Ka Tnat ki kam pynroi ia ki jaka nongkyndong
azadi ka amrit mahotsav

Ai jingmynjur ka President ia ka Viksit Bharat—Guarantee for Rozgar and Ajeevika Mission (Gramin) (VB—G RAM G) Bill, 2025

Ka Ain ka kyntiew ia ka jingpynthikna ban ioh kam katkum ka ain haduh 125 sngi

Ki Panchayat kin lamkhmat ia ka lawei –ka bor ban pynkhreh kam kan don ha ki Gram Sabha bad ki Panchayat

Ka Viksit Bharat-G RAM G ka iahap bad ka Jingthmu jong ka Viksit Bharat@2047

प्रविष्टि तिथि: 21 DEC 2025 4:30PM by PIB Shillong

Ka President jong ka ri India ka la ai jingmynjur ïa ka Viksit Bharat—Guarantee for Rozgar and Ajeevika Mission (Gramin) (VB—G RAM G) Bill, 2025 kaba pyni ïa u mawmer ba kongsan ha ka jingpynkylla ïa ka polisi ai kam ha ki jaka nongkyndong. Ka Ain ka kyntiew ia ka jingpynthikna ban ioh kam ba siew bai bylla katkum ka ain haduh 125 sngi ha man ka snem mang tyngka na ka bynta ki longing ha ki jaka nongkyndong bad ka ialeh ban kyntiew ia ka jingpynkupbor, ka jingkiew shaphrang kaba ioh bynta lang, ka jingiasohlang jong ki sienjam na ka bynta ka roi ka par bad ka jingpynpoi kam kaba pynshong nongrim ha ka jingdap lut, da kaba pynkhlain ia ka nongrim na ka bynta ki jaka nongkyndong jong ka Bharat kiba la riewspah, kiba skhem bad kaba lah ban kyrshan dalade.

Hashuwa kane, ka Parliament ka la mynjur ïa ka Viksit Bharat – Guarantee for Rozgar and Ajeevika Mission (Gramin) Bill, 2025, kaba pyni ïa ka jingpynkylla kaba radbah ha ka rukom ai kam ai jam bad ka roi ka par ha ki jaka nongkyndong jong ka India. Ka Ain ka bujli ia ka Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Act (MGNREGA), 2005 da ka ain kaba katkum ka juk mynta kaba kyntiew ia ka jingshngain ha ka kamai kajih bad kaba iahap bad ka jingthmu jong ka ri na ka bynta Viksit Bharat @2047.

Ha kaba la buh nongrim ha ka jingpynkupbor, ka jingkiew shaphrang, ka jingïasohlang bad ka jingpynpoi lut ki kam, ka Aiñ ka ialeh ban pynkylla ïa ka lad ioh kam ha ki jaka nongkyndong na ka jingïarap ïa ka bha ka miat kaba ieng marwei sha ka atiar ba ïatylli jong ka roi ka par. Ka pynkhlain ia ka jingshngain ha ka ioh ka kot na ka bynta ki longing ha ki jaka nongkyndong, ka pynthymmai ia ka jingsynshar bad ka jingkitkhlieh, bad ka pyniadei ia ka lad ban ioh kam ba siew bai bylla bad ka jingpynbiang ia ki jingdon jingem ha ki jaka nongkyndong kiba neh bad kiba seisoh, da kaba buh ia ka nongrim na ka bynta ki jaka nongkyndong jong ka Bharat kiba seisoh bad kiba lah ban kyrshan dalade.

Ki Bynta ba kongsan jong ka Ain

Ka kyntiew ia ka jingpynthikna ban ioh kam katkum ka ain

  • Ka Aiñ ka ai ka jingpynthikna ba ym duna ïa ka 125 sngi ka jingtrei ba siew bai bylla na kawei ka longïing ha ki jaka nongkyndong ha man la ka snem mang tyngka sha ki longïing ha kiba ki dkhot kiba la san ki trei mon sngewbha ban trei ia ka kam bym donkam jingtbit (Section 5(1)).
  • Kane ka jingkyntiew ia ka hok kaba 100 sngi kaba mynshuwa ka pynkhlain shibun ia ka jingshngain ha ka kamai kajih, ka jinglah ban tip lypa ia ka kam, bad ka jingskhem ka ioh ka kot na ka bynta ki longing ha ki jaka nongkyndong, katba ka iarap ruh ia ki ban noh synniang kham bha bad kaba kham don jingmut sha ka roi ka par jong ka ri.

Ka kyndon kaba ryntih na ka bynta ka jingtrei ha ka rep ka riang bad ha ki jaka nongkyndong

  • Ban plié lad ia ka jingdon ki nongtrei ha ka kam rep kiba biang ha ki aiom thung bad ot, ka Ain ka pynkupbor ia ki Jylla ban pyntip ia ka por sangeh ba la lum lang kaba la lum lang haduh hynriewphew sngi ha ka snem mang tyngka (Section 6).
  • Ka jingpynthikna ban ioh kam pura 125 sngi ka dang sah kumjuh, ban pynbiang ha ka por ba dang sah, ban pynthikna ia ka jingryntih kaba la pynbeit bha kaba kyrshan ia ka jingseisoh ha ka rep ka riang bad ka jingshngain jong ki nongtrei.

Ka jingsiew bai bylla ha ka por kaba biang

  • Ka ain ka bthah ban siew ia ki bai bylla man ka taiew lane, ha kano kano ka rukom, hapoh khatsan sngi ba la pyndep ia ka kam (Section 5(3)). Ha ki khep ba pynslem palat ia ka por ba la buh, yn siew ia ka bai lutksan na ka bynta ka jingpynslem katkum ki kyndon ba la buh ha ka Schedule II, kaba pynskhem ia ka jingshngain ha ka jingioh ia ka bainong bad iada ia ki nongtrei na ka jingpynslem.

Ka jingioh kam kaba iasoh bad ki jingdon jingem ha ki jaka nongkyndong kiba seisoh

Ka lad ioh kam kaba siew bai bylla hapoh ka Aiñ ka ïahap bad ka jingthaw ïa ki jingdon jingem paidbah kiba neh ha ki saw tylli ki bynta ba kongsan (Ka Section 4(2) ryngkat bad ka Schedule I):

  1. Ka jingshngain ha ka jingioh um bad ki kam kiba iadei bad ka um
  2. Ki jingdon jingem ba kongsan ha ki jaka nongkyndong
  3. Ki jingdon jingem ba iadei bad ka kamai kajih
  4. Ki kam ba kyrpang ban pynduna ia ki jingjia lynshop ki bor ka mariang

Baroh ki kam la thmu lyngba ka rukom treikam na trai sha jrong, bad baroh ki jingdon jingem ba la thaw la pynïasoh lang sha ka Viksit Bharat National Rural Infrastructure Stack, kaba pynthikna ïa ka jingïasohlang ki jingbei tyngka paidbah, ban kiar na ka jingïapait, bad ka jingthmu kaba pynshong nongrim ha ka jingmih kaba thmu ban pyndap ïa ki jingdon jingem ba kongsan ha ki jaka nongkyndong, katkum ki jingdonkam bapher bapher jong ka thaiñ.

Ka jingpynkhreh kam ryngkat bad ka jingiatylli jong ka ri

  • Baroh ki kam kiba mih na ki Viksit Gram Panchayat Plans (VGPP), ba la pynkhreh ha ka kyrdan jong ka Gram Panchayat lyngba ki rukom ïashim bynta bad ba la mynjur da ka Gram Sabha (ki Section 4(1)–4(3)).
  • Kine ki jingpynkhreh kam ki long kiba la pyniasoh bad ki lad digital ha ki jaka pyntreikam bad ki rynsan jong ka ri, kynthup ia ka PM Gati Shakti, kaba plie lad ia ka jingtrei jong baroh kawei ka sorkar katba ka dang bat pura ia ka bor ban pynkhreh ia ki kam.
  • Kane ka rukom pynkhreh kam ba la pyniasoh lang kan alad ia ki Tnad sorkar pdeng bad ki Tnad ban saindur bad pyntreikam kham bha ia ki kam, ban kiar na ka jingtrei arsien ia kajuh ka kam bad jingpynlehnohei ia ki jingdon jingem jong ki paidbah, bad ban pynsted ia ka roi ka par lyngba ki jingmih kiba pynshong nongrim ha ka jingpyndap pura.

Ka Jingpynkylla ha ka Pisa tyngka

  • Ia ka Ain la pyntreikam kum ka skhim ba la kyrshan da ka sorkar pdeng, ban pyntip bad pyntreikam da ki sorkar jylla katkum ki kyndon jong ka Ain.
  • Ka rukom iasam ia ka jinglut ka long 60:40 hapdeng ka Sorkar Pdeng bad ki Jylla, 90:10 na ka bynta ki Jylla ka thain shatei lammihngi bad ki Jylla thain Himalaya, bad 100% ka jingbei pisa na ka sorkar pdeng na ka bynta ki Union Territory ki bym don ki iing dorbar thawain.
  • Ia ka pisa la ai lyngba ki jingmang pisa katkum ki Jylla katkum ki pud ba la buh ha ki Kyndon (Sections 4(5) bad 22(4)), ban pynthikna ia ka jinglah ban tip lypa, ka jingpyniaid beit ia ka pisa tyngka, bad ka jingthmu kaba biang, katba dang pynneh pynsah pura ia ki hok katkum ka ain ban ioh kam bad bai bylla khlem kam.

Ka bor pyniaid kam ba la pynkhlain

  • La kyntiew ia u pud jong ka jingpynlut pisa ha ka rukom pyntreikam na ka 6% sha ka 9%, kaba ai jingkyrshan kaba kham heh ia ki nongtrei, ka jingai jinghikai, ka jingbit ha ka liang ka teknoloji bad ka jingpynkhlain ia ka bor jong ki jaka treikam ban long kiba seisoh.

Ka Viksit Bharat – Guarantee for Rozgar and Ajeevika Mission (Gramin) Act, 2025 ka pyni ia ka sienjam kaba radbah ban pynthymmai bad pynkhlain ïa ka rukom ai kam ha ki jaka nongkyndong jong ka India katkum ka jingthmu jong ka Viksit Bharat @2047. Da kaba kyntiew ia ka jingpynthikna ban ioh kam ba siew bai bylla katkum ka ain haduh 125 sngi ha man ka snem mang tyngka, ka Ain ka pynskhem ia ka hok ban dawa kam katba ka pynskhem ia ka jingsynshar kaba don bynta lang. Ka pyniasoh lang ia ka jingbei tyngka kaba shai, kaba pynshong nongrim ha ki kyndon, ki rukom ai jingkitkhlieh, ka jingioh bynta lang kaba wan na ka teknoloji bad ka roi ka par kaba la wanrah da ka jingiatylli ban pynthikna ba ka jingioh kam ha ki jaka nongkyndong kam ai tang ia ka jingshngain ha ka ioh ka kot hynrei ka noh synniang ruh sha ka kamai kajih kaba neh, ki jingdon jngem kiba skhem bad ka roi ka par kaba jrong samoi ha ki jaka nongkyndong.

Ka jingpynthikna ban ioh kam bad ka hok ban dawa

Ka Ain kam ktah ia ka hok ban dawa kam. Pynban, ka Section 5(1) ka buh ia ka jingkitkhlieh kaba shai katkum ka ain ha ka Sorkar ban ai kam bad ka jingsiew ba ym  duna ia ka 125 sngi kaba la pynthikna ia ki longing ha ki jaka nongkyndong kiba dei hok. Ka jingpyniar ia ki sngi ba la pynthikna, ryngkat bad ka jingpynkhlain ia ka jingkitkhlieh bad ki lad pynbeit ia ki jingeh, ka pynskhem ia ka jinglah ban pyntreikam ia kane ka hok.

Ka jingai pisa kaba thikna bad ka jingpynbiang ia ka lad ioh kam

Ka jingkylla sha ki jingmang pisa katkum ka ain ka iadei bad ka jingpynlut pisa bad ki rukom pyniaid pisa bad kam ktah ia ka hok hapoh ka ain ban ioh kam. Ki Section 4(5) bad 22(4) ki pynthikna ia ka jingmang pisa kaba la pynshong nongrim ha ki kyndon, kaba lah ban tip lypa katba ki dang bat ia ka jingkitkhlieh katkum ka ain ban ai ia ka bai trei haba ym don kam.

Ka jingai bynta lang bad ka bynta jong ki Panchayat

Ka Ain kam bat ia ka bor pynkhreh kam ne pyntrei kam ha ka Sorkar Pdeng. Ka Section 16 haduh 19 ka ai ia ka bor ban saindur, ban pyntreikam bad ban peitngor ha ki Panchayat, ki Programme Officer bad ki bor pyniaid District ha ki kyrdan kiba biang. Kaei kaba la pyniasoh lang ha ka ri ka long ka jingshai, ka jingiatreilang bad ka jingiatylli, ym ka jingshim rai na kiwei kiwei ki jaka.

Ka Jingioh kam bad ka Jingthaw ia ki jingdon jingem

Ka Ain ka pynskhem ia ka jingpynthikna ba la pynbha katkum ka ain ban don 125 sngi ka kamai ja kpoh, katba ka pynthikna ba ka jingtrei ka noh synniang sha ki jingdon jingem kiba seisoh, kiba neh bad kiba lah ban ialeh pyrshah ia ka jingkylla ka suinbneng. Ka jingpynmih ki lad ioh kam bad ka jingthaw ia ki jingdon jingem la saindur kum ki jingthmu kiba pynskhem iwei ia iwei pat, kiba kyrshan ia ka roi ka par kaba jrong samoi ha ki jaka nongkyndong bad kaba skhem (Section 4(2) bad ka Schedule I).

Ka Teknoloji bad ka jingioh bynta lang

Ka teknoloji hapoh ka Ain ka long kum ka lad kaba plié lad, ym kum ka jingkhanglad. Ka Sectipn 23 bad 24 ka ai ia ka jingshai kaba lah ban pyndonkam da ka teknoloji lyngba ka jingpynshisha biometric, ka geo-tagging bad ki dashboard ba ai jingtip mardor, katba ka Section 20 ka pynkhlain ia ki jingpeit bniah ia ka imlang sahlang da ki Gram Sabha, ban pynthikna ia ka jingpeitngor jong ki paidbah, ka jingshai bad ka jingioh bynta lang.

Ka jingsiew na ka bynta ki bym don kam

Ka Ain ka weng noh ia ki kyndon pynduh ia ki bynta kiba mynshuwa kiba pynduh ia ki hok bad ka wanrah biang ia ka bai bylla jong ki bym don kam kum ka jingiada katkum ka ain kaba don jingmut. Ha kaba ym shym la ai kam hapoh ka por ba la buh, ka bai bylla khlem kam ka long kaba dei ban siew hadien khatsan sngi.

Ka Jingpynkut

Ka jingmynjur ia ka Viksit Bharat – Guarantee for Rozgar and Ajeevika Mission (Gramin) Act, 2025 ka pyni ia ka jingpynthymmai kaba kongsan ia ka jingpynthikna ban ioh kam ha ki jaka nongkyndong jong ka India. Da kaba pyniar ia ka jingioh kam katkum ka ain haduh 125 sngi, da kaba pynskhem ia ka jingpynkhreh kam ba la ai bynta lang bad kaba iashim bynta lang, pynkhlain ia ka jingkitkhlieh, bad pynskhem ia ka roi ka par ba la pyniasoh lang bad kaba pyndap pura, ka Ain ka buh biang ia ka lad ioh kam ha ki jaka nongkyndong kum ka atiar ba kongsan na ka bynta ban pynkupbor, ka roi ka par kaba ioh bynta lang bad ka jingthaw ia ki jaka nongkyndong jong ka Bharat kaba seisoh bad kiba kham skhem, kaba iahap bad ka jingthmu jong ka Viksit Bharat @2047.

****


(रिलीज़ आईडी: 2207244) आगंतुक पटल : 7
इस विज्ञप्ति को इन भाषाओं में पढ़ें: English , Urdu , हिन्दी , Nepali , Marathi , Bengali , Manipuri , Assamese , Punjabi , Gujarati , Odia , Tamil , Telugu , Kannada , Malayalam