(Contains Press releases concerning Covid-19, issued in last 24 hours and Fact checks undertaken by PIB)

दिल्‍ली-मुंबई, 6 एप्रिल 2020

आरोग्य मंत्रालयाची कोविड-19 घडामोडींवर पत्रकार परिषद 

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी आज केंद्रीय मंत्र्यांशी संवाद साधला आणि गरीब कल्याण योजनेचे लाभ विनाअडथळा योग्य लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचतील हे पाहण्याचे आणि त्यावर देखरेख ठेवण्याचे संबंधित मंत्रालयांना आवाहन केले.  

कोविड-19 विरुदध सुरू असलेला आपला लढा अंधश्रद्धा, अफवा यांच्यामुळे कमकुवत होऊ नये, याची काळजी घेण्याचा इशारा उपराष्ट्रपती वैंकय्या नायडू यांनी दिला. अफवा पसरणे, खास करुन समाजमाध्यमांवरील चुकीची माहिती हा विषाणूच असल्याचे ते म्हणाले. सत्य माहिती सुलभपणे मिळत असूनही अफवा किंवा चुकीच्या माहितीला आळा बसत नसल्याची चिंता त्यांनी फेसबुक पोस्टवर व्यक्त केली आहे

खासदारांच्या वेतन, भत्ते आणि निवृत्तीवेतन कायदा 1954 मध्ये सुधारणा करून 1 एप्रिल 2020 पासून एक वर्षासाठी वेतनात 30% कपात करण्याच्या अध्यादेशाला केंद्रीय मंत्रिमंडळाने मंजुरी दिली.

आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाचे संयुक्त सचिव श्री. लव अगरवाल यांनी आज पत्रकार परिषदेत खालील माहिती दिली.

• केंद्रीय मंत्रिमंडळाची बैठक आज झाली. कोविड-19 महामारीवर मात करण्यासंदर्भात यात निर्णय घेण्यात आले.
• विलगीकरण सुविधा निर्माण करण्याबाबत आरोग्य मंत्रालयाने मार्गदर्शक तत्वे जारी केली आहेत, कोविड-19ची लक्षणे तसेच संशयितांना वेगळे ठेवण्यासाठी प्रामुख्याने ही तत्त्वे आहेत.
• कोविड-19शी लढा देताना निर्माण झालेल्या टाकाऊ वस्तू आणि कचऱ्याची हाताळणी, विल्हेवाट याबाबत आरोग्य मंत्रालयाने काही मार्गदर्शक तत्वे आणली आहेत.
• कोविड-19शी लढा देताना, लोकांमध्ये निर्माण होत असलेला ताण आणि चिंता कमी करण्यासाठी, मंत्रालयाने काही व्हिडिओ जारी केले आहेत.
• ग्रामीण स्वयं-सहाय्यता प्रशिक्षणामार्फत तोंड आणि चेहरा यासाठी फेस कव्हर शिवण्याबाबत राज्यांना आणि राज्य ग्रामीण उपजीविका मिशन याना ग्रामीण विकास मंत्रालयाने पत्र लिहिले आहे, हे फेस कव्हर, मास्क पेक्षा वेगळे आहे, आणि आधी सांगितल्याप्रमाणे केवळ आरोग्याची काळजी म्हणून आणि जंतूंसाठी अडथळा म्हणून याचा उपयोग आहे.
• गेल्या 13 दिवसात, भारतीय रेल्वेने, 1342 वॅगन साखर, 958 वॅगन मीठ आणि 378 वॅगन/टाक्या खाद्य तेलाची वाहतूक केली आहे.
• राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा कायदा आणि प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न योजनेमार्फत, देशाच्या सर्व भागातल्या अन्नधान्याच्या आवश्यकतेची दखल घेण्यात येत आहे. लॉकडाऊनच्या काळात देशभरात, 16.94 लाख मेट्रिक टन अन्नधान्याची वाहतूक केली गेली.
• या अंतर्गत, भारतीय अन्न महामंडळाने, आतापर्यंत 13 राज्यात 1.38 लाख मेट्रिक टन गहू, आणि 8 राज्यात 1.32 लाख मेट्रिक टन तांदूळ मंजूर केला आहे, 4 एप्रिल पर्यंत, भारतीय अन्न महामंडळाकडे, सेंट्रल पूल मध्ये 55.47 दशलक्ष मेट्रीक टन अन्नधान्याचा साठा आहे.
• कोविड-19 संदर्भात सहाय्यकारी कामांसाठी, राष्ट्रीय आरोग्य अभियान आणि राज्य आपत्ती सहाय्य निधीचा वापर करण्याबाबत राज्यांना याआधीच सल्ला देण्यात आला आहे. याशिवाय एनएचएम अंतर्गत, जारी करण्यात आलेल्या 1100 कोटी व्यतिरिक्त, आणखी 3000 कोटी रुपये आज जारी करण्यात आले - आरोग्य मंत्रालय
• व्हेंटिलेटर, N95 मास्क आणि पीपीई खरेदी यासारखे लॉजीस्टिक संबंधित प्रयत्न केंद्र सरकार कडून सुरू असून अशी साधने राज्य सरकारांना पुरवण्यात येत आहेत.
•  कोविड -19 मधून एकूण 291 व्यक्ती बऱ्या झाल्या. गेल्या 24 तासात 693 नव्या बाधितांची नोंद; 30 जणांचा मृत्यू. एकूण 4,067 जणांना लागण, त्यापैकी 1,445 जण तबलीग जमातशी संबंधित आहेत. एकूण मृत्यू 109.
• बाधितांपैकी

76% पुरुष, 24% महिला

47% व्यक्ती 40 वर्षाखालील

34% व्यक्ती 49-60 वयोगटातील

19% व्यक्ती,60 वर्षावरील

• कोविड -19 मुळे मृत्युमुखी पडलेल्यांमधे

73% पुरुष, 27% महिला

63% मृत्यू, 60 वर्षावरील व्यक्तींचे

30% व्यक्ती, 40-60 वयोगटातल्या

7% मृत्यू, 40 पेक्षा कमी वयोगटातील

• कोविड-19 मुळे मृत्युमुखी पडलेल्या 86% व्यक्ती, हृदयाशी संबंधित विकार, मधुमेह, उच्च रक्तदाब, मूत्रपिंड रोग यांनी आधीच ग्रस्त असल्याचे आढळले आहे.

· कोविड-19 संबंधित देशातली आकडेवारी पाहता असे दिसून येते की - वयोवृद्ध व्यक्तींना याचा सर्वात जास्त धोका आहे इतर व्याधी असलेल्या तरुण वर्गालाही याचा धोका आहे. वृद्ध व्यक्तींच्या सुरक्षिततेची काळजी घेऊया, युवा वर्गानेही, 'सोशल डिस्टनसिंग'सह इतर खबरदारी घेण्याची आवश्यकता आहे.

· कोविड-19 ची प्रसार साखळी तोडण्यासाठी, सोशल डिस्टनसिंग आणि लॉकडाऊन हे प्रभावी उपाय असल्याचा आणि कोविड-19शी लढा देण्यासाठी आपण एकत्रित काम करण्याच्या गरजेचा, पंतप्रधानांनी पुनरुच्चार केला आहे, 'तुम्हाला मदत करण्यासाठी, आम्हाला मदत करा' अशी विनंती आम्ही करत आहोत.

· राज्ये, लॉकडाऊनची प्रभावी अंमलबजावणी करत आहेत, आवश्यक वस्तू आणि सेवा याबत परिस्थिती समाधानकारक आहे, केंद्र सरकार, राज्य सरकारांशी समन्वय साधत, परिस्थिती वर सातत्याने लक्ष ठेवून आहे.

·  कोविड-19 च्या पार्श्वभूमीवर, मेडिकल ऑक्सिजन चे महत्व अधोरेखीत करण्यासाठी आणि त्याचा पुरेसा पुरवठा सुनिश्चित करण्यासाठी, गृह सचिवांनी, राज्यांना पत्र लिहिले आहे, त्याच बरोबर, पुरवठा साखळी सुरळीत राहावी यासाठीची मार्गदर्शक तत्वेही पुरवण्यात आली आहेत

· आरोग्य मंत्रालय आणि राज्ये यांच्या व्यापक प्रयत्नांचा भाग म्हणून, 25,500हून अधिक, तबलीग जमात कार्यकर्ते आणि त्यांच्या संपर्कातल्या व्यक्तींचे विलगीकरण करण्यात आले आहे; याशिवाय, हरियाणातल्या ज्या 5 गावात, विदेशी नागरिक असलेले तबलीग जमात कार्यकर्ते वास्तव्याला होते, ती गावे सील करण्यात आली असून कार्यकर्त्यांचे विलगीकरण करण्यात आले आहे.

· आतापर्यंत 2,083 विदेशी तबलीग जमात कार्यकर्त्यांची ओळख केली असून 1,750 जणांचा काळ्या यादीत समावेश करण्यात आला आहे.

• अँटीबॉडी आधारित जलद ब्लड टेस्टसाठी, आयसीएमआरने, 5 लाख चाचणी संचाची ऑर्डर दिली आहे, येत्या 8 ते 9 एप्रिलपर्यंत, 2.5 लाख संच मिळतील अशी अपेक्षा आहे.

@PIBMumbai चे प्रेस कॉन्फरन्सचे लाइव ट्वीट पाहण्यासाठी इथे क्लिक करा

Other updates:

• कोविड 19 विरोधातील लढ्यात राष्ट्रीय प्रयत्नांना पूरक म्हणून भारतीय रेल्वे सर्व शक्तीनिशी संसाधनांचा वापर करून सहकार्य करीत आहे. अल्पावधीतच, रेल्वेने 5000 डब्यांच्या रूपांतरणाच्या प्रारंभिक उद्दिष्टापैकी 2500 डब्यांचे रूपांतरण करून अर्ध्या कामाची पूर्तता केली आहे.
• आरोग्यसेवा क्षेत्रात काम करणारी पुण्यातील 'मोड्यूल इनोव्हेशन्स' नावाची स्टार्टअप कंपनी कोविड -19च्या निदानासाठी 10 ते 15 मिनिटांची चाचणी तयार करत असून त्याला विज्ञान तंत्रज्ञान विभागाकडून अर्थसहाय्य मिळत आहे. यूसेन्स (USense) नावाचे याच कंपनीचे प्रमुख उत्पादन असून त्यातील पूर्वसिद्ध संकल्पनेचा वापर करून आता ही कंपनी nCoVSENSEs (TM) तयार करत आहे. कोविड-19चा सामना करताना मानवी शरीरात तयार होणाऱ्या अँटीबॉडीज म्हणजेच, प्रतिपिंडांचा झटपट शोध घेण्यासाठी याचा उपयोग होईल.
• देशात आलेल्या कोविड-19 महामारीविरुद्ध लढा देण्यासाठी मदत म्हणून जहाज मंत्रालयअंतर्गत येणाऱ्या सार्वजनिक संस्था आणि बंदर कर्मचारी वर्गाने आपले एक दिवसाचे वेतन जमा करून 'पीएम-केअर्स' निधीसाठी 7 कोटी रुपयांचे योगदान दिले आहे. तसेच 'पीएम केयर्स फंड' अर्थात आपत्कालीन परिस्थितीत सापडलेल्या नागरिकांना  सहाय्य आणि मदत देण्यासाठीच्या प्रधानमंत्री निधीला ५२ कोटी रुपयांची मदत करण्याचा निर्णय नौवहन मंत्रालयाच्या अखत्यारीतील बंदरे आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रम यांनी घेतला आहे.
• 'पीएम केयर्स फंड' अर्थात आपत्कालीन परिस्थितीत सापडलेल्या नागरिकांना सहाय्य आणि मदत देण्यासाठीच्या प्रधानमंत्री निधीला ५२ कोटी रुपयांची मदत करण्याचा निर्णय नौवहन मंत्रालयाच्या अखत्यारीतील बंदरे आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रम यांनी घेतला आहे.
• कोविड-19ला आळा घालण्यासाठी लॉकडाउन जारी केल्यामुळे देशाच्या निरनिराळ्या भागांत अडकून पडलेले परदेशी पर्यटक शोधून त्यांना मदत करण्यासाठी व सुविधा पुरविण्यासाठी भारत सरकारच्या पर्यटन मंत्रालयाने 31 मार्च 2020 रोजी www.strandedinindia.com नावाचे संकेतस्थळ सुरु केले आहे. अशा पर्यटकांनी या संकेतस्थळावर लॉग इन करून, संपर्काविषयी काही प्राथमिक माहिती पुरवणे गरजेचे आहे. तसेच त्यांना काही अडचणी असल्यास तेही सांगायचे आहे. हे संकेतस्थळ सुरु झाल्यापासून पहिल्या 5 दिवसांत देशभरातील 769 परदेशी पर्यटकांनी त्यावर नोंदणी केली आहे.
• नागरी हवाई वाहतूक मंत्रालयाच्या लाईफलाईन उडान उपक्रमांतर्गत दुर्गम व डोंगराळ भागासह भारतातील विविध भागात वैद्यकीय साहित्याची वाहतूक करण्यासाठी आजपर्यंत132 मालवाहू विमानांचे उड्डाण झाले आहे. एअर इंडिया, अलायन्स एअर, आयएएफ आणि खाजगी विमान कंपन्यांच्या सहकार्याने लॉकडाऊन कालावधीत 184 टनपेक्षा जास्त वैद्यकीय सामुग्रीचा पुरवठा आजपर्यंत करण्यात आला आहे.
• कोरोना विषाणू (कोविड-19) महामारी विरुद्धच्या लढयात वरिष्ठ विभागीय राष्ट्रीय कॅडेट्स दलाच्या (एनसीसी) सेवांची मागणी करायला सुरुवात केली आहे. त्यातील काहींनी आजपासून सेवा द्यायला सुरुवात केली आहे. संरक्षण मंत्रालयाने मागील आठवड्यात ‘एनसीसी योगदान’ कार्यक्रमांतर्गत एनसीसी कॅडेट्सच्या तात्पुरत्या रोजगाराला परवानगी दिली होती तसेच त्यासंदर्भातील मार्गदर्शक तत्वे देखील जारी केली होती. हे कॅडेट्स पालिका आणि राज्य प्रशासनाला मदत कार्यात सहाय्य करतील.
• पुणे, सूरत, बेंगळुरू आणि तुमकुरू ही स्मार्ट शहरे त्यांच्या शहरांच्या वेगवेगळ्या प्रशासकीय विभागात  कोरोना विषाणूच्या स्थितीबद्दल अद्ययावत माहिती देण्यासाठी माहिती विश्लेषक आणि त्यांच्या (आयसीसी) संगणक आणि संप्रेषण प्रणालीसह (अनेक शहरात कोविड-19 नियंत्रण कक्ष म्हणून कार्यरत) काम करणाऱ्या माहिती तज्ज्ञांनी विकसित केलेल्या संकलित माहिती फलकाचा वापर करीत आहेत.
• देशभरात संपूर्ण संचारबंदी घोषित झाल्यानंतर, रेल्वे प्रवासी तसेच इतर नागरिकांना येणाऱ्या समस्या सोडविण्यासाठी आणि मालवाहतुकीमध्ये निर्माण होणाऱ्या अडचणी दूर करण्यासाठी भारतीय रेल्वे विभागाने एका विशेष मध्यवर्ती नियंत्रण कक्षाची स्थापना केली आहे. या कक्षाचे कार्य सुरु झाल्यापासून पहिल्या दहा दिवसांतच विशिष्ट संवाद मंचाद्वारे कक्षाकडे आलेल्या सव्वा लाख विचारणांना प्रतिसाद दिला आहे. यापैकी 87 टक्के म्हणजे 1 लाख 9 हजारांहून अधिक प्रश्नांवर फोनद्वारे प्रत्यक्ष मानवी सहभागाच्या माध्यमातून उत्तरे देण्यात आली.
• कोविड-19 रोगाशी लढण्यासाठी वैयक्तिक संरक्षक साधनांच्या निर्मितीमध्ये वापरण्यास योग्य अशा विषाणू-रोधक नॅनो थर असलेल्या आणि नॅनो तंत्रज्ञानावर आधारित साहित्याच्या निर्मितीसाठी विज्ञान आणि तंत्रज्ञान विभागाने औद्योगिक क्षेत्र आणि स्टार्ट-अप्स यांच्याकडून कमी मुदतीचे प्रस्ताव मागविले आहेत. कालांतराने या साहित्याची मोठ्या प्रमाणावर निर्मिती करण्यासाठी सहभागी उद्योग किंवा स्टार्ट-अप्सकडे हे प्रस्ताव हस्तांतरित केले जाऊ शकतात.

महाराष्ट्रातील अपडेट्स

महाराष्ट्र राज्यातील कोरोना बाधित संख्या 781 झाली आहे. आज यात 33 रुग्णांची वाढ झाली आहे.

***

DJM/RT/MC/DR