दोन जगां, एक ताल: विशाल भारद्वाज आनी बी.अजनीश, लोकनाथ हाणी लता मंगेशकर हांच्या दायजाक केले नमन
विशाल भारद्वाजाच्यो संगीत कथा आनी लता हांच्या हृदयस्पर्शी उगडासांनी प्रेक्षक जाले मंत्रमुग्ध
लोकसंगीतांतल्या प्रयोगांनी अजनीशान केले प्रेक्षकांक मोहित
#IFFIWood, 23 नोव्हेंबर 2025
IFFIत वर्सुकी लता मंगेशकर स्मृती व्याख्यान “भारताचे ताल: हिमालय ते दख्खन मेरेन”एका उत्साही संगीत प्रवासासारखे उलगडले. संगीतकार विशाल भारद्वाज आनी बी.अजनीश लोकनाथ हांचे मदल्या संवादांक समीक्षक सुधीर श्रीनिवास हाणें दिका दिली आनी प्रेक्षकांक दोन स्वतंत्र, तरी लेगीत अत्यंत प्रभावी संगीत मनांच्या सृजनशील विश्वाची एक दुर्मिळ झलक मेळ्ळी.
सांजवेळची सुरुवात एका उत्साही स्वरात जाली, चित्रपट निर्मातो रवी कोट्टारक्करा हाणें वक्त्यांचो सत्कार केलो आनी संगीत हे आमकां उखलून दवरपी आनी एकठांय बांदपी शक्त अशे म्हळें. ताच्या उतरां उपरांत सुरू जाल्लो संवाद म्हळ्यार विचारशील, विनोदी आनी खोलायेन संगीताचो एक आगळोच मेळ.

तोखणाय, प्रभाव आनी आयकॉनिक थीम्स
समीक्षक सुधीर हाणें रोखडेंच संवादाची सुरुवात केली, प्रेक्षकांक याद करून दिली की अजनीश ‘कांतारा’ च्या संगीतकारा पेक्षा खूप चड आसा, आनी विशाल आणि अजनीश हांच्या उपस्थितीत कुडीत भारतीय संगीताचे भूत, वर्तमान आनी फुडार एकठांय आयल्यात. थंय सावन एकमेकांच्या कामाचे बऱ्याच काळासावन कौतुक करपी दोन कलाकारांमदि चर्चा हृदयस्पर्शी आदान-प्रदानात विकसित जाली.
विशाल पयलीं उलयलो, ‘कांतारा’ थीमाक “सर्वोत्कृष्ट चित्रपट संगीतथीम्सपैकी एक” म्हणून वर्णन केले आनी मान्य केले की त्या संगीतकाराक सोदपाक ह्या थीमीन ताका प्रवृत्त केलो. अजनीश हासलो : ‘माचिस’, चप्पा चप्पा, आनी विशालच्या संगीताचो अद्वितीय लयबद्ध “स्विंग” जाचो ताचेर भुरगेपणांतल्यान प्रभाव केला त्या विशीं तो उलयलो.

संगीतकाराच्या मनात
उपरांत अजनीशान आपल्या खाशेल्या सृजनशील प्रक्रियेची झलक प्रेक्षकांसमोर मांडली. ‘अय्याय्यो’ आनी ‘अब्बब्बा’ सारख्या भावप्रकट करपी अक्षरांचो आस्पाव खूब फावट तांच्या संगीतात जायत आसता, जो बोलमाल येवच्या पयलींच भावना व्यक्त करता अशें तांणी सांगले. दिग्दर्शक, चडशे सदांच ते दवरपाचो आग्रह करतात अशे तांणी हासून सांगलें.
सत्रान तात्त्विक वळण घेतले जेन्ना सुधीर हाणी विचारले की संगीतकार खुब फावट सृजनशीलतेंत आध्यात्मिक शक्तीचो उल्लेख कित्याक करतात. विशालान स्पश्ट जाप दिली. एखादो धून येवप हो एक भोव गूढ आनी जवळजवळ पवित्र अणभव सारखे आसता अशें तांणी सांगले. अजनीशान मान्य केलें की तो सृजनशील अवस्थेंत कसो प्रवेश करता तें ताका केन्नाच पुरायपणान समजुंक ना, आनी ‘कांतारा’ चें श्रेय आपूण केन्नाच स्वताक दिना, अशें तांणी म्हळें.

भास, लोकपरंपरा आनी भारताचे ध्वनी परिदृश्य
सत्रा उपरांत भास आनी संगीत हांच्यातल्या गुंतागुंतीच्या संवादाची चर्चा जाली. अजनीश हाणें सांगले, ‘कर्मा’ हे गाणे सार्वत्रिक पातळेर कशे जोडले, तर हेर गाणी, जी स्थानिक सांस्कृति संदर्भात रचिल्ली आसतात, ती सदांच तशी व्यापक रित्या पावनात. विशाल हाणी मल्याळम भाशेत संगीत रचतना आयल्ले अणभव सांगले, जेन्ना तो एम.टी. वासुदेवन नायर आनी ओ.एन.व्ही. कुरूप, बरोबर काम करतालो आनी ताका भास चड कळ नाशिल्ली, ते भाशेंत संगीत रचतना आयल्ल्या आव्हानां विशीं ताणें उलयलें.
ते उपरांत लोकसंगीत हें चर्चेचें केंद्रबिंदू जालें. अजनीश हाणें लोकसंगीताचें वर्णन “निर्दोशपणांतल्यान जल्मल्लें” अशें केलें. तांणी भारतातल्या लयबद्ध वैविध्याचे उदाहरण दितना कोरागा समुदायाचो उल्लेख केलो, जे वेगवेगळ्या ढोल लयांच्या माध्यमातल्यान संवाद साधतात. भारतांत “साबार संस्कृताय” आसात, दरेक संस्कृतायेची आपली बोली, पोत, लोक परंपरा आनी संगीताचीं खाशेलपणां आसात अशें विशाल हांणी सांगलें.
संगीताचो फुडार: एआय, गीतलेखन आनी कथाकथन
सत्र प्रश्नोत्तराखातीर उक्तें जालें आनी गीत लेखन आनी कथाकथन ते एआय आनी संगीताच्या फुडारा मेरेन चर्चा पावली. अजनीशान सांगलें, एआय कांय संदर्भांत मदत करूंक शकता, जाल्यार विशालान प्रेक्षकांक तंत्रगिन्यानाक भियेवंक फावना असो उगडास करून दिलो: “आमी कितें वापरचें आनी कितें सोडचें तें शिकतले.”
IFFI विशीं
1952 वर्सा सुरु जाल्लो भारतीय आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सव (IFFI) दक्षिण आशियांतलो सगळ्यांत पोरनो आनी सगळ्यांत व्हडलो चित्रपट महोत्सव. राष्ट्रीय चित्रपट विकास म्हामंडळ (एनएफडीसी), म्हायती आनी प्रसारण मंत्रालय, भारत सरकार आनी गोंय मनरिजवण सोसायटी (ईएसजी) गोंय राज्य सरकार हांणी संयुक्तपणान आयोजीत केल्लो हो महोत्सव आता जागतिक चित्रपटसृष्टीतले शक्तीघर जाला. इफ्फीक खऱ्या अर्थान चमकावपी गजाल म्हळ्यार ताचे अद्वितीय मिश्रण -आंतरराष्ट्रीय सर्ती, सांस्कृतीक प्रदर्शनां, मास्टरक्लास आनी उच्च उर्जा आशिल्लो 'व्हेवज’ (WAVES) फिल्म बाजार, जंय कल्पना, वेव्हार आनी सहयोग आकार घेतात. 20 ते 28 नोव्हेंबर मजगती गोयांत जावपी ह्या 56व्या आवृत्तीत भाशा, शैली, नवोन्मेष आणि आवाजांचो एक दोळे दिपकावपी संग्रह सादर जातलो - जागतिक स्तराचेर भारताच्या सर्जनशील प्रतिभेचो एक मन भुलोवपी उत्सव.
For more information, click on:
IFFI Website: https://www.iffigoa.org/
PIB’s IFFI Microsite: https://www.pib.gov.in/iffi/56/
PIB IFFIWood Broadcast Channel: https://whatsapp.com/channel/0029VaEiBaML2AU6gnzWOm3F
X Handles: @IFFIGoa, @PIB_India, @PIB_Panaji
* * *
PIB IFFI CAST AND CREW | सुभाष जाण/मोनाली प्रभू/दर्शना राणे | IFFI 56
Release ID:
2193430
| Visitor Counter:
4