ભારત માતા અમર રહો,

ભારત માતા અમર રહો,

ભારત માતા અમર રહો,

મન્યમ વીરુડુ, તેલુગુ જાતિ યુગપુરુષુડુ, "તેલુગુ વીર લેવારા, દીક્ષા બૂની સાગરા" સ્વતંત્ર સંગ્રામમલો, યવત ભારત-વનિકે, સ્ફુર્તિધયા-કાંગા, નિલિચિન-એ, મન નાયકુડુ, અલ્લુરી સીતારામ રાજુ, પુટ્ટી-એન, ઇ નેલ મેનેડ, ઇ. કાલુસુકોવદમ, મન અદ્રષ્ટમ.

ઐતિહાસિક કાર્યક્રમમાં મારી સાથે ઉપસ્થિત આંધ્રપ્રદેશના રાજ્યપાલ શ્રી વિશ્વ ભૂષણ હરિચંદનજી, મુખ્યમંત્રી શ્રી જગન મોહન રેડ્ડીજી, કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળના મારા સાથીદારો, મંચ પર ઉપસ્થિત અન્ય તમામ મહાનુભાવો અને આંધ્રપ્રદેશના મારા વ્હાલા ભાઈઓ અને બહેનો,

આપ સૌને શુભેચ્છાઓ,

આજે હું એ ભૂમિને શ્રદ્ધાંજલિ આપીને પોતાને ભાગ્યશાળી માનું છું જેનો વારસો આટલો મહાન છે. આજે એક તરફ દેશ આઝાદીના 75 વર્ષનો અમૃત મહોત્સવ ઉજવી રહ્યો છે, તો બીજી તરફ અલ્લુરી સીતારામ રાજુ ગરુની 125મી જન્મજયંતિ પણ છે. યોગાનુયોગ, તે જ સમયે દેશની આઝાદી માટે "રામ્પા ક્રાંતિ" ના 100 વર્ષ પણ પૂર્ણ થઈ રહ્યા છે. આ ઐતિહાસિક અવસર પર, હું "માન્યમ વીરુડુ" અલ્લુરી સીતારામ રાજુના ચરણોમાં નમન કરીને સમગ્ર દેશ વતી મારી આદરપૂર્વક શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરું છું. આજે તેમના પરિવારના સભ્યો પણ અમને આશીર્વાદ આપવા આવ્યા હતા, તે અમારા સૌભાગ્યની વાત છે. આપણને સૌને એ મહાન પરંપરાના પરિવારના ચરણોમાં લેવાનું સૌભાગ્ય મળ્યું છે. હું આંધ્રની આ ભૂમિની મહાન આદિવાસી પરંપરાને, આ પરંપરામાંથી જન્મેલા તમામ મહાન ક્રાંતિકારીઓ અને બલિદાનોને પણ આદરપૂર્વક નમન કરું છું.

સાથીઓ,

અલુરી સીતારામ રાજુ ગરુની 125મી જન્મજયંતિ અને રામપા ક્રાંતિની 100મી વર્ષગાંઠ આખા વર્ષ દરમિયાન ઉજવવામાં આવશે. પાંડરંગી ખાતે તેમના જન્મસ્થળની પુનઃસ્થાપના, ચિંતાપલ્લી પોલીસ સ્ટેશનનું નવીનીકરણ, મોગલ્લુ ખાતે અલ્લુરી ધ્યાન મંદિરનું નિર્માણ, આ કાર્યો આપણી અમૃત ભાવનાના પ્રતિક છે. આ તમામ પ્રયાસો અને આ વાર્ષિક ઉત્સવ માટે હું તમને બધાને હૃદયપૂર્વક અભિનંદન આપું છું. ખાસ કરીને, હું તે તમામ સાથીઓને અભિનંદન આપું છું, જેઓ અમારા મહાન ગૌરવને લોકો સુધી પહોંચાડવાનું કામ કરી રહ્યા છે. આઝાદીના અમૃત પર્વમાં આપણે સૌએ સંકલ્પ કર્યો છે કે દેશને તેના સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામના ઈતિહાસ અને તેની પ્રેરણાઓથી પરિચિત થવું જોઈએ. આજનો કાર્યક્રમ પણ તેનું જ પ્રતિબિંબ છે.

સાથીઓ,

આઝાદીની લડાઈ એ માત્ર અમુક વર્ષોનો, અમુક વિસ્તારોનો કે અમુક લોકોનો ઈતિહાસ નથી. આ ઈતિહાસ ભારતના ખૂણે ખૂણે ત્યાગ, મક્કમતા અને બલિદાનનો ઈતિહાસ છે. આપણી સ્વતંત્રતા ચળવળનો ઈતિહાસ, આપણી વિવિધતાની તાકાત, આપણી સાંસ્કૃતિક શક્તિ, એક રાષ્ટ્ર તરીકે આપણી એકતાનું પ્રતીક છે. અલ્લુરી સીતારામ રાજુ ગરુ ભારતની સાંસ્કૃતિક અને આદિવાસી ઓળખ, ભારતની બહાદુરી, ભારતના આદર્શો અને મૂલ્યોને મૂર્તિમંત કરે છે. સીતારામ રાજુ ગરુ એ એક ભારત, શ્રેષ્ઠ ભારતની વિચારધારાનું પ્રતીક છે જે હજારો વર્ષોથી આ દેશને એક કરી રહી છે. સીતારામ રાજુ ગરુના જન્મથી લઈને તેમના બલિદાન સુધીની તેમની જીવનયાત્રા આપણા બધા માટે પ્રેરણારૂપ છે. તેમણે આદિવાસી સમાજના અધિકારો, તેમના સુખ-દુઃખ અને દેશની આઝાદી માટે પોતાનું જીવન સમર્પિત કર્યું. જ્યારે સીતારામ રાજુ ગરુએ ક્રાંતિનું રણશિંગુ ફૂંક્યું ત્યારે તેમનો પોકાર હતો - મનડે રાજ્યમ એટલે કે આપણું રાજ્ય. વંદે માતરમની ભાવનાથી રંગાયેલા રાષ્ટ્ર તરીકેના અમારા પ્રયાસોનું આ એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે.

ભારતની આધ્યાત્મિકતાએ સીતારામ રાજુ ગરુને કરુણા અને સત્યની ભાવના આપી, આદિવાસી સમાજ માટે સમતા અને સ્નેહ આપ્યો, બલિદાન અને હિંમત આપી. જ્યારે સીતારામ રાજુ ગરુએ વિદેશી શાસનના અત્યાચારો સામે યુદ્ધ શરૂ કર્યું ત્યારે તેમની ઉંમર માત્ર 24-25 વર્ષની હતી. 27 વર્ષની નાની ઉંમરે તેઓ આ ભારત માતા માટે શહીદ થઈ ગયા. રામ્પા ક્રાંતિમાં ભાગ લેનારા ઘણા યુવાનોએ આ જ ઉંમરે દેશની આઝાદી માટે લડત આપી હતી. સ્વતંત્રતા સંગ્રામના આ યુવા નાયકો અને નાયકો આજના સમયમાં આપણા દેશ માટે ઊર્જા અને પ્રેરણાનો સ્ત્રોત છે. આઝાદીની ચળવળમાં યુવાનો આગળ આવ્યા અને દેશની આઝાદી માટે નેતૃત્વ કર્યું. આજના યુવાનો માટે નવા ભારતના સ્વપ્નને સાકાર કરવા માટે આગળ આવવાની આ શ્રેષ્ઠ તક છે. આજે દેશમાં નવી તકો છે, નવા આયામો ખુલી રહ્યા છે. નવી વિચારસરણી છે, નવી સંભાવનાઓ જન્મી રહી છે. આ શક્યતાઓને સાકાર કરવા માટે આપણા યુવાનો મોટી સંખ્યામાં આ જવાબદારીઓને પોતાના ખભા પર લઈ દેશને આગળ લઈ જઈ રહ્યા છે. આંધ્રપ્રદેશ વીર અને દેશભક્તોની ભૂમિ છે. અહીં પિંગાલી વેંકૈયા જેવા આઝાદીના નાયકો હતા, જેમણે દેશનો ધ્વજ તૈયાર કર્યો હતો. તે કન્નેગંતી હનુમંતુ, કંદુકુરી વીરેસાલિંગમ પંતુલુ અને પોટ્ટી શ્રીરામુલુ જેવા હીરોની ભૂમિ છે. અહીં ઉયા-લવાડા નરસિમ્હા રેડ્ડી જેવા લડવૈયાઓએ અંગ્રેજોના અત્યાચાર સામે અવાજ ઉઠાવ્યો હતો. આજે અમૃતકલમાં આ લડવૈયાઓના સપનાને સાકાર કરવાની જવાબદારી આપણા બધા દેશવાસીઓની છે. 130 કરોડ દેશવાસીઓ. આપણું નવું ભારત તેમના સપનાનું ભારત હોવું જોઈએ. એક ભારત - જેમાં ગરીબ, ખેડૂતો, મજૂરો, પછાત, આદિવાસીઓ બધા માટે સમાન તકો હોય. છેલ્લા આઠ વર્ષમાં આ સંકલ્પને પૂરો કરવા માટે દેશે નીતિઓ પણ બનાવી છે અને પૂરી નિષ્ઠાથી કામ પણ કર્યું છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, શ્રી અલ્લુરી અને અન્ય લડવૈયાઓના આદર્શોને અનુસરીને, દેશે આદિવાસી ભાઈ-બહેનોના કલ્યાણ માટે, તેમના વિકાસ માટે દિવસ-રાત કામ કર્યું છે.

સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામમાં આદિવાસી સમાજના અનોખા યોગદાનને દરેક ઘર સુધી પહોંચાડવાના અમૃત મહોત્સવમાં અગણિત પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. આઝાદી પછી પ્રથમ વખત દેશમાં આદિવાસી ગૌરવ અને વારસાને પ્રદર્શિત કરવા માટે આદિવાસી સંગ્રહાલયોની સ્થાપના કરવામાં આવી રહી છે. આંધ્ર પ્રદેશના લામ્બાસિંગી ખાતે "અલુરી સીતારામ રાજુ મેમોરિયલ ટ્રાઇબલ ફ્રીડમ ફાઇટર મ્યુઝિયમ" પણ બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. ગયા વર્ષે જ, દેશે પણ 15 નવેમ્બરે ભગવાન બિરસા મુંડા જયંતિને "રાષ્ટ્રીય આદિવાસી ગૌરવ દિવસ" તરીકે ઉજવવાનું શરૂ કર્યું છે. વિદેશી શાસને આપણા આદિવાસીઓ પર સૌથી વધુ અત્યાચાર કર્યા, તેમની સંસ્કૃતિને નષ્ટ કરવાના પ્રયાસો કર્યા. આ પ્રયાસો તે બલિદાન ભૂતકાળને જીવંત કરશે. આવનારી પેઢીઓને પ્રેરણા આપતા રહેશે. સીતારામ રાજુ ગરુના આદર્શોને અનુસરીને આજે દેશ આદિવાસી યુવાનો માટે નવી તકો ઉભી કરી રહ્યો છે. આપણી વનસંપત્તિને આદિવાસી સમાજના યુવાનો માટે રોજગારી અને તકોનું માધ્યમ બનાવવા માટે ઘણા પ્રયત્નો કરવામાં આવી રહ્યા છે.

આજે સ્કીલ ઈન્ડિયા મિશન દ્વારા આદિવાસી કલા-કૌશલ્યોને નવી ઓળખ મળી રહી છે. "વોકલ ફોર લોકલ" આદિવાસી કલા કૌશલ્યને આવકનું સાધન બનાવી રહ્યું છે. દાયકાઓ જૂના કાયદા કે જે આદિવાસીઓને વાંસ જેવી વન પેદાશોને કાપવાથી અટકાવતા હતા, અમે તેમને બદલ્યા અને તેમને વન પેદાશો પર અધિકારો આપ્યા. આજે, સરકાર વન ઉત્પાદનોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણા નવા પ્રયાસો કરી રહી છે. આઠ વર્ષ પહેલા સુધી, MSP પર માત્ર 12 વન ઉત્પાદનોની ખરીદી કરવામાં આવતી હતી, પરંતુ આજે લગભગ 90 ઉત્પાદનો MSPની ખરીદીની યાદીમાં વન પેદાશો તરીકે સામેલ છે. દેશે વન ધન યોજના દ્વારા વન સંપત્તિને આધુનિક તકો સાથે જોડવાનું કામ પણ શરૂ કર્યું છે. દેશમાં 3 હજારથી વધુ વન ધન વિકાસ કેન્દ્રોની સાથે 50 હજારથી વધુ વન ધન સ્વસહાય જૂથો પણ કાર્યરત છે. આંધ્રપ્રદેશના વિશાખાપટ્ટનમમાં પણ આદિજાતિ સંશોધન સંસ્થાની સ્થાપના કરવામાં આવી છે. મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ- આદિવાસી વિસ્તારોને મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓના વિકાસ માટે દેશ દ્વારા ચલાવવામાં આવી રહેલા અભિયાનનો મોટો લાભ મળી રહ્યો છે. આદિવાસી યુવાનોના શિક્ષણ માટે 750 એકલવ્ય મોડલ સ્કૂલની પણ સ્થાપના કરવામાં આવી રહી છે. રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિમાં માતૃભાષામાં શિક્ષણ પર જે ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે તેનાથી આદિવાસી બાળકોને અભ્યાસમાં પણ મદદ મળશે.

અંગ્રેજો સાથેના સંઘર્ષ દરમિયાન અલ્લુરી સીતારામ રાજુ દ્વારા "માન્યમ વીરુડ" બતાવવામાં આવ્યું હતું - "દમ હૈ તો મુજે રોકો". આજે દેશ પણ પડકારોનો પણ સામનો કરી રહ્યો છે, મુશ્કેલીઓમાંથી પણ એટલી જ હિંમત સાથે 130 કરોડ દેશવાસીઓ દરેક પડકારને એકતા સાથે, તાકાત સાથે પૂછી રહ્યા છે. "જો તમારામાં હિંમત હોય તો અમને રોકો". જ્યારે આપણા યુવાનો, આપણા આદિવાસીઓ, આપણી મહિલાઓ, દલિત-પીડિતો-શોષિત-વંચિતો દેશનું નેતૃત્વ કરશે, ત્યારે નવા ભારતના નિર્માણને કોઈ રોકી શકશે નહીં. મને ખાતરી છે કે સીતારામ રાજુ ગરુની પ્રેરણા આપણને એક રાષ્ટ્ર તરીકે અનંત ઊંચાઈઓ પર લઈ જશે. આ ભાવના સાથે હું ફરી એકવાર આંધ્રની ધરતીના મહાન સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓના ચરણોમાં નમન કરું છું અને આજનું દ્રશ્ય આ જોશ, આ ઉત્સાહ, આ જનસમુદાય વિશ્વને કહી રહ્યું છે, દેશવાસીઓને કહી રહ્યું છે કે આપણે આપણા છીએ. આઝાદીના નાયકોને ભૂલીશું નહીં, ભૂલીશું નહીં, તેમની પાસેથી પ્રેરણા લઈને આગળ વધીશું. આટલી મોટી સંખ્યામાં બહાદુર લડવૈયાઓને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા આવેલા તમામને હું ફરી એકવાર અભિનંદન આપું છું. હું તમારા બધાનો હૃદયથી ખૂબ ખૂબ આભાર માનું છું.

ભારત માતા અમર રહો,

ભારત માતા અમર રહો,

ભારત માતા અમર રહો!

હું તમને વંદન કરું છું, માતા!

હું તમને વંદન કરું છું, માતા!

હું તમને વંદન કરું છું, માતા!

આભાર!

SD/GP

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com