প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ অধ্যক্ষতাত অনুষ্ঠিত কেন্দ্ৰীয় কেবিনেটে 'আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংগঠন' হিচাপে দুৰ্যোগ স্থিতিস্থাপক আন্তঃগাঁথনিৰ বাবে মিত্ৰজোঁটক শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা আৰু ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ (বিশেষাধিকাৰ আৰু প্ৰতিষেধক) আইন, ১৯৪৭ৰ অধীনত বিবেচনা কৰা ৰেহাই, টিকাকৰণ আৰু বিশেষাধিকাৰ প্ৰদানৰ বাবে চিডিআৰআইৰ সৈতে মুখ্য কাৰ্যালয় চুক্তি (এইচকিউএ) স্বাক্ষৰ কৰিবলৈ অনুমোদন জনাইছে।

চিডিআৰআইক ‘আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থা’ হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা আৰু ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ (সুবিধা আৰু ৰক্ষাকৱচ) আইন, ১৯৪৭ৰ ধাৰা-৩ৰ অধীনত চিন্তা কৰা অনুসৰি ৰেহাই, ৰক্ষাকৱচ আৰু বিশেষাধিকাৰ প্ৰদানৰ বাবে চিডিআৰআইৰ সৈতে এইচকিউএত স্বাক্ষৰ কৰিলে ইয়াক এক স্বতন্ত্ৰ আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আইনী ব্যক্তিত্ব প্ৰদান কৰিব যাতে ই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত নিজৰ কাম-কাজসমূহ দক্ষতাৰে আৰু ফলপ্ৰসূভাৱে সম্পন্ন কৰিব পাৰে। ইয়াৰ দ্বাৰা চিডিআৰআইক নিম্নোক্ত বিষয়ত সহায় কৰা হ’ব:

১. দুৰ্যোগৰ বিপদৰ বাবে বিশেষভাৱে দুৰ্বল আৰু/বা দুৰ্যোগৰ পিছৰ পুনৰুদ্ধাৰৰ বাবে সমৰ্থনৰ প্ৰয়োজন হোৱা অন্য দেশলৈ বিশেষজ্ঞক নিযুক্তি দিয়া আৰু লগতে সদস্য দেশৰ পৰা বিশেষজ্ঞক ভাৰতলৈ অনা, একেধৰণৰ উদ্দেশ্যৰ বাবে;

      ২. বিশ্বজুৰি পুঁজি নিয়োগ কৰা আৰু সদস্য দেশসমূহৰ পৰা অৱদান লাভ কৰা, চিডিআৰআইৰ কাৰ্য্যকলাপৰ বাবে;

৩. দেশসমূহৰ দুৰ্যোগ আৰু জলবায়ুৰ বিপদ আৰু সম্পদ অনুসৰি স্থিতিস্থাপক আন্তঃগাঁথনি গঢ়ি তোলাত সহায় কৰিবলৈ কাৰিকৰী বিশেষজ্ঞতা উপলব্ধ কৰা;

    ৪. স্থিতিস্থাপক আন্তঃগাঁথনিৰ বাবে উপযুক্ত বিপদ শাসন ব্যৱস্থা আৰু কৌশল গ্ৰহণ কৰাত দেশসমূহক সহায় আগবঢ়োৱা;

         ৫. বহনক্ষম উন্নয়ন লক্ষ্য (এছডিজি), পেৰিছ জলবায়ু চুক্তি আৰু দুৰ্যোগৰ আশংকা হ্ৰাসৰ বাবে চেণ্ডাই কাঠামোৰ সৈতে একাকাৰ কৰি, বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ আন্তঃগাঁথনিৰ দুৰ্যোগ আৰু জলবায়ু স্থিতিস্থাপকতা নিশ্চিত কৰিবলৈ সদস্য দেশসমূহক তেওঁলোকৰ ব্যৱস্থাসমূহ উন্নীত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত সকলো সম্ভাৱ্য সমৰ্থন প্ৰদান কৰা;

   ৬.ঘৰতে দুৰ্যোগ প্ৰতিৰোধী আন্তঃগাঁথনি গঢ়ি তুলিবলৈ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংযোগৰ লাভ উঠা; আৰু,

   ৭.ভাৰতীয় বৈজ্ঞানিক আৰু কাৰিকৰী প্ৰতিষ্ঠানৰ লগতে আন্তঃগাঁথনি বিকাশকসকলক বিশ্ব বিশেষজ্ঞসকলৰ সৈতে মত বিনিময় কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰা। ই আমাৰ নিজা সামৰ্থ্য আৰু ব্যৱস্থা গঢ়ি তোলাত সহায় কৰিব — ৰাজহুৱা আৰু ব্যক্তিগত খণ্ড উভয়তে — দুৰ্যোগ প্ৰতিৰোধী আন্তঃগাঁথনি উন্নয়নক সমৰ্থন কৰিবলৈ।

৮. ইয়াৰ আৰম্ভণিৰ পিছৰে পৰা একত্ৰিশখন (৩১)দেশ, ছয় (০৬) আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থা আৰু দুটা (০২) ব্যক্তিগত খণ্ডৰ সংস্থাই চিডিআৰআইৰ সদস্য হিচাপে যোগদান কৰিছে। জলবায়ু পৰিৱৰ্তন আৰু দুৰ্যোগৰ বাবে আটাইতকৈ বেছি দুৰ্বল অৰ্থনৈতিকভাৱে উন্নত দেশ, উন্নয়নশীল দেশ, আৰু দেশসমূহক আকৰ্ষণ কৰি চিডিআৰআইয়ে নিজৰ সদস্যপদ ধাৰাবাহিকভাৱে বৃদ্ধি কৰি আহিছে।

এটা সময়সীমাৰ ভিতৰত কেৱল ভাৰততে নহয়, অন্যান্য অংশীদাৰ দেশসমূহতো দুৰ্যোগ প্ৰতিৰোধী আন্তঃগাঁথনি আগবঢ়াই নিয়াৰ বাবে সংস্থা / অংশীদাৰৰ এটা নেটৱৰ্ক গঢ়ি তোলা হ’ব।

পৃষ্ঠভূমি:

২০১৯ চনৰ ২৮ আগষ্টত কেবিনেটে নতুন দিল্লীত সচিবালয়ৰ সৈতে চিডিআৰআই স্থাপনৰ লগতে ৫০ লাখ টকাৰ সমৰ্থনত অনুমোদন জনাইছিল। ৪৮০ কোটি টকা চিডিআৰআইলৈ। ভাৰত চৰকাৰৰ পৰা পোৱা সমৰ্থনে চিডিআৰআইৰ বাবে এটা কৰ্পাছ হিচাপে কাম কৰে যাতে কাৰিকৰী সহায় আৰু গৱেষণা প্ৰকল্পসমূহৰ বাবে চলিত ভিত্তিত পুঁজিৰ ব্যৱস্থা কৰা হয়, সচিবালয়ৰ কাৰ্যালয় স্থাপন কৰা হয় আৰু ২০১৯-২০ৰ পৰা ২০২৩-২৪ চনলৈ ৫ বছৰৰ সময়ছোৱাত পুনৰাবৃত্তিমূলক ব্যয় সামৰি লোৱা হয়।

২০১৯ চনৰ ২৩ ছেপ্টেম্বৰত নিউয়ৰ্কত অনুষ্ঠিত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ জলবায়ু কাৰ্য্য সন্মিলনৰ সময়ত ভাৰতৰ মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়াই CDRI ৰ শুভাৰম্ভ কৰে। ভাৰত চৰকাৰে আৰম্ভ কৰা দ্বিতীয়টো বৃহৎ বিশ্বব্যাপী পদক্ষেপ আৰু ই জলবায়ু পৰিৱৰ্তন আৰু দুৰ্যোগ স্থিতিস্থাপকতা বিষয়ত ভাৰতৰ নেতৃত্বৰ ভূমিকা, বিশ্বজুৰি প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে।

চিডিআৰআই হৈছে ৰাষ্ট্ৰীয় চৰকাৰ, ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সংস্থা আৰু কাৰ্যসূচী, বহুপক্ষীয় উন্নয়ন বেংক আৰু বিত্তীয় ব্যৱস্থা, ব্যক্তিগত খণ্ড, শৈক্ষিক আৰু জ্ঞান প্ৰতিষ্ঠানৰ এক বিশ্বব্যাপী অংশীদাৰিত্ব যিয়ে জলবায়ু আৰু দুৰ্যোগৰ বিপদৰ প্ৰতি আন্তঃগাঁথনি ব্যৱস্থাৰ স্থিতিস্থাপকতাক প্ৰসাৰিত কৰাৰ লক্ষ্য ৰাখে, যাৰ ফলত বহনক্ষম উন্নয়ন নিশ্চিত কৰা হয়।

*************

DS/MS