പ്രധാനമന്ത്രി – നിങ്ങൾ ഇതുവരെ എത്ര പോഡ്‌കാസ്റ്റ് പോസ്റ്റുകൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്?

നിഖിൽ കാമത്ത് - 25 സർ.

പ്രധാനമന്ത്രിമാർ – 25

നിഖിൽ കാമത്ത് – അതെ, പക്ഷേ ഞങ്ങൾ അത് മാസത്തിലൊരിക്കൽ മാത്രമേ ചെയ്യാറുള്ളൂ!

പ്രധാനമന്ത്രി- ശരി.

നിഖിൽ കാമത്ത് – ഞാൻ എല്ലാ മാസവും ഒരു ദിവസം പോഡ്‌കാസ്റ്റ് ചെയ്യാറുണ്ട്, ബാക്കി മാസത്തിൽ ഒന്നും ചെയ്യാറില്ല.

പ്രധാനമന്ത്രി – നോക്കൂ, ആരുമായി അത് ചെയ്യേണ്ടതുണ്ടോ, അവർക്ക് ഒരു മാസത്തെ സമയം നൽകുകയും അവരെ സുഖകരമാക്കുകയും ചെയ്യുക.

നിഖിൽ കാമത്ത് - ശരി സർ, ഞങ്ങൾ ചെയ്ത മിക്ക പോഡ്‌കാസ്റ്റുകളും ആഴത്തിലുള്ളതാണ് ... സംരംഭകത്വത്തെക്കുറിച്ചാണ്. ഞങ്ങളുടെ പ്രേക്ഷകർ പൂർണ്ണമായും 15-40 വയസിനുള്ളിൽ ഉള്ളവരാണ്, അവർ ആദ്യമായി സംരംഭകത്വം ആരംഭിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, അതിനാൽ ഞങ്ങൾ ആർട്ടിഫിഷ്യൽ ഇന്റലിജൻസിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു എപ്പിസോഡ്, മെറ്റയെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു എപ്പിസോഡ്, ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽ കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് വളരെ നിർദ്ദിഷ്ട വിഷയങ്ങൾ ഞങ്ങൾ ചെയ്യുന്നു, പീപ്പിൾ എന്നൊരു കാര്യം കൂടി ഞങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു, അതിൽ ഞങ്ങൾ ബിൽ ഗേറ്റ്‌സിനെപ്പോലുള്ള ചില ആളുകളുമായി സംസാരിച്ചു, അതു പക്ഷേ അവർ ഉൾപ്പെടുന്ന വ്യവസായത്തിൽ ഊന്നി നിന്നാണ് ചെയ്തത്. 

പ്രധാനമന്ത്രി - ഒന്നാമതായി, പോഡ്‌കാസ്റ്റിൽ ഞാൻ ആദ്യമായാണ്, അതിനാൽ ഈ ലോകം എനിക്കും പൂർണ്ണമായും പുതിയതാണ്.

നിഖിൽ കാമത്ത് - അപ്പോൾ സർ, എന്റെ ഹിന്ദി അത്ര നല്ലതല്ലെങ്കിൽ ദയവായി എന്നോട് ക്ഷമിക്കൂ, ഞാൻ ഒരു ദക്ഷിണേന്ത്യക്കാരനാണ്, ഞാൻ കൂടുതലും ബാംഗ്ലൂരിലാണ് വളർന്നത്, എന്റെ അമ്മയുടെ നഗരം മൈസൂരാണ്, അതിനാൽ അവിടെയുള്ള മിക്ക ആളുകളും കന്നഡ സംസാരിക്കുന്നു, എന്റെ അച്ഛൻ മംഗളൂരുവിനടുത്തുള്ള ആളായിരുന്നു, ഞാൻ സ്കൂളിൽ ഹിന്ദി പഠിച്ചു, പക്ഷേ ഒഴുക്കോടെ സംസാരിക്കുന്ന കാര്യത്തിൽ അത്ര നല്ലതല്ല, ആശയവിനിമയത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും വാക്കാലുള്ളതല്ലെന്ന് ആളുകൾ പറയുന്നു, അത് പരസ്പരം നോക്കിയാൽ ആളുകൾക്ക് മനസ്സിലാകും! അതിനാൽ നമ്മൾ സുഖമായിരിക്കണമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു.

പ്രധാനമന്ത്രി - നോക്കൂ, ഞാനും ഒരു ഹിന്ദി സംസാരിക്കുന്ന ആളല്ല, നമ്മൾ രണ്ടുപേർക്കും ഇത് ഇങ്ങനെയായിരിക്കും.

നിഖിൽ കാമത്ത് – ഞങ്ങളുടെ ഈ പോഡ്‌കാസ്റ്റ് ഒരു പരമ്പരാഗത അഭിമുഖമല്ല. ഞാൻ ഒരു പത്രപ്രവർത്തകനല്ല. ആദ്യമായി സംരംഭകത്വം ചെയ്യാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ആളുകളോടാണ് ഞങ്ങൾ കൂടുതലും സംസാരിക്കുന്നത്. അതിനാൽ വ്യവസായത്തിൽ ഒരു സംരംഭകനാകാൻ എന്താണ് വേണ്ടതെന്ന് ഞങ്ങൾ അവരോട് പറയുന്നു, അവർക്ക് ആദ്യമായി ധനസഹായം എവിടെ നിന്ന് ലഭിക്കും, അവർക്ക് പഠിക്കാൻ ഓൺലൈൻ മെറ്റീരിയൽ എവിടെ നിന്ന് ലഭിക്കും. അതിനാൽ നമ്മൾ ആ മേഖലയിൽ നിന്നാണ് വരുന്നത്, ഇന്ന് നമ്മൾ രാഷ്ട്രീയത്തിനും സംരംഭകത്വത്തിനും ഇടയിൽ സമാന്തര രേഖ വരയ്ക്കാൻ ശ്രമിക്കും. കാരണം ഇതുവരെ ആരും സംസാരിച്ചിട്ടില്ലാത്ത നിരവധി സമാനതകൾ ഇവ രണ്ടും തമ്മിൽ ഉണ്ടെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു. അതിനാൽ നമ്മൾ ആ ദിശ സ്വീകരിച്ച് മുന്നോട്ട് പോകും. അതിനാൽ ഈ പോഡ്‌കാസ്റ്റിൽ നിങ്ങൾ സ്വയം ചില ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ, എനിക്ക് നല്ല ഉത്തരങ്ങളൊന്നുമില്ല. പക്ഷേ നിങ്ങൾക്ക് ചോദിക്കാം. ഈ പോഡ്‌കാസ്റ്റിൽ ഞാൻ ആദ്യം സംസാരിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നത് താങ്കളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ ആദ്യ ഭാഗമാണ്. പ്രധാനമന്ത്രിക്ക് മുമ്പ്, മുഖ്യമന്ത്രിക്ക് മുമ്പ്, നിങ്ങൾ എവിടെയാണ് ജനിച്ചത്, ആദ്യത്തെ 10 വർഷങ്ങളിൽ നിങ്ങൾ എന്താണ് ചെയ്തത്. നിങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ ആദ്യ യുഗത്തെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾക്ക് വെളിച്ചം വീശാൻ കഴിയുമെങ്കിൽ. 

പ്രധാനമന്ത്രി - ശരി, ഞാൻ ഗുജറാത്തിൽ, വടക്കൻ ഗുജറാത്തിലെ മെഹ്‌സാന ജില്ലയിൽ ജനിച്ചതാണെന്ന് എല്ലാവർക്കും അറിയാം. വട്ന​ഗർ അവിടെയുള്ള ഒരു ചെറിയ പട്ടണമാണ്. ഞങ്ങൾ ചെറുതായിരുന്നപ്പോൾ, ജനസംഖ്യ 15000 മാത്രമായിരുന്നു, എനിക്ക് ഇത് ഏകദേശം ഓർമ്മയുണ്ട്. ഞാൻ ആ സ്ഥലത്തുനിന്നാണ്. എന്നാൽ, എല്ലാവർക്കും അവരവരുടെ ഗ്രാമമുള്ളതുപോലെ, എന്റെ ഗ്രാമവും അത്തരമൊരു ഗ്രാമമായിരുന്നു. എന്റെ ഗ്രാമം ഒരു ഗെയ്ക്‌വാദ് സ്റ്റേറ്റാരുന്നു. ​ഗെയ്ക്‌വാദ് സ്റ്റേറ്റിന് ഒരു പ്രത്യേകത ഉണ്ടായിരുന്നു. എല്ലാ ഗ്രാമങ്ങളും വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ വളരെയധികം താല്പര്യമുള്ളവരായിരുന്നു. ഒരു കുളം, ഒരു പോസ്റ്റ് ഓഫീസ്, ഒരു ലൈബ്രറി, നാലോ അഞ്ചോ അത്തരം കാര്യങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു, അതായത്, അത് ഗെയ്ക്‌വാദ് സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു ഗ്രാമമാണെങ്കിൽ, ഇത് തീർച്ചയായും അവിടെ ഉണ്ടാകും, ഇതാണ് അവരുടെ ക്രമീകരണം, അതിനാൽ ഞാൻ ഗെയ്ക്‌വാദിലെ പ്രൈമറി സ്കൂളിൽ പഠിച്ചു, അതിനാൽ എന്റെ കുട്ടിക്കാലത്ത് ഞാൻ അവിടെ താമസിച്ചു. ഒരു കുളം ഉണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ ഞാൻ അവിടെ നീന്താൻ പഠിച്ചു. എന്റെ കുടുംബത്തിലെ എല്ലാവരുടെയും വസ്ത്രങ്ങൾ ഞാൻ കഴുകാറുണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ എനിക്ക് കുളത്തിൽ പോകാൻ അനുമതി ലഭിക്കുമായിരുന്നു. പിന്നീട് ഒരു ഭഗവത് ആചാര്യ നാരായണ ആചാര്യ ഹൈസ്കൂൾ, ബിഎൻഎ സ്കൂൾ എന്നിവ ഉണ്ടായിരുന്നു. അതും ഒരു തരത്തിൽ ജീവകാരുണ്യ പ്രവർത്തനമായിരുന്നു, ഇന്നത്തെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ അവസ്ഥ പോലെയല്ലായിരുന്നു അത്. അതുകൊണ്ട് ഞാൻ അവിടെ സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം നടത്തി. അന്ന് 10+2 ആയിരുന്നില്ല, 11-ാം ക്ലാസ് ആയിരുന്നു. ചൈനീസ് തത്ത്വചിന്തകനായ ഷുവാൻസാങ് എന്റെ ഗ്രാമത്തിൽ താമസിച്ചിരുന്നുവെന്ന് ഞാൻ എവിടെയോ വായിച്ചിരുന്നു.  അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു സിനിമ നിർമ്മിക്കുന്ന വിവരം അറിഞ്ഞ് ആ സമയത്ത് ഞാൻ എംബസിക്കോ  ആർക്കോ ഒരു കത്ത് എഴുതിയിരുന്നു, നിങ്ങൾ ഷുവാൻസാങ്ങിനെക്കുറിച്ച് ഒരു സിനിമ നിർമ്മിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഞാൻ എവിടെയോ വായിച്ചറിഞ്ഞു,  അദ്ദേഹം എന്റെ ഗ്രാമത്തിൽ താമസിച്ചിരുന്നു, ഇതേക്കുറിച്ചു കൂടി സിനിമയിൽ എവിടെയെങ്കിലും പരാമർശിക്കാൻ ശ്രമിക്കണമെന്ന ആവശ്യമായിരുന്നു കത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നത്. അത് വളരെ വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പായിരുന്നു.

അതിനുമുമ്പ്, എന്റെ ഗ്രാമത്തിൽ വളരെ വികാരാധീനനായ ഒരു സഹോദരൻ ഡേവ് ഉണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഒരു കോൺഗ്രസ് നേതാവായിരുന്നു, അൽപ്പം സോഷ്യലിസ്റ്റ് പ്രത്യയശാസ്ത്രവും ഉണ്ടായിരുന്നു, സൗരാഷ്ട്രയിൽ നിന്നുള്ളയാളാണ്, എന്റെ ഗ്രാമത്തിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയിരുന്നു. നിങ്ങൾ എവിടെ പോയാലും, എന്തെങ്കിലും എഴുതിയതോ കൊത്തിയതോ ആയ ഒരു കല്ല് കണ്ടെത്തിയാൽ, ആ കല്ല് ശേഖരിച്ച് സ്കൂളിന്റെ ഈ മൂലയിൽ സ്ഥാപിക്കണമെന്ന് അദ്ദേഹം ഞങ്ങളോട് പറയാറുണ്ടായിരുന്നു. ക്രമേണ, അത് ഒരു വലിയ കൂമ്പാരമായി മാറി, പിന്നെ എനിക്ക് മനസ്സിലായി, ഇത് വളരെ പുരാതനമായ ഒരു ഗ്രാമമാണെന്നും, ഇവിടെയുള്ള ഓരോ കല്ലിനും എന്തെങ്കിലും കഥയുണ്ടെന്നുമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യമെന്ന്. അത് ശേഖരിക്കുക, ആരെങ്കിലും വരുമ്പോഴെല്ലാം അദ്ദേഹം അത് ചെയ്യും. ഒരുപക്ഷേ അത് ഒരു ഭാവനയായിരിക്കാം. അങ്ങനെ എന്റെ ശ്രദ്ധയും അതിലേക്ക് തിരിഞ്ഞു. 2014-ൽ ഞാൻ പ്രധാനമന്ത്രിയായപ്പോൾ, സ്വാഭാവികമായും ആചാര മര്യാദയുടെ ഭാ​ഗമായി ലോക നേതാക്കൾ ഫോൺവിളികളെത്തും. ഇത്തരത്തിൽ  ചൈനീസ് പ്രസിഡന്റ് ഷിയുടെ ഒരു ഫോൺ കോൾ എനിക്ക് ലഭിച്ചു,  തുടർന്ന് അദ്ദേഹം  ഇന്ത്യയിലേക്ക് വരാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്ന് പറഞ്ഞു. താങ്കളെ സ്വാഗതം ചെയ്യുന്നു, താങ്കൾ തീർച്ചയായും വരണം എന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, എന്നിട്ട് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, പക്ഷേ എനിക്ക് ഗുജറാത്തിലേക്ക് പോകണം. അത് അതിലും നല്ലതാണെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു. അപ്പോൾ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, എനിക്ക് നിങ്ങളുടെ ഗ്രാമമായ വട്നഗറിലേക്ക് പോകണമെന്ന്. എന്താണ് കാര്യമെന്നും, നിങ്ങൾ ഈ സ്ഥലം വരെയുള്ള പരിപാടി നിശ്ചയിച്ചിട്ടുണ്ടോ എന്നും ഞാൻ ചോദിച്ചു. അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, എന്തുകൊണ്ടാണെന്ന് നിങ്ങൾക്കറിയാമോ, എനിക്കറിയില്ലായിരുന്നു, എന്നിട്ട് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, നിങ്ങൾക്കും എനിക്കും ഇടയിൽ ഒരു പ്രത്യേക ബന്ധമുണ്ടെന്ന്. അതെന്താണെന്ന് ഞാൻ ചോദിച്ചു, ചൈനീസ് തത്ത്വചിന്തകനായ ഷുവാൻസാങ് നിങ്ങളുടെ ഗ്രാമത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലം താമസിച്ചിരുന്നു, പക്ഷേ അദ്ദേഹം ചൈനയിൽ തിരിച്ചെത്തിയപ്പോൾ അദ്ദേഹം എന്റെ ഗ്രാമത്തിലാണ് താമസിച്ചത്. അത്തരത്തിൽ ഞങ്ങൾ രണ്ടുപേരും തമ്മിൽ ഒരു ബന്ധം ഉള്ളതായി അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. 

നിഖിൽ കാമത്ത് – നിങ്ങളുടെ കുട്ടിക്കാലത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ കാര്യങ്ങൾ ഓർമ്മിച്ചാൽ, നിങ്ങൾ ചെറുപ്പമായിരുന്നപ്പോൾ, അങ്ങ് ഒരു നല്ല വിദ്യാർത്ഥിയായിരുന്നോ, ആ സമയത്ത് താങ്കളുടെ താൽപ്പര്യങ്ങൾ എന്തായിരുന്നു.

പ്രധാനമന്ത്രി – ഞാൻ വളരെ സാധാരണക്കാരനായ ഒരു വിദ്യാർത്ഥിയായിരുന്നു, ആരും എന്നെ ഒരു തരത്തിലും ശ്രദ്ധിക്കില്ല, പക്ഷേ എനിക്ക് വെൽജിഭായ് ചൗധരി എന്നൊരു അധ്യാപകനുണ്ടായിരുന്നു, അദ്ദേഹം എന്നെ വളരെയധികം ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നു, അതിനാൽ ഒരു ദിവസം അദ്ദേഹം എന്റെ അച്ഛനെ കാണാൻ പോയി. അവന് വളരെയധികം കഴിവുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം എന്റെ അച്ഛനോട് പറയുകയായിരുന്നു, പക്ഷേ അവൻ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നില്ല, അദ്ദേഹം വ്യത്യസ്ത കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യുന്നു, എല്ലാം വളരെ വേഗത്തിൽ മനസ്സിലാക്കുന്നു, പക്ഷേ സ്വന്തം ലോകത്ത് അദ്ദേഹം വഴിതെറ്റിപ്പോകുന്നു എന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, അതിനാൽ വെൽജിഭായിക്ക് എന്നിൽ നിന്ന് ധാരാളം പ്രതീക്ഷകളുണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ എന്റെ അധ്യാപകർ എന്നെ വളരെയധികം സ്നേഹിച്ചിരുന്നു, പക്ഷേ ഞാൻ കൂടുതൽ പഠിക്കേണ്ടതുണ്ടായിരുന്നു, അതിൽ മത്സരത്തിന്റെ ഒരു ഘടകം ഉണ്ടെങ്കിൽ, ഞാൻ അതിൽ നിന്ന് ഒളിച്ചോടുമായിരുന്നു. എനിക്ക് അതിൽ താൽപ്പര്യമില്ലായിരുന്നു, പരീക്ഷ പാസാകുക, പുറത്തുകടക്കുക, അത് അങ്ങനെയായിരുന്നു, പക്ഷേ ഞാൻ മറ്റ് നിരവധി പ്രവർത്തനങ്ങൾ ചെയ്യുമായിരുന്നു. പുതിയ എന്തെങ്കിലും ഉണ്ടെങ്കിൽ, അത് ഉടനടി മനസ്സിലാക്കുക എന്നതാണ് എന്റെ സ്വഭാവം.

നിഖിൽ കാമത്ത് – സർ, നിങ്ങൾക്ക് ഇപ്പോഴും ബന്ധം പുലർത്തുന്ന ബാല്യകാല സുഹൃത്തുക്കൾ ആരെങ്കിലുമുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി - എന്റെ കാര്യം അൽപ്പം വിചിത്രമായി തോന്നുന്നു, വളരെ ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ ഞാൻ വീട് വിട്ടുപോയി, വീട് വിട്ടുപോകുന്നത് എല്ലാം ഉപേക്ഷിച്ചു എന്നാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്, ആരുമായും എനിക്ക് ബന്ധമില്ലായിരുന്നു, അതിനാൽ വലിയൊരു വിടവ് ഉണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ എനിക്ക് ഒരു ബന്ധവുമില്ലായിരുന്നു, എനിക്ക് ആരുമായും ഒരു ഇടപാടും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല, എന്റെ ജീവിതവും ഒരു അജ്ഞാതനായ അലഞ്ഞുതിരിയുന്ന വ്യക്തിയുടെതായിരുന്നു, അതിനാൽ ആരാണ് എന്നെക്കുറിച്ച് ചോദിക്കുക. അപ്പോൾ എന്റെ ജീവിതം ഇങ്ങനെയായിരുന്നില്ല, പക്ഷേ ഞാൻ മുഖ്യമന്ത്രിയായപ്പോൾ എന്റെ മനസ്സിൽ ചില ആഗ്രഹങ്ങൾ ഉയർന്നുവന്നു. എന്റെ പഴയ സുഹൃത്തുക്കളെയെല്ലാം ക്ലാസ്സിൽ നിന്ന് മുഖ്യമന്ത്രി ഭവനത്തിലേക്ക് വിളിക്കണം എന്നതായിരുന്നു ഒരു ആഗ്രഹം. എന്റെ ചിന്താ​ഗതി എന്തെന്നാൽ, ഞാൻ മഹാനായ ഒരാളായി മാറിയെന്ന് എന്റെ ആളുകളിൽ ആർക്കും തോന്നരുത് എന്നതായിരുന്നു. വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഗ്രാമം വിട്ടുപോയ അതേ വ്യക്തിയാണ് ഞാൻ, ഞാൻ മാറിയിട്ടില്ല, ആ നിമിഷം ജീവിക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിച്ചു,  ആ സുഹൃത്തുക്കളോടൊപ്പം ഇരിക്കുക എന്നതായിരുന്നു അതിനുള്ള വഴി. പക്ഷേ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുഖം കണ്ടാൽ പോലും എനിക്ക് അദ്ദേഹത്തെ തിരിച്ചറിയാൻ കഴിഞ്ഞില്ല, കാരണം ഞങ്ങൾക്കിടയിൽ വലിയൊരു വിടവ് ഉണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുടി നരച്ചിരുന്നു, കുട്ടികൾ വളർന്നു. പക്ഷേ ഞാൻ എല്ലാവരെയും വിളിച്ചു. 30-35 പേർ ഒത്തുകൂടിയിരിക്കാം, ഞങ്ങൾ ഒരു വലിയ അത്താഴം കഴിച്ചു, സംസാരിച്ചു, പഴയ ബാല്യകാല ഓർമ്മകൾ പുതുക്കി. പക്ഷേ എനിക്ക് അത് അത്ര ആസ്വദിക്കാനായില്ല. എനിക്ക് അത് ഇഷ്ടപ്പെടാത്തതിന് കാരണം ഞാൻ ഒരു സുഹൃത്തിനെയാണ് അന്വേഷിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നത് , പക്ഷേ അദ്ദേഹം എന്നെ മുഖ്യമന്ത്രിയായി കണ്ടു. അതിനാൽ ആ വിടവ് നികത്തിയില്ല, ഒരുപക്ഷേ എന്റെ ജീവിതത്തിൽ എന്നെ 'നീ' എന്ന് വിളിക്കാൻ ആരും ഉണ്ടായില്ല. സാഹചര്യം അങ്ങനെയായിരുന്നു. എല്ലാവരും ഇപ്പോഴും നല്ല ബന്ധത്തിലാണ്, പക്ഷേ അവർ എന്നെ വളരെ ബഹുമാനത്തോടെയാണ് കാണുന്നത്. അവരിൽ ഒരാൾ എന്റെ അധ്യാപകൻ റാസ് ബിഹാരി മണിഹാർ ആയിരുന്നു. അദ്ദേഹം കുറച്ചു കാലം മുമ്പ് അന്തരിച്ചു, അദ്ദേഹത്തിന് ഏകദേശം 93-94 വയസ്സായിരുന്നു. അദ്ദേഹം എപ്പോഴും എനിക്ക് കത്തുകൾ എഴുതുമായിരുന്നു, അവയിൽ അദ്ദേഹം 'നീ' എന്ന് എഴുതുമായിരുന്നു. ബാക്കിയുള്ളത്, ഞാൻ മുഖ്യമന്ത്രിയായപ്പോൾ, എന്റെ ഒരേയൊരു ആഗ്രഹം എന്റെ സ്കൂൾ സുഹൃത്തുക്കളെ വിളിക്കുക എന്നതായിരുന്നു.

ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾക്ക് വിചിത്രമായി തോന്നാവുന്ന എന്റെ രണ്ടാമത്തെ ആഗ്രഹം, എന്റെ എല്ലാ അധ്യാപകരെയും പരസ്യമായി ബഹുമാനിക്കണമെന്നായിരുന്നു. അതിനാൽ, എന്റെ കുട്ടിക്കാലം മുതൽ എന്നെ പഠിപ്പിച്ചവരെയും സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം വരെ എന്റെ അധ്യാപകരായിരുന്നവരെയും ഞാൻ തിരഞ്ഞു, മുഖ്യമന്ത്രിയായതിനുശേഷം, ഞാൻ അവരെ പരസ്യമായി ആദരിച്ചു. നമ്മുടെ ഗവർണർ ശർമ്മാജിയും ആ പരിപാടിയിൽ പങ്കെടുത്തു, ഗുജറാത്തിലെ എല്ലാ പ്രമുഖരും ആ പരിപാടിയിൽ പങ്കെടുത്തു. ഞാൻ ആരായാലും, എന്നെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ അവർ ഏതെങ്കിലും വിധത്തിൽ സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ടെന്ന് എന്റെ മനസ്സിൽ ഒരു സന്ദേശം ഉണ്ടായിരുന്നു. അവരിൽ ചിലർ ബാൽ മന്ദിറിൽ നിന്നുള്ള എന്റെ അധ്യാപകരായിരിക്കണം, ഏറ്റവും പ്രായം കൂടിയ അധ്യാപകന് 93 വയസ്സായിരുന്നു, ഞാൻ ഏകദേശം 30-32 അധ്യാപകരെ വിളിച്ചു, അവരെയെല്ലാം ഞാൻ പരസ്യമായി ആദരിച്ചു, അതെല്ലാം എന്റെ ജീവിതത്തിലെ വളരെ നല്ല നിമിഷങ്ങളായിരുന്നു. പിന്നെ ഒരു ദിവസം ഞാൻ എന്റെ ജീവിതത്തിൽ ചെയ്തത് എന്റെ വിശാല കുടുംബത്തെയും, എന്റെ സഹോദരന്മാരെയും, അവരുടെ കുട്ടികളെയും, സഹോദരിമാരെയും, അവരുടെ കുട്ടികളെയും, എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങൾ ആരായാലും, അവരെ ക്ഷണിക്കുക എന്നതായിരുന്നു, കാരണം ഞാൻ അവരെ ഉപേക്ഷിച്ചുപോയതിനാൽ അവരെ തിരിച്ചറിയാൻ പോലും കഴിഞ്ഞില്ല. എന്നാൽ ഒരു ദിവസം ഞാൻ എല്ലാവരെയും എന്റെ മുഖ്യമന്ത്രി ഭവനത്തിലേക്ക് വിളിച്ചു. ഞാൻ എല്ലാ കുടുംബാംഗങ്ങളെയും പരിചയപ്പെടുത്തി, അവരുടെ മകൻ ഇയാളാണ്, അവൻ വിവാഹിതനാണ്, കാരണം എനിക്ക് അവരുമായി ഒരു ബന്ധവുമില്ലായിരുന്നു. ഇത് ഞാൻ ചെയ്ത മൂന്നാമത്തെ കാര്യമാണ്. നാലാമതായി, ഞാൻ സംഘത്തിലായിരുന്നപ്പോൾ. അതുകൊണ്ട് ആദ്യകാലങ്ങളിൽ, എനിക്ക് ഭക്ഷണം ലഭിച്ചിരുന്ന കുടുംബങ്ങളിൽ, ഞാൻ ഭക്ഷണം കഴിക്കാൻ പോയിരുന്നു, എനിക്ക് ഭക്ഷണം നൽകിയ നിരവധി കുടുംബങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു, കാരണം എന്റെ ജീവിതത്തിലുടനീളം എനിക്ക് സ്വന്തമായി ഭക്ഷണ ക്രമീകരണം ഉണ്ടായിരുന്നില്ല, ഞാൻ ഇങ്ങനെയാണ് കഴിച്ചിരുന്നത്. അതിനാൽ ഞാൻ എല്ലാവരെയും ക്ഷണിച്ചു, അതിനാൽ ഞാൻ എന്റെ സ്വന്തം ഇഷ്ടപ്രകാരം എന്തെങ്കിലും ചെയ്തോ എന്ന് നിങ്ങൾ എന്നോട് ചോദിച്ചാൽ, എനിക്ക് 25 വർഷമായി, പിന്നെ ഞാൻ ഈ നാല് കാര്യങ്ങൾ ചെയ്തു. ഞാൻ എന്റെ സ്കൂൾ സുഹൃത്തുക്കളെ ക്ഷണിച്ചു, ഞാൻ ആരുടെ വീട്ടിൽ നിന്ന് ഭക്ഷണം കഴിച്ചിരുന്നോ അവരെ ക്ഷണിച്ചു, എന്റെ സ്വന്തം കുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ള ആളുകളെ ക്ഷണിച്ചു, എന്റെ അധ്യാപകരെ ക്ഷണിച്ചു.

നിഖിൽ കാമത്ത് - കുറച്ച് വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് നിങ്ങൾ ബാംഗ്ലൂരിൽ വന്ന് നിങ്ങളുടെ സ്റ്റാർട്ടപ്പിലെ ആളുകളെയും ഞങ്ങളെ കണ്ടുമുട്ടിയ രാത്രിയിലെ അവസാന മീറ്റിംഗിനെയും താങ്കൾ ഓർമ്മിച്ചിരിക്കില്ല, അവർ ഞങ്ങളോട് നിങ്ങൾക്ക് അവരോടൊപ്പം 15 മിനിറ്റ് സമയം നൽകുമെന്ന് പറഞ്ഞു, പക്ഷേ താങ്കൾ ഒരു മണിക്കൂർ ഇരുന്നു,  നിങ്ങൾ ഓർക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ അപ്പോഴും ഞാൻ നിങ്ങളോട് ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിക്കുകയായിരുന്നു! ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിക്കുന്നതാണ് ഉത്തരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനേക്കാൾ എളുപ്പമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. ഈ സംഭവിക്കുന്നത് നല്ലതല്ലെന്നും,  ആ സംഭവിക്കുന്നത് നല്ലതല്ലെന്നുമുള്ള തരത്തിലാണ് ഞാൻ പറഞ്ഞു കൊണ്ടിരുന്നത്. എന്നാൽ , താങ്കൾ  
 അത് ശ്രദ്ധിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു എന്നൊരു കാര്യം കൂടി ഞാൻ നിങ്ങളോട് പറയുകയായിരുന്നു. സമൂഹത്തിൽ ഒരു വിഭാ​ഗം ആൾക്കാരോട് അല്ലെങ്കിൽ ഒരു പ്രായപരിധിയിലുളള ആൾക്കാരോട് താങ്കളുടെ ബന്ധം വളരെ ശക്തമാണെന്ന് താങ്കൾ കരുതുന്നുണ്ടെങ്കിൽ, അത്  ഏത് പ്രായപരിധിയിൽ ഉള്ളവരോടാണെന്ന്  നിർവചിക്കാൻ കഴിയുമോ.

പ്രധാനമന്ത്രി - എന്നോട് പൊതുവെ പറയാറുളള പ്രകാരം  നരേന്ദ്ര ഭായിയെ കണ്ടെത്തണമെങ്കിൽ, നിങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ എവിടെ അന്വേഷിക്കും?  അദ്ദേഹം 15-20 വയസുള്ള യുവാക്കൾക്കിടയിൽ ചിരിച്ചു കൊണ്ട് നിൽക്കുകയായിരിക്കും.  അപ്പോൾ എന്റെ പ്രതിച്ഛായയും അതായിരുന്നു, അതിനാൽ ഇന്ന് ഒരു പ്രദേശത്തു നിന്നോ ഏതെങ്കിലും പ്രായപരിധിയിൽ നിന്നോ എനിക്ക് അകലം അനുഭവപ്പെടുന്നില്ല. കണക്ട് എന്ന വാക്കിന്റെ കാര്യത്തിൽ, എനിക്ക് കൃത്യമായ ഉത്തരം ഇല്ലായിരിക്കാം, പക്ഷേ എനിക്ക് അകലം തോന്നുന്നില്ല.

നിഖിൽ കാമത്ത് - മത്സരം നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമല്ലെന്ന് നിങ്ങൾ പറഞ്ഞതുപോലെ, വളരെ വികസിതരായ ചിന്തകരായ ജിദ്ദു കൃഷ്ണമൂർത്തിയെപ്പോലുള്ള ആളുകൾ പറയുന്നത് മത്സരം നല്ലതല്ല എന്നാണ്. ആ ചിന്താധാരയിൽ നിന്ന് ധാരാളം മത്സരമുള്ള രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് വരുന്ന ഒരാൾക്ക്, അതേ പ്രത്യയശാസ്ത്രം എങ്ങനെ രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവരാൻ കഴിയും.

പ്രധാനമന്ത്രി - നോക്കൂ, കുട്ടിക്കാലത്ത് മത്സരം ഇല്ലെങ്കിൽ,  അലസതയായിരിക്കും. വലിയ തത്ത്വചിന്തയോ മറ്റോ ഉണ്ടാകില്ല. കുട്ടികൾ ചെയ്യുന്നതുപോലെ ഞാൻ ഉത്തരവാദിത്തമില്ലാത്ത രീതിയിൽ പെരുമാറും. ഒരു തത്ത്വചിന്തയും എന്നെ നയിച്ചുവെന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നില്ല. കുഴപ്പമില്ലെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു, എനിക്ക് കൂടുതൽ മാർക്ക് ലഭിക്കും, എനിക്ക് കൂടുതൽ മാർക്ക് ലഭിക്കും, ഞാൻ എന്തിന് എന്നെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ വിഷമിക്കണം. രണ്ടാമതായി, ഞാൻ ഒരു കുരങ്ങന്റെ കച്ചവടക്കാരനെപ്പോലെയായിരുന്നു, ആ സമയത്ത് കൈയിൽ വരുന്നതെന്തും ഞാൻ ചെയ്യുമായിരുന്നു, അതിനാൽ അത്തരമൊരു മത്സരം ഉണ്ടെങ്കിൽ, ഞാൻ അതിൽ പങ്കെടുക്കും, ഒരു നാടക മത്സരം ഉണ്ടെങ്കിൽ, ഞാൻ അതിൽ പങ്കെടുക്കും. അതായത്, ഞാൻ ഈ കാര്യങ്ങൾ സ്വാഭാവികമായി ചെയ്യാറുണ്ടായിരുന്നു, എന്റെ വീട്ടിൽ മിസ്റ്റർ പാർമർ എന്നൊരു അധ്യാപകൻ ഉണ്ടായിരുന്നു, അതായത് അദ്ദേഹം ഒരു പി.ടി അധ്യാപകനായിരുന്നു, ഒരുപക്ഷേ ശാരീരിക പരിശീലന അധ്യാപകൻ. അതിനാൽ എന്റെ വീട്ടിലെ ഒരു മാളികയിൽ ഒരു ചെറിയ അരീന ഉണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ ഞാൻ അദ്ദേഹത്തിൽ നിന്ന് വളരെയധികം പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് അവിടെ പതിവായി പോകാറുണ്ടായിരുന്നു, അക്കാലത്ത് ഞാൻ മല്ലകാമ്പ് പഠിച്ചിരുന്നു. ഞാൻ ഗുസ്തി പഠിച്ചിരുന്നു. ഗുസ്തിയും മല്ലകാമ്പ്, പ്രത്യേകിച്ച് മഹാരാഷ്ട്രയിൽ, ഒരു വലിയ മരത്തൂണാണ്, ശക്തമായ ശരീരം കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനുള്ള മികച്ച വ്യായാമമാണ്. ഇത് ഒരു തൂണിലെ ഒരുതരം യോഗയാണ്, അതിനാൽ ഞാൻ രാവിലെ 5:00 മണിക്ക് അവരുടെ അടുത്തേക്ക് പോകുമായിരുന്നു, അവർ എന്നെ അൽപ്പം സഹായിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഞാൻ ഒരു കളിക്കാരനാകാൻ സാധിച്ചില്ല, ശരി, ഞാൻ അത് കുറച്ചുനേരം ചെയ്തു, പിന്നീട് പോയി, അത് അങ്ങനെയായിരുന്നു.

നിഖിൽ കാമത്ത് - രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരന് കഴിവായി കണക്കാക്കാവുന്ന എന്തെങ്കിലും കാര്യങ്ങളുണ്ടോ? സംരംഭകത്വത്തിലെന്നപോലെ, ഒരാൾ ഒരു കമ്പനി ആരംഭിക്കുമ്പോൾ, മാർക്കറ്റിംഗിൽ മിടുക്കനായ ഒരാൾ, വിൽപ്പനയിൽ മിടുക്കനായ ഒരാൾ, സാങ്കേതികവിദ്യയിലും ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിലും മിടുക്കനായ ഒരാൾ എന്നിവ പോലെ മൂന്നോ നാലോ കഴിവുകൾ അതിന് അന്തർലീനമായി ആവശ്യമാണ്. ഇന്നത്തെ ഒരു യുവാവ് ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ, നിങ്ങൾക്ക് പരീക്ഷിക്കാൻ കഴിയുന്ന അത്തരം എന്തെങ്കിലും കഴിവ് അവനിൽ ഉണ്ടാകേണ്ടതുണ്ടോ, എന്തു കഴിവാണ് അയാൾക്ക് ഉണ്ടായിരിക്കേണ്ടത്.

പ്രധാനമന്ത്രി - ഇവ രണ്ടും വ്യത്യസ്ത കാര്യങ്ങളാണ്, ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകുക എന്നത് ഒരു ഭാഗമാണ്, രാഷ്ട്രീയത്തിൽ വിജയിക്കുക എന്നത് മറ്റൊരു ഭാഗമാണ്, അതിനാൽ രണ്ട് വ്യത്യസ്ത വഴികളിൽ. ഒന്ന് രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രവേശിക്കുക, മറ്റൊന്ന് വിജയിക്കുക, അതിന് നിങ്ങൾക്ക് സമർപ്പണവും പ്രതിബദ്ധതയും ആവശ്യമാണെന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നു, നിങ്ങൾ ജനങ്ങളുടെ സന്തോഷങ്ങളിലും ദുഃഖങ്ങളിലും പങ്കാളിയാകണം, നിങ്ങൾ യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു നല്ല ടീം പ്ലെയറാകണം. ഞാൻ ഒരു മികച്ച യോദ്ധാവാണെന്നും ഞാൻ എല്ലാവരെയും നിയന്ത്രിക്കുമെന്നും എല്ലാവരും എന്നെ അനുസരിക്കുമെന്നും നിങ്ങൾ പറഞ്ഞാൽ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയം പ്രവർത്തന സാധ്യമാണ്, അദ്ദേഹം തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വിജയിച്ചേക്കാം, പക്ഷേ അദ്ദേഹം ഒരു വിജയകരമായ രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകുമെന്ന് ഒരു ഉറപ്പുമില്ല. നോക്കൂ, രാജ്യത്ത്, ഞാൻ ചിലപ്പോൾ കരുതുന്നു, ഞാൻ കരുതുന്നത് വിവാദങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന്, സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ചപ്പോൾ, സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ വിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള ആളുകൾ അതിൽ ചേർന്നു, പക്ഷേ എല്ലാവരും രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് വന്നില്ല, ചിലർ പിന്നീട് വിദ്യാഭ്യാസത്തിനായി ജീവിതം സമർപ്പിച്ചു, ചിലർ ഖാദിക്കായി സമർപ്പിച്ചു, ചിലർ മുതിർന്നവർക്കുള്ള വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് സമർപ്പിച്ചു, ചിലർ ആദിവാസികളുടെ ക്ഷേമത്തിനായി അത്തരം സൃഷ്ടിപരമായ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടു. എന്നാൽ സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രസ്ഥാനം ദേശസ്‌നേഹത്താൽ പ്രചോദിതമായ ഒരു പ്രസ്ഥാനമായിരുന്നു, ഇന്ത്യയെ സ്വതന്ത്രമാക്കാൻ എനിക്ക് കഴിയുന്നതെല്ലാം ചെയ്യുമെന്ന് എല്ലാവർക്കും ഒരു അഭിനിവേശമുണ്ടായിരുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം അവരിൽ പലരും രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് വന്നു, തുടക്കത്തിൽ, രാഷ്ട്രീയത്തിനുശേഷം, നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ എല്ലാ ശക്തരായ നേതാക്കളും സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിൽ നിന്ന് ഉയർന്നുവന്ന നേതാക്കളായിരുന്നു. അതിനാൽ അവരുടെ ചിന്ത, പക്വത, അതിന്റെ രൂപം വ്യത്യസ്തമാണ്, തികച്ചും വ്യത്യസ്തമാണ്, അവരുടെ പെരുമാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് നമ്മൾ എന്ത് കേട്ടാലും, സമൂഹത്തോടുള്ള വളരെ ആഴത്തിലുള്ള സമർപ്പണബോധം ഉണ്ട്, അതിനാൽ എന്റെ അഭിപ്രായം നല്ല ആളുകൾ രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് വന്നുകൊണ്ടിരിക്കണമെന്നും അവർ അഭിലാഷത്തോടെയല്ല, ഒരു ദൗത്യത്തോടെയാണ് വരേണ്ടതെന്നും ആണ്. നിങ്ങൾ ഒരു ദൗത്യവുമായി വന്നിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ, നിങ്ങൾക്ക് എവിടെയെങ്കിലും ഒരു സ്ഥാനം ലഭിക്കും, ദൗത്യം അഭിലാഷത്തിന് മുകളിലായിരിക്കണം, അപ്പോൾ നിങ്ങൾക്ക് അതിനുള്ള ശേഷിയും ഉണ്ടാകും.

ഇന്നത്തെ കാലഘട്ടത്തിലെ ഒരു നേതാവിന്റെ നിർവചനം നോക്കുമ്പോൾ, മഹാത്മാഗാന്ധി അതുമായി ഒത്തു പോകുന്നില്ല. വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ, അദ്ദേഹം മെലിഞ്ഞവനായിരുന്നു, പ്രസംഗ വൈദഗ്ദ്ധ്യം ഒട്ടും തന്നെ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല, അതിനാൽ ആ വീക്ഷണകോണിൽ നിന്ന് നോക്കിയാൽ, അദ്ദേഹത്തിന് ഒരു നേതാവാകാൻ കഴിയുമായിരുന്നില്ല. അപ്പോൾ എന്തായിരുന്നു കാരണം? അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവൃത്തികളാണ് സംസാരിച്ചത്, ഈ ശക്തി രാജ്യം മുഴുവൻ ഈ വ്യക്തിയുടെ പിന്നിൽ നിൽക്കാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു, അതുകൊണ്ടാണ് ഇന്ന്, ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരന്റെ രൂപം വലിയ പ്രൊഫഷണൽ വിഭാഗത്തിൽ കാണപ്പെടുന്നത്, അദ്ദേഹത്തിന് ആലങ്കാരികമായ പ്രസംഗങ്ങൾ നടത്താൻ കഴിയണം, അത് കുറച്ച് ദിവസത്തേക്ക് പ്രവർത്തിക്കും, ആളുകൾക്ക് കൈയ്യടിയും ലഭിക്കും, പക്ഷേ ആത്യന്തികമായി കണക്കിലെടുക്കുന്നത് പ്രവൃത്തികളാണ്. രണ്ടാമതായി, എന്റെ അഭിപ്രായം ആശയവിനിമയം സംസാരത്തേക്കാളും പ്രസംഗത്തേക്കാളും പ്രധാനമാണ് എന്നാണ്. നിങ്ങൾ എങ്ങനെ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്നു? മഹാത്മാഗാന്ധി തന്റെ കൈയിൽ തന്നേക്കാൾ ഉയരമുള്ള ഒരു വടി പിടിച്ചിരുന്നു, പക്ഷേ അദ്ദേഹം അഹിംസക്കായി വാദിച്ചിരുന്നു, അത് ഒരു വലിയ വ്യത്യാസമായിരുന്നു, പക്ഷേ അദ്ദേഹം ആശയവിനിമയം നടത്തിയിരുന്നു. മഹാത്മാഗാന്ധി ഒരിക്കലും തൊപ്പി ധരിച്ചിരുന്നില്ല, പക്ഷേ ലോകം മുഴുവൻ ഗാന്ധി തൊപ്പി ധരിച്ചിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന് ആശയവിനിമയത്തിന്റെ ശക്തിയുണ്ടായിരുന്നു. മഹാത്മാഗാന്ധിക്ക് ഒരു രാഷ്ട്രീയ മേഖല ഉണ്ടായിരുന്നു, അദ്ദേഹം ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനായിരുന്നു, പക്ഷേ ഒരു ഭരണാധികാരിയായിരുന്നില്ല. അദ്ദേഹം തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ മത്സരിച്ചില്ല, അദ്ദേഹം അധികാരത്തിലിരുന്നില്ല, പക്ഷേ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം നിർമ്മിച്ച സ്ഥലത്തിന് രാജ് ഘട്ട് എന്നാണ് പേരിട്ടത്.

നിഖിൽ കാമത്ത് – സർ, താങ്കൾ ഇപ്പോൾ പറഞ്ഞത് ഇന്നത്തെ മുഴുവൻ സംഭാഷണത്തിന്റെയും ഉദ്ദേശ്യം, രാഷ്ട്രീയത്തെ ഒരു സംരംഭകത്വമായി ചിന്തിക്കാൻ യുവാക്കളോട് പറയാൻ ഞങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നു എന്നതാണ്, ഇതിന്റെ അവസാനം ഞാൻ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത് ഇതാണ്. 10,000 ബുദ്ധിമാൻമാരായ യുവ ഇന്ത്യക്കാർ നിങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, ഇന്ത്യയിൽ ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകാൻ ശ്രമിക്കാൻ പ്രചോദനം നേടുന്നു.

പ്രധാനമന്ത്രി - ചെങ്കോട്ടയിൽ നിന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞിരുന്നു, രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് വരുന്ന ഒരു ലക്ഷം യുവാക്കളെ രാജ്യത്തിന് ആവശ്യമുണ്ട്. ലക്ഷ്യമെടുക്കുക, നേടുക, മാറുക എന്നിവയാണെങ്കിൽ അതിന്റെ ആയുസ്സ് വളരെ നീണ്ടതല്ലെന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഒരു സംരംഭകന് ലഭിക്കുന്ന ആദ്യ പരിശീലനം വളരുക എന്നതാണ്, ഇവിടെ ആദ്യ പരിശീലനം സ്വയം സമർപ്പിക്കുക, ഉള്ളതെല്ലാം നൽകുക, എന്റെ കമ്പനിയെയോ എന്റെ തൊഴിലിനെയോ എനിക്ക് എങ്ങനെ ഒന്നാം സ്ഥാനത്ത് എത്തിക്കാൻ കഴിയും, ഇതാ നേഷൻ ഫസ്റ്റ്, ഇത് ഒരു വലിയ വ്യത്യാസമാണ്, രാഷ്ട്രം ആദ്യം എന്ന് കരുതുന്ന ആളുകളെ മാത്രമേ സമൂഹം സ്വീകരിക്കുന്നുള്ളൂ, ഈ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം എളുപ്പമല്ല, അങ്ങനെയല്ലെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നവർ, അത് ചില ആളുകളുടെ വിധിയിലാണ്, അവർക്ക് ഒന്നും ചെയ്യേണ്ടതില്ല, അവർക്ക് അത് ലഭിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കുന്നു, പക്ഷേ ചില കാരണങ്ങളുണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്, അതിലേക്ക് കടക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല, പക്ഷേ ഞങ്ങൾക്ക് അശോക് ഭട്ട് എന്നൊരു തൊഴിലാളിയുണ്ടായിരുന്നുവെന്ന് എനിക്കറിയാം, അദ്ദേഹം ജീവിതാവസാനം വരെ ഒരു ചെറിയ വീട്ടിൽ താമസിച്ചിരുന്നു, അദ്ദേഹം പലതവണ മന്ത്രിയായിരുന്നു, അദ്ദേഹത്തിന് സ്വന്തമായി കാർ ഇല്ലായിരുന്നു, മുമ്പ് മൊബൈൽ ഫോണുകൾ ഇല്ലായിരുന്നു, ലാൻഡ്‌ലൈനുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. രാത്രി 3:00 മണിക്ക് നിങ്ങൾ അവനെ വിളിക്കും, പകുതി റിങ്ങിന് ശേഷം അവൻ ഫോൺ എടുക്കും, എന്നിട്ട് നീ അവനോട് പറയും സഹോദരാ, നോക്കൂ, ആ സമയത്ത് ഞാൻ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല, പക്ഷേ അഹമ്മദാബാദ് രാജ്കോട്ട് ഹൈവേയിൽ ധാരാളം അപകടങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു, ബഗോദ്ര എന്നൊരു സ്ഥലമുണ്ട്, അതിനാൽ ആഴ്ചയിൽ രണ്ട് ദിവസം എനിക്ക് കോളുകൾ വരുമായിരുന്നു സഹോദരാ, ഇവിടെ ഒരു വലിയ അപകടം സംഭവിച്ചു എന്ന്, അതിനാൽ ഞാൻ അശോക് ഭട്ടിനെ വിളിക്കുമായിരുന്നു, അവൻ ശരി എന്ന് പറയും, കുറച്ച് കഴിഞ്ഞ് അവൻ പോകും, അയാൾക്ക് വാഹനമോ മറ്റോ ഇല്ലായിരുന്നു, അയാൾ ലിഫ്റ്റ് പിടിക്കും, അയാൾ ഒരു ട്രക്കിൽ ലിഫ്റ്റ് പിടിക്കും, അയാൾ തന്റെ ജീവിതം മുഴുവൻ ഇങ്ങനെയാണ് ജീവിച്ചത്.

നിഖിൽ കാമത്ത് - ഒരു ചെറുപ്പക്കാരനും രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്ന് കരുതരുത്, പക്ഷേ രാഷ്ട്രീയക്കാരനായതിന് ശേഷം താൻ എന്തുചെയ്യും എന്ന ചിന്തയോടെ വരണം, ഇങ്ങനെയാണോ താങ്കൾ പറയുന്നത്. 

പ്രധാനമന്ത്രി - മിക്ക ആളുകളും രാഷ്ട്രീയക്കാരാകാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല, അവർ പറയുന്നത് എനിക്ക് എംഎൽഎ ആകണം, എനിക്ക് കോർപ്പറേറ്റർ ആകണം, എനിക്ക് എംപി ആകണം എന്നാണ്, അത് മറ്റൊരു വിഭാഗമാണ്. രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രവേശിക്കാൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കേണ്ട ആവശ്യമില്ല, അത് ജനാധിപത്യ പ്രക്രിയയാണ്, നിങ്ങൾക്ക് അവസരം ലഭിച്ചാൽ, മത്സരിക്കുക, സാധാരണക്കാരുടെ ഹൃദയം കീഴടക്കുക എന്നതാണ് ജോലി, തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ പിന്നീട് വിജയിക്കുകയും സാധാരണക്കാരുടെ ഹൃദയം കീഴടക്കുകയും ചെയ്യുക, ഒരാൾ അവർക്കിടയിൽ ജീവിതം നയിക്കണം, അവരുമായി ജീവിതം ബന്ധിപ്പിക്കണം, അത്തരം ആളുകൾ ഇന്നും രാജ്യത്ത് ഉണ്ട്.

നിഖിൽ കാമത്ത് - ഇന്നത്തെ ചെറുപ്പക്കാരായ രാഷ്ട്രീയക്കാരെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾ സംസാരിക്കുകയാണെങ്കിൽ, ആരിലും ധാരാളം കഴിവുണ്ടെന്ന് നിങ്ങൾ കാണുന്നുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി - ധാരാളം ആളുകളുണ്ട്, ധാരാളം ആളുകളുണ്ട്, അവർ അവരുടെ എല്ലാ പരിശ്രമങ്ങളും നടത്തുന്നു, രാവും പകലും കഠിനാധ്വാനം ചെയ്യുന്നു, ദൗത്യ മോഡിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു.

നിഖിൽ കാമത്ത് - നിങ്ങളുടെ മനസ്സിലെ ഒരാൾ.

പ്രധാനമന്ത്രി - ഞാൻ പേരുകൾ പറഞ്ഞാൽ, അത് പലർക്കും അനീതിയായി തോന്നും, അതിനാൽ ആരോടും അനീതി കാണിക്കാതിരിക്കേണ്ടത് എന്റെ ഉത്തരവാദിത്തമാണ്, നോക്കൂ, എന്റെ മുന്നിൽ നിരവധി പേരുകൾ ഉണ്ട്, നിരവധി മുഖങ്ങളുണ്ട്, നിരവധി ആളുകളുടെ വിശദാംശങ്ങൾ എനിക്കറിയാം.

നിഖിൽ കാമത്ത് – ആളുകളോടൊപ്പമായിരിക്കുക, അവർക്കായി ചിന്തിക്കുക, തൻമയീഭാവം, സഹാനുഭൂതി എന്നിവയെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾ മുമ്പ് പറഞ്ഞപ്പോൾ, താങ്കളുടെ കുട്ടിക്കാലത്ത് നിങ്ങളെ അങ്ങനെ ആക്കിയ എന്തെങ്കിലും കാര്യങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നോ?

പ്രധാനമന്ത്രി-  ഇത് അർത്ഥമാക്കുന്നത്.

നിഖിൽ കാമത്ത് – ഞാൻ അർഥമാക്കിയത്, താങ്കൾ പറഞ്ഞതുപോലെ, നിങ്ങൾ ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകാൻ ആഗ്രഹിക്കുമ്പോൾ അത് നിങ്ങളെക്കുറിച്ചല്ല, നിങ്ങൾ രണ്ടാമതാണ്, നിങ്ങൾ ആർക്കു വേണ്ടിയാണോ രാഷ്ട്രീയക്കാരനായിരിക്കുന്നത്, അവർ നിങ്ങളുടെ പ്രഥമ പരിഗണനയായി മാറുന്നു. നിങ്ങളുടെ കുട്ടിക്കാലത്ത് ഇതുപോലുള്ള എന്തെങ്കിലും ഉണ്ടായിരുന്നു?

പ്രധാനമന്ത്രി - ഞാൻ എന്റെ ജീവിതം സൃഷ്ടിച്ചിട്ടില്ല എന്നത് ശരിയാണ്, സാഹചര്യങ്ങളാണ് അത് ഉണ്ടാക്കിയത്. എന്റെ കുട്ടിക്കാലം മുതൽ ഞാൻ ജീവിച്ച ജീവിതത്തിന്റെ ആഴത്തിലേക്ക് പോകാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല, കാരണം എന്റെ ബാല്യകാലം വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു. പക്ഷേ ആ ജീവിതം എന്നെ ഒരുപാട് പഠിപ്പിക്കുന്നു, ഒരുപക്ഷേ അത് ഒരു തരത്തിൽ എന്റെ ഏറ്റവും വലിയ സർവകലാശാലയായിരിക്കാം. പ്രശ്‌നം എനിക്ക് ഒരു സർവകലാശാലയാണ്, അത് എന്നെ പഠിപ്പിക്കുന്നു, പ്രശ്‌നത്തെ സ്നേഹിക്കാൻ ഞാൻ പഠിച്ചിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്, അത് എന്നെ വളരെയധികം പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. അമ്മമാരും സഹോദരിമാരും തലയിൽ കലങ്ങൾ ചുമന്ന് വെള്ളം കൊണ്ടുവരാൻ രണ്ടോ മൂന്നോ കിലോമീറ്റർ നടക്കുന്നത്  കണ്ട ഒരു സംസ്ഥാനത്തിൽ നിന്നാണ് ഞാൻ വരുന്നത്. സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിച്ച് 75 വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം എനിക്ക് വെള്ളം നൽകാൻ കഴിയുമോ എന്ന് ഞാൻ ചിന്തിക്കുന്നു, അപ്പോൾ എന്റെ ഈ പ്രവർത്തനം ആ വികാരങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ജനിച്ചത്. മുമ്പും പദ്ധതികൾ ഉണ്ടായിരുന്നിരിക്കണം, ഞാൻ പദ്ധതികൾ അവകാശപ്പെടുന്നില്ല, ആളുകൾ മുമ്പ് സ്വപ്നങ്ങൾ കണ്ടിട്ടുണ്ടാകണം, പക്ഷേ ആ സ്വപ്നങ്ങൾക്കായി ഞാൻ എന്നെത്തന്നെ ത്യാഗം ചെയ്യുന്നു. അത് ആരുടെ സ്വപ്നമായാലും, പക്ഷേ ആ സ്വപ്നം ശരിയാണെങ്കിൽ, രാജ്യത്തിനായി എന്തെങ്കിലും സംഭവിക്കുന്നതിനായി എന്നെത്തന്നെ ത്യാഗം ചെയ്യുക എന്നതാണ് എന്റെ ജോലി. ഞാൻ മുഖ്യമന്ത്രിയായപ്പോൾ, ഞാൻ ഒരു പ്രസംഗം നടത്തി, കഠിനാധ്വാനം ചെയ്യുന്നതിൽ ഒരു സാധ്യതയും ഉപേക്ഷിക്കില്ലെന്ന് ഞാൻ സ്വയമേവ പറഞ്ഞിരുന്നു, രണ്ടാമതായി ഞാൻ എനിക്കായി ഒന്നും ചെയ്യില്ല, മൂന്നാമതായി ഞാൻ ഒരു മനുഷ്യനാണ്, എനിക്ക് തെറ്റുകൾ സംഭവിക്കാം, പക്ഷേ ദുരുദ്ദേശ്യത്തോടെ ഞാൻ തെറ്റ് ചെയ്യില്ല, ഇവയെ ഞാൻ എന്റെ ജീവിതത്തിലെ മന്ത്രങ്ങളാക്കി മാറ്റി. തെറ്റുകൾ സംഭവിക്കും, ഞാനും തെറ്റുകൾ ചെയ്യും, ഞാനും ഒരു മനുഷ്യനാണ്, ഞാൻ ഒരു ദൈവമല്ല. നിങ്ങൾ ഒരു മനുഷ്യനാണെങ്കിൽ, തെറ്റുകൾ സംഭവിക്കും, ദുരുദ്ദേശ്യത്തോടെ ഞാൻ തെറ്റ് ചെയ്യില്ല, ഇത് എല്ലായ്പ്പോഴും എന്റെ വിശ്വാസമാണ്.

നിഖിൽ കാമത്ത് – നിങ്ങളുടെ ഉള്ളിലുള്ള വിശ്വാസവ്യവസ്ഥ, നിങ്ങൾക്ക് ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടത്, 20 വർഷം മുമ്പ് നിങ്ങൾ കരുതിയിരുന്ന വിശ്വാസങ്ങൾ, ഇന്ന് അത് മാറുകയാണെങ്കിൽ, അത് നല്ലതാണോ അതോ ചീത്തയാണോ എന്ന് നിങ്ങൾ കരുതുന്നുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി- എന്ത് പോലെ?

നിഖിൽ കാമത്ത് - ഉദാഹരണത്തിന്, ഇന്ന് എനിക്ക് 38 വയസ്സായി എന്ന് സങ്കൽപ്പിക്കുക, എനിക്ക് 20 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ, മുതലാളിത്തമാണ് ലോകത്തിന്റെ ശരിയായ വഴി എന്ന് ഞാൻ കരുതിയിരുന്നു, ഇപ്പോൾ എനിക്ക് 38 വയസ്സായി, ഒരുപക്ഷേ ഞാൻ എന്റെ മനസ്സ് മാറ്റാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, അതിനെക്കുറിച്ച് എന്റെ മനസ്സ് മാറ്റാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, 20 വർഷം മുമ്പ് നിങ്ങൾ പറഞ്ഞതിൽ ആളുകൾ നിങ്ങളെ എന്താണ് വിശ്വസിക്കുന്നത്, പക്ഷേ അത് വെറും പരിണാമമാണെന്നും ഇത് കൂടുതൽ ഡാറ്റയുള്ള പരിവർത്തനമാണെന്നും എനിക്ക് തോന്നുന്നു, മുമ്പ് ആളുകൾ ചിന്തിച്ചിരുന്നത് അവരുടെ മനസ്സിൽ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തുന്നു, ഞാൻ ഇപ്പോഴും മുതലാളിത്തത്തിൽ വിശ്വസിക്കുന്നു, ഞാൻ ഈ ഉദാഹരണം അങ്ങനെയാണ് നൽകുന്നത്, പക്ഷേ 10 അല്ലെങ്കിൽ 20 വർഷം മുമ്പ് നിങ്ങൾ വിശ്വസിച്ചിരുന്നതും ഇന്ന് നിങ്ങൾ അതിൽ വിശ്വസിക്കാത്തതുമായ ഏതെങ്കിലും വിശ്വാസങ്ങൾ നിങ്ങൾക്കുണ്ടായിരുന്നോ?

പ്രധാനമന്ത്രി- രണ്ട് കാര്യങ്ങളുണ്ട്, ഒന്ന്, കടന്നുപോകുന്ന വാഹനം പോലെ നിറം മാറ്റിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ചില ആളുകളുണ്ട്, ഞാൻ അത്തരം വ്യക്തിയല്ല. ഞാൻ ഒരു ചിന്തയോടെയാണ് വളർന്നത്, എന്റെ പ്രത്യയശാസ്ത്രം വളരെ കുറച്ച് വാക്കുകളിൽ പ്രകടിപ്പിക്കണമെങ്കിൽ അത് രാഷ്ട്രം ആദ്യം എന്നതാണ്. എന്റെ ടാഗ്‌ലൈൻ രാഷ്ട്രം ആദ്യം എന്നാണെങ്കിൽ, അതിൽ യോജിക്കുന്നതെന്തും എന്നെ പ്രത്യയശാസ്ത്രത്തിന്റെ ചങ്ങലകളിൽ ബന്ധിതമാകില്ല, പാരമ്പര്യങ്ങളുടെ ചങ്ങലകളിൽ എന്നെ ബന്ധിക്കുന്നില്ല, എന്നെ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകേണ്ടത് ആവശ്യമാണെങ്കിൽ ഞാൻ അത് ചെയ്യുന്നു. പഴയ കാര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടി വന്നാൽ ഞാൻ അവ ഉപേക്ഷിക്കാൻ തയ്യാറാണ്, പുതിയ കാര്യങ്ങൾ സ്വീകരിക്കാൻ ഞാൻ തയ്യാറാണ്, പക്ഷേ രാഷ്ട്രം ആദ്യം എന്നതാണ് അളവുകോൽ. എന്റെ അളവുകോൽ ഒന്നാണ്, ഞാൻ ആ അളവുകോൽ മാറ്റില്ല.

നിഖിൽ കാമത്ത് - ഒന്നു കൂടി മുന്നോട്ട് ചിന്തിക്കുകയാണെങ്കിൽ, രാഷ്ട്രീയക്കാരന് അനുയായികളെ ലഭിക്കുന്നത് അവന്റെ പ്രത്യയശാസ്ത്രത്തിലൂടെയാണോ, അതോ രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ സമൂഹത്തിന്റെ പ്രത്യയശാസ്ത്രം പകർത്തുന്നതിലൂടെയാണോ അയാൾക്ക് അനുയായികളെ ലഭിക്കുന്നത്?

പ്രധാനമന്ത്രി - പ്രത്യയശാസ്ത്രത്തേക്കാൾ പ്രധാനമാണ് ആദർശവാദം. പ്രത്യയശാസ്ത്രമില്ലാതെ രാഷ്ട്രീയം നിലനിൽക്കുമെന്ന് ഞാൻ പറയുന്നില്ല, പക്ഷേ ആദർശവാദം വളരെ ആവശ്യമാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് മുമ്പ് എന്തായിരുന്നു പ്രത്യയശാസ്ത്രം, സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള ഒരു പ്രസ്ഥാനം ഉണ്ടായിരുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യം മാത്രമായിരുന്നു പ്രത്യയശാസ്ത്രം, ഗാന്ധിജിയുടെ പാത വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു, പ്രത്യയശാസ്ത്രം സ്വാതന്ത്ര്യമായിരുന്നു. സവർക്കറുടെ പാത വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു.

നിഖിൽ കാമത്ത് - ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകാൻ ഒരാൾക്ക് കട്ടിയുള്ള തൊലി വേണമെന്ന് ആളുകൾ പറയുന്നു. ഒരാൾക്ക് ഇത് എങ്ങനെ വികസിപ്പിക്കാം? ആളുകൾ ട്രോളും, പൊതുജനങ്ങളിൽ നിങ്ങളെക്കുറിച്ച് മോശം പറയും, നിങ്ങളെക്കുറിച്ച് കഥകൾ മെനയും. ഒരു സാധാരണ വ്യക്തിക്ക് ഇതൊരു പുതിയ അനുഭവമാണ്. ഒരാൾക്ക് ഇത് എങ്ങനെ പഠിക്കാൻ കഴിയും?

പ്രധാനമന്ത്രി - രാഷ്ട്രീയത്തിന് സെൻസിറ്റീവ് ആയ ആളുകളെയാണ് വേണ്ടത്. ഒരാൾക്ക് എന്തെങ്കിലും നല്ലത് സംഭവിച്ചാൽ സന്തോഷിക്കുന്ന ആളുകളെയാണ് നമുക്ക് വേണ്ടത്. രണ്ടാമത്തെ പ്രശ്നം ആരോപണങ്ങളും പ്രത്യാരോപണങ്ങളുമാണ്. ഒരു ജനാധിപത്യത്തിൽ, നിങ്ങൾക്കെതിരെ ആരോപണങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമെന്ന് നിങ്ങൾ അംഗീകരിക്കണം, പലതരം ആരോപണങ്ങൾ ഉണ്ടാകും, എന്നാൽ നിങ്ങൾ ശരിയാണെങ്കിൽ, നിങ്ങൾ തെറ്റൊന്നും ചെയ്തിട്ടില്ലെങ്കിൽ, നിങ്ങൾക്ക് ഒരിക്കലും ഒരു പ്രശ്നവും നേരിടേണ്ടിവരില്ല.

നിഖിൽ കാമത്ത് - സർ, സോഷ്യൽ മീഡിയയ്ക്ക് മുമ്പുള്ള രാഷ്ട്രീയത്തിൽ താങ്കൾ ഒരു മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്നു, സോഷ്യൽ മീഡിയയ്ക്ക് ശേഷമുള്ള രാഷ്ട്രീയത്തിൽ താങ്കൾ ഒരു പ്രധാനമന്ത്രിയുമാണ്. ഈ സമയത്ത്, രാഷ്ട്രീയം എങ്ങനെ മാറിയെന്ന് താങ്കൾ കണ്ടിട്ടുണ്ട്, മുൻകാലങ്ങളിലും ഇന്നത്തെ കാലത്തും സോഷ്യൽ മീഡിയ അത്ര പ്രധാനമല്ലാതിരുന്ന കാലത്തും ഇന്ന് അത് വളരെ പ്രധാനമായി മാറിയിരിക്കുന്ന സമയത്തും. ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഒരു യുവാവിന് ഇതിനെക്കുറിച്ച് അത് എങ്ങനെ ഉപയോഗിക്കണമെന്നതിനെ കുറിച്ച്  നിങ്ങൾക്ക് എന്തെങ്കിലും ഉപദേശം നൽകാൻ കഴിയുമെങ്കിൽ.  

പ്രധാനമന്ത്രി- അപ്പോൾ ചിലപ്പോൾ ആളുകൾ എന്നോട് ചോദിക്കും, ഞാൻ ചെറിയ കുട്ടികളെ കാണുമ്പോൾ, അവർ എന്നോട് ഈ ചോദ്യം ചോദിക്കും, അവരുമായി സംസാരിക്കുന്നതും എനിക്ക് ഇഷ്ടമാണ്, ചിലപ്പോൾ 8-9 ക്ലാസുകളിലെ കുട്ടികൾ എന്നെ കാണാൻ വരും, അവർ പറയും സർ, ചിലപ്പോൾ ഒരു കുട്ടി ടിവിയിൽ നിങ്ങളെ കാണുമ്പോൾ നിങ്ങൾക്ക് എങ്ങനെ തോന്നുന്നുവെന്ന് എന്നോട് ചോദിക്കും, ചില കുട്ടികൾ വന്ന് നിങ്ങൾ രാവും പകലും ഇത്രയധികം അധിഷേപത്തിന് ഇരയാകുമ്പോൾ നിങ്ങൾക്ക് എങ്ങനെ തോന്നുന്നുവെന്ന് എന്നോട് ചോദിക്കും, അപ്പോൾ ഞാൻ അവരോട് ഒരു തമാശ പറയും, ഞാൻ ഒരു അഹമ്മദാബാദിയാണെന്ന് ഞാൻ പറയുന്നു, അഹമ്മദാബാദി ആളുകൾക്ക് ഒരു പ്രത്യേക വ്യക്തിത്വം ഉണ്ട്, അവർക്ക് നിരവധി ജനപ്രിയ തമാശകളുണ്ട്. ഒരു അഹമ്മദാബാദി സ്കൂട്ടറിൽ പോകുകയായിരുന്നുവെന്നും അയാൾ ആരെയെങ്കിലും ഇടിച്ചുവീഴ്ത്തി എന്നും ഞാൻ പറഞ്ഞു. മുന്നിലുള്ളയാൾ ദേഷ്യപ്പെടുകയും തർക്കം ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ അഹമ്മദാബാദി തന്റെ സ്കൂട്ടറുമായി നിൽക്കുകയായിരുന്നു, മറ്റൊരാൾ അധിക്ഷേപിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു, അതിനിടയിൽ ഒരാൾ വന്ന് പറഞ്ഞു സുഹൃത്തേ, നീ എന്തു തരം ആളാണ്, അവൻ അധിക്ഷേപിക്കുന്നു, നീ ഇങ്ങനെ നിൽക്കുകയാണോ എന്നാണ്. എന്നിട്ട് അയാൾ പറഞ്ഞു, അധിക്ഷേപിക്കുന്ന മറ്റേയാൾ എന്നിൽ നിന്ന് ഒന്നും എടുക്കുന്നില്ല, ഇതാണ് തനി ഒരു അഹമ്മദാബാദുകാരൻ. അതുകൊണ്ട് ഞാനും എന്റെ മനസ്സിൽ ഉറപ്പിച്ചു, ശരി, സഹോദരാ, അവൻ അധിക്ഷേപിക്കുന്നു, അവന്റെ കൈവശമുള്ളത് അവൻ നൽകും, എന്റെ കൈവശമുള്ളത് ഞാനും നൽകും. പക്ഷേ നിങ്ങൾ സത്യത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിലായിരിക്കണം, നിങ്ങളുടെ ഹൃദയത്തിൽ ഒരു പാപവും ഉണ്ടാകരുത്.

നിങ്ങൾ, അല്ലെങ്കിൽ ദയവായി എന്നോട് പറയൂ, നിങ്ങൾ രാഷ്ട്രീയത്തിലല്ല, നിങ്ങൾ ഒരു ഓഫീസിലാണ് ജോലി ചെയ്യുന്നത്, ആ ഓഫീസിൽ ഇത് സംഭവിക്കുന്നില്ലേ? ഒരു വലിയ കുടുംബത്തിലും, രണ്ട് സഹോദരന്മാർക്കിടയിൽ എന്തെങ്കിലും പിരിമുറുക്കമുണ്ടെങ്കിൽ, അത് സംഭവിക്കുമോ ഇല്ലയോ, ജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാ മേഖലകളിലും ഇത് സംഭവിക്കുന്നു, കൂടിയോ കുറഞ്ഞോ എന്നല്ല, പക്ഷേ അത് സംഭവിക്കാറുണ്ട്, അതിനാൽ, അതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ നാം കട്ടിയുള്ള ചർമ്മം ഉണ്ടാക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കരുത്. പൊതുജീവിതത്തിൽ സംവേദനക്ഷമതയില്ലാതെ ഒരാൾക്ക് ആളുകൾക്ക് നന്മ ചെയ്യാൻ കഴിയില്ല. സോഷ്യൽ മീഡിയ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഒരു വലിയ ശക്തിയാണെന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നു. മുമ്പ്, കുറച്ച് ആളുകൾ മാത്രമേ നിങ്ങളെ അറിയിക്കാറുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ, നിങ്ങൾ അത് സത്യമാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചിരുന്നു, എന്നാലും നിങ്ങൾ കുടുങ്ങുമായിരുന്നു. ഒരു ലക്ഷം പേർ മരിച്ചുവെന്ന് ആരെങ്കിലും പറഞ്ഞാൽ, ഒരു ലക്ഷം പേർ മരിച്ചുവെന്ന് നിങ്ങൾ വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. ഇത് ഉറപ്പാക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക് സമയമില്ലായിരുന്നു. ഇന്ന് നിങ്ങൾക്ക് ഒരു ബദൽ മാർഗമുണ്ട്, ഈ വാർത്ത വന്നിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ, അത് എവിടെ നിന്നാണ് വന്നതെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് പരിശോധിക്കാൻ കഴിയും? എല്ലാം നിങ്ങളുടെ മൊബൈൽ ഫോണിൽ ലഭ്യമാണ്. അൽപ്പം ശ്രദ്ധിച്ചാൽ, നിങ്ങൾക്ക് വളരെ എളുപ്പത്തിൽ സത്യത്തിൽ എത്തിച്ചേരാനാകും, അതുകൊണ്ടാണ് ജനാധിപത്യം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിലൂടെ ചെയ്യാൻ കഴിയുന്നത്. ഇന്ന് വളച്ചൊടിക്കൽ കാരണം എന്തെങ്കിലും തെറ്റ് ചെയ്യുന്നവരുണ്ടാകും. ഞാൻ സംഘടനാ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ചെയ്തിരുന്നപ്പോൾ, ആ സമയത്ത് ഞാൻ രാഷ്ട്രീയത്തിലായിരുന്നില്ല, സമൂഹത്തിലെ അത്തരം സാധാരണ സാഹചര്യങ്ങളിൽ പോലും, ഞങ്ങൾ ജനസംഘത്തിലെ ആളുകൾ, ഞങ്ങൾ ഒന്നും ചെയ്തില്ലെങ്കിൽ പോലും ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. ക്ഷാമം ഉണ്ടായപ്പോൾ പോലും, രാഷ്ട്രീയക്കാർ ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെട്ടു. അക്കാലത്ത് ഇതുതന്നെയായിരുന്നു സംഭവിച്ചിരുന്നത്, പക്ഷേ അത് അച്ചടി മാധ്യമമായിരുന്ന കാലത്ത്, അതിന് അത്രയും ശക്തിയുണ്ടായിരുന്നു. ഇന്ന്, സോഷ്യൽ മീഡിയ അൽപ്പം മുമ്പും ഉണ്ടായിരുന്നു, ഇന്നും അത് അവിടെയുണ്ട്, പക്ഷേ ഇന്ന് സത്യം കണ്ടെത്താൻ നിങ്ങൾക്ക് വളരെ വലിയ ഒരു ക്യാൻവാസ് ലഭ്യമാണ്, നിരവധി ബദൽ മാർഗങ്ങൾ തുറന്നിരിക്കുന്നു, ഇന്നത്തെ യുവാക്കൾ കൂടുതലും ഇവ പരിശോധിക്കുന്നു.

ഇന്നത്തെ കുട്ടികളെ കാണുമ്പോൾ, അവർ ബഹിരാകാശ രം​ഗത്ത് വളരെയധികം താല്പര്യം കാണിക്കുന്നത് എന്നെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തുന്നു. ചന്ദ്രയാന്റെ വിജയം എന്റെ രാജ്യത്തെ യുവാക്കളിൽ ഒരു പുതിയ ആവേശം സൃഷ്ടിച്ചു. ഗഗൻയാന്റെ സമയക്രമത്തെക്കുറിച്ച് അറിയാവുന്ന നിരവധി കുട്ടികളെ ഞാൻ കണ്ടുമുട്ടുന്നു. സോഷ്യൽ മീഡിയയുടെ ശക്തി ഞാൻ കണ്ടിട്ടുണ്ട്, ഗഗൻയാനിൽ എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നതെന്ന് അവർ പിന്തുടരുന്നു, ബഹിരാകാശയാത്രികർക്ക് എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നതെന്ന്, അവരുടെ പരിശീലനം എവിടെയാണ് നടക്കുന്നത്, 8, 9 ക്ലാസുകളിലെ കുട്ടികൾക്ക് ഇതിനെക്കുറിച്ച് അറിയാം. ഇതിനർത്ഥം സോഷ്യൽ മീഡിയ പുതിയ തലമുറയ്ക്ക് വളരെ വലിയ ശക്തിയായി മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു എന്നാണ്, അത് ഉപയോഗപ്രദമാണെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. ഞാൻ രാഷ്ട്രീയ രംഗത്ത് പ്രവേശിച്ചപ്പോൾ, ഞാൻ വളരെ ചെറുപ്പമായിരുന്നു, അതിനാൽ അപവാദങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമെന്ന് സംശയവുമില്ലായിരുന്നു, പക്ഷേ ഞാൻ അസംബന്ധ കാര്യങ്ങൾ കേൾക്കാറുണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ ആളുകൾ എന്തിനാണ് ഇങ്ങനെ പറയുന്നത്, എന്തിനാണ് ഇങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് എന്ന് ഞാൻ ചിന്തിച്ചിരുന്നു, പിന്നീട് ക്രമേണ ഈ മേഖല അങ്ങനെയാണെന്ന് ഞാൻ മനസ്സിലാക്കി, നിങ്ങൾ അതിലൂടെ ജീവിക്കണം.

നിഖിൽ കാമത്ത്- ഇക്കാലത്ത് ധാരാളം കുട്ടികൾ തങ്ങൾക്ക് ഉത്കണ്ഠയുണ്ടെന്ന് പറയാറുണ്ട്, എനിക്കും അത് ഉണ്ട്, ഞാൻ നിങ്ങളോട് ഇരുന്ന് സംസാരിക്കുന്നത് പോലെ എന്റെ ജീവിതത്തിൽ ഉത്കണ്ഠ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു. എനിക്ക് പരിഭ്രാന്തി തോന്നുന്നു, എനിക്ക് ഉത്കണ്ഠ തോന്നുന്നു, ഞാൻ എന്ത് പറയണമെന്ന് എനിക്കറിയില്ല, നിങ്ങൾക്ക് എങ്ങനെ തോന്നും, എനിക്ക് ഇത് ഒരു ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള സംഭാഷണമാണെന്ന് നിങ്ങൾക്കറിയാം. ധാരാളം കുട്ടികൾ ഉത്കണ്ഠയെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുന്നു, അത് നിങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിലും വരുന്നു, അത് നിങ്ങളുടെ കുട്ടിക്കാലത്ത് വന്നപ്പോൾ നിങ്ങൾ അതിനെതിരെ എന്തു ചെയ്തു. 

പ്രധാനമന്ത്രി- അത് ഉണ്ടായിരിക്കണം, ദൈവം എനിക്കായി ചില വാതിലുകൾ അടച്ചിട്ടിരിക്കുന്നു എന്നല്ല. അവൻ എല്ലാവർക്കും നൽകുന്നതെന്തും, അവൻ എനിക്കും അത് നൽകിയിരിക്കണം. നോക്കൂ, ഈ കാര്യങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ എല്ലാവർക്കും വ്യത്യസ്ത കഴിവുകളും വ്യത്യസ്ത ശൈലികളുമുണ്ട്.

നിഖിൽ കാമത്ത്- എനിക്ക് ഇത് നിങ്ങളിൽ നിന്ന് പഠിക്കണമെങ്കിൽ, ഞാൻ അത് എങ്ങനെ ചെയ്യണം

പ്രധാനമന്ത്രി- ഒരു പ്രബന്ധ രൂപത്തിൽ എന്തെങ്കിലും പറയുന്നത് വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. പക്ഷേ എന്റെ വികാരങ്ങളിൽ നിന്നും എന്റെ സ്വാഭാവിക മാനുഷിക പ്രവണതകളിൽ നിന്നും അകന്നു നിൽക്കേണ്ട ഒരു അവസ്ഥയാണ് ഞാൻ, ഇവയ്‌ക്കെല്ലാം അതീതമായി നിൽക്കണം. 2002 ലെ ഗുജറാത്ത് തെരഞ്ഞെടുപ്പ് എന്റെ ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ പരീക്ഷണമായിരുന്നു എന്നതുപോലെ, എന്റെ ജീവിതത്തിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ വിജയിക്കാൻ എനിക്ക് നിരവധി അവസരങ്ങൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്, ഞാൻ മത്സരിച്ചപ്പോഴും മറ്റുള്ളവരെ മത്സരിപ്പിച്ചപ്പോഴും പോലും. അതിനാൽ എന്റെ ജീവിതത്തിൽ ഞാൻ ഒരിക്കലും ടിവി കണ്ടിട്ടില്ല, ഫലം വരുന്നില്ല, ഒന്നുമില്ല. 11-12 മണിയോടെ, എന്റെ വീടിന് താഴെയുള്ള മുഖ്യമന്ത്രി ബംഗ്ലാവിന് പുറത്ത് ഡ്രമ്മിന്റെ ശബ്ദം കേൾക്കാൻ തുടങ്ങി, ഉച്ചയ്ക്ക് 12:00 മണി വരെ എനിക്ക് ഒരു വിവരവും നൽകരുതെന്ന് ഞാൻ ആളുകളോട് പറഞ്ഞു. അപ്പോൾ ഞങ്ങളുടെ ഓപ്പറേറ്റർ ഒരു കത്ത് അയച്ചു, സർ, നിങ്ങൾ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭൂരിപക്ഷത്തോടെയാണ് മുന്നേറുന്നത്. അതിനാൽ എന്റെ ഉള്ളിൽ ഒന്നും സംഭവിക്കില്ലായിരുന്നുവെന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നില്ല, പക്ഷേ അതിനെ മറികടക്കുന്ന ചില ചിന്തകൾ എനിക്കുണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ അതിനെ അസ്വസ്ഥത, ഉത്കണ്ഠ എന്ന് വിളിക്കുക, അത് വ്യത്യസ്തമായി. അതുപോലെ, എന്റെ പ്രദേശത്ത് അഞ്ച് സ്ഥലങ്ങളിൽ ബോംബ് സ്ഫോടനങ്ങൾ നടന്നു, ഒരു മുഖ്യമന്ത്രി എന്ന നിലയിൽ സ്ഥിതി എങ്ങനെയായിരിക്കുമെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് ഊഹിക്കാവുന്നതേയുള്ളൂ. അതിനാൽ ഞാൻ പോലീസ് കൺട്രോൾ റൂമിലേക്ക് പോകണമെന്ന് പറഞ്ഞു, പക്ഷേ എന്റെ സുരക്ഷാ ഉദ്യോഗസ്ഥർ വിസമ്മതിച്ചു, സർ, പോകുന്ന സ്ഥലത്ത് എവിടെ എന്താണ് കിടക്കുന്നതെന്ന് ഞങ്ങൾക്ക് അറിയില്ല. എന്ത് സംഭവിച്ചാലും ഞാൻ പോകുമെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, അവർ വളരെ വിഷമിച്ചു, ഒടുവിൽ ഞാൻ വന്നു കാറിൽ ഇരുന്നു, പിന്നെ അവർ പോയി. ആദ്യം ഞാൻ ആശുപത്രിയിൽ പോകുമെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, ഇല്ല, സർ ആശുപത്രിയിലും ബോംബുകൾ പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. എന്ത് സംഭവിച്ചാലും ഞാൻ പോകുമെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു. അപ്പോൾ എന്റെ ഉള്ളിൽ അസ്വസ്ഥതയും ഉത്കണ്ഠയും ഉണ്ടാകുമെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് തോന്നാം, പക്ഷേ  ഞാൻ എന്റെ ദൗത്യത്തിൽ മുഴുകിയിരുന്നു,  അതായിരുന്നു എന്റെ വഴി. അതിനാൽ ഞാൻ അത് മറ്റൊരു രൂപത്തിലാണ് അനുഭവിച്ചത്, ഒരുപക്ഷേ, അതിൽ എന്റെ ഉത്തരവാദിത്തബോധ ചിന്തയും ഉയർന്നിട്ടുണ്ടാകും.

2002 ഫെബ്രുവരി 24 ന് ഞാൻ എന്റെ ജീവിതത്തിൽ ആദ്യമായി ഒരു എംഎൽഎയായി. ഫെബ്രുവരി 27 ന് ഞാൻ ആദ്യമായി നിയമസഭയിൽ പോയി. മൂന്ന് ദിവസം ഞാൻ ഒരു എംഎൽഎയായിരുന്നു, പെട്ടെന്ന് ഗോധ്രയിൽ ഒരു വലിയ സംഭവത്തിന്റെ വാർത്ത വരാൻ തുടങ്ങി, ഒരു ട്രെയിൻ കത്തിച്ചു. ക്രമേണ വാർത്ത വന്നു തുടങ്ങി, അതിനാൽ എന്ത് പറഞ്ഞാലും ഞാൻ  വളരെ സ്വാഭാവിക അക്ഷമയോടെ പറഞ്ഞു, കാരണം ഞാൻ ആശങ്കാകുലനായിരുന്നു. ഞാൻ സഭയിലായിരുന്നു, പുറത്തിറങ്ങിയ ഉടനെ, സഹോദരാ, എനിക്ക് ഗോധ്രയിലേക്ക് പോകണമെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, അതിനാൽ ഞങ്ങൾ ഇവിടെ നിന്ന് ബറോഡയിലേക്ക് പോകാം, ബറോഡയിൽ നിന്ന് ഒരു ഹെലികോപ്റ്ററിൽ പോകാം, അപ്പോൾ അവർ ഹെലികോപ്റ്റർ ഇല്ലെന്ന് പറഞ്ഞു, അതിനാൽ മറ്റൊരാളുടെ ഹെലികോപ്റ്റർ നോക്കൂ, എന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു  ഒരു പക്ഷേ ഒ‌ എൻ‌ ജി‌ സിക്ക് ഒന്ന് ഉണ്ടായിരിക്കാം, അത് ഒറ്റ എഞ്ചിനായിരിക്കാം, അതിനാൽ ഒരു വി‌ഐ‌പിയെ കൊണ്ടുപോകാൻ കഴിയില്ലെന്ന് പറഞ്ഞ് അവർ വിസമ്മതിച്ചു, ഞാൻ പറഞ്ഞു ഞാൻ ഒരു വി‌ഐ‌പിയല്ലെന്ന്. ഞാൻ ഒരു സാധാരണക്കാരനാണ്, ഞാൻ പോകുമ്പോൾ, ഞങ്ങൾക്ക് ഒരു വലിയ വഴക്കുണ്ടായി, എന്ത് സംഭവിച്ചാലും എന്റെ ഉത്തരവാദിത്തമാണെന്ന് ഞാൻ എഴുതി നൽകുമെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, ഞാൻ സിംഗിൾ എഞ്ചിൻ ഹെലികോപ്റ്ററിൽ പോകുമെന്നും പറഞ്ഞു, ഞാൻ ഗോധ്രയിലെത്തി, ഇപ്പോൾ ആ വേദനാജനകമായ രംഗം, നിരവധി മൃതദേഹങ്ങൾ, നിങ്ങൾക്ക് സങ്കൽപ്പിക്കാൻ കഴിയും, ഞാനും ഒരു മനുഷ്യനാണ്, സംഭവിക്കാനിരിക്കുന്ന എല്ലാ കാര്യങ്ങളിലൂടെയും ഞാൻ കടന്നുപോയി, പക്ഷേ എന്റെ വികാരങ്ങളെയും മനുഷ്യന്റെ സ്വാഭാവിക പ്രവണതയെയും ഇതിൽ നിന്നെല്ലാം അകറ്റി നിർത്തേണ്ട ഒരു പദവിയിൽ ഞാൻ ഇരിക്കുകയാണെന്ന് എനിക്കറിയാമായിരുന്നു, എനിക്ക് എല്ലാറ്റിനുമുപരി നിൽക്കണം, എനിക്ക് കഴിയുന്നതെല്ലാം ചെയ്തുകൊണ്ട് എന്നെത്തന്നെ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ ഞാൻ ശ്രമിച്ചു. "പക്ഷേ, പരീക്ഷാ പേ ചർച്ചയിൽ ഞാൻ വിദ്യാർത്ഥികളോട് സംസാരിക്കുമ്പോൾ", അവരുടെ പാഠം എനിക്ക് മനസ്സിലായി, സഹോദരാ, നിങ്ങൾ എന്തെങ്കിലും പ്രത്യേകമായി ചെയ്യാൻ പോകുന്നുവെന്ന ചിന്ത നിങ്ങളുടെ മനസിൽ നിന്നും മാറ്റുക, നിങ്ങളുടെ പതിവ് പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം ചെയ്യുന്നു എന്നതു പോലെ പോകുക. ആ ദിവസം പ്രത്യേക പുതിയ വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിക്കാൻ ശ്രമിക്കരുത്.

നിഖിൽ കാമത്ത്- ഏറ്റവും മോശം അവസ്ഥ എന്തായിരിക്കുമെന്ന് നിങ്ങൾ കരുതുന്നുണ്ടോ, ഏറ്റവും മോശം അവസ്ഥ എന്നാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന ഏറ്റവും മോശം കാര്യം എന്താണ് എന്ന് നിങ്ങൾ കരുതുന്നുണ്ടോ, അങ്ങനെയാണോ നിങ്ങൾ കരുതുന്നത്.

പ്രധാനമന്ത്രി- ഇല്ല, ജീവിതത്തെക്കുറിച്ചോ മരണത്തെക്കുറിച്ചോ ഞാൻ ഒരിക്കലും ചിന്തിച്ചിട്ടില്ല. നോക്കൂ, എല്ലാം റിക്കോർഡാക്കി ജീവിതം നയിക്കുന്നവർക്കായിരിക്കാം അത് എന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു, അതിനാൽ എനിക്ക് ഇതിന് ഉത്തരം നൽകാൻ കഴിഞ്ഞേക്കില്ല. കാരണം വാസ്തവത്തിൽ, ഞാൻ ഇന്ന് ഇവിടെ എത്തിയിട്ടില്ല, ഞാൻ ഒരിക്കലും അവിടെ എത്തിയിട്ടില്ല. അതുകൊണ്ടാണ് എനിക്ക് ഒന്നും അറിയാത്തത്. ഞാൻ മുഖ്യമന്ത്രിയായപ്പോൾ, ഞാൻ എങ്ങനെ മുഖ്യമന്ത്രിയായി എന്ന് ഞാൻ അത്ഭുതപ്പെട്ടു. ഇതായിരുന്നില്ല എന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ പാത, എനിക്ക് ഒരു ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ട്, അതിനാൽ ഞാൻ അത് നിറവേറ്റുന്നു, അത് നന്നായി ചെയ്യുക എന്നതാണ് എന്റെ ലക്ഷ്യം, പക്ഷേ ഞാൻ ഈ ജോലിക്ക് പുറപ്പെട്ടതുപോലെയല്ല. അതുകൊണ്ടാണ് എനിക്ക് ആ കണക്കുകൂട്ടലുകൾ നടത്താൻ കഴിയാത്തത്. സാധാരണ ജീവിതത്തിൽ സംഭവിക്കുന്നതിന് ഞാൻ ഒരു അപവാദമായിരിക്കാം, കാരണം എന്റെ പശ്ചാത്തലം വെച്ച് എനിക്ക് ഒരിക്കലും ഇങ്ങനെ ചിന്തിക്കാൻ കഴിയില്ല. ഒരിക്കൽ ഒരാൾ എന്നോട് ചോദിച്ചു, എന്റെ പശ്ചാത്തലം എത്രത്തോളമുണ്ടെന്ന്, ഞാൻ ഒരു പ്രൈമറി സ്കൂൾ അധ്യാപികനായിരുന്നെങ്കിൽ, എന്റെ അമ്മ അയൽപക്കത്ത് ശർക്കര വിൽക്കുമായിരുന്നു,  തന്റെ മകൻ ഒരു അധ്യാപകനായതിന്റെ പേരിൽ എല്ലാവർക്കും ശർക്കര കൊടുക്കുമായിരുന്നു. അപ്പോൾ, എനിക്കും ആ പശ്ചാത്തലമുണ്ടായിരുന്നു, അതുകൊണ്ടാണ് എനിക്ക് ഒരിക്കലും അത്തരം സ്വപ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകാതിരുന്നത്, അതിനാൽ ഇത് സംഭവിച്ചില്ലെങ്കിൽ എന്ത് സംഭവിക്കും, എന്ന തരത്തിലുള്ള ചിന്തകളൊന്നും എന്റെ മനസ്സിൽ അധികം വരുന്നില്ല.

നിഖിൽ കാമത്ത് - വിജയത്തേക്കാൾ പരാജയത്തിൽ നിന്നാണ് നമ്മൾ കൂടുതൽ പഠിക്കുന്നതെന്ന് നിങ്ങൾ ഇന്ന് നേരത്തെ പറഞ്ഞതുപോലെ, അത്തരം ചില പരാജയങ്ങളെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കാൻ നിങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി - ചന്ദ്രയാൻ -2 വിക്ഷേപിക്കേണ്ട ദിവസം, പലരും എന്നോട് പറഞ്ഞു സർ, ഞാൻ പോകരുതെന്ന്. എന്തുകൊണ്ടെന്ന് ഞാൻ ചോദിച്ചു, അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു സർ, ഇത് അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്, ലോകത്തിലെ എല്ലാ രാജ്യങ്ങളും പരാജയപ്പെടുന്നു, നാലോ ആറോ തവണ ശ്രമിച്ചതിന് ശേഷമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്, നിങ്ങൾ പോയി എന്തെങ്കിലും സംഭവിച്ചാൽ ഞാൻ ചോദിച്ചു, അപമാനിക്കപ്പെട്ടാൽ ഞാൻ ഉത്തരവാദിയല്ലേ എന്ന്. ഞാൻ പോയി, സംഭവിച്ചത് ചന്ദ്രയാൻ വിക്ഷേപണ സമയത്ത് അവസാന നിമിഷം ഞങ്ങൾ തകർന്നു എന്നതാണ്. പുറത്ത് ഇരിക്കുന്ന എല്ലാവരും ആശങ്കാകുലരായിരുന്നു, പ്രധാനമന്ത്രിയോട് പറയാൻ ആർക്കും ധൈര്യമില്ലായിരുന്നു, പക്ഷേ സാങ്കേതികവിദ്യ എനിക്ക് മനസ്സിലായിടത്തോളം, അതെ, എന്തോ കുഴപ്പം തോന്നുന്നു, ഒടുവിൽ ഏറ്റവും മുതിർന്ന വ്യക്തി വന്ന് എന്നോട് പറഞ്ഞു, അത് പ്രവർത്തിക്കുന്നില്ല എന്ന്. വിഷമിക്കേണ്ട എന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, എല്ലാവരെയും നമസ്തേ പറഞ്ഞു അഭിവാദ്യം ചെയ്തു. രാത്രി 2:00 മണിക്ക് എനിക്ക് ഒരു പരിപാടി ഉണ്ടായിരുന്നു. ഞാൻ ഗസ്റ്റ് ഹൗസിൽ പോയി, പക്ഷേ എനിക്ക് ഉറങ്ങാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. ഏകദേശം അരമണിക്കൂറിനുശേഷം ഞാൻ എല്ലാവരെയും വീണ്ടും വിളിച്ചു പറഞ്ഞു, അവർ ക്ഷീണിതരല്ലെങ്കിൽ, പോകുന്നതിനുമുമ്പ്, രാവിലെ 7:00 മണിക്ക് അവരെ കാണണം, കാരണം രാജ്യം ഒരു വലിയ തിരിച്ചടി നേരിട്ടു, പക്ഷേ തിരിച്ചടിയെക്കുറിച്ച് കരഞ്ഞുകൊണ്ട് ജീവിതം ചെലവഴിക്കുന്നവരിൽ ഒരാളല്ല ഞാൻ. ഞാൻ രാവിലെ പോയി എല്ലാ ശാസ്ത്രജ്ഞരോടും എന്തെങ്കിലും പരാജയം സംഭവിച്ചാൽ ഉത്തരവാദിത്തം എന്റേതാകുമെന്ന് പറഞ്ഞു, ഞാൻ ശ്രമിച്ചു, നിരാശപ്പെടരുതെന്ന് പറഞ്ഞു, എനിക്ക് കഴിയുന്നത്ര ആത്മവിശ്വാസം ഞാൻ അവരിൽ വളർത്തി, ചന്ദ്രയാൻ -3 വിജയകരമായി.

നിഖിൽ കാമത്ത്-  ഈ സംഭവത്തിൽ നിന്ന് നിങ്ങൾക്ക് പഠിക്കാൻ കഴിയുന്ന, ഈ സംഭവത്തിൽ നിന്ന് നിങ്ങൾക്ക് ഇന്ന് രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയുന്ന പാഠം എന്താണ്.

പ്രധാനമന്ത്രി - നോക്കൂ, രാഷ്ട്രീയത്തിൽ റിസ്ക് എടുക്കുന്നതിന് ധാരാളം തയ്യാറെടുപ്പുകൾ ആവശ്യമാണ്. ഓരോ നിമിഷവും റിസ്ക് എടുക്കുന്നത് ഒരു ലക്ഷം യുവാക്കളെ വരാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നത് പോലെയാണ്. അവർ ആഗ്രഹിക്കുന്ന കാര്യങ്ങൾക്കായി എന്റെ സമയം അവർക്ക് നൽകാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, രാജ്യത്തിന് അത്തരം യുവാക്കളെ ലഭിച്ചാൽ, 2047-ലേക്കുള്ള എന്റെ മനസ്സിലുള്ള സ്വപ്നം അവർ സാക്ഷാത്കരിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. ഞാൻ അവരെ എനിക്ക് വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കാൻ വിളിക്കുന്നില്ല, രാജ്യത്തിന് വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കാൻ ഞാൻ അവരോട് ആവശ്യപ്പെടുകയാണ്.

നിഖിൽ കാമത്ത് - രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് വിളിച്ചു.

പ്രധാനമന്ത്രി - പക്ഷേ അവർക്ക് അജ്ഞാതമായതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഭയം ഉണ്ടാകരുത്, അതിനാൽ ഞാൻ അവരോടൊപ്പം നിൽക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, വിഷമിക്കേണ്ട, സുഹൃത്തുക്കളെ വരൂ, ഒരു തർക്കത്തിലും ഏർപ്പെടുക എന്ന ഉദ്ദേശ്യത്തോടെ വരരുത്. ജനാധിപത്യത്തിൽ രാഷ്ട്രീയം വളരെ പ്രധാനമാണ്, അതിന് ബഹുമാനം നൽകുക, രാഷ്ട്രീയത്തിന് കൂടുതൽ ബഹുമാനം ലഭിക്കുന്തോറും കൂടുതൽ രാഷ്ട്രീയ വിശുദ്ധി ഉണ്ടാകും. നമ്മൾ അത് ഉപയോഗശൂന്യമായി, വൃത്തികെട്ടതായി കണക്കാക്കുന്നു, അത് വൃത്തികെട്ടതാണെങ്കിൽ, അത് വൃത്തികെട്ടതായി തുടരും, നമ്മൾ അതിന് ബഹുമാനം നൽകണം, നല്ല ആളുകൾ വരണം, അതിനാൽ ഇതാണ് എന്റെ ശ്രമം.

നിഖിൽ കാമത്ത് - യുവാക്കൾ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ചേരണമെന്ന് ഞാൻ ഇന്ന് ഇവിടെ പറയുന്നത് ഇതാണ്. ഞാൻ എന്നെക്കുറിച്ച് പറയുമ്പോൾ, രണ്ട് കാര്യങ്ങളുണ്ട്. ഒന്നാമത്തേത് എനിക്ക് എന്റെ ജോലി ഇഷ്ടമാണ് എന്നതാണ്. എനിക്ക് കമ്പനികളിൽ നിക്ഷേപിക്കാൻ ഇഷ്ടമാണ്, 20 വർഷമായി ഞാൻ ഓഹരി വിപണിയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു, എന്റെ ജോലി ഞാൻ ശരിക്കും സ്നേഹിക്കുകയും ആസ്വദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. രണ്ടാമത്തെ കാര്യം, ഒരു ദക്ഷിണേന്ത്യൻ മധ്യവർഗ കുടുംബത്തിൽ വളർന്ന ഒരാളെന്ന നിലയിൽ, എന്റെ മുന്നിലുള്ള ഓപ്ഷനുകൾ ഡോക്ടർ, എഞ്ചിനീയർ അല്ലെങ്കിൽ ചാർട്ടേഡ് അക്കൗണ്ടന്റ് എന്നിവയാണെന്ന് കുട്ടിക്കാലം മുതൽ എന്നോട് പറഞ്ഞിരുന്നു. ഇപ്പോൾ എനിക്ക് അതിലേക്ക് ഒരു സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ചേർക്കാൻ കഴിയും. പക്ഷേ നമുക്കെല്ലാവർക്കും, രാഷ്ട്രീയം ഒരു വൃത്തികെട്ട സ്ഥലമാണ്. അത് നമ്മുടെ മനസ്സിൽ വളരെ രൂഢമൂലമായിരിക്കുന്നു, അത് മാറ്റാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. ഞാൻ അതിനെക്കുറിച്ച് കുറച്ചുകൂടി സത്യസന്ധനാണെങ്കിൽ, ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനായതിനുശേഷം, ഞാൻ മാറ്റാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഒരു കാര്യം, അത് എന്താണെന്ന് പോലും എനിക്കറിയില്ല. അപ്പോൾ, ഞങ്ങളെപ്പോലുള്ള ആളുകളോട് താങ്കൾക്ക് എന്താണ് പറയാനുള്ളത്?

പ്രധാനമന്ത്രി- എനിക്ക് ഇത് മറ്റൊരു രീതിയിലാണ് കാണാൻ കഴിയുന്നത്, നിങ്ങൾ നടത്തിയ വിശകലനം അപൂർണ്ണമാണ്. ഇത് അപൂർണ്ണമാണെന്നതിന് കാരണം നിങ്ങൾ പറയുന്നതുപോലെ ആയിരുന്നെങ്കിൽ, നിങ്ങൾ ഇന്ന് ഇവിടെ ഉണ്ടാകുമായിരുന്നില്ല. നിങ്ങളുടെ ഓരോ മിനിറ്റും പണത്തിന്റെ കളിയാണ്, ഇതെല്ലാം മാറ്റിവെച്ച്, ഡൽഹിയിലെ തണുപ്പിൽ നിങ്ങൾ നിങ്ങളുടെ മനസ്സ് എന്നോടൊപ്പം ചെലവഴിക്കുന്നു, അതായത് നിങ്ങൾ ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രീയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്നാണ്. രാഷ്ട്രീയം എന്നാൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ എന്നല്ല, രാഷ്ട്രീയം എന്നാൽ വിജയമോ പരാജയമോ അല്ല, രാഷ്ട്രീയം എന്നാൽ അധികാരം എന്നല്ല. അത് അതിന്റെ ഒരു വശമാണ്, രാജ്യത്ത് എത്ര തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട പ്രതിനിധികൾ ഉണ്ടാകും. 10000 എംഎൽഎമാർ ഉണ്ടാകുമെന്ന് കരുതുക. 1000 അല്ലെങ്കിൽ 2000 ആകാം, പക്ഷേ ഇവിടെ എല്ലാവരും അല്ല, പക്ഷേ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ എല്ലാവരും ആവശ്യമാണ്. രണ്ടാമതായി, നിങ്ങൾ നയരൂപീകരണത്തിലാണെങ്കിൽ, നിങ്ങൾക്ക് വളരെ വലിയ ഒരു മാറ്റം കൊണ്ടുവരാൻ കഴിയും, നിങ്ങളുടെ ചെറിയ കമ്പനിയിൽ നല്ല കാര്യങ്ങൾ ചെയ്തുകൊണ്ട് നിങ്ങൾക്ക് മാറ്റം കൊണ്ടുവരാൻ കഴിയും, എന്നാൽ നിങ്ങളുടെ വ്യക്തിത്വം ഒരു നയരൂപീകരണക്കാരന്റെ സ്ഥാനത്ത്, രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ആണെങ്കിൽ, നിങ്ങൾക്ക് മുഴുവൻ രാജ്യത്തും ആ മാറ്റം കൊണ്ടുവരാൻ കഴിയും. അതുകൊണ്ട് ഭരണത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ നേട്ടം നയങ്ങൾ രൂപീകരിക്കാൻ കഴിയും എന്നതാണ്, നയങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കുന്നതിലൂടെ നിങ്ങൾക്ക് സാഹചര്യങ്ങൾ മാറ്റാൻ കഴിയും, നിങ്ങൾ ശരിയായ ദിശയിലാണെങ്കിൽ സത്യസന്ധതയോടെ അത് ചെയ്താൽ നിങ്ങൾക്ക് ഫലങ്ങൾ കാണാൻ കഴിയും. ഇപ്പോൾ, ഞാൻ നിങ്ങളോട് പറഞ്ഞതുപോലെ, നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ എല്ലാ ​ഗവൺമെന്റുകളും ആദിവാസികൾക്കുവേണ്ടിയാണ് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്, പക്ഷേ നമ്മുടെ രാഷ്ട്രപതി ദ്രൗപതി മുർമു ജി സമൂഹത്തിലെ ആ വിഭാഗത്തിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്, അതിനാൽ ഞാൻ അവരെ കാണുമ്പോഴെല്ലാം അവർ വളരെ വികാരാധീനരാകുമായിരുന്നു. ആദിവാസി സമൂഹത്തിൽ പോലും, ഏറ്റവും പിന്നോക്കം നിൽക്കുന്ന ആളുകളിലേക്ക് എത്തിച്ചേരാൻ ആരുമുണ്ടായിരുന്നില്ല, ചെറിയ ഗ്രൂപ്പുകളായി അവർ ചിതറിക്കിടക്കുന്നു. എന്തെങ്കിലും ചെയ്യണമെന്ന് അവർ പലതവണ എന്നോട് പറഞ്ഞു. എന്നെ നയിക്കാൻ ഞാൻ അവരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു, അതിനാൽ അവരുടെ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശത്തിൽ ഞാൻ പ്രധാനമന്ത്രി ജൻ മൻ യോജന എന്നൊരു പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. ഇപ്പോൾ ഈ ആളുകൾ പരമാവധി 25 ലക്ഷം ആളുകളാണ്, അതും 250 സ്ഥലങ്ങളിലായി. രാഷ്ട്രീയക്കാർക്ക് ഇത് ഉപയോഗപ്രദമല്ല കാരണം അവർക്ക് വോട്ട് നേടേണ്ടതില്ല, വിജയമോ തോൽവിയോ ഇല്ല. പക്ഷേ അത് ജീവിതത്തിന് വളരെ വലുതാണ്. ദ്രൗപതി ജിക്ക് ആ സമൂഹത്തെ അറിയാമായിരുന്നു, അവർ എന്നോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചു, ഞാൻ പ്രധാനമന്ത്രിയായി. ഇന്ന് സർ, ഇത് മുമ്പ് ഉണ്ടായിരുന്നില്ല, ഇപ്പോൾ ഇത് സംഭവിച്ചു, അത് ഇപ്പോൾ സംഭവിച്ചു എന്ന് കേൾക്കുമ്പോൾ, ഒരു സ്ഥലത്തിന്റെ ഉപയോഗം എന്തായിരിക്കുമെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു, ആരും ചോദിക്കാത്തതിനെ ആരാധിക്കാൻ എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചു. അതിനാൽ, ശരിയായ സമയത്ത് നിങ്ങൾ ചില നല്ല തീരുമാനങ്ങൾ എടുത്താൽ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ എത്രത്തോളം വലിയ മാറ്റം കൊണ്ടുവരാൻ കഴിയും എന്നതിന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണിത്.

നിഖിൽ കാമത്ത് - സർ, ഞാൻ ഒരു പത്രപ്രവർത്തകനോ രാഷ്ട്രീയ വിദഗ്ദ്ധനോ അല്ല, ഞാൻ നയങ്ങളെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുകയാണെങ്കിൽ ഞാൻ ഇതിന് ഒരു വിഡ്ഢിയായി തോന്നും, ഒരുപക്ഷേ കൂടുതൽ പരിചയസമ്പന്നരായ ആളുകളുണ്ടാകാം, പക്ഷേ ഞാൻ പരാജയത്തിലേക്ക് തിരിച്ചുപോയാൽ നിങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ പറയാമോ, അവരിൽ നിന്ന് നിങ്ങൾ എന്താണ് പഠിച്ചതെന്ന്, കഴിഞ്ഞ 10 വർഷത്തിനിടയിൽ മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്നപ്പോൾ പരാജയങ്ങളിൽ നിന്ന് അത് കുട്ടിക്കാലത്തും ആകാം.

പ്രധാനമന്ത്രി- ശരി, എനിക്ക് നിരവധി തിരിച്ചടികൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഞാൻ ചെറുപ്പത്തിൽ, ഞാൻ ഒരു പ്രൈമറി സ്കൂളിൽ പഠിക്കുകയായിരുന്നു, എനിക്ക് കൃത്യമായി ഓർമ്മയില്ല, ഒരുപക്ഷേ നമ്മുടെ സംസ്ഥാനത്ത് ഒരു സൈനിക് സ്കൂൾ ആരംഭിച്ചിരിക്കാം. എനിക്ക് പത്രങ്ങൾ വായിക്കുന്ന ശീലമുണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ പത്രങ്ങൾ വായിക്കുന്നത് പരസ്യങ്ങളും വായിക്കുന്നതായിരുന്നു, അതിനാൽ എന്റെ ഗ്രാമത്തിൽ ഒരു ലൈബ്രറി ഉണ്ടായിരുന്നു, ഞാൻ ലൈബ്രറിയിൽ പോകുമായിരുന്നു, അതിനാൽ ഞാൻ സൈനിക് സ്കൂളിനെക്കുറിച്ച് വായിച്ചു, പിന്നെ ഒരുപക്ഷേ ആ സമയത്ത് ഞാൻ ഒരു രൂപയുടെ മണി ഓർഡർ അയച്ച് അതെല്ലാം ഓർഡർ ചെയ്തിരിക്കാം, എല്ലാം അത്ര വലിയ ഇംഗ്ലീഷിലായിരുന്നു, എനിക്ക് ഒന്നും അറിയില്ലായിരുന്നു, അതിനാൽ ഒരു ഹൈസ്കൂളിന്റെ പ്രിൻസിപ്പലായിരുന്ന ഒരു റാഷ്ബിഹാരി മണിയാർ ഉണ്ടായിരുന്നു, പക്ഷേ അദ്ദേഹം എന്റെ വീട്ടിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 300-400 മീറ്റർ അകലെയാണ് താമസിച്ചിരുന്നത്, അതിനാൽ ഞാൻ പോകുമ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീട് കാണാറുണ്ടായിരുന്നു, എന്റെ കുട്ടിക്കാലത്ത് അദ്ദേഹം എനിക്ക് വളരെ വലുതായി തോന്നി, അങ്ങനെ ഒരു ദിവസം ഞാൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീട്ടിലെത്തി, എനിക്ക് ഇത് മനസ്സിലാകുന്നില്ലെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, ആരെങ്കിലും എനിക്ക് ഇത് വിശദീകരിച്ചു തന്നാൽ, ഇപ്പോൾ അദ്ദേഹം വളരെ ദയയുള്ളവനാണ്. അതിനാൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു നീ വിഷമിക്കേണ്ട മകനേ, ഞാൻ നിന്നെ പരിപാലിക്കാം. അപ്പോൾ അദ്ദേഹം എല്ലാം കണ്ടു, ഇതൊരു സൈനിക് സ്കൂളാണെന്ന് പറഞ്ഞു, ഒരു ഇന്റർവ്യൂ ഉണ്ട്, പരീക്ഷയുണ്ട്, പരീക്ഷ പാസാകണം തുടങ്ങിയവ. പിന്നീട് ഞാൻ അച്ഛനോട് പറഞ്ഞു, അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, ഇല്ല, ഇല്ല, ഞങ്ങളുടെ കൈവശം പണമില്ല, ഞങ്ങൾക്ക് എവിടെയും പോകാൻ താല്പര്യമില്ല, ഞങ്ങളുടെ ഗ്രാമത്തിൽ മാത്രം താമസിക്കുക. ഇപ്പോൾ എനിക്ക് ഒരു സൈനിക് സ്കൂൾ രാജ്യത്തിന് വളരെ വലിയ കാര്യമാണെന്ന് എനിക്ക് തോന്നി, എനിക്ക് അത് ചെയ്യാൻ കഴിയില്ല, അതുകൊണ്ട് എനിക്ക് ഇത് ചെയ്യാൻ പോലും കഴിയാത്തത്, അതായത് ജീവിതത്തിൽ ഇതുപോലെ എല്ലാം കാണാൻ കഴിയാത്തത് എനിക്ക് ലഭിച്ച ആദ്യത്തെ തിരിച്ചടിയായിരിക്കാം എന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. ഒരു സന്യാസിയുടെ ജീവിതം നയിക്കാൻ എനിക്ക് ശക്തമായ ആഗ്രഹമുണ്ടായിരുന്നുവെന്ന് ഞാൻ ഓർക്കുന്നു, പക്ഷേ എനിക്ക് അത് ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞില്ല, എന്റെ ആദ്യ ശ്രമം രാമകൃഷ്ണ മിഷനുമായി ബന്ധപ്പെടുക എന്നതായിരുന്നു. 100 വർഷം ജീവിച്ചിരുന്ന, അടുത്തിടെ അന്തരിച്ച സ്വാമി ആത്മസ്ഥാനന്ദ് ജി എനിക്ക് ഒരുപാട് കാര്യങ്ങൾ പറഞ്ഞു തന്നിട്ടുണ്ട്. കാരണം ഞാൻ അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം താമസിച്ചു, പക്ഷേ രാമകൃഷ്ണ മിഷന്റെ ചില നിയമങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ആ യോഗ്യത ഞാൻ നേടിയില്ല, അതിനാൽ ഞാൻ അതിൽ ഉൾപ്പെട്ടില്ല. അതിനാൽ ഞാൻ നിരസിക്കപ്പെട്ടു. പക്ഷേ ഞാൻ നിരാശനായില്ല. എന്റെ സ്വപ്നം പൂർത്തീകരിക്കപ്പെടാതെ തുടർന്നു. പക്ഷേ ഞാൻ നിരാശനായില്ല. എന്റെ ജീവിതത്തിൽ തിരിച്ചടികൾ ഉണ്ടായി. ഞാൻ ഇങ്ങനെ അലഞ്ഞുനടന്നു. പിന്നെ ചില സന്യാസിമാരെയും മഹാന്മാരെയും അന്വേഷിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. അവിടെയും എനിക്ക് വിജയം ലഭിച്ചില്ല. ഒരു തരത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ, ഞാൻ തിരിച്ചുവന്നു, ഒരുപക്ഷേ വിധി ഇതുപോലെ എന്തെങ്കിലും ചിന്തിച്ചിട്ടാകാം, എന്നെ ഈ പാതയിലേക്ക് നയിച്ചത്. അതിനാൽ ജീവിതത്തിൽ അത്തരം തിരിച്ചടികൾ തീർച്ചയായും സംഭവിക്കും.

നിഖിൽ കാമത്ത് - ഈ തിരിച്ചടികൾ നിങ്ങളുടെ ഇന്നത്തെ വ്യക്തിത്വത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്, അവയിൽ നിന്ന് നിങ്ങൾ പഠിച്ച കാര്യങ്ങളും.

പ്രധാനമന്ത്രി - ഞാൻ നിങ്ങളോട് പറയട്ടെ, ഞാൻ ആർ‌ എസ്‌ എസിൽ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്ന കാലത്ത്, ആ സമയത്ത് ആർ‌ എസ്‌ എസിലെ ആളുകൾ ഒരു പഴയ ജീപ്പ് വാങ്ങി, അതിനാൽ എനിക്ക് ഡ്രൈവിംഗ് അറിയാമായിരുന്നു, അതായത്, ഞാൻ പുതുതായി ഡ്രൈവിംഗ് പഠിച്ചു, ഇപ്പോൾ ഞാൻ ഞങ്ങളുടെ ആർ‌എസ്‌എസ് ഉദ്യോഗസ്ഥന്മാരിൽ ഒരാളോടൊപ്പം ഗോത്ര മേഖലയിൽ യാത്ര ചെയ്യുകയായിരുന്നു, അതിനാൽ ഞങ്ങൾ ഉകൈ ഡാമിൽ നിന്ന് മടങ്ങുകയായിരുന്നു, അവിടെ കുത്തനെയുള്ള ഒരു ചരിവ് ഉണ്ടായിരുന്നു,  പെട്രോൾ ലാഭിക്കാമെന്ന് ഞാൻ കരുതി, അതിനായി ഞാൻ വാഹനം ഓഫ് ചെയ്തു, ഞാൻ താഴേക്ക് പോയാൽ വാഹനം സ്കിഡ് ചെയ്യും, ഇത് എനിക്ക് എങ്ങനെ പ്രശ്‌നമുണ്ടാക്കുമെന്ന് എനിക്കറിയില്ലായിരുന്നു, ഞാൻ ബ്രേക്ക് ചെയ്തപ്പോഴേക്കും,വാഹനം നിയന്ത്രണം വിട്ടു,  പെട്ടെന്ന് വേ​ഗത ഉയർന്നതിനാൽ പ്രശ്‌നമുണ്ടായി, മെഷീൻ സ്വിച്ച് ഓഫ് ആയിരുന്നു, നിയന്ത്രണമില്ലായിരുനിനു. ഞാൻ രക്ഷപ്പെട്ടു, പക്ഷേ എന്റെ അടുത്തിരുന്ന ആളുകൾക്ക് പോലും ഞാൻ അത്തരമൊരു കുഴപ്പം ചെയ്തുവെന്ന് അറിയില്ലായിരുന്നു. സഹോദരാ ഈ കളി നിർത്തൂ, എന്ന് പിന്നീട് ഞാൻ പഠിച്ചു. അതിനാൽ നമ്മൾ ഓരോ തെറ്റിൽ നിന്നും പഠിക്കുന്നു, അതിനാൽ ജീവിതം കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെടുമ്പോൾ അത് അനുഭവങ്ങളിലൂടെയാണ് സംഭവിക്കുന്നതെന്ന് ഞാൻ പൂർണ്ണമായും വിശ്വസിക്കുന്നു,  ജീവിതം ഒരു കംഫർട്ട് സോണിൽ  (സുഖകരമായ മേഖല)  ജീവിച്ചിട്ടില്ല എന്നത് എന്റെ ഭാഗ്യമാണ്, ഞാൻ എല്ലായ്പ്പോഴും കംഫർട്ട് സോണിന് പുറത്തായിരുന്നു, ഞാൻ കംഫർട്ട് സോണിന് പുറത്തായിരുന്നപ്പോൾ. അത് എങ്ങനെ ചെയ്യണമെന്നും എങ്ങനെ ജീവിക്കണമെന്നും ഞാൻ കണ്ടെത്തേണ്ടതുണ്ടെന്ന് ഞാൻ തിരിച്ചറിഞ്ഞു.

നിഖിൽ കാമത്ത്- ഇന്നും നിങ്ങൾ കംഫർട്ട് സോണിൽ (സുഖകരമായ മേഖല) തുടരേണ്ടതില്ലെന്ന് നിങ്ങൾ കരുതുന്നതിന് എന്തെങ്കിലും പ്രത്യേക കാരണമുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി:  സുഖസൗകര്യമായിരിക്കുന്നത് ചേരുന്നതല്ല എന്ന വിചാരമാണ് എനിക്കുള്ളതെന്ന് തോന്നുന്നു . 

നിഖിൽ കാമത്ത്- പക്ഷേ നിങ്ങൾ എപ്പോഴെങ്കിലും ചിന്തിച്ചിട്ടുണ്ടോ?  നിങ്ങൾ സുഖസൗകര്യങ്ങൾ അനുയോജ്യമല്ലെന്ന് കരുതുന്നത് എന്തുകൊണ്ടാണെന്ന്?

പ്രധാനമന്ത്രി- ഞാൻ ജീവിച്ച ജീവിതം, അതിനാൽ, കാര്യങ്ങൾ എനിക്ക് വളരെ വലുതാണ്. ചെറിയ കാര്യങ്ങൾ പോലും എന്റെ മനസ്സിന് സംതൃപ്തി നൽകുന്നു, കാരണം ഒരു വ്യക്തിയുടെ മനസ്സ് കുട്ടിക്കാലം മുതൽ തന്നെ ഒരുങ്ങുന്നു, പൊതുവേ, അവൻ സംതൃപ്തനാണെന്ന് അയാൾക്ക് തോന്നുന്നു. പൊതുവിൽ, അവൻ സംതൃപ്തനാണെന്ന് അയാൾക്ക് തോന്നുന്നു.

നിഖിൽ കാമത്ത്- നിങ്ങളുടെ അന്തിമ ലക്ഷ്യം നേടുന്നതിന് സുഖസൗകര്യം തടസ്സമാകുമെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് തോന്നുന്നുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി- മിക്കപ്പോഴും, പലരും ജീവിതത്തിൽ പരാജയപ്പെടുന്നത് അവരുടെ സുഖസൗകര്യങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നതിനാലാണ് എന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഒരു വലിയ വ്യവസായി പോലും, അയാൾ റിസ്ക് എടുക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ, തന്റെ കംഫർട്ട് സോണിൽ നിന്ന് പുറത്തുവരുന്നില്ലെങ്കിൽ, അയാളുടെ കംഫർട്ട് സോണിന്റെ നിലവാരം വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും, അപ്പോൾ ആ കാലയളവിൽ അയാൾ പൂർണ്ണമായും ഇല്ലാതാകും. അയാൾ പുറത്തുവരേണ്ടിവരും. ജീവിതത്തിന്റെ ഏത് മേഖലയിലും പുരോഗതി കൈവരിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ആരും തന്റെ കംഫർട്ട് സോണിലേക്ക് പൊരുത്തപ്പെടരുത്. റിസ്ക് എടുക്കാനുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ മനോഭാവം എപ്പോഴും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചാലകശക്തിയാണ്.

നിഖിൽ കാമത്ത്- സംരംഭകത്വത്തിലും ഇതുതന്നെയാണ് കാര്യം, കൂടുതൽ റിസ്ക് എടുക്കാൻ കഴിയുന്നയാൾ മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവയ്ക്കുന്നു... സർ, നിങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിൽ കാലക്രമേണ നിങ്ങളുടെ റിസ്ക് എടുക്കാനുള്ള കഴിവ് വർദ്ധിക്കുന്നുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി- എന്റെ റിസ്ക് എടുക്കാനുള്ള കഴിവ് ഇതുവരെ പൂർണ്ണമായി വിനിയോഗിച്ചിട്ടില്ലെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു, അത് വളരെ കുറവാണ്. എന്റെ റിസ്ക് എടുക്കാനുള്ള കഴിവ് ഒരുപക്ഷേ പലമടങ്ങ് കൂടുതലായിരിക്കാം, ഇതിന് കാരണം ഞാൻ കാര്യമാക്കുന്നില്ല എന്നതാണ്. ഞാൻ ഒരിക്കലും എന്നെക്കുറിച്ച് ചിന്തിച്ചിട്ടില്ല, സ്വയം ചിന്തിക്കാത്തയാൾക്ക് പരിധിയില്ലാത്ത റിസ്ക് എടുക്കാനുള്ള ശേഷിയുണ്ട്, എന്റെ കാര്യവും അങ്ങനെയാണ്. 

നിഖിൽ കാമത്ത്- നിങ്ങൾ ഇന്നത്തെ ദിവസത്തിലാണെങ്കിൽ.

പ്രധാനമന്ത്രി - ഇന്ന് ഞാൻ ഇതല്ല, നാളെ ഞാൻ ഇതായിരിക്കില്ല, പിന്നെ എനിക്ക് എന്ത് സംഭവിക്കും, എനിക്ക് അതിൽ ഒന്നും ചെയ്യാനുമില്ല. 

നിഖിൽ കാമത്ത് - ഇന്ന് നിങ്ങളുടെ കാലത്ത്, ഒന്നിനെക്കുറിച്ചും ചിന്തിക്കാതേ,  അശേഷം ഭയമില്ലാതെ, ഒന്നിനെക്കുറിച്ചും ഭീതിയില്ലാതെ, ​ഗവൺമെന്റിന്റെ ഘടനാപരമായ നിർമ്മിതി കാരണം  മറ്റൊരിക്കലും എടുക്കാത്ത തീരുമാനം നിങ്ങൾ എടുക്കുമെങ്കിൽ, എന്തായിരിക്കും ആ ഒരു കാര്യം. 

പ്രധാനമന്ത്രി - ഒരു പക്ഷേ എന്റെ മറ്റ് രൂപങ്ങൾ ഇപ്പോൾ അവസാനിച്ചിരിക്കാം, അത് ഒരു ജീവിതം ഒരു ദർശനം പോലെയായി മാറിയിരിക്കാം. അതുകൊണ്ടാണ്, പക്ഷേ ഞാൻ മുമ്പ് ചെയ്തിരുന്ന ഒരു കാര്യമുണ്ട്, അത് ചിലപ്പോൾ എനിക്ക് ഇപ്പോഴും ചെയ്യാൻ തോന്നും. എനിക്ക് ഒരു പരിപാടി ഉണ്ടായിരുന്നു, ഞാൻ അതിന് പേരിട്ടിട്ടുളളത്, ഞാൻ എന്നെത്തന്നെ കാണാൻ പോകുന്നു എന്നാണ്. ഞാൻ എന്നെത്തന്നെ കാണാൻ പോകുന്നു, അതായത്, ചിലപ്പോൾ നമ്മൾ  നമ്മെത്തന്നെ കാണുന്നില്ല, നമ്മൾ ലോകത്തെ കണ്ടുമുട്ടുന്നു, നമുക്ക് സ്വയം കാണാൻ സമയമില്ല. അപ്പോൾ ഞാൻ ചെയ്യാറുണ്ടായിരുന്നത്, ഒരു വർഷത്തിൽ കുറച്ചു സമയം എടുത്ത്, മൂന്നോ നാലോ ദിവസം എനിക്ക് ആവശ്യമുള്ളതെല്ലാം എടുത്തുകൊണ്ട് ഒരു യാത്ര പോകും, ആളുകൾ ഇല്ലാത്ത, വെള്ളം കിട്ടുന്ന ഒരു സ്ഥലത്ത് പോയി താമസിക്കുമായിരുന്നു. കാട്ടിൽ എവിടെയെങ്കിലും അത്തരമൊരു സ്ഥലം ഞാൻ അന്വേഷിക്കുമായിരുന്നു. അക്കാലത്ത് മൊബൈൽ ഫോണുകളോ മറ്റോ ഇല്ലായിരുന്നു, പത്രങ്ങളുടെ ചോദ്യങ്ങളോ ഒന്നും തന്നെയില്ലായിരുന്നു, ആ ജീവിതം എനിക്ക് വ്യത്യസ്തമായ ഒരു സന്തോഷമായിരുന്നു, എനിക്ക് ഇടയ്ക്ക് അത് നഷ്ടമായി.

നിഖിൽ കാമത്ത്- ആ സമയത്ത്, നിങ്ങൾ നിങ്ങളുമായി തനിച്ചായിരുന്നപ്പോൾ, നിങ്ങളെക്കുറിച്ച് എന്തെങ്കിലും പഠിച്ചോ? പലരും തത്ത്വചിന്തയിൽ പറയുന്നതുപോലെ, ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട രസകരമായ ചോദ്യം ഞാൻ എന്തിനാണ്, ഞാൻ എങ്ങനെയുണ്ട്, എന്തുകൊണ്ടാണ് നിങ്ങൾ ഇങ്ങനെ ആയിരിക്കുന്നതെന്ന് ആ സമയത്ത് നിങ്ങൾ നിങ്ങളെക്കുറിച്ച് എന്തെങ്കിലും പഠിച്ചോ എന്നതാണ്?

പ്രധാനമന്ത്രി- സ്വയം നഷ്ടപ്പെട്ടു പോകുന്നത് ഒരു കാര്യം മാത്രമാണ്. എന്താണ് സംഭവിച്ചതെന്ന് ഞാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഒരു ഉദാഹരണം നൽകട്ടെ. അത് 80-കളിലായിരിക്കണം, ഞാൻ മരുഭൂമിയിൽ ജീവിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു, അതിന് ഞാൻ തുടക്കമിട്ടു, പക്ഷേ ഞാൻ മരുഭൂമിയിൽ അലഞ്ഞുനടന്നു, പക്ഷേ ഞാൻ ഒരു വെളിച്ചം കണ്ടു, പക്ഷേ എനിക്ക് അതിൽ എത്താൻ കഴിഞ്ഞില്ല, പിന്നെ ഞാൻ ഒരു ഒട്ടകപ്പുറത്ത് ഒരാളെ കണ്ടുമുട്ടി, അവൻ പറഞ്ഞു സഹോദരാ, നീ ഇവിടെ എന്താണ് ചെയ്യുന്നതെന്ന്, ഞാൻ പറഞ്ഞു സഹോദരാ, എനിക്ക് മരുഭൂമിയിലേക്ക് പോകണം, അവൻ പറഞ്ഞു,  ഇപ്പോൾ എന്നോടൊപ്പം വരൂ, മുന്നിൽ കാണുന്ന വെളിച്ചം അവസാന ഗ്രാമമാണ്, ഞാൻ നിങ്ങളെ അവിടെ ഇറക്കും, രാത്രി അവിടെ താമസിക്കൂ, രാവിലെ അവിടെ നിന്ന് ആരെങ്കിലും നിങ്ങളെ കണ്ടുമുട്ടുമെന്ന് പറഞ്ഞ്, അവൻ എന്നെ കൊണ്ടുപോയി. അവിടെ ​ഗുൽബെക്ക് എന്ന് പേരുള്ള ഒരു മാന്യനായ മുസൽമാൻ ഉണ്ടായിരുന്നു, അയാൾ എന്നെ അവന്റെ സ്ഥലത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. ഇപ്പോൾ ആ ചെറിയ ഗ്രാമമായ ധോർദോ പാകിസ്ഥാൻ അതിർത്തിയിലുള്ള ഇന്ത്യയിലെ അവസാനത്തെ ഗ്രാമമാണ്. 20-25 വീടുകളുണ്ടായിരുന്നു എല്ലാം മുസ്ലീം കുടുംബങ്ങൾ. ഞങ്ങളുടെ നാട്ടിൽ ആതിഥ്യമര്യാദയനുസരിച്ച് അവരുടെ സഹോദരന്മാരും കുട്ടികളും എന്നെ വരാൻ ക്ഷണിച്ചു, പക്ഷേ ഞാൻ വരുന്നില്ലെന്നും എനിക്ക് പോകണമെന്നും അവരോട് പറഞ്ഞു. അപ്പോൾ അവർ എന്നോട് പറഞ്ഞു, രാത്രിയിൽ മരുഭൂമിയിൽ പോകാൻ കഴിയില്ല, കാരണം താപനില ഇപ്പോൾ മൈനസ് ആയിരിക്കും. നിങ്ങൾ എങ്ങനെ അവിടെ താമസിക്കും, ഇന്ന് രാത്രി ഇവിടെ ഉറങ്ങുക, രാവിലെ ഞങ്ങൾ നിങ്ങളെ കാണിക്കാം. എന്തായാലും, ഞാൻ രാത്രിയിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീട്ടിൽ താമസിച്ചു, അദ്ദേഹം എനിക്ക് ഭക്ഷണം നൽകി, സഹോദരാ, എനിക്ക് ഒറ്റയ്ക്ക് ജീവിക്കണം, എനിക്ക് ഒന്നും ആവശ്യമില്ലെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, നിങ്ങൾക്ക് ഒറ്റയ്ക്ക് ജീവിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, ഞങ്ങൾക്ക് ഇവിടെ ഒരു ചെറിയ കുടിൽ ഉണ്ട്, നിങ്ങൾ അവിടെ താമസിക്കൂ, നിങ്ങൾക്ക് ആ ദിവസം റാനിൽ പോയി രാത്രിയിൽ തിരിച്ചുവരാം, ഞാൻ അവിടെ പോയി, അത് വൈറ്റ് റാൻ ആയിരുന്നു, പുറത്തുള്ള ഒരു കാഴ്ച എന്റെ ഹൃദയത്തെ വളരെയധികം സ്പർശിച്ചുവെന്ന് സങ്കൽപ്പിക്കുക, എന്റെ ഹിമാലയൻ ജീവിതത്തിൽ, മഞ്ഞുപാറകൾക്കിടയിൽ ഞാൻ അനുഭവിച്ച കാര്യങ്ങൾ, ഞാൻ ഇവിടെ അതേ കാര്യങ്ങൾ അനുഭവിക്കുകയായിരുന്നു, എനിക്ക് ഒരു ആത്മീയ അനുഭൂതി ലഭിക്കുകയായിരുന്നു. പക്ഷേ, ആ രംഗം എന്റെ മനസ്സിലുണ്ടായിരുന്നു , ഞാൻ മുഖ്യമന്ത്രിയായപ്പോൾ, റാൻ ഉത്സവ് എന്ന വലിയൊരു പരിപാടി നടത്തി, ഇന്ന് അത് ടൂറിസത്തിൽ വളരെ വലിയ ഒരു ലക്ഷ്യസ്ഥാനമായി മാറിയിരിക്കുന്നു, ഇപ്പോൾ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച ടൂറിസ്റ്റ് ഗ്രാമത്തിനുള്ള ലോകത്തിലെ ഒന്നാം നമ്പർ അവാർഡ് അതിന് ലഭിച്ചു. 

നിഖിൽ കാമത്ത്- നാളെ നിങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിൽ നിങ്ങൾക്ക് ഏറ്റവും സന്തോഷം നൽകുന്ന അത്തരമൊരു സംഭവം സംഭവിക്കുമെന്ന് സങ്കൽപ്പിക്കുക, അപ്പോൾ നിങ്ങൾ ആദ്യം ആരെയാണ് വിളിക്കുക? 

പ്രധാനമന്ത്രി- ശ്രീനഗറിലെ ലാൽ ചൗക്കിൽ ത്രിവർണ്ണ പതാക ഉയർത്താൻ ഞാൻ പോയപ്പോൾ, പഞ്ചാബിലെ ഭഗ്വാരയ്ക്ക് സമീപം ഞങ്ങളുടെ ഘോഷയാത്ര ആക്രമിക്കപ്പെട്ടു, വെടിയുണ്ടകൾ ഏറ്റ് നിരവധി ആളുകൾ കൊല്ലപ്പെട്ടു, അഞ്ചോ ആറോ പേർക്ക് പരിക്കേറ്റു, അങ്ങനെ നമ്മൾ ശ്രീനഗർ ലാൽ ചൗക്കിലേക്ക് പോയാൽ എന്ത് സംഭവിക്കുമെന്ന് രാജ്യമെമ്പാടും പിരിമുറുക്കം ഉണ്ടായിരുന്നു, ത്രിവർണ്ണ പതാക ഉയർത്താൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടായിരുന്നു, ലാൽ ചൗക്കിൽ ത്രിവർണ്ണ പതാക കത്തിച്ചു. ത്രിവർണ്ണ പതാക ഉയർത്തിയ ശേഷം ഞങ്ങൾ ജമ്മുവിലെത്തി. ജമ്മുവിൽ നിന്നുള്ള എന്റെ ആദ്യ വിളി എന്റെ അമ്മയ്ക്കായിരുന്നു. അത് എനിക്ക് സന്തോഷകരമായ നിമിഷമായിരുന്നു. വെടിയുണ്ടകൾ പൊട്ടിയിട്ടുണ്ടാകുമെന്നും അവൻ എവിടെ പോയെന്നും അമ്മ വിഷമിച്ചിരിക്കാമെന്നും എന്റെ മനസ്സിൽ മറ്റൊരു ചിന്ത ഉണ്ടായിരുന്നു. അതിനാൽ ഞാൻ ആദ്യം വിളിച്ചത് എന്റെ അമ്മയെയാണ്, ഇന്ന് ആ കോളിന്റെ പ്രാധാന്യം എനിക്ക് മനസ്സിലായി, മറ്റൊരിടത്തും എനിക്ക് അങ്ങനെ തോന്നിയിട്ടില്ല.

നിഖിൽ കാമത്ത് - ഒരു രക്ഷിതാവിനെ നഷ്ടപ്പെടാൻ, നിങ്ങൾക്ക് അടുത്തിടെ  രക്ഷിതാവിനെ നഷ്ടപ്പെട്ടതുപോലെ, എനിക്ക് എന്റെ അച്ഛനെ നഷ്ടപ്പെട്ടു, താങ്കൾ എനിക്ക് ഒരു കത്തെഴുതി, വളരെ നന്ദി. നിങ്ങളുടെ മനസ്സിൽ ആദ്യം വരുന്നത് എന്താണ്, ഉദാഹരണത്തിന്, ഞാൻ എന്റെ അച്ഛനെ നഷ്ടപ്പെട്ടപ്പോൾ, എന്റെ മനസ്സിൽ ആദ്യം ചിന്തിച്ചത് ഞാൻ എന്തുകൊണ്ട് ഇത് ചെയ്തില്ല, ഞാൻ എന്തുകൊണ്ട് അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം കൂടുതൽ സമയം ചെലവഴിച്ചില്ല, എന്തുകൊണ്ടാണ് ഞാൻ അദ്ദേഹത്തെക്കാൾ ജോലി തിരഞ്ഞെടുത്തത്, ഒരുപക്ഷേ ഇത്, അത്, മറ്റൊന്ന്... ഈ സംഭവം നിങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിൽ സംഭവിച്ചപ്പോൾ, നിങ്ങൾ എന്താണ് ചിന്തിച്ചത് ?

പ്രധാനമന്ത്രി- അങ്ങനെയാണ്, എന്റെ ജീവിതത്തിൽ അങ്ങനെയല്ല, കാരണം ഞാൻ കുട്ടിക്കാലത്ത് തന്നെ വീട് വിട്ടിരുന്നു, അതിനാൽ വീട്ടിലുള്ളവരും ഇത് നമ്മുടേതല്ലെന്ന് അംഗീകരിച്ചു. ഞാൻ വീടിനോട് ചേർന്നു പോകുന്നില്ലെന്ന് ഞാനും അംഗീകരിച്ചു. അതിനാൽ എന്റെ ജീവിതം അങ്ങനെ തന്നെ തുടർന്നു. അതിനാൽ, ആർക്കും അത്തരമൊരു അടുപ്പം തോന്നാൻ കാരണമില്ലായിരുന്നു, പക്ഷേ ഞങ്ങളുടെ അമ്മയ്ക്ക് 100 വയസ്സ് തികഞ്ഞപ്പോൾ, ഞാൻ അമ്മയുടെ കാൽ തൊട്ടു വന്ദിക്കാൻ പോയി. എന്റെ അമ്മയ്ക്ക് വിദ്യാഭ്യാസമില്ല, അവർ ഒന്നും വായിച്ചിട്ടില്ല, അവർക്ക് അക്ഷരാഭ്യാസമില്ലായിരുന്നു, അതിനാൽ പോകുമ്പോൾ ഞാൻ പറഞ്ഞു, അമ്മേ, എനിക്ക് പോകേണ്ടതുണ്ട്, എനിക്ക് എന്റെ ജോലി പ്രാധാന്യമുള്ളതാണ്, ഞാൻ അത്ഭുതപ്പെട്ടു, എന്റെ അമ്മ രണ്ട് വാചകങ്ങൾ പറഞ്ഞു, വളരെ വലുത്, അതായത്, ഒരു സ്കൂളിന്റെ വാതിൽ ഒരിക്കലും കണ്ടിട്ടില്ലാത്ത വ്യക്തിയായ, ആ അമ്മ പറഞ്ഞു "ബുദ്ധിയോടെ പ്രവർത്തിക്കുക, വിശുദ്ധിയോടെ ജീവിതം നയിക്കുക". ഇപ്പോൾ അമ്മയുടെ വായിൽ നിന്ന് വന്ന ഈ വാചകം എനിക്ക് വലുതായിരുന്നു, അതായത്, ഒരു തരത്തിൽ അത് വളരെ വലിയ ഒരു നിധിയായിരുന്നു, ബുദ്ധിയോടെ പ്രവർത്തിക്കുക, അവൾ ഗുജറാത്തിയിൽ പറയുകയായിരുന്നു, പക്ഷേ അവൾ ഉദ്ദേശിച്ചത് ബുദ്ധിയോടെ പ്രവർത്തിക്കുക, വിശുദ്ധിയോടെ ജീവിതം നയിക്കുക എന്നാണ്. അതുകൊണ്ട് ഞാൻ ചിന്തിച്ചിരുന്നത്, ദൈവം ഈ അമ്മയ്ക്ക് എന്തെല്ലാം നൽകിയിട്ടുണ്ടാകാം, എന്തൊക്കെ പ്രത്യേകതകൾ ഉണ്ടായിരിക്കാം എന്നൊക്കെയാണ്, ചിലപ്പോൾ എനിക്ക് തോന്നാറുണ്ട്, ഞാൻ അവരോടൊപ്പം താമസിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ എനിക്ക് അത്തരം ഒരുപാട് കാര്യങ്ങൾ കണ്ടെത്താമായിരുന്നു, എനിക്ക് അവ അറിയാമായിരുന്നു, അതിനാൽ എന്റെ അത്തരം ഇടപെടലുകൾ വളരെ കുറച്ച് മാത്രമേ നടന്നിട്ടുള്ളൂ എന്നതിന്റെ അഭാവം എനിക്ക് അനുഭവപ്പെടുന്നു, കാരണം ഞാൻ വർഷത്തിൽ ഒന്നോ രണ്ടോ തവണ അവരുടെ അടുത്തേക്ക് പോകാറുണ്ടായിരുന്നു, അമ്മയ്ക്ക് ഒരിക്കലും അസുഖം വന്നിട്ടില്ല, എന്നിട്ടും ഞാൻ അവരുടെ അടുത്തേക്ക് പോകാറുണ്ടായിരുന്നു, അവർ എന്നോട് പറയുമായിരുന്നു, നിനക്ക് എന്തെങ്കിലും ജോലി കാണും, വേഗം പോകൂ, ഇതായിരുന്നു അവരുടെ സ്വഭാവം.

നിഖിൽ കാമത്ത്: അപ്പോൾ സർ, ഞാൻ രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് തിരിച്ചുവരട്ടെ. ആദ്യം നിങ്ങൾ പറഞ്ഞത് രാഷ്ട്രീയം വൃത്തികെട്ടതല്ല എന്നാണ്, ചരിത്രം പറയുന്നത് രാഷ്ട്രീയക്കാർ രാഷ്ട്രീയത്തെ വൃത്തികെട്ടതാക്കും എന്നാണ്. പ്രത്യയശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് മാറ്റണമെങ്കിൽ, ആവാസവ്യവസ്ഥ മാറ്റണമെങ്കിൽ, ഇതാണ് ഇപ്പോഴും അവരുടെ സ്ഥലം... രണ്ടാമത്തെ ചോദ്യം രാഷ്ട്രീയത്തിലെ പണത്തെക്കുറിച്ചാണ്, രാജ്യത്തെ യുവാക്കളോട് നമ്മൾ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ചേരണമെന്ന് പറഞ്ഞാൽ, അവരുടെ മനസ്സിൽ വരുന്ന രണ്ടാമത്തെ പ്രശ്നം, ഇതിന് ധാരാളം പണം ആവശ്യമാണ്, പക്ഷേ നമ്മുടെ കൈവശം അത് ഇല്ല എന്നതാണ്, എന്റെ ജീവിതത്തിൽ, ഞാൻ ജോലി ചെയ്യുന്ന സ്റ്റാർട്ടപ്പ് വ്യവസായത്തിൽ, ഒരു ആശയം ലഭിക്കുമ്പോൾ, നമ്മൾ സുഹൃത്തുക്കളിൽ നിന്നും കുടുംബാംഗങ്ങളിൽ നിന്നും പണം സ്വരൂപിക്കുന്നു, ഇതിനെ നമ്മൾ സീഡ് റൗണ്ട് എന്ന് വിളിക്കുന്നു, രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ഇത് എങ്ങനെ സംഭവിക്കും എന്നതിനെക്കുറിച്ച് എന്തെങ്കിലും പറയാൻ നിങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി- എന്റെ കുട്ടിക്കാലത്തെ ഒരു സംഭവം എനിക്കോർമ്മയുണ്ട്. എന്റെ ഗ്രാമത്തിൽ ഒരു ഡോക്ടർ ഉണ്ടായിരുന്നു, വസന്ത് ഭായ് പാരിക്. അദ്ദേഹം ഒരു നല്ല നേത്രരോഗവിദഗ്ദ്ധനായിരുന്നു, സേവന മനോഭാവമുള്ളയാളായിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഒരു നല്ല പ്രാസംഗികനും. ഹിന്ദി നന്നായി സംസാരിക്കുമായിരുന്നു. ഗുജറാത്തിയും നന്നായി സംസാരിക്കും. അദ്ദേഹം ഒരിക്കൽ സ്വതന്ത്രമായി ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു, ബാൽ സേന എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന വാനര സേന, പതാകകളുമായി ചുറ്റിനടന്നു. എനിക്ക് ഏകദേശം ഓർമ്മയുണ്ട്. തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കാൻ അദ്ദേഹം ആളുകളിൽ നിന്ന് ഒരു രൂപ വാങ്ങിയിരുന്നു, തുടർന്ന് ഒരു പൊതുയോഗത്തിൽ തനിക്ക് എത്ര പണം ലഭിച്ചുവെന്നും ഒരുപക്ഷേ ഇരുനൂറ്റമ്പത് രൂപ ചെലവഴിച്ചുവെന്നും കണക്ക് നൽകി. വളരെ ചെറിയ വോട്ടുകൾക്ക് ആണെങ്കിലും അദ്ദേഹം തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വിജയിച്ചു. അതിനാൽ സമൂഹത്തിന് സത്യം അറിയില്ല എന്നല്ല. നിങ്ങൾക്ക് ക്ഷമ ആവശ്യമാണ്, നിങ്ങൾക്ക് സമർപ്പണം ആവശ്യമാണ്. രണ്ടാമതായി, ഞാൻ ഇത്രയധികം ചെയ്താൽ എനിക്ക് വോട്ട് ലഭിക്കണം എന്ന ഒരു കരാറിന്റെ ബോധം ഉണ്ടാകരുത്. അപ്പോൾ നിങ്ങൾ ജീവിതത്തിൽ വിജയിക്കില്ല. അതുകൊണ്ടാണ് രാഷ്ട്രീയത്തെ ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ നിന്ന് പുറത്തുകൊണ്ടുവരണമെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞത്, എംഎൽഎമാരെയും എംപിമാരെയും ഇതുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.

സാമൂഹിക ജീവിതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഏതൊരു പ്രവൃത്തിയും രാഷ്ട്രീയ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നു. ആരെങ്കിലും ഒരു ചെറിയ ആശ്രമം നടത്തിയാലും, പെൺകുട്ടികളെ പഠിപ്പിക്കുന്നതിനായി പ്രവർത്തിച്ചാലും, സ്വയം തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ മത്സരിച്ചില്ലെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്രമങ്ങൾക്ക് രാഷ്ട്രീയ ഫലങ്ങൾ പുറത്തുവരാനാകും. അതുകൊണ്ടാണ് രാഷ്ട്രീയത്തെ വളരെ വലിയ ഒരു ക്യാൻവാസിൽ കാണേണ്ടതുണ്ടെന്ന് പറയുന്നത്, ചിലപ്പോൾ ജനാധിപത്യത്തിൽ, വോട്ടർ തന്നെ ഒരു വിധത്തിൽ ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാണെന്ന് ഞാൻ പറയും. വോട്ട് രേഖപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, അയാൾ തന്റെ മനസ്സ് പ്രയോഗിക്കുന്നു, അയാൾ ഈ വ്യക്തിക്ക് വോട്ട് ചെയ്യണോ വേണ്ടയോ, അയാൾക്ക് ആ വ്യക്തിക്ക് വോട്ട് ചെയ്യണോ വേണ്ടയോ എന്ന്, അയാൾക്ക് ആ വ്യക്തിയോട് ചില വികാരങ്ങളുണ്ട്, അയാൾക്ക് ആ വ്യക്തിയെപ്പറ്റി ചിന്തകളുണ്ട്, അതിനാൽ എന്റെ ജനാധിപത്യത്തിൽ, ഞാൻ രാഷ്ട്രീയത്തിലാണെങ്കിലും, ഞാൻ രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ആളല്ലെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമയത്ത് മാത്രമേ എനിക്ക് ഈ രാഷ്ട്രീയ പ്രസംഗങ്ങൾ നടത്തേണ്ടിവരൂ, അത് എന്റെ നിർബന്ധമാണ്, എനിക്ക് അത് ഇഷ്ടമല്ല, പക്ഷേ ഞാൻ അത് ചെയ്യണം, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമയങ്ങളിൽ ഒഴികെ എന്റെ മുഴുവൻ സമയവും ഭരണത്തിനായി ചെലവഴിക്കുന്നത് അത്തരമൊരു നിർബന്ധിതാവസ്ഥയാണ്, ഞാൻ അധികാരത്തിലില്ലാത്തപ്പോൾ, എന്റെ മുഴുവൻ സമയവും സംഘടനയ്ക്കും മാനവ വിഭവശേഷി വികസനത്തിനുമായി ചെലവഴിച്ചു, എന്റെ തൊഴിലാളികളുടെ ജീവിതം രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിനാണ് ഞാൻ ചെലവഴിച്ചിരുന്നത്. പ്രസംഗങ്ങൾ എങ്ങനെ നടത്തണം, പത്രക്കുറിപ്പുകൾ എങ്ങനെ എഴുതണം, ബഹുജനസമാഹരണം എങ്ങനെ നടത്തണം, ഞാൻ എല്ലാ കാര്യങ്ങളിലും ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു. എന്നാൽ വെറുതേ കാര്യങ്ങൾ മാത്രം പറയുന്നതിൽ ഞാൻ ഇടപെട്ടിരുന്നില്ല,  ഇവിടുത്തെ പോലെ തന്നെ നിങ്ങൾ ഗുജറാത്തിലായിരുന്നപ്പോഴും കണ്ടിട്ടുണ്ടാകും. ഞാൻ പുതിയ മുഖ്യമന്ത്രിയായപ്പോൾ, എന്റെ മുന്നിലുള്ള ജോലികളിൽ ഒന്ന് ഭൂകമ്പമായിരുന്നു, അതിനാൽ ഞാൻ ഭൂകമ്പ ബാധിത പ്രദേശത്തേക്ക് പോയി. ഞാൻ ഉദ്യോഗസ്ഥരുമായി ഒരു മീറ്റിംഗ് നടത്തി അവരോട് ചോദിച്ചു, ഞാൻ പറഞ്ഞു, അപ്പോഴേക്കും ഭൂകമ്പം ഉണ്ടായിട്ട് ഒമ്പത് മാസമായി, ഞാൻ ഒക്ടോബർ മാസത്തിൽ പോയി, അതിനാൽ അവർ പറഞ്ഞു സർ, മാർച്ച് മാസത്തോടെ ഇത് സംഭവിക്കും, ഞാൻ പറഞ്ഞു സഹോദരാ, മാർച്ച് മാസം നിങ്ങളുടെ മനസ്സിലുണ്ട്, ​ഗവൺമെന്റിന്റെ ബജറ്റ് കാരണമുള്ള സാമ്പത്തിക വർഷത്തിൽ നിന്ന് പുറത്തുകടക്കുക,  ജനുവരി 26 ന് മുമ്പ് നിങ്ങൾ എന്തുചെയ്യുമെന്ന് എന്നോട് പറയൂ, കാരണം രാജ്യം ജനുവരി 26 ന് ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നതെന്ന് കാണും. അപ്പോൾ നമ്മുടെ ലക്ഷ്യം, ഞാൻ പറഞ്ഞു, ഡിസംബർ അവസാനത്തെ ലക്ഷ്യം എനിക്ക് തരൂ, പിന്നെ ഓഫീസർമാരോട് ഞാൻ പറഞ്ഞു, ശരി സഹോദരാ, 43 താലൂക്കുകൾ ഉണ്ട്, ഓരോ ഓഫീസർക്കും ഒരു താലൂക്കിന്റെ ചുമതലയുണ്ടെന്നും നിങ്ങൾ ആ ബ്ലോക്കിന്റെ മുഖ്യമന്ത്രിയാണെന്നും ഞാൻ പറഞ്ഞു,  അവിടെ പോയി ചെയ്ത ജോലി എന്താണെന്ന് കാണിക്കൂ. നിങ്ങൾ വെള്ളിയാഴ്ച പോകണം, തിങ്കളാഴ്ച നിങ്ങൾ എന്താണ് ചെയ്തതെന്ന് ഞാൻ ചോദിക്കും? എല്ലാവരും പോയി തിരിച്ചു വന്നു, ആദ്യ മീറ്റിംഗ് നടന്നു. മീറ്റിംഗിൽ അവർ പറഞ്ഞു, സർ, ഇത് നടത്താൻ കഴിയില്ല. ഞാൻ ചോദിച്ചു, എന്തുകൊണ്ടെന്ന്? അവർ പറഞ്ഞു, സർ, ഈ നിയമം അങ്ങനെയാണ്... ആരാണ് നിയമം ഉണ്ടാക്കിയതെന്ന് ഞാൻ ചോദിച്ചു? നമ്മളാണ് അത് ഉണ്ടാക്കിയതെന്ന് അവർ പറഞ്ഞു. ഇപ്പോൾ നിങ്ങൾ ആ അടിസ്ഥാന തലത്തിലേക്ക് പോയി എന്നും, പിന്നെ സാധാരണക്കാരന്റെ പ്രശ്നം എന്താണെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് മനസ്സിലാക്കി എന്നും ഞാൻ പറഞ്ഞു. അപ്പോൾ നിയമങ്ങൾ മാറ്റൂ എന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, എല്ലാ നിയമങ്ങളും അതേ ആളുകൾ മാറ്റി, ജോലി വേഗത്തിൽ ചെയ്തു. ജനുവരി മാസത്തിൽ രാജ്യത്തുനിന്നും ലോകത്തുനിന്നുമുള്ള മാധ്യമങ്ങൾ അവിടെ പോയപ്പോൾ, ഞാൻ അവിടെ രാഷ്ട്രീയം ചെയ്യുന്നില്ലെന്ന് അവർക്ക് തോന്നി. ഞാൻ എല്ലാവരെയും ഒരു ടീം സ്പിരിറ്റോടെ പ്രചോദിപ്പിക്കുകയും ഒരു ഉദ്ദേശ്യ ലക്ഷ്യത്തിലേക്ക് അവരെ കൊണ്ടുപോകുകയും ചെയ്യുകയായിരുന്നു. എനിക്ക് പരിചയമില്ലായിരുന്നു, ഞാൻ പുതിയ ആളായിരുന്നു. ഒരു ​ഗവൺമെന്റ് നടത്തുന്നതിനെക്കുറിച്ച് എനിക്ക് അറിവില്ലായിരുന്നു.

ഞാൻ ഡൽഹിയിൽ വന്നപ്പോൾ ഒരു ദിവസം എന്റെ സെക്രട്ടറിമാരെ വിളിച്ചു. എനിക്ക് ഒരു ആഗ്രഹമുണ്ട്, നിങ്ങൾ അത് ചെയ്യുമോ എന്ന് ഞാൻ ചോദിച്ചു. സർ, എന്താണെന്ന് പറയൂ എന്നവർ ആരാഞ്ഞു... നിങ്ങളെല്ലാവരും നിങ്ങളുടെ കുടുംബങ്ങളോടൊപ്പം രണ്ട്-മൂന്ന് ദിവസത്തെ അവധി എടുക്കണമെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു. അപ്പോൾ അവർ ചിന്തിച്ചു, ഇതെന്താണെന്ന്? ഞാൻ പറഞ്ഞു, പക്ഷേ അവധി സമയത്ത് ഒരു കാര്യം ചെയ്യാനുണ്ട്, നിങ്ങൾ ഒരു ഐ‌എ‌എസ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായി നിങ്ങളുടെ ആദ്യ ജോലി ചെയ്തപ്പോൾ, ആ ഗ്രാമത്തിലേക്ക് പോകുക. രണ്ട് രാത്രി അവിടെ താമസിക്കുക, നിങ്ങളുടെ കുട്ടികളെയും ഒപ്പം കൂട്ടുക, നിങ്ങളുടെ ഭാര്യയോടും കുട്ടികളോടും  ഞാൻ ഈ ഓഫീസിൽ ഇരിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു, ഇവിടെ ഫാൻ ഇല്ലായിരുന്നു, ഒരു അംബാസഡർ കാർ മാത്രമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ, അതിൽ നാല് പേർ പോകാറുണ്ടായിരുന്നു, എല്ലാം കാണിച്ചുകൊടുക്കുക, എന്നിട്ട് നമുക്ക് വന്ന് സംസാരിക്കാം എന്ന് പറഞ്ഞു. എല്ലാവരും പോയതിനു ശേഷം, തിരിച്ചു വന്നു... ഞാൻ പറഞ്ഞു സർ, നിങ്ങൾ വന്നോ? അവർ പറഞ്ഞു അതെ സർ, ഞാൻ വന്നു! നിങ്ങൾ പഴയ ആളുകളെ കണ്ടുമുട്ടിയോ? അവർ പറഞ്ഞു ഞാൻ കണ്ടുമുട്ടി! എനിക്ക് നിങ്ങളോട് വളരെ ഗൗരവമുള്ള ഒരു ചോദ്യമുണ്ടെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു, നിങ്ങൾ പോയ സ്ഥലം, നിങ്ങൾ ജോലി ആരംഭിച്ച സ്ഥലം, 25 വർഷം മുമ്പ്, 30 വർഷം മുമ്പ്, നിങ്ങൾ അവിടെ നിന്ന് ഇവിടെ എത്തിയിരിക്കുന്നു, ഗ്രാമം 25 വർഷം മുമ്പ് ഉണ്ടായിരുന്ന അതേ സ്ഥലമാണോ അതോ അത് മാറിയിട്ടുണ്ടോ? അവരെല്ലാം വേദനിച്ചു, അവർ ചിന്തിച്ചു, അതെ സർ, അവിടം പഴയതുപോലെ തന്നെയാണെന്ന്! ആരാണ് ഉത്തരവാദിയെന്ന് പറയൂ എന്ന് ഞാൻ ചോദിച്ചു. അതുകൊണ്ട് ഞാൻ അവരോട് മോശമായി ഒന്നും പറഞ്ഞില്ല, ഞാൻ അവരെ പ്രചോദിപ്പിച്ചു, യാഥാർത്ഥ്യം അവരെ പരിചയപ്പെടുത്തി. 25 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പുള്ള  ആ ലോകത്തേക്ക് ഞാൻ അവരെ തിരികെ കൊണ്ടുപോയി, അതാണ് എന്റെ പ്രവർത്തന രീതി... എനിക്ക് ആരെയും ഒരിക്കലും അധിക്ഷേപിക്കേണ്ടതില്ല. എനിക്ക് ആരെയും ശകാരിക്കേണ്ടതില്ല. ഞാൻ ഈ രീതികളിലാണ് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.

നിഖിൽ കാമത്ത്: സംഘടനകളെക്കുറിച്ച് പറയുകയാണെങ്കിൽ, സംരംഭകത്വ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ബിസിനസുകളിൽ, കാര്യങ്ങൾ നന്നായി പോകുമ്പോൾ, ആളുകൾ ധാരാളം ആളുകളെ നിയമിക്കുന്നു. അപ്പോൾ വിപണി മന്ദഗതിയിലാകുകയോ അവസ്ഥ മാറുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ അവർക്ക് ധാരാളം ആളുകളെ പിരിച്ചുവിടേണ്ടി വരും.  മിനിമം ഗവൺമെന്റ് പരമാവധി ഭരണം എന്ന് താങ്കൾ എപ്പോഴും പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്, ഇത് നമുക്ക് ഒരു പ്രത്യേക ഉറപ്പോടെ ഇത് നേടാൻ കഴിഞ്ഞത് നമ്മുടെ ​ഗവൺമെന്റ് വഴിയാണോ ? ഇതെങ്ങനെ പോകുന്നു?

പ്രധാനമന്ത്രി: നിങ്ങൾക്ക് അത് ശരിയാണെന്ന് തോന്നും! നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ ചില ആളുകൾ മിനിമം ഗവൺമെന്റ് പരമാവധി ഭരണത്തെ അവരുടേതായ രീതിയിൽ വ്യാഖ്യാനിച്ചത് ധാരണയുടെ അഭാവമാണ്. മന്ത്രിമാരുടെ എണ്ണം കുറയുന്നത് മിനിമം ഗവൺമെന്റ് എന്നാണ്, ജീവനക്കാരുടെ എണ്ണം കുറയുന്നത് മിനിമം ഗവൺമെന്റ് എന്നാണ്, ഞാൻ ഇത് ഒരിക്കലും സങ്കൽപ്പിച്ചിട്ടില്ല. അതിനുപുറമെ, ഒരു പ്രത്യേക നൈപുണ്യ മന്ത്രാലയം, ഒരു പ്രത്യേക സഹകരണ മന്ത്രാലയം, ഒരു പ്രത്യേക ഫിഷറീസ് മന്ത്രാലയം എന്നിവ ഞാൻ സൃഷ്ടിച്ചു. അതിനാൽ രാജ്യത്തെ എല്ലാ ശ്രദ്ധാകേന്ദ്ര മേഖലകൾക്കും... മിനിമം ഗവൺമെന്റ് പരമാവധി ഭരണം എന്ന് ഞാൻ പറയുമ്പോൾ, ഇവിടെ നടക്കുന്ന പ്രക്രിയ ദൈർഘ്യമേറിയതാണ്, നിങ്ങൾക്ക് ഒരു ക്ലിയറൻസ് ലഭിക്കണമെങ്കിൽ, ആറ് മാസമെടുക്കും. ഒരു കോടതി കേസുണ്ട്, അതിനാൽ നൂറു വർഷം പഴക്കമുള്ള കേസുകൾ ഇപ്പോഴും തീർപ്പുകൽപ്പിക്കുന്നില്ല. അപ്പോൾ നമ്മൾ ചെയ്തത്, ഏകദേശം 40000 നിർബന്ധിത വ്യവസ്ഥകൾ നീക്കം ചെയ്തു, അല്ലെങ്കിൽ ഈ വകുപ്പ് നിങ്ങളോട് ഇത് ആവശ്യപ്പെടും, നിങ്ങളുടെ അടുത്തുള്ള സഹോദരൻ ഇതേ കാര്യം ആവശ്യപ്പെടും, മൂന്നാമത്തേതും ഇതേ കാര്യം ആവശ്യപ്പെടും. സഹോദരാ, ഒരാൾ അത് ആവശ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്, നിങ്ങൾ അത് ഉപയോഗിക്കണം! 40000 നിർബന്ധിത വ്യവസ്ഥകൾ, ഇന്ത്യയിലെ ഒരു സാധാരണക്കാരന് എത്രമാത്രം ഭാരം വഹിക്കേണ്ടിവരുമെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് ഊഹിക്കാവുന്നതേയുള്ളൂ. ഞാൻ ഏകദേശം 1500 നിയമങ്ങൾ നിർത്തലാക്കി. ക്രിമിനൽ കാര്യങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങളിൽ ഞാൻ മാറ്റം വരുത്തി. അതിനാൽ മിനിമം ഗവൺമെന്റ് പരമാവധി ഭരണം എന്ന എന്റെ ദർശനം ഇതാണ്, ഇന്ന് ഇതെല്ലാം സംഭവിക്കുന്നതായി ഞാൻ കാണുന്നു.

നിഖിൽ കാമത്ത്: സർ, ഇന്ത്യയിൽ നമ്മൾ യുപിഐ, ഇ-കെവൈസി, ആധാർ എന്നിവയുടെ നേരിട്ടുള്ള ഗുണഭോക്താക്കളായതിനാൽ, അത് സംഭവിച്ചതുപോലെ നടക്കുമെന്ന് രൂപകൽപ്പന ചെയ്തപ്പോൾ നിങ്ങൾ ചിന്തിച്ചിരുന്നോ?

പ്രധാനമന്ത്രി: ഇന്ന് എനിക്ക് 30 സെക്കൻഡിനുള്ളിൽ 10 കോടി കർഷകരുടെ അക്കൗണ്ടുകളിലേക്ക് നേരിട്ട് പണം അയയ്ക്കാൻ കഴിയും. ഇന്ന് എനിക്ക് 13 കോടി ഗ്യാസ് സിലിണ്ടർ ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് ഒറ്റ ക്ലിക്കിലൂടെ 30 സെക്കൻഡിനുള്ളിൽ സബ്‌സിഡി പണം അയയ്ക്കാൻ കഴിയും. എന്തുകൊണ്ട്? ജൻ ധൻ അക്കൗണ്ടുകൾ കാരണമാണത്. കോടിക്കണക്കിന് രൂപയുടെ രാജ്യത്തിന്റെ ചോർച്ച, മുമ്പ് സംഭവിച്ചിരുന്ന അഴിമതി, ഇല്ലാതായി, സാങ്കേതികവിദ്യ ഒരു ഉപയോഗം കണ്ടെത്തി. ഇപ്പോൾ നിങ്ങൾ യുപിഐ കാണുന്നു, ലോകമെമ്പാടും ഒരു അത്ഭുതമാണ്, ലോകത്തിൽ നിന്നുള്ള അതിഥികൾ വരുമ്പോൾ, അവർ യുപിഐ എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നുവെന്ന് ചോദിക്കുന്നുണ്ടോ? ഞാൻ അവരോട് ഒരു വിൽപ്പനക്കാരന്റെ അടുത്തേക്ക് പോകാൻ പറയുന്നു! ഫിൻടെക് ലോകത്തിലും സാങ്കേതികവിദ്യ എങ്ങനെ ജനാധിപത്യവൽക്കരിക്കപ്പെടുന്നു എന്നതിലും ഇന്ത്യ ലോകത്തിന് മുന്നിൽ ഒരു മാതൃക സൃഷ്ടിച്ചു. ഇന്ന്, രാജ്യത്തെ യുവാക്കളുടെ പോക്കറ്റിൽ ഒരു മൊബൈൽ ഫോൺ ഉണ്ടെങ്കിൽ, അവർക്ക് ഒന്നും ആവശ്യമില്ല, ലോകം മുഴുവൻ എന്റെ പോക്കറ്റിൽ, എന്റെ മൊബൈലിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ ഒരു ​ഗവൺമെന്റ് ഉണ്ടായിരുന്നുവെന്ന് എന്റെ രാജ്യത്തെ യുവാക്കൾ ഒരു ദിവസം ഓർക്കും. ഇത് സാങ്കേതികവിദ്യ നയിക്കുന്ന ഒരു നൂറ്റാണ്ടാണ്, പ്രത്യേക നവീകരണത്തിനായി രാജ്യം ഒരു കമ്മീഷൻ സൃഷ്ടിച്ചു. നവീകരണത്തിനായി ഞാൻ ഒരു പ്രത്യേക ഫണ്ട് സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. യുവാക്കൾ അപകടസാധ്യതകൾ ഏറ്റെടുക്കണം, ഞാൻ പരാജയപ്പെട്ടാലും, ഞാൻ വിശന്ന് മരിക്കില്ലെന്ന് അവർക്ക് തോന്നണം, ആരെങ്കിലും എന്നെ പരിപാലിക്കും.

ഞാൻ ഒരിക്കൽ തായ്‌വാനിൽ പോയിരുന്നു! എന്റെ സ്വഭാവം ഒരു വിദ്യാർത്ഥിയുടേതാണ്, എനിക്ക് ഉള്ളിൽ അതിന്റെ ഒരു ഗുണമുണ്ട്, അതിനാൽ ഒരു വിദ്യാർത്ഥി എന്നിൽ ജീവിച്ചിരിപ്പുണ്ടെന്ന് എനിക്ക് പറയാൻ കഴിയും. അങ്ങനെ ഞാൻ അവിടെയുള്ള എല്ലാ നേതാക്കളെയും കണ്ടു. അവരുടെ എല്ലാ നേതാക്കളിലും വെച്ച്, ഒരു ഗതാഗത മന്ത്രി ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിൽ, അദ്ദേഹം ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് ഗതാഗതത്തിൽ പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആളായിരുന്നു എന്നതിൽ ഞാൻ വളരെ സന്തോഷിച്ചു. അതായത്, അദ്ദേഹം മന്ത്രിയായിരുന്ന വിഷയത്തിൽ, ഏറ്റവും ഉയർന്ന സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന്, പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആളായിരുന്നു. ഈ കാര്യം എന്റെ മനസ്സിൽ വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തി. എന്റെ രാജ്യത്തും, രാജ്യത്തെ ആ തലത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകാൻ കഴിയുന്ന യുവാക്കളെയാണ് ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്. ഞാൻ തായ്‌വാനിൽ പോയപ്പോൾ, എനിക്ക് ഒരു പരിഭാഷകൻ ഉണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഒരു യോഗ്യതയുള്ള എഞ്ചിനീയറും നല്ല വിദ്യാഭ്യാസമുള്ളവനുമായിരുന്നു. അങ്ങനെ അവിടത്തെ ​ഗവൺമന്റ് അദ്ദേഹത്തെ എന്റെ കൂടെ ഒരു പരിഭാഷകനായി നിയമിച്ചു, എനിക്ക് തായ്‌വാനിൽ 10 ദിവസത്തെ പര്യടനം ഉണ്ടായിരുന്നു. ഞാൻ ആ ​ഗവൺമെന്റിന്റെ അതിഥിയായിരുന്നു. ഇതും ഞാൻ മുഖ്യമന്ത്രിയാകുന്നതിന് മുമ്പായിരുന്നു, അതിനാൽ കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് ദിവസങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം എന്നോട് ചോദിച്ചു, സർ, എനിക്ക് ഒരു കാര്യം ചോദിക്കണം, നിങ്ങൾക്ക് വിരോധമില്ലെങ്കിൽ? ഇല്ല ഇല്ല, ഞാൻ പറഞ്ഞു സഹോദരാ, നിങ്ങൾ ഇത്രയും ദിവസമായി ഒരുമിച്ച് താമസിക്കുന്നു, എന്താണ് വേദനിപ്പിക്കുക, നിങ്ങൾ ചോദിക്കണം! ഇല്ല, അവൻ പറഞ്ഞു നിങ്ങൾക്ക് വിഷമം തോന്നും എന്ന്, അവൻ ഒഴിവാക്കിക്കൊണ്ടിരുന്നു, ഞാൻ പറഞ്ഞു ഇത് ചെയ്യരുത് സഹോദരാ, നിന്റെ മനസ്സിൽ എന്തോ ഉണ്ട്, നീ ചോദിക്കണം? അപ്പോൾ അവൻ എന്നോട് ചോദിച്ചു സർ, ഇന്ത്യയിൽ ഇപ്പോഴും മന്ത്രവാദം പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ടോ? ഇന്ത്യയിൽ ഇപ്പോഴും പാമ്പാട്ടികൾ ഉണ്ടോ? ആ പാവത്തിന്റെ മനസ്സിൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ചിത്രം ഉണ്ടായിരുന്നു. ഞാൻ ഇത്രയും ദിവസം അവന്റെ കൂടെ താമസിച്ചു, ഞാൻ സാങ്കേതികവിദ്യയെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യാറുണ്ടായിരുന്നു, എന്നിട്ടും അവന്റെ മനസ്സിൽ ഇത് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഞാൻ അത് ഒരു തമാശയായി എടുത്തു, ഞാൻ പറഞ്ഞു നോക്കൂ സഹോദരാ, ഇപ്പോൾ നമ്മുടെ പൂർവ്വികർ പാമ്പുകളുമായി കളിച്ചിരുന്നു, നമുക്ക് കളിക്കാൻ കഴിയില്ല, നമ്മൾ ഇപ്പോൾ മൗസുമായി കളിക്കുന്നു, എന്റെ രാജ്യത്തെ എല്ലാ കുട്ടികളും മൗസുമായി കളിക്കുന്നു എന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു. എന്റെ രാജ്യത്തിന്റെ ശക്തി ആ മൗസിലാണെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു. പാമ്പാട്ടികളുടെ ആ ഇന്ത്യ വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു.

നിഖിൽ കാമത്ത്: എല്ലാവരും സമ്മതിക്കുന്ന ഒരു കാര്യം, ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള ധാരണ സംരംഭകത്വത്തിലും സാധാരണമാണ്, ഒരു കമ്പനി കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിൽ മാർക്കറ്റിംഗ് വളരെ വലിയ ഒരു ഭാഗമാണെന്നതാണ്. ഇന്ത്യയ്ക്ക് പുറത്ത് ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള ധാരണ നിങ്ങൾ വളരെയധികം മാറ്റി. ഒരു സംരംഭകന് പഠിക്കാൻ കഴിയുന്ന ചില നുറുങ്ങുകൾ നിങ്ങൾക്ക് നൽകാമോ?

പ്രധാനമന്ത്രി: ഒന്നാമതായി, ഞാൻ മാറ്റിയെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്നത് ശരിയല്ല. ലോകത്തിലേക്ക് പോകുന്നയാൾ, ​ഗവൺമെന്റ് അയച്ച വ്യക്തി, ഒരു അംബാസഡറാണെന്നാണ് എന്റെ കാഴ്ചപ്പാട്. പോകുന്നയാൾ ഒരു ദേശീയ അംബാസഡറാണ്. അവരെ നമ്മൾ കൂട്ടിച്ചേർത്താൽ, നമ്മുടെ ശക്തി പലമടങ്ങ് വർദ്ധിക്കും. അതിനാൽ നമ്മൾ നീതി ആയോഗ് സൃഷ്ടിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് നിങ്ങൾ കണ്ടിരിക്കണം, ലോകമെമ്പാടും വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഇന്ത്യൻ സമൂഹത്തിന്റെ ശക്തിയെ ബന്ധിപ്പിക്കുക എന്നതാണ് എഴുതിവെക്കപ്പെട്ട ഞങ്ങളുടെ പ്രാരംഭ ലക്ഷ്യങ്ങളിലൊന്ന്. അതിനാൽ ലോകത്തിലെ എല്ലാ ശക്തികളെയും ബന്ധിപ്പിക്കണം എന്നതാണ് എന്റെ സുചിന്തിത കാഴ്ചപ്പാട്. രണ്ടാമതായി, ഞാൻ മുഖ്യമന്ത്രിയാകുന്നതിന് മുമ്പുതന്നെ, ഞാൻ ധാരാളം വിദേശയാത്രകൾ നടത്തിയിരുന്നു, തുടർന്ന് ഞാൻ സംഘടനയിലെ ആളുകൾക്കിടയിൽ താമസിച്ചിരുന്നു, ഞാൻ അവരുടെ ഇടയിൽ പോകാറുണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ അവരുടെ ശക്തിയെക്കുറിച്ച് എനിക്ക് പരിചയമുണ്ടായിരുന്നു, എനിക്ക് ബന്ധങ്ങളും ഉണ്ടായിരുന്നു. ഒരിക്കൽ അടൽ ജിയുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം ഒരു ഉത്തരവാദിത്തവുമായി പോയപ്പോൾ, ഞാൻ അതിൽ വളരെയധികം വിജയിച്ചു. ഈ ശക്തി മുമ്പ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നില്ല, പക്ഷേ ഞാൻ അത് ചാനൽ ചെയ്യാൻ തുടങ്ങിയപ്പോൾ, ലോകത്തിലെ രാഷ്ട്രീയക്കാർക്കും ഇത് വളരെ വലിയ ഒരു ശക്തിയാണെന്ന് തോന്നിത്തുടങ്ങി. രണ്ടാമതായി, എവിടെയെങ്കിലും കുറഞ്ഞ കുറ്റകൃത്യമുണ്ടെങ്കിൽ അത് ഇന്ത്യക്കാർക്കിടയിലാണെന്ന് അവർ കണ്ടു. അവർ നല്ല വിദ്യാഭ്യാസമുള്ളവരാണെങ്കിൽ, അവർ ഇന്ത്യക്കാരാണ്. നിയമം അനുസരിക്കുന്ന ആളുകളുണ്ടെങ്കിൽ, അവർ ഇന്ത്യക്കാരാണ്. അതിനാൽ ഉടമസ്ഥാവകാശബോധം വർദ്ധിച്ചു തുടങ്ങി. ഇതിന്റെയെല്ലാം സഞ്ചിത ഫലം സംഭവിച്ചതെന്തെന്നാൽ, ഇതുമൂലം, ഇന്ന് രാജ്യത്തിന്റെ പ്രൊഫൈൽ വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്.

നിഖിൽ കാമത്ത്: ഞാൻ അങ്ങനെ പറയുന്നില്ല സർ! ഞാൻ കുട്ടിയായിരുന്നപ്പോൾ, 14, 15, 16, 20, 25 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ബാംഗ്ലൂരിൽ പഠിക്കുമ്പോൾ, കോളേജിൽ പോയി, യുഎസിൽ പോയി, പിഎച്ച്ഡി ചെയ്ത്, മൈക്രോസോഫ്റ്റിലോ അതുപോലുള്ള മറ്റേതെങ്കിലും കമ്പനിയിലോ ജോലി ചെയ്യുന്ന ഒരാൾ, അതായിരുന്നു ഹൈലൈറ്റ്, ഞങ്ങൾക്ക് അതിനേക്കാൾ വലുതായി ഒന്നുമില്ല. പക്ഷേ ഇന്ന് ഞാൻ 18 വയസ്സുള്ള ആൺകുട്ടികളെ കാണുമ്പോൾ അവർ അങ്ങനെയല്ല എന്ന് എനിക്ക് പറയാൻ കഴിയും. ഈ ആളുകൾ ഇന്ത്യയെ കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചാണ് സംസാരിക്കുന്നത്. ഈ ആളുകൾ വിദേശത്തേക്ക് പോകുകയും കോളേജുകളെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറച്ച് മാത്രമേ സംസാരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുള്ളൂ, അന്നത്തേക്കാൾ, അതിനാൽ ഇതാണ് വലിയ മാറ്റം, ഞാൻ ഇത് കണ്ടിട്ടുണ്ട്, സർ, നിങ്ങൾ വീണ്ടും സംരംഭകത്വവും രാഷ്ട്രീയവും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം ഉദാഹരണമായി എടുക്കുകയാണെങ്കിൽ, മത്സരം എന്റെ ലോകത്ത് ഒരു നല്ല കാര്യമാണ്, നിങ്ങളുടെ ലോകത്തും മത്സരം നല്ലതാണോ?

പ്രധാനമന്ത്രി: ഇതിനെക്കുറിച്ച് രണ്ടോ മൂന്നോ വ്യത്യസ്ത കാര്യങ്ങൾ ഞാൻ നിങ്ങളോട് പറയാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. നിങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങിയില്ലെങ്കിൽ നിങ്ങൾ ഖേദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ പരസ്യമായി പറയാറുണ്ടായിരുന്നു, കുറഞ്ഞത് എത്രയും വേഗം അവിടെ കാലുകുത്തുക, യുഗം മാറാൻ പോകുന്നു, ഞാൻ ഇത് പറയാറുണ്ടായിരുന്നു, അതിനിടയിൽ നിങ്ങൾ എന്നോട് തിരിച്ചടിയെക്കുറിച്ച് ഒരു ചോദ്യം ചോദിച്ചപ്പോൾ ഞാൻ ഓർക്കുന്നു, ഞാൻ ജനാധിപത്യപരമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ഒരു ​ഗവൺമെന്റിന്റെ മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്നു, അമേരിക്കൻ ​ഗവൺമെന്റ് എനിക്ക് വിസ നൽകാൻ വിസമ്മതിച്ചു. എന്റെ വ്യക്തിപരമായ ജീവിതത്തിൽ, അമേരിക്കയിലേക്ക് പോകുന്നത് എനിക്ക് ഒരു വലിയ കാര്യമായിരുന്നില്ല, ഞാൻ മുമ്പ് അവിടെ പോയിട്ടുണ്ട്, ആരും എന്നോട് അധികം പറഞ്ഞിട്ടില്ല... പക്ഷേ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ഒരു ​ഗവൺമെന്റിനേയും ഒരു സംസ്ഥാനത്തെയും അപമാനിക്കുന്നത്, ഈ രാജ്യത്തെ അപമാനിക്കുന്നത്, എനിക്ക് ഇത് അനുഭവപ്പെടാറുണ്ടായിരുന്നു, എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നതെന്ന് എന്റെ ഹൃദയത്തിൽ ഒരു വേദനയുണ്ടായിരുന്നു? ചിലർ നുണകൾ പ്രചരിപ്പിക്കുന്നത് കൊണ്ടാണ്, ലോകത്ത് ഈ തീരുമാനങ്ങൾ  എടുത്തത്, ലോകം ഇങ്ങനെയാണ് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്, എന്റെ മനസ്സിൽ ഒരു തോന്നൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. എന്നാൽ അന്ന് ഞാൻ ഒരു പത്രസമ്മേളനം നടത്തി, ഇന്ന് അമേരിക്കൻ ​ഗവൺമെന്റ് എന്റെ വിസ റദ്ദാക്കിയതായി ഞാൻ പറഞ്ഞു. എനിക്ക് പറയാനുള്ളത് ഞാൻ പറഞ്ഞു, പക്ഷേ ഞാൻ ഒരു കാര്യം പറഞ്ഞു, എന്നോട് ചില ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിച്ചു, ഞാൻ പറഞ്ഞു, നോക്കൂ, ലോകം മുഴുവൻ വിസയ്ക്കായി ക്യൂ നിൽക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യയെയാണ് ഞാൻ ഇപ്പോൾ കാണുന്നത്. 2005 ലെ എന്റെ പ്രസ്താവനയാണിത്, ഇന്ന് നമ്മൾ 2025 ൽ എത്തുന്നു, ഞാൻ സംസാരിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഇപ്പോൾ ഇന്ത്യയുടെ സമയമാണെന്നും ഞാൻ കാണുന്നു. എന്റെ യുവത്വം എന്റെ രാജ്യത്തെ സാധാരണക്കാരനാണ്. ഞാൻ അടുത്തിടെ കുവൈത്തിൽ പോയി, അവിടെ ലേബർ കോളനിയിൽ പോയി. അങ്ങനെ ഞാൻ എല്ലാ തൊഴിലാളി കുടുംബങ്ങളെയും കാണുകയായിരുന്നു. ഈ തൊഴിലാളികൾ 10-10, 15-15 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് അവിടെ പോയവരാണ്. അപ്പോൾ ഇപ്പോൾ അവർ വിവാഹത്തിനായി വീട്ടിലേക്ക് വരുന്നുണ്ടാകാം, അവർക്ക് അതിനപ്പുറം മറ്റൊരു ബന്ധവുമില്ല. ഒരു തൊഴിലാളി എന്നോട് പറഞ്ഞു, അദ്ദേഹം വളരെ ഉൾനാടൻ പ്രദേശത്തായിരുന്നു. അദ്ദേഹം ചോദിച്ചു, നമുക്ക് എപ്പോഴാണ് ഇവിടെ ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം ഉണ്ടാകുക? 15 വർഷം മുമ്പ് ഇന്ത്യ വിട്ട് കുവൈറ്റിൽ തൊഴിലാളിയായി ജോലി ചെയ്ത ഒരാൾ തന്റെ ജില്ലയിൽ ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം സ്വപ്നം കാണുന്നു. ഈ അഭിലാഷം 2047 ൽ എന്റെ രാജ്യത്തെ വികസിപ്പിക്കും. ഇന്ന് ഇന്ത്യയിലെ എല്ലാ യുവാക്കൾക്കും ഈ അഭിലാഷമുണ്ട്.

നിഖിൽ കാമത്ത്: ഇന്ന് ലോകം മുഴുവൻ യുദ്ധത്തിലേക്ക് നീങ്ങുന്നതായി തോന്നുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന് ഉക്രെയ്‌നും റഷ്യയും പോലെ. അത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ പൗരന്മാരുണ്ടാകുകയും ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ പദവി പ്രകാരം നിങ്ങൾ അവർക്ക് ഒരു തരത്തിൽ ഉത്തരവാദികളായിരിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, നിങ്ങൾക്ക് ഇതിനെക്കുറിച്ച് എന്തെങ്കിലും പറയാൻ കഴിയും, അതായത് നിങ്ങൾക്ക് ഇതിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, ഈ സാഹചര്യങ്ങളിൽ എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നത്, എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ലോകത്ത് എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നതെന്ന് നമ്മൾ ആശങ്കപ്പെടേണ്ടതുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി: ലോകം നമ്മളിൽ വിശ്വാസമർപ്പിക്കുന്നു. കാരണം എന്താണ്, നമ്മൾ കപടത കാണിക്കുന്നില്ല! നമ്മൾ പറയുന്നത് നമ്മൾ വ്യക്തമായി പറയുന്നു. ഈ പ്രതിസന്ധി ഘട്ടത്തിലും നമ്മൾ നിഷ്പക്ഷരല്ലെന്ന് നിരന്തരം പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. നമ്മൾ നിഷ്പക്ഷരല്ലെന്ന് ഞാൻ നിരന്തരം പറയുന്നു. നമ്മൾ നിഷ്പക്ഷരാണെന്ന് പറയുന്നവർ, ഞാൻ നിഷ്പക്ഷനല്ല. ഞാൻ സമാധാനത്തെ അനുകൂലിക്കുന്നു, എന്റെ നിലപാട് സമാധാനമാണ്, അതിനായി നടത്തുന്ന ഏതൊരു ശ്രമത്തെയും ഞാൻ പിന്തുണയ്ക്കും. ഞാൻ ഇത് റഷ്യയോടും പറയുന്നു, ഞാൻ ഇത് ഉക്രെയ്‌നിനോടും പറയുന്നു, ഞാൻ ഇത് ഇറാനോടും പറയുന്നു, ഞാൻ ഇത് പലസ്തീനോടും പറയുന്നു, ഞാൻ ഇത് ഇസ്രായേലിനോടും പറയുന്നു, ഞാൻ പറയുന്നത് സത്യമാണെന്ന് അവർ എന്റെ വാക്കുകളിൽ വിശ്വസിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഇന്ത്യയുടെ വിശ്വാസ്യത വർദ്ധിച്ചു. ഒരു പ്രതിസന്ധി ഉണ്ടായാൽ എന്റെ രാജ്യം എന്നെ തീർച്ചയായും പരിപാലിക്കുമെന്ന് നാട്ടുകാർ വിശ്വസിക്കുന്നതുപോലെ. അതുപോലെ, ലോകം വിശ്വസിക്കുന്നത് ഇന്ത്യ സഹോദരൻ  പറഞ്ഞാൽ അത് വിശ്വസിക്കാമെന്നാണ്. നോക്കൂ, കൊറോണ വന്നപ്പോൾ, ഈ സംഭവം ആദ്യം നടന്ന അതേ സ്ഥലത്തായിരുന്നു നമ്മുടെ ഇന്ത്യയിലെ യുവാക്കൾ. ഇപ്പോൾ അവരെ തിരികെ കൊണ്ടുവരണം, അതിനാൽ ഞാൻ വ്യോമസേനാംഗങ്ങളോട് പറഞ്ഞു, ഇത് ഒരു ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള ജോലിയാണെന്ന്. സ്വമേധയാ മുന്നോട്ട് വരുന്നവർക്ക് ഞാൻ ജോലി നൽകും. എല്ലാ സൈനികരും മുന്നോട്ട് വന്നു, അതായത് മരണവുമൊത്ത് നടക്കുന്നത് പോലെയായിരുന്നു. അവർ അവരെ തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു, ദൈവകൃപയാൽ ഒരു ദോഷവും സംഭവിച്ചില്ല. പാകിസ്ഥാൻ, നേപ്പാൾ, ബംഗ്ലാദേശ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ആളുകളെയും അവർ കൊണ്ടുവന്നു. അപ്പോൾ എന്റെ നാട്ടുകാരൻ കുഴപ്പത്തിലാണെങ്കിൽ, ആരാണ് അതിനെക്കുറിച്ച് വിഷമിക്കേണ്ടതെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു?

ഈ സംഭവം എനിക്ക് വ്യക്തമായി ഓർമ്മയുണ്ട്, നേപ്പാളിൽ ഒരു ഭൂകമ്പം ഉണ്ടായതായി ഞാൻ കേട്ടിട്ടുണ്ട്, ഭൂകമ്പത്തെ നേരിടാൻ ഇവിടെ നിന്ന് ആളുകളെ നേപ്പാളിലേക്ക് അയച്ചു. മൂന്ന്-നാല് ദിവസങ്ങൾക്ക് ശേഷം, നേപ്പാളിൽ നിന്ന് ഇന്ത്യയിലേക്ക് ആളുകളെ വിമാനം കൊണ്ടുവന്നപ്പോൾ, അത് സാധനങ്ങളുമായി പോയി ആളുകളുമായി മടങ്ങിയിരുന്നതുപോലെ, ഞങ്ങളും അങ്ങനെ തന്നെ ചെയ്തുവെന്ന് ആരോ എന്നോട് പറഞ്ഞു. അപ്പോൾ ഒരു വ്യക്തി വിമാനത്തിൽ നിന്നു, മുഴുവൻ വിമാനവും നിറഞ്ഞിരുന്നു. അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, ഞാൻ ഒരു ഡോക്ടറാണ്, എന്റെ ജീവിതകാലം മുഴുവൻ ഞാൻ ​ഗവൺമെന്റിനെ ദോഷം പറഞ്ഞിരുന്നു.  അത് ഏത് ​ഗവൺമെന്റായാലും, ഞാൻ എല്ലാ ​ഗവൺമെന്റിനെയും കുറ്റം പറഞ്ഞു. ​ഗവൺമെന്റ് ഈ നികുതി, ആദായനികുതി, അത്, ഇത്, അങ്ങനെ എല്ലാം എടുക്കുന്നു, എനിക്ക് സംസാരിക്കാൻ അവസരം ലഭിക്കുന്നിടത്തെല്ലാം ഞാൻ ഇത്തരത്തിൽ സംസാരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. എന്നാൽ ഇന്ന് ആ നികുതിയുടെ വില എന്താണെന്ന് എനിക്ക് മനസ്സിലായി. ഇന്ന് ഞാൻ ജീവനോടെ തിരിച്ചുവരുന്നു.

ലോകത്തിലെവിടെയും നിങ്ങളുടെ നാട്ടുകാരെ സേവിക്കുമ്പോൾ, അവരുടെ ഹൃദയങ്ങളിൽ നന്മ ഉണരും. അവരും എന്തെങ്കിലും നല്ലത് ചെയ്യാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, ഞാൻ അത് അനുഭവിക്കുകയാണ്. ഇപ്പോൾ നിങ്ങൾ എന്നെ അബുദാബിയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു, അവിടെയുള്ള കിരീടാവകാശിയോട് ഞാൻ പറയുന്നു, നിങ്ങൾ എനിക്ക് ഒരു ക്ഷേത്രത്തിന് ഒരു സ്ഥലം നൽകിയാൽ നല്ലതായിരിക്കും. ഒരു നിമിഷം പോലും വൈകാതെ, ഒരു ഇസ്ലാമിക രാജ്യത്ത് ഒരു ക്ഷേത്രം പണിയാൻ എനിക്ക് അനുമതി നൽകണം. ഇന്ന്, കോടിക്കണക്കിന് ഹിന്ദുക്കൾ വളരെ സന്തോഷിക്കുന്നു, നമുക്ക് നമ്മുടെ നാട്ടുകാരെ സേവിക്കാം...

നിഖിൽ കാമത്ത്: നമ്മൾ മറ്റ് രാജ്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുന്നത് പോലെ. ഞാൻ അല്പം മാറി നിന്ന് എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട ഭക്ഷണത്തെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചാൽ, അത് പിസ്സയാണെന്നും പിസ്സ ഇറ്റലിയിൽ നിന്നാണെന്നും ഇന്റർനെറ്റിൽ ഇറ്റലിയെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾക്ക് ധാരാളം അറിയാമെന്നും ആളുകൾ പറയും. അതിനെക്കുറിച്ച് എന്തെങ്കിലും പറയണോ? നിങ്ങളുടെ ഈ മീമുകൾ കാണുന്നില്ലേ?

പ്രധാനമന്ത്രി: ഇല്ല, അത് ഒരു പതിവ് കാര്യമാണ്, ഞാൻ അതിൽ സമയം കളയാറില്ല. ആളുകൾ ഒരു ഭക്ഷണപ്രിയൻ എന്ന് വിളിക്കുന്ന ആളല്ല ഞാൻ.

നിഖിൽ കാമത്ത്: ഒരിക്കലുമില്ലേ?

പ്രധാനമന്ത്രി: തീർച്ചയായും ഇല്ല! അതുകൊണ്ടാണ് ഞാൻ ഏത് രാജ്യത്ത് വിളമ്പിയാലും, അത് വളരെ ആവേശത്തോടെ കഴിക്കുന്നത്. പക്ഷേ, ഇന്ന് എന്നെ ഒരു റെസ്റ്റോറന്റിൽ കൊണ്ടുപോയി മെനു തന്ന് തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടാൽ, എനിക്ക് അത് ചെയ്യാൻ കഴിയില്ല എന്നതിൽ ഞാൻ വളരെ നിർഭാഗ്യവതിയാണ്.

നിഖിൽ കാമത്ത്: സർ, നിങ്ങൾക്ക് ആ റെസ്റ്റോറന്റിൽ പോകാൻ കഴിയുമോ?

പ്രധാനമന്ത്രി: എനിക്ക് ഇതുവരെ പോകാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. ഞാൻ ഇതുവരെ പോയിട്ടില്ല.

നിഖിൽ കാമത്ത്: എത്ര വർഷമായി?

പ്രധാനമന്ത്രി: ഇത് വളരെ വർഷങ്ങളായി!

നിഖിൽ കാമത്ത്: നിങ്ങൾ പുറത്തായിരിക്കുമ്പോൾ...

പ്രധാനമന്ത്രി: മുമ്പ്, ഞാൻ സംഘടനയിൽ ജോലി ചെയ്തിരുന്ന കാലത്ത്, നമ്മുടെ അരുൺ ജെയ്റ്റ്‌ലി ജി ഒരു മികച്ച ഭക്ഷണപ്രിയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏത് നഗരത്തിലെ ഏത് റസ്റ്റോറന്റിൽ ഏത് വിഭവമാണ് ഏറ്റവും നല്ലതെന്ന് അറിയാനുള്ള ഒരു വിജ്ഞാനകോശമായിരുന്നു അദ്ദേഹം. അതിനാൽ, ഞങ്ങൾ പുറത്തു പോകുമ്പോൾ, ഞങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം ഒരു വൈകുന്നേരം ഏതെങ്കിലും റസ്റ്റോറന്റിൽ ചെലവഴിക്കുമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇന്ന്, ആരെങ്കിലും എനിക്ക് ഒരു മെനു തന്ന് ഞാൻ അദ്ദേഹത്തോട് തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടാൽ, എനിക്ക് അത് ചെയ്യാൻ കഴിയില്ല, കാരണം ചിലപ്പോൾ ഞാൻ വായിക്കുന്ന പേരും അവിടെയുള്ള വിഭവവും ഒരേ കാര്യങ്ങളാണ്. എനിക്ക് അറിവില്ല, ഞാൻ അജ്ഞനാണ്. കാരണം എനിക്ക് ആ പ്രവണത വളർന്നിട്ടില്ല. അതിനാൽ, എനിക്ക് അത് അത്ര മനസ്സിലാകുന്നില്ല. അതിനാൽ, ഞാൻ എപ്പോഴും അരുൺ ജിയോട് പറയാറുണ്ടായിരുന്നു, ഭായ് അരുൺ ജി, നിങ്ങൾ ഓർഡർ ചെയ്യൂ. എനിക്ക് സസ്യാഹാരം വേണം.

നിഖിൽ കാമത്ത്: താങ്കളുടെ ചില സുഹൃത്തുക്കളോട് ഞാൻ സംസാരിച്ചു... സുഹൃത്തുക്കളോടോ അല്ലെങ്കിൽ 10-20 വർഷത്തിലേറെയായി നിങ്ങളെ അറിയുന്നവരോടോ. പൊതുസഞ്ചയത്തിൽ ഇല്ലാത്ത കാര്യങ്ങൾ എന്നോട് പറയാൻ ഞാൻ അവരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഞാൻ അവരുടെ പേരുകൾ പറയില്ല. മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ സത്യപ്രതിജ്ഞാ ചടങ്ങ് നടക്കുന്ന ഒരു ഫോട്ടോ അവർ എനിക്ക് അയച്ചു തന്നു. ചില മുതിർന്ന രാഷ്ട്രീയക്കാർ കസേരയിൽ ഇരിക്കുന്നു, നിങ്ങൾ താഴെ ഇരിക്കുന്നു. 38 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ ഞാൻ ആ ഫോട്ടോ കണ്ടപ്പോൾ, നിങ്ങൾ പ്രധാനമന്ത്രിയോ ഗുജറാത്ത് മുഖ്യമന്ത്രിയോ ആയിരുന്ന സമയം മാത്രമേ എനിക്ക് ഓർമ്മയുള്ളൂ. അതിനു മുമ്പുള്ള കാലത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചിത്രവും എന്റെ മനസ്സിൽ വരുന്നില്ല, അതിനാൽ ഞാൻ ചിത്രം നോക്കുമ്പോൾ, ഞാൻ അത് വീണ്ടും വീണ്ടും നോക്കുകയായിരുന്നു. അവിടെ നിന്ന് ഇങ്ങോട്ടുള്ള ഈ മാറ്റം അർത്ഥമാക്കുന്നത് ആർക്കും നിങ്ങളെ 'നീ' എന്ന് വിളിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് പറയാൻ കഴിയുമെങ്കിൽ, ഒരുപക്ഷേ നിങ്ങൾ സംസാരിച്ച നിങ്ങളുടെ അധ്യാപകരിൽ ഒരാൾ. ഇത് എങ്ങനെ സംഭവിക്കും? എന്നെ പോലെ...

പ്രധാനമന്ത്രി: ആർക്കും എന്നെ 'നീ' എന്ന് വിളിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് ഞാൻ പറയുന്നില്ല

നിഖിൽ കാമത്ത്: ആരും പറയുന്നില്ല പക്ഷേ

പ്രധാനമന്ത്രി: അതെ ആരും ഇല്ല പക്ഷേ ആർക്കും എന്നെ 'നീ' എന്ന് വിളിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് അനുമാനിക്കുന്നത് ശരിയല്ല.

നിഖിൽ കാമത്ത്: ശരി! ശരി!

പ്രധാനമന്ത്രി: പക്ഷേ ജീവിതം ഇങ്ങനെയായതിനാൽ എനിക്ക് അത് ഒരിക്കലും കേൾക്കാൻ കഴിയില്ല. രണ്ടാമതായി, സ്ഥാനം മാറിയിരിക്കാം, സാഹചര്യങ്ങൾ മാറിയിരിക്കാം, വ്യവസ്ഥകൾ മാറിയിരിക്കാം, മോദി മുമ്പ് ഇരിക്കാറുണ്ടായിരുന്ന അതേ വ്യക്തിയാണ്. അതുകൊണ്ടാണ് അത് എനിക്ക് വലിയ വ്യത്യാസമുണ്ടാക്കാത്തത്. ഞാൻ ഇത് വെറുതെ പറയുന്നില്ല. ഇതാണ് യാഥാർത്ഥ്യം, ഇത് എനിക്ക് ഒരു വ്യത്യാസവും വരുത്തുന്നില്ല.

നിഖിൽ കാമത്ത്: സർ, നിങ്ങൾ ഓർക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ, കഴിഞ്ഞ വർഷം വൈബ്രന്റ് ഗുജറാത്തിൽ നിങ്ങൾ അവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നപ്പോൾ ഞാൻ നിങ്ങളുടെ മുന്നിൽ ഒരു പ്രസംഗം നടത്തി. ഞാൻ വളരെ മോശമായാണ് അത് ചെയ്തത്, അതിനുശേഷം ഞാൻ ഒരു സ്പീച്ച് കോച്ചിനെ നിയമിച്ചു, ഒരു വർഷമായി ഞാൻ പഠിക്കുന്നു, ക്ലാസുകളിൽ പോകുന്നു, എനിക്ക് ഒരു അധ്യാപകനുമുണ്ട്. നിങ്ങൾ അത് എങ്ങനെ നന്നായി ചെയ്യുന്നു? നിങ്ങൾക്ക് ചില നുറുങ്ങുകൾ നൽകാമോ? എല്ലാവരും പഠിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഒന്നാണിത്.

പ്രധാനമന്ത്രി: രണ്ട് മൂന്ന് വ്യത്യസ്ത കാര്യങ്ങളുണ്ട്. ഒന്ന്, നിങ്ങൾ ഒരു ഗുജറാത്തിയാണോ എന്ന് എന്നോട് പലപ്പോഴും ചോദിക്കാറുണ്ട്. നിങ്ങൾ ഹിന്ദി എങ്ങനെ സംസാരിക്കും? മുമ്പ്, ഞാൻ സംഘത്തിൽ ജോലി ചെയ്തിരുന്നപ്പോൾ, പലരും ഞാൻ വടക്കേ ഇന്ത്യക്കാരനാണെന്ന് കരുതിയിരുന്നു, പക്ഷേ ഞാൻ ഗുജറാത്തിലാണ് താമസിക്കുന്നത്. ഇതിന് കാരണം ഞങ്ങൾ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ ചായ വിൽക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്നതാണ്. അപ്പോൾ എന്റെ ഗ്രാമം മെഹ്‌സാന, മെഹ് എന്നാൽ എരുമ! മെഹ്‌സാന എന്നാൽ എരുമ! അപ്പോൾ എന്റെ ഗ്രാമത്തിലെ എരുമ പാൽ കൊടുക്കാൻ തുടങ്ങിയപ്പോൾ, അവർ അത് മുംബൈയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുകയും മുംബൈയിൽ പാൽ വ്യാപാരം നടത്തുകയും ചെയ്തിരുന്നു. അവർ ഗ്രാമത്തിലേക്ക് മടങ്ങുമായിരുന്നു. അതിനാൽ ബിസിനസ്സ് ചെയ്യുന്ന ഈ ആളുകൾ ഉത്തർപ്രദേശിൽ നിന്നുള്ളവരായിരുന്നു. അതിനാൽ അവർ വരുമ്പോൾ, അവർ ഗുഡ്‌സ് ട്രെയിനിനായി കാത്തിരിക്കുമായിരുന്നു. പിന്നീട് ഗുഡ്‌സ് ട്രെയിൻ ലഭിച്ച ശേഷം, അവർ അതിൽ പുല്ല് നിറച്ച് നാല് എരുമകൾക്ക് അതിനുള്ളിൽ നിൽക്കാൻ ക്രമീകരണങ്ങൾ ചെയ്തിരുന്നു. അങ്ങനെ ഈ 30-40 ആളുകൾ എപ്പോഴും റെയിൽവേ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഞാൻ ചായ വിൽക്കുമായിരുന്നു, ചായ കൊടുക്കാൻ പോകുമായിരുന്നു, അതുകൊണ്ട് എന്റെ കുട്ടിക്കാലത്ത് അവരോട് സംസാരിക്കേണ്ടി വന്നു, അവരോട് സംസാരിക്കുമ്പോൾ ഹിന്ദി പഠിച്ചു. എരുമ കച്ചവടത്തിന് വന്നിരുന്ന ഈ ആളുകളും തൊഴിലാളികളായിരുന്നു, പക്ഷേ വൈകുന്നേരം അവർ ഭജനുകളും കീർത്തനങ്ങളും പാടുമായിരുന്നു. അവർ ചായ ഓർഡർ ചെയ്യുമായിരുന്നു, ഞങ്ങൾ ചായ കുടിക്കുമായിരുന്നു, ഞാൻ ഹിന്ദി സംസാരിക്കാനും പഠിച്ചു.

നിഖിൽ കാമത്ത്: ഇത് വളരെ വ്യത്യസ്തമാണോ സർ! ഗുജറാത്തിൽ വളർന്നതുപോലെ. ഇന്ന് നിങ്ങൾ ഡൽഹിയിലാണ് താമസിക്കുന്നത്. ഈ രണ്ട് നഗരങ്ങളിലും താമസിക്കുന്നത് നിങ്ങൾക്ക് വ്യക്തിപരമായി വളരെ വ്യത്യസ്തമാണോ?

പ്രധാനമന്ത്രി: സഹോദരാ, നമ്മൾ ഒരു നഗരത്തിലാണോ താമസിക്കുന്നത്? നമ്മൾ നമ്മുടെ വീടിന്റെ ഒരു മൂലയിലാണ് താമസിക്കുന്നത്. വീട്ടിൽ നിന്ന് ഓഫീസിലേക്കും ഓഫീസിൽ നിന്ന് വീട്ടിലേക്ക്, പുറം ലോകത്തിൽ നിന്നും നമ്മൾ ഒറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ​ഗവൺമെന്റ് സംവിധാനം ഇങ്ങനെയായിരിക്കുമ്പോൾ, ഒരു നഗരത്തെയും മറ്റൊരു നഗരത്തെയും വേർതിരിച്ചറിയാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്.

നിഖിൽ കാമത്ത്: ഇത് എന്റെ അവസാന ചോദ്യമാണ് സർ, ഞാൻ നിങ്ങളോട് ചില ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിച്ചിട്ടുണ്ട്...

പ്രധാനമന്ത്രി: പക്ഷേ നിങ്ങളുടെ രണ്ടാമത്തെ ചോദ്യം പ്രസംഗ വൈഭവത്തെക്കുറിച്ചായിരുന്നു...

നിഖിൽ കാമത്ത്: ശരിയാണ്, ഞാൻ പഠിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നത് !

പ്രധാനമന്ത്രി: ഒരു വഴക്കുണ്ടായാലോ അല്ലെങ്കിൽ എവിടെയെങ്കിലും എന്തെങ്കിലും സംഭവിച്ചാലോ, അവിടെ നാല് നിരക്ഷരരായ ആളുകൾ ഉണ്ടെന്നിരിക്കട്ടെ. ഒരു സ്ത്രീ, ഒരു വൃദ്ധൻ, നിങ്ങൾ ഒരു മൈക്ക് ഉപയോഗിച്ച് നിൽക്കുമ്പോൾ, അവർ പെട്ടെന്ന് പറയാൻ തുടങ്ങുന്നു, ഇത് സംഭവിച്ചു, ഇത് സംഭവിച്ചു, തീ ഇങ്ങനെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടു, ഇത് സംഭവിച്ചു... നിങ്ങൾ കേട്ടിട്ടുണ്ടാകും ഇത്രയും നല്ല വാക്കുകൾ, നല്ല ഭാവങ്ങൾ, നല്ല ആഖ്യാനം, എന്തുകൊണ്ട്? അത് സ്വയം അനുഭവമാണ്. കാര്യങ്ങൾ നിങ്ങളുടെ ഉള്ളിൽ നിന്ന് പുറത്തുവരുമ്പോൾ. അവതരണ ശൈലി എന്താണ്, നിങ്ങൾ സംഭാഷണം എങ്ങനെ നടത്തുന്നു, അത് പ്രധാനമല്ല. നിങ്ങൾ പറയുന്നതിൽ അനുഭവത്തിന്റെ ശക്തിയുണ്ടോ ഇല്ലയോ? നിങ്ങൾ സ്വയം പറയുന്നതിൽ എന്തെങ്കിലും സൗകര്യമുണ്ടോ?

നിഖിൽ കാമത്ത്: നിങ്ങൾ എന്തെങ്കിലും സങ്കടകരമായ കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുമ്പോൾ നിങ്ങൾക്ക് ഉള്ളിൽ ആ തോന്നൽ അനുഭവപ്പെടുന്നുണ്ടോ, ആ കാര്യത്തിൽ നിങ്ങൾക്ക് സങ്കടം തോന്നുന്നുണ്ടോ?

പ്രധാനമന്ത്രി: അതെ! പലരും എന്നെക്കുറിച്ച് മോശമായി കരുതുന്നത് നിങ്ങൾ ശ്രദ്ധിച്ചിട്ടുണ്ടാകും, പക്ഷേ ഞാൻ ദരിദ്രരെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുമ്പോൾ, ഞാൻ എന്നെത്തന്നെ നിയന്ത്രിക്കേണ്ടതുണ്ട്, ഞാൻ വികാരാധീനനാകുന്നു. പത്രങ്ങളിൽ എന്നെ വളരെയധികം വിമർശിക്കാറുണ്ട്, പക്ഷേ എനിക്ക് എന്നെത്തന്നെ തടയാൻ കഴിയുന്നില്ല. സാമൂഹിക ജീവിതത്തിൽ ഇത്തരം സാഹചര്യങ്ങൾ കാണുമ്പോൾ, അവ ഓർക്കുമ്പോൾ, ആ വികാരം സ്വാഭാവികമായും എന്റെ മനസ്സിൽ ഉദിക്കും.

നിഖിൽ കാമത്ത്: സർ, നിങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിൽ നിങ്ങൾ പഠിച്ചതെല്ലാം, നിങ്ങൾക്ക് വളരെയധികം അനുഭവപരിചയമുണ്ടെങ്കിൽ, ഈ അറിവ് ഉപയോഗിച്ച് നിങ്ങളുടെ 20 വയസ്സുള്ള ഒരാളോട് ഒരു കാര്യം പറയാൻ കഴിയുമെങ്കിൽ, നിങ്ങൾ എന്ത് പറയും?

പ്രധാനമന്ത്രി: യുവാക്കളോട് പ്രസംഗിക്കാൻ ഞാൻ യോഗ്യനാണെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നില്ല, പ്രസംഗിക്കാൻ എനിക്ക് അവകാശവുമില്ല, പക്ഷേ എന്റെ രാജ്യത്തെ യുവാക്കളിൽ എനിക്ക് വലിയ വിശ്വാസമുണ്ടെന്ന് ഞാൻ പറയും. ഒരു ഗ്രാമീണ കുട്ടി, ഞാൻ ഒരു ജോലിയും ചെയ്യില്ല, ഞാൻ ഒരു സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ചെയ്യും! മൂന്ന് സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ പരാജയപ്പെടും, ഞാൻ ആദ്യത്തെ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് കോൺഫറൻസ് നടത്തിയതായി എനിക്കോർമ്മയുണ്ട്, ആ സമയത്ത് സ്റ്റാർട്ടപ്പ് എന്ന വാക്ക് പോലും നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് പുതിയതായിരുന്നു. പക്ഷേ അതിന്റെ ശക്തി എന്താണെന്ന് എനിക്കറിയാമായിരുന്നു, അതിനാൽ കുറച്ച് സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ ആരംഭിച്ച ഒരു മകളോട് അവരുടെ അനുഭവങ്ങൾ പറയാൻ ഞാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു, അപ്പോൾ ഒരു മകൾ എഴുന്നേറ്റു, എന്റെ അനുഭവം ഞാൻ നിങ്ങളോട് പറയാം എന്ന് അവൾ പറഞ്ഞു. അവൾ കൊൽക്കത്തയിൽ നിന്നുള്ള ബംഗാളിയാണെന്ന് അവൾ പറഞ്ഞു. അവൾ ഒരു സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആരംഭിച്ചു, തുടർന്ന് അവൾ അമ്മയെ കാണാൻ പോയി ജോലി ഉപേക്ഷിച്ചുവെന്ന് പറഞ്ഞു. അപ്പോൾ അവൾ നീ എന്തു ചെയ്യുമെന്ന് ചോദിച്ചു? അപ്പോൾ അവൾ പറഞ്ഞു ഞാൻ ഒരു സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആരംഭിച്ചുവെന്ന്? അത് ദുരന്തമാണ്! അവൾ അത് വളരെ നാടകീയമായ രീതിയിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. എല്ലാ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളും ദുരന്തം എന്ന് അർത്ഥമാക്കുന്ന ഒരു കാലമുണ്ടായിരുന്നു! ഇന്ന്, സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ ഒരു പ്രശസ്തിയും വിശ്വാസ്യതയും നേടിയിട്ടുണ്ട്, അതിനാൽ ഒരു ചെറിയ ഗ്രാമത്തിൽ ഒരു പരാജയം സംഭവിച്ചാലും ആളുകൾ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു മാതൃകയായി കണക്കാക്കുമെന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നു, അവൻ ഒരു കഴിവുള്ള കുട്ടിയാണ്, എന്തെങ്കിലും ചെയ്യുന്നു.

നിഖിൽ കാമത്ത്: സർ, പ്രധാനമന്ത്രി എന്ന നിലയിൽ നിങ്ങളുടെ രണ്ടാമത്തെ ടേം ആദ്യ ടേമിൽ നിന്ന് എങ്ങനെ വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്നും നിങ്ങളുടെ മൂന്നാമത്തെ ടേമും രണ്ടാമത്തെ ടേമിൽ നിന്ന് എങ്ങനെ വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നുവെന്നും ഞാൻ നിങ്ങളോട് ഒരു ചോദ്യം ചോദിച്ചാൽ?

പ്രധാനമന്ത്രി: ആദ്യ ടേമിൽ, ആളുകൾ എന്നെ മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിച്ചു, ഞാനും ഡൽഹിയെ മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിച്ചു. ഒന്നും രണ്ടും ടേമിൽ, ഞാൻ ഭൂതകാലത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ചിന്തിച്ചിരുന്നു, മുമ്പ് നമ്മൾ ഇവിടെ ആയിരുന്നു, ഇപ്പോൾ നമ്മൾ ഇവിടെ പോകും. മുമ്പ് ഇത്രയും സംഭവിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു, ഇപ്പോൾ നമ്മൾ ഇത്രയധികം ചെയ്യും. മൂന്നാം ടേമിൽ, എന്റെ ചിന്തയുടെ വ്യാപ്തി മാറി. എന്റെ ധൈര്യം കൂടുതൽ ശക്തമായി. എന്റെ സ്വപ്നങ്ങൾ വികസിച്ചു. എന്റെ ആഗ്രഹങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. 2047 ആകുമ്പോഴേക്കും എനിക്ക് ഒരു വികസിത ഇന്ത്യ വേണം എന്നതാണ് ഞാൻ പറയാൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്, അത് പ്രസംഗങ്ങൾ എന്നല്ല, മറിച്ച് എല്ലാത്തിനും പ്രശ്നങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മോചനം എന്നാണ്. ടോയ്‌ലറ്റുകൾ 100 ശതമാനം, വൈദ്യുതി 100 ശതമാനം, പൈപ്പ് വെള്ളം 100 ശതമാനം എന്നിവ ആയിരിക്കണം. ഒരു സാധാരണക്കാരൻ തന്റെ ​ഗവൺമെന്റിനോട് എന്തെങ്കിലും യാചിക്കേണ്ടിവരുമോ? ഇത് ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണമാണോ? അദ്ദേഹത്തിന് അവകാശമുണ്ട്! 100 ശതമാനവും നൽകാനാകണം, 100 ശതമാനം ഗുണഭോക്താക്കളുണ്ടാകണം, 100 ശതമാനം ആനുകൂല്യങ്ങൾ അവരിലേക്ക് എത്തണം. വിവേചനം ഉണ്ടാകില്ല, അതാണ് യഥാർത്ഥ സാമൂഹിക നീതി, അതാണ് യഥാർത്ഥ സോഷ്യലിസം. അതിനാൽ ഞാൻ ആ കാര്യങ്ങളിൽ ഊന്നിപ്പറയുന്നു, അതിന്റെ പ്രേരകശക്തി അഭിലാഷ ഇന്ത്യയാണ്, എനിക്ക് AI എന്നാൽ അഭിലാഷ ഇന്ത്യ എന്നാണ്, അതിനാൽ ഇപ്പോൾ ഞാൻ ചിന്തിക്കുന്നത് 2047 ൽ ഞാൻ ഇവിടെയുണ്ടെങ്കിൽ, 2025 ൽ ഞാൻ ഇവിടെ വന്നാൽ എത്ര ബാക്കിയുണ്ടെന്ന്? മുമ്പ് ഞാൻ ചിന്തിച്ചിരുന്നു, മുമ്പത്തേതിൽ നിന്ന് ഞാൻ എത്രത്തോളം പുരോഗമിച്ചു! ഇപ്പോൾ ഞാൻ ഇവിടെയുണ്ടെന്ന് ഞാൻ ചിന്തിക്കുന്നു, നാളെ ഞാൻ എവിടെ എത്തും? ഇപ്പോൾ എന്റെ ചിന്തകൾ 2047 ന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ മാത്രം പ്രവർത്തിക്കുന്നു. അതിനാൽ എന്റെ മൂന്നാമത്തെ ടേം രണ്ട് ടേമുകളിൽ നിന്ന് പലമടങ്ങ് വ്യത്യസ്തമാണ്, ഇത് ഒരു പൂർണ്ണമായ മാറ്റമാണ്, വളരെ വലിയ ഒരു സ്വപ്നമുണ്ട്.

നിഖിൽ കാമത്ത്: സർ, നിങ്ങളുടെ പരിധിക്കപ്പുറം മറ്റെന്തെങ്കിലും പദ്ധതിയുണ്ടോ? നിങ്ങൾ പരിശീലിപ്പിക്കുന്ന, ഇന്നത്തേക്ക് വേണ്ടിയല്ല, 20 വർഷത്തിനു ശേഷം, 30 വർഷത്തിനു ശേഷം വളർത്തിയെടുക്കുന്ന യുവാക്കളിൽ നിങ്ങൾക്ക് വിശ്വാസമുണ്ടോ...

പ്രധാനമന്ത്രി: ധാരാളം കഴിവുള്ള ആളുകളുണ്ടെന്ന് ഞാൻ കാണുന്നു. ഞാൻ ഗുജറാത്തിലായിരുന്നപ്പോൾ, ഞാൻ ഗവൺമെന്റ് ഭരിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, അടുത്ത 20 വർഷത്തേക്ക് ആളുകളെ തയ്യാറാക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്നും ഞാൻ അത് ചെയ്യുന്നുവെന്നും എന്റെ വിജയം കാര്യങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന എന്റെ ടീമിനെ എങ്ങനെ തയ്യാറാക്കുന്നു എന്നതിലാണ്, ഇതാണ് എനിക്ക് വേണ്ടിയുള്ള എന്റെ മാനദണ്ഡം.

നിഖിൽ കാമത്ത്: സർ, എന്റെ അവസാന ചോദ്യം, ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകാനുള്ള ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ യോഗ്യത അത്ര ഉയർന്നതല്ല. അവർ 25 വയസ്സിന് മുകളിലായിരിക്കണം, രണ്ട് വർഷത്തിൽ കൂടുതൽ ശിക്ഷിക്കപ്പട്ടവരാകരുത്, വോട്ടർ ഐഡി, ഇവ വളരെ ചെറിയ ആവശ്യകതകളാണ്. അപ്പോൾ, ഈ നീണ്ട സംഭാഷണത്തിനുശേഷം ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്, സർ, എവിടെ നിന്നും 10,000 യുവാക്കൾ വരണം, അവർ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ചേരണം, നിങ്ങൾ അവരെ സഹായിക്കുമെന്ന് എനിക്കറിയാം, ഇതിനെക്കുറിച്ച് സമാപനത്തിൽ പറയാമോ...

പ്രധാനമന്ത്രി: നോക്കൂ, നിങ്ങൾ പറയുന്നത് ഒരു സ്ഥാനാർത്ഥിയാകാനുള്ള യോഗ്യതകളെക്കുറിച്ചാണ്.

നിഖിൽ കാമത്ത്: അതെ, ശരിയാണ്!

പ്രധാനമന്ത്രി: നിങ്ങൾ ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നില്ല

നിഖിൽ കാമത്ത്: ശരിയാണ് സർ!

പ്രധാനമന്ത്രി: ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനാകാൻ, നിങ്ങൾക്ക് ധാരാളം യോഗ്യതകൾ ആവശ്യമാണ്. ആയിരക്കണക്കിന് കണ്ണുകൾ ഓരോ നിമിഷവും നിങ്ങളെ നിരീക്ഷിക്കുന്നു. നിങ്ങളുടെ ഒരു വാക്ക് തെറ്റിപ്പോയാൽ, നിങ്ങളുടെ 10 വർഷത്തെ തപസ്സ് പാഴാകും. നിങ്ങൾ 24x7 ബോധവാനായിരിക്കണം. നിങ്ങൾ അതിനൊപ്പം ജീവിക്കണം, നിങ്ങൾക്ക് ഒരു അപ്രതീക്ഷിത ഗുണം ആവശ്യമാണ്, അതാണ് യോഗ്യത, അത് ഒരു യൂണിവേഴ്സിറ്റി സർട്ടിഫിക്കറ്റിൽ നിന്ന് വരുന്നതല്ല.

നിഖിൽ കാമത്ത്: ഈ ഷോ കാണുന്ന എല്ലാ യുവാക്കൾക്കും ഒരു സന്ദേശമായി, ഒരു പാർട്ടി സന്ദേശമായി നിങ്ങൾ എന്താണ് പറയാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്, അവർക്ക് ഒരു സന്ദേശം ഉണ്ടെങ്കിൽ...

പ്രധാനമന്ത്രി: ഒന്നാമതായി, നമ്മുടെ രാജ്യത്ത്, മിക്കവാറും എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും, സ്ത്രീകൾക്ക് ഏകദേശം 50% സംവരണം ഉണ്ടെന്ന് അമ്മമാരോടും സഹോദരിമാരോടും പെൺമക്കളോടും ഞാൻ പറയാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. പഞ്ചായത്ത്, ഗ്രാമപ്രധാൻ, നഗർ പാലിക, മഹാനഗർ പാലിക എന്നിവിടങ്ങളിൽ അവർ ഒരു യഥാർത്ഥ നേതാവാകാൻ ശ്രമിക്കണം, സ്ത്രീകൾ ആവശ്യമുള്ളതിനാൽ എന്നെയും ഒരു നേതാവാക്കിയിരിക്കുന്നു എന്ന് അവർ കരുതരുത്, ഞാനും... ഇല്ല, നമ്മൾ നമ്മുടെ സമൂഹത്തെ നയിക്കണം. പുരുഷന്മാരും നയിക്കേണ്ടതുണ്ട്, അതിനാൽ നിങ്ങൾ അത് ചെയ്യണം. എന്റെ ഈ അമ്മമാരും ഇളയ പെൺമക്കളും നേതൃത്വത്തിന്റെ ഗുണത്തോടെ ഉയർന്നുവരണം. വളരെ അടുത്ത ഭാവിയിൽ, എംഎൽഎ, എംപി വിഭാഗത്തിലും 30% സംവരണം വരാൻ പോകുന്നതിനാലാണ് ഞാൻ ഇത് പറയുന്നത്. ആ സമയത്ത്, നമുക്ക് ഇത്തരത്തിലുള്ള ഗ്രൂപ്പിന്റെ ആവശ്യകത വളരെ കൂടുതലാണ്, അതിനാൽ ഇനിയും രണ്ട് മുതൽ നാല് വർഷം വരെ സമയമുണ്ട്. അവർ ഈ മേഖലയിലേക്ക് വന്ന് കഴിയുന്നത്ര കഴിവുള്ളവരാകാൻ ശ്രമിക്കണമെന്ന് ഞാൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. ഇതാണ് സമയം, ഇതാണ് നിങ്ങളുടെ സമയം, ഇത് മനസ്സിലാക്കുക.

രണ്ടാമതായി, രാജ്യത്തെ യുവാക്കളോട് ഞാൻ പറയാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്, രാഷ്ട്രീയത്തെ മോശമായി കണക്കാക്കരുത്, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് രാഷ്ട്രീയമാണ്, അതിനാൽ മാന്യമായ രീതിയിൽ വോട്ട് ചെയ്യുന്നത് ശരിയാണ്. രാഷ്ട്രീയ മേഖലയിലേക്ക്, പൊതുജീവിതത്തിലേക്ക്, ഒരിക്കൽ, ഏത് രൂപത്തിലായാലും, ഇന്ന് രാജ്യത്തിന് സർഗ്ഗാത്മകതയുടെ ഗർഭപാത്രത്തിൽ നിന്ന് ജനിച്ച നേതൃത്വം ആവശ്യമാണ്. ഒരു പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഗർഭപാത്രത്തിൽ നിന്ന് ജനിച്ച രാഷ്ട്രീയക്കാർ വ്യത്യസ്തമായ ഒരു മാതൃകയായി മാറുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രസ്ഥാനത്തിലും സർഗ്ഗാത്മകത ഉണ്ടായിരുന്നു, അതിനാൽ വ്യത്യസ്തമായ ഒരു വിധി ലഭിച്ചു. ഇപ്പോൾ രാജ്യത്തിന് സൃഷ്ടിപരമായി ചിന്തിക്കുന്ന, പുതിയ എന്തെങ്കിലും ചെയ്യുന്ന, സ്വയം തയ്യാറെടുക്കുന്ന, സന്തോഷവും ദുഃഖവും മനസ്സിലാക്കുന്ന, വഴികൾ കണ്ടെത്തുന്ന, മറ്റുള്ളവരെ ഇകഴ്ത്താത്ത, എന്നാൽ രാജ്യത്തിന് ഒരു വഴി കണ്ടെത്തുന്ന ഒരു വലിയ വിഭാഗം ആളുകളെ ആവശ്യമുണ്ട്. ഇന്ന് അവർ അവിടെ ഇല്ലെന്ന് ഞാൻ പറയുന്നില്ല. പുതിയ ആളുകളെ ആവശ്യമുണ്ട്, ഇന്ന് 20-25 വയസ്സുള്ള വ്യക്തി മുന്നോട്ട് വന്നാൽ, 2047 ആകുമ്പോഴേക്കും അയാൾക്ക് 40-50 വയസ്സ് പ്രായമുണ്ടാകും, അതായത്, രാജ്യം ഭരിക്കാൻ കഴിയുന്ന ഒരു ശരിയായ സ്ഥലത്ത് അയാൾ ഉണ്ടാകും. രണ്ടാമതായി, രാജ്യത്തെ യുവാക്കളോട് മുന്നോട്ട് വരാൻ ഞാൻ പറയുമ്പോൾ, ചിലർ വിചാരിക്കും ഞാൻ ബിജെപി പതാക ഉയർത്തണമെന്ന്. ഞാൻ രാജ്യത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയത്തെക്കുറിച്ചാണ് സംസാരിക്കുന്നത്, ആരോടും ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടിയിൽ ചേരാനോ ഒരു പ്രത്യേക പാർട്ടിയിലേക്ക് പോകാനോ ഒരു പ്രത്യേക പാർട്ടിയിലേക്ക് പോകരുതെന്നോ ഞാൻ പറയുന്നില്ല. എല്ലാ പാർട്ടികളിലും ഒരു പുതിയ ഒഴുക്ക് ഉണ്ടാകണമെന്ന് ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, അത് എല്ലാ പാർട്ടികളിലും വരണം. അത് തീർച്ചയായും ബിജെപിയിൽ വരണം, പക്ഷേ അത് എല്ലാ പാർട്ടികളിലും വരണം, അങ്ങനെ രാജ്യത്തെ യുവാക്കൾ മുന്നോട്ട് വന്ന് പുതിയ എന്തെങ്കിലും ആരംഭിക്കും.

നിഖിൽ കാമത്ത്: ഇവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നതിന് നന്ദി മോദിജി...

പ്രധാനമന്ത്രി: ശരി, ഇത് എന്റെ ആദ്യത്തെ പോഡ്‌കാസ്റ്റ് ആയിരുന്നു, വളരെ മികച്ചതായിരുന്നു. 

നിഖിൽ കാമത്ത്: നിങ്ങൾ ഞങ്ങൾക്ക് വളരെയധികം സമയം നൽകി, വളരെ നന്ദി!

പ്രധാനമന്ത്രി: നിങ്ങളുടെ പ്രേക്ഷകരേ, ഇത് നിങ്ങൾക്ക് എങ്ങനെയായിരിക്കുമെന്ന് എനിക്കറിയില്ല!

നിഖിൽ കാമത്ത്: നിങ്ങൾ എല്ലായ്പ്പോഴും പോലെ വളരെ നന്നായി സംസാരിച്ചു, ഞങ്ങളോടൊപ്പം ഇത്രയും സമയം ചെലവഴിച്ചതിൽ വളരെ ദയാലുവാണ്.

പ്രധാനമന്ത്രി: നമുക്ക് പോകാം! നിങ്ങളുടെ ടീമും ക്ഷീണിതനായിരിക്കണം! ഈ കാലാവസ്ഥ മനസ്സിൽ വയ്ക്കുക സഹോദരാ, ഇവിടെ തണുപ്പാണ്.

നിഖിൽ കാമത്ത്: അതെ!

***

NK