আমাৰ পুলতাবোৰ বিশ্ববাসীক বিক্ৰী কৰিব নোৱাৰো? আমাৰ পুতলাবোৰৰ আঁৰত, পুতলাবোৰ নিৰ্মাতাৰ আঁৰত আমাৰ সাংস্কৃতিক পৰম্পৰাৰ এটা চিন্তা আছিল, যাৰ পৰা তেওঁলোকে পুতলা তৈয়াৰ কৰে। প্ৰশিক্ষণ দিয়া হ’ল, সৰু সৰু বক্তৃতা অনুষ্ঠিত হ’ল, কেইখনমান আলোচনা-চক্ৰ, ভাৰ্চুৱেল কনফাৰেন্সৰ জৰিয়তে সকলোকে উদ্গনি যোগোৱা হ’ল৷ ইমান কম সময়ৰ ভিতৰতে মোৰ দেশৰ শক্তি দেখি, মোৰ দেশৰ আত্মসন্মান দেখি, মোৰ সাধাৰণ নাগৰিকৰ ইচ্ছা দেখি আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব৷ কন-কন ল’ৰা-ছোৱালীয়ে এজনে আনজনক ফোন কৰি কয় তোমাৰ বিদেশী পুতলা নাই নহয়নে? ক’ৰোনাৰ পৰা অহা বিপদবোৰৰ পৰা তেওঁলোকৰ মাজত এই অনুভৱ জাগি উঠিল। এগৰাকী শিশুৱে আন এগৰাকী শিশুক ফোনত কৈছিল যে আপোনালোকে আপোনালোকৰ ঘৰত বিদেশী পুতলা নাৰাখে নহয়? ফলস্বৰূপে মোৰ দেশত পুতলা আমদানি দুবছৰৰ ভিতৰতে ৭০% হ্ৰাস পালে৷ এই সমাজখন কি, প্ৰকৃতিৰ শক্তি চাওক আৰু দেশৰ আমাৰ পুতলা নিৰ্মাতাসকলৰ এই শক্তি যে আমাৰ ৰপ্তানিৰ ৭০% বৃদ্ধি পাইছে, অৰ্থাৎ পুতলাৰ ১১৪%পাৰ্থক্য আছে। মানে মই জানো পুতলাবোৰক আপোনালোকৰ হাতত থকা খেলনাবোৰৰ লগত তুলনা কৰিব নোৱাৰি। সেইবাবেই মই কৈছিলো যে এপ’লৰ সৈতে আনৰ তুলনা কৰিব নোৱাৰি। ভাৰতৰ সাধাৰণ জনতাৰ মনৰ শক্তিৰ তুলনা কৰিছো আৰু সেই শক্তি পুতলা মানুহৰ বাবে উপযোগী হ’ব পাৰে। সেই ক্ষমতা মোৰ দেশৰ সামৰিক শক্তিৰ বাবেও উপযোগী হ’ব পাৰে। মোৰ দেশবাসীৰ ওপৰত আমাৰ এই আস্থা থকা উচিত। বিগত ৮ বছৰত আমাৰ প্ৰতিৰক্ষা ৰপ্তানি ৭ গুণ বৃদ্ধি পাইছে। বহুদিন পূৰ্বে প্ৰতিজন দেশবাসীয়ে গৌৰৱেৰে ভৰি পৰিছিল যেতিয়া তেওঁ জানিব পাৰিছিল যে যোৱা বছৰ আমি ১৩,০০০ কোটি টকাৰ প্ৰতিৰক্ষা সামগ্ৰী ৰপ্তানি কৰিছো। ইয়াতো ৭০শতাংশ অংশীদাৰিত্ব আমাৰ ব্যক্তিগত খণ্ডৰ আছিল৷

বন্ধুসকল,

একবিংশ শতিকাত সেনাৰ আধুনিকতা, প্ৰতিৰক্ষাৰ সঁজুলিৰ ক্ষেত্ৰত আত্মনিৰ্ভৰতাৰ লগতে আনি এক পদক্ষেপত গুৰুত্ব দিয়াটো জৰুৰী হৈ পৰিছে৷ আপোনালোকেও জানে যে এতিয়া ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষাৰ দিশতো বিপদ অধিক হৈছে আৰু যুদ্ধৰ কৌশলো সলনি হৈ আছে৷ আমি কেৱল স্থল, সাগৰ আৰু আকাশ মাৰ্গেৰে আমাৰ প্ৰতিৰক্ষাৰ দিশত কল্পনা কৰিছিলো৷ এতিয়া ইয়াৰ পৰিসৰ মহকাশ অৰ্থাৎ অন্তৰীক্ষৰ দিশে অগ্ৰসৰ হৈছে, চাইবাৰ স্পেচৰ দিশে অগ্ৰসৰ হৈছে, আৰ্থিক আৰু সামাজিক স্পেচৰ দিশত অগ্ৰসৰ হৈছে৷ বৰ্তমান সকলো প্ৰকাৰৰ ব্যৱস্থাক অস্ত্ৰলৈ ৰূপান্তৰিত কৰা হৈছে। যদি বিৰল বিশ্ব আছে, তেন্তে তাক অস্ত্ৰলৈ ৰূপান্তৰ কৰক, খাৰুৱা তেল হ’লে অস্ত্ৰলৈ ৰূপান্তৰ কৰক। অৰ্থাৎ সমগ্ৰ পৃথিৱী। মনোভাৱ সলনি হৈ আছে। এতিয়া এজন এজনকৈ হোৱা যুঁজতকৈও অধিক যুঁজ অদৃশ্য হৈ পৰিছে, অধিক মাৰাত্মক হৈ পৰিছে। এতিয়া আমি কেৱল আমাৰ অতীতক মনত ৰাখি আমাৰ প্ৰতিৰক্ষা নীতি আৰু কৌশল বনাব নোৱাৰো। এতিয়া আমি কেৱল ভৱিষ্যতৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ আগজাননী দিহে আগবাঢ়িব লাগিব। আমাৰ চৌপাশে কি হৈ আছে, কি পৰিৱৰ্তন আহি আছে, আমাৰ ভৱিষ্যতৰ ফ্ৰণ্ট কি হ’ব সেই অনুসৰি আমি নিজকে সলনি কৰিব লাগিব। আৰু ইয়াত আপোনাৰ আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ লক্ষ্যও দেশক বহুখিনি সহায় কৰিবলৈ গৈ আছে।

বন্ধুসকল,

দেশৰ সুৰক্ষাৰ বাবে আমি আন এক উল্লেখযোগ্য দিশত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিব লাগিব। ভাৰতৰ আত্মবিশ্বাস, আমাৰ আত্মনিৰ্ভৰশীলতাক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা শক্তিৰ বিৰুদ্ধেও আমি আমাৰ যুঁজ তীব্ৰতৰ কৰিব লাগিব। ভাৰতে বিশ্বৰ মঞ্চত নিজকে প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ লগে লগে ভুল তথ্য, মিছা তথ্য আদিৰ জৰিয়তে অহৰহ আক্ৰমণ চলি আছে। তথ্যকো অস্ত্ৰ কৰি তোলা হৈছে। নিজৰ ওপৰত বিশ্বাস ৰাখি দেশতেই হওক বা বিদেশতেই হওক ভাৰতৰ স্বাৰ্থৰ ক্ষতি কৰা শক্তিবোৰে তেওঁলোকৰ সকলো প্ৰচেষ্টাক বিফল কৰিব লগা হৈছে। ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিৰক্ষা এতিয়া সীমান্ততে সীমাবদ্ধ নহয়, বৰঞ্চ বহুত বিস্তৃতি হৈছে। সমানে প্ৰতিজন নাগৰিকক সজাগ কৰি তোলাটোও সমানেই প্ৰয়োজনীয়। বয়ম ৰাষ্ট্ৰ জাগ্ৰিয়ম, এই ঘোষণা ইয়াত ৰাইজৰ কাষ চাপিব লাগে, সেয়াও প্ৰয়োজনীয়। আমি যেনেকৈ আত্মনিৰ্ভৰশীল ভাৰতৰ বাবে সমগ্ৰ চৰকাৰী দৃষ্টিভংগীৰে আগবাঢ়িছো, একেদৰে সমগ্ৰ জাতিৰ দৃষ্টিভংগীয়েই দেশৰ প্ৰতিৰক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আহি পৰিছে। ভাৰতৰ বিভিন্ন জনতাৰ এই সামূহিক জাতীয় চেতনাই হৈছে নিৰাপত্তা আৰু সমৃদ্ধিৰ শক্তিশালী আধাৰ। এই পদক্ষেপৰ বাবে পুনৰবাৰ মই প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়, আমাৰ প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ নেতৃত্ব, তেওঁলোকৰ আগবাঢ়ি যোৱাৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে অভিনন্দন জনাইছো আৰু মই ভাল অনুভৱ কৰিছো যে আজি যেতিয়া মই কিছুমান বিপনী পৰিদৰ্শন কৰিছিলো আৰু আপোনালোকৰ সকলো উদ্ভাৱন চাইছিলো, তেতিয়া আমাৰ অৱসৰপ্ৰাপ্ত নৌসেনাৰ বন্ধুসকলেও এই উদ্ভাৱনৰ কামত তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতা, তেওঁলোকৰ শক্তি, তেওঁলোকৰ সময় উলিয়াওক যাতে আমাৰ নৌসেনা শক্তিশালী হয়, আমাৰ প্ৰতিৰক্ষা বাহিনী শক্তিশালী হয়। মই ভাবো এয়া এক ডাঙৰ প্ৰচেষ্টা, ইয়াৰ বাবেও যিসকলে অৱসৰৰ পিছতো মিছন মোডত কাম কৰিছে, মই তেওঁলোকক বিশেষকৈ অভিনন্দন জনাইছো আৰু তেওঁলোকক সকলোকে সন্মান জনোৱাৰ ব্যৱস্থা চলি আছে৷ সেইবাবেই আপোনালোক সকলোৱেও অভিনন্দন যোগ্য। সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ জনাইছো! বহুত বহুত অভিনন্দন জনাইছো৷

***

DS/TS/AV/DB