ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ ରପ୍ତାନି ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଶନ (ଇପିଏମ)କୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛି । ଏହା ଭାରତର ରପ୍ତାନି ପ୍ରତିଯୋଗିତାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ବଜେଟ୍ 2025-26ରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିବା ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ । ବିଶେଷକରି ଏମଏସଏମଇ, ପ୍ରଥମ ଥର ରପ୍ତାନିକାରୀ ଏବଂ ଶ୍ରମ-ସଘନ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଏହାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବ।
ଏହି ମିଶନ୍ ରପ୍ତାନି ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପାଇଁ ଏକ ବ୍ୟାପକ, ନମନୀୟ ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ୍ ଚାଳିତ ଢାଞ୍ଚା ପ୍ରଦାନ କରିବ। ମିଶନ ପାଇଁ 2025-26 ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରୁ 2030-31 ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 25,060 କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ। ଇପିଏମ ଏକାଧିକ ଖଣ୍ଡିତ ଯୋଜନାରୁ ଏକକ, ଫଳାଫଳ-ଆଧାରିତ ଏବଂ ଅନୁକୂଳ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଦିଗରେ ଏକ ରଣନୀତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଦର୍ଶାଇଥାଏ। ଏହା ବିଶ୍ୱ ବାଣିଜ୍ୟ ଆହ୍ୱାନ ଏବଂ ରପ୍ତାନିକାରୀଙ୍କ ବିକଶିତ ଆବଶ୍ୟକତାର ଏକ ତ୍ୱରିତ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ହୋଇପାରିବ।
ଇପିଏମ ହେଉଛି ବାଣିଜ୍ୟ ବିଭାଗ, ଏମଏସଏମଇ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ, ରପ୍ତାନି ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପରିଷଦ, ସାମଗ୍ରୀ ବୋର୍ଡ, ଶିଳ୍ପ ସଂଘ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ସମେତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରମୁଖ ଅଂଶୀଦାରମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଏକ ସହଯୋଗୀ ଢାଞ୍ଚା ଉପରେ ଆଧାରିତ।
ମିଶନ ଦୁଇଟି ସମନ୍ୱିତ ଉପ-ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବ:
ନିର୍ୟାତ(ରପ୍ତାନି) ପ୍ରୋତ୍ସାହନ- ଏହି ଯୋଜନା ସୁଧ ଛାଡ଼, ରପ୍ତାନି ଫ୍ୟାକ୍ଟରିଂ, ପାରିପାର୍ଶ୍ବିକ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି, ଇ-କମର୍ସ ରପ୍ତାନିକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ କ୍ରେଡିଟ୍ କାର୍ଡ ଏବଂ ନୂତନ ବଜାରରେ ବିବିଧତା ପାଇଁ ଋଣ ବୃଦ୍ଧି ସହାୟତା ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ଉପକରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ଏମଏସଏମଇ ପାଇଁ ସୁଲଭ ବାଣିଜ୍ୟ ଆର୍ଥିକ ଉପଲବ୍ଧତାକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଏ।
ନିର୍ୟାତ ଦିଶା ବା ରପ୍ତାନି ଦିଗ: ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଣ-ଆର୍ଥିକ କ୍ଷମତା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଏ ଯାହା ବଜାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଏବଂ ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ଦକ୍ଷତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରେ। ଏଥିରେ ରପ୍ତାନି ଗୁଣବତ୍ତା ଏବଂ ଅନୁପାଳନ ସହାୟତା, ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବ୍ରାଣ୍ଡିଂ, ପ୍ୟାକେଜିଂ ସହ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସହାୟତା ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ମେଳାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ, ରପ୍ତାନି ଗୋଦାମ ଓ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ, ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ପରିବହନ କ୍ଷତିପୂରଣ, ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟିକ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା ଏବଂ କ୍ଷମତା-ନିର୍ମାଣ ପଦକ୍ଷେପ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଇପିଏମ ସୁଧ ସମୀକରଣ ଯୋଜନା (ଆଇଇଏସ) ଏବଂ ବଜାର ପ୍ରବେଶ ପଦକ୍ଷେପ (ଏମଏଆଇ) ଭଳି ପ୍ରମୁଖ ରପ୍ତାନି ସହାୟତା ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକୁ ଏକୀକୃତ କରେ ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ସମକାଳୀନ ବ୍ୟବସାୟିକ ଆବଶ୍ୟକତା ସହିତ ସମନ୍ୱିତ କରେ।
ଏହି ମିଶନ ଭାରତୀୟ ରପ୍ତାନିକୁ ବାଧା ଦେଉଥିବା ଢାଞ୍ଚାଗତ ଆହ୍ୱାନଗୁଡ଼ିକୁ ସିଧାସଳଖ ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି। ଏଥିରେ ସାମିଲ ରହିଛି:
ବାଣିଜ୍ୟ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପାଇଁ ସୀମିତ ଏବଂ ମହଙ୍ଗା ବ୍ୟବସ୍ଥା,
ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ରପ୍ତାନି ମାନଦଣ୍ଡ ସହିତ ଅନୁପାଳନର ଉଚ୍ଚ ମୂଲ୍ୟ,
ଅପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ରପ୍ତାନି ବ୍ରାଣ୍ଡିଂ ଏବଂ ଖଣ୍ଡିତ ବଜାର ପ୍ରବେଶ, ଏବଂ
ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଏବଂ କମ୍ ରପ୍ତାନି-ତୀବ୍ରତା ଅଞ୍ଚଳର ରପ୍ତାନିକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ-ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅସୁବିଧା।
ଇପିଏମ ଅଧୀନରେ, ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବିଶ୍ୱ ଶୁଳ୍କ ବୃଦ୍ଧି ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ବୟନଶିଳ୍ପ, ଚମଡା, ରତ୍ନ ଓ ଅଳଙ୍କାର, ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ଉତ୍ପାଦ ଇତ୍ୟାଦି। ଏହି ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ରପ୍ତାନି ଅର୍ଡରଗୁଡ଼ିକୁ ବଜାୟ ରଖିବା, ରୋଜଗାରକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ଏବଂ ନୂତନ ଭୌଗୋଳିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିବିଧତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ। ବୈଦେଶିକ ବାଣିଜ୍ୟ ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ (ଡିଜିଏଫଟି) ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ସଂସ୍ଥା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ। ବର୍ତ୍ତମାନର ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହ ସମନ୍ୱିତ ଏକ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଡିଜିଟାଲ୍ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ମାଧ୍ୟମରେ ଆବେଦନ ଠାରୁ ବିତରଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପରିଚାଳନା କରାଯିବ । 
ମିଶନର ନିମ୍ନୋକ୍ତ ପରିଣାମ ପ୍ରାପ୍ତ ହେବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି:
ଏମଏସଏମଇଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ସୁଲଭ ବାଣିଜ୍ୟିକ ଆର୍ଥିକ ସୁବିଧା ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା,
ଅନୁପାଳନ ଏବଂ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ସହାୟତା ମାଧ୍ୟମରେ ରପ୍ତାନି ପ୍ରସ୍ତୁତିକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା,
ଭାରତୀୟ ଉତ୍ପାଦ ପାଇଁ ବଜାର ପ୍ରବେଶ ଏବଂ ଦୃଶ୍ୟମାନତାକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା,
ଅଣ-ପାରମ୍ପରିକ ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକରୁ ରପ୍ତାନିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା, ଏବଂ
ନିର୍ମାଣ, ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ ଏବଂ ଆନୁସଙ୍ଗିକ ସେବାଗୁଡ଼ିକରେ ରୋଜଗାର ସୃଷ୍ଟି କରିବା।
ବିକଶିତ ଭାରତ 2047 ର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଅନୁରୂପ ଇପିଏମ ଭାରତର ରପ୍ତାନି ଢାଞ୍ଚାକୁ ଅଧିକ ସମାବେଶୀ, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା-ସକ୍ଷମ ଏବଂ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଦୂରଦୃଷ୍ଟିପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରୟାସକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିଥାଏ।  

*****

PS