వేవ్స్ 2025లో “మనోజ్ కుమార్‌ జ్ఞాపకాలు: ప్రముఖ దర్శకుడు, నిజమైన దేశభక్తుడు” అనే సెషన్‌తో సినీ ఉత్సాహం హృదయానికి హత్తుకునే స్థాయికి చేరుకుంది. భారతీయ చలనచిత్ర రంగంలో దేశభక్తికి మారుపేరు అయిన మనోజ్ కుమార్‌కు ఇది ఒక భావోద్వేగపూరిత నివాళి. ఈ సెషన్‌ను ప్రముఖ సినీ విమర్శకుడు, పోడ్కాస్టర్ మయాంక్ శేఖర్ నడిపించారు. ఇందులో సినీ , సాహిత్య ప్రపంచంలోని ప్రముఖులు పాల్గొని, గొప్ప నటుడు, రచయిత, దర్శకుడిగా మనోజ్ కుమార్ అందించిన విశిష్ట సినిమా వారసత్వాన్ని స్మరించుకున్నారు.

1937లో హరికిషన్ గిరి గోస్వామిగా జన్మించిన మనోజ్ కుమార్ జీవితం కూడా ఆయన సినిమాలలాగే ప్రేరణాత్మకంగా, ఎంతో భావోద్వేగంతో నిండి ఉంది. దేశ విభజన సమయంలో ఆయన బొంబాయికి వచ్చారు. ఆయనకు అప్పుడు సినిమా సంబంధాలు లేవుగానీ కలలు మాత్రమే ఉన్నాయి. ఉర్దూలో కథలు రాస్తూ కథా రచయితగా ఎదిగిన మనోజ్ కుమార్, దేశభక్తి, సామాజిక బాధ్యతతో మిళితమైన ఒక ప్రత్యేకమైన తనదైన సినిమా శైలిని ఏర్పరచుకున్నారు.  

నటుడు, మనోజ్ కుమార్ కుమారుడు కునాల్ గోస్వామి తండ్రి జ్ఞాపకాలతో సెషన్ ను ప్రారంభించారు: "విభజన సమయంలో నా తండ్రి సర్వం కోల్పోయారు. కానీ తన సంకల్పాన్ని ఎప్పుడూ కోల్పోలేదు. శరణార్థి శిబిరాల్లో నివసించడం నుంచి చరిత్రలో నిలిచిపోయే కథలు ఉర్దూలో రాయడం వరకు ఆయన ప్రయాణం మొక్కవోని ధైర్యానికి నిదర్శనం. భగత్ సింగ్ తల్లిని 'షహీద్' ప్రీమియర్ షోకు తీసుకొచ్చారు. అది ఆయన దేశభక్తి. ఆయన జాతీయవాదంతో కూడిన అనేక బ్లాక్ బస్టర్ సినిమాలను సృష్టించారు. ఇది అరుదైన ఘనత" అని ఆయన అన్నారు. 

చాంద్నీ బార్, ఫ్యాషన్ వంటి ప్రశంసలందుకున్న సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించిన జాతీయ అవార్డు గ్రహీత మాధుర్ భండార్కర్.... మనోజ్ కుమార్ సినిమా శైలిని గుర్తుచేసుకున్నారు.“ఆయన పాటలను చిత్రీకరించిన విధానం అద్భుతం. ప్రతి ఫ్రేమ్ వెనుక ఒక భావం, ఒక ప్రయోజనం ఉండేది” అంటూ ఆయన ఉద్వేగానికి లోనయ్యారు. మనోజ్ కుమార్ సినిమాలు జాతీయవాదం, సామాజిక వాస్తవికతతో కూడుకొని ఉండేవని, వాటిని తన సినిమాల్లో ప్రతిబింబించే ప్రయత్నం చేశారని భండార్కర్ అన్నారు. "చాందినీ బార్” అనేక విధాలుగా మనోజ్ కుమార్ భావాలకు సరైన నివాళి" అని భండార్కర్ అన్నారు.

ప్రముఖ రచయిత,  గీత రచయిత డాక్టర్ రాజీవ్ శ్రీవాస్తవ్ ఒక స్ఫూర్తిదాయకమైన కథను పంచుకున్నారు:

“ఢిల్లీ‌లో ‘షహీద్’ ప్రదర్శనకు అప్పటి ప్రధాని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి హాజరయ్యారు. ఆ స్క్రీనింగ్ అనంతరం, ‘జై జవాన్ జై కిసాన్’ అనే తన నినాదాన్ని ఆధారంగా చేసుకుని ఒక సినిమా తీయమని మనోజ్ కుమార్‌ను లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి కోరారు. ఆ మాటలు ఆయన మనసును తాకాయి. ముంబయికి తిరిగి వెళ్తున్న రాత్రి రైలు ప్రయాణంలోనే మనోజ్ కుమార్ ‘ఉప్కార్‌’ కథను రాశారు” అని తెలిపారు. మనోజ్ కుమార్ జీవితం సాధారణ మనిషితో మాట్లాడే సినీ మిషన్. ఈ విధంగా, ఆయన ఆత్మ... వేవ్స్ స్ఫూర్తికి అనుగుణంగా ఉంటుంది. 

ప్రముఖ కాలమిస్టు,  బయోగ్రాఫర్ భారతి ఎస్. ప్రధాన్ ఒక భావోద్వేగపూరితమైన ఆలోచనను పంచుకున్నారు:

'భారీ విజయం సాధించినప్పటికీ, ఆయన నమ్మశక్యం కాని రీతిలో అందరికీ చేరువయ్యాడు. అనారోగ్యంతో ఉన్నప్పుడు కూడా తన తదుపరి చిత్రం గురించి కలలు కన్నారు. అది ఆయన ఆత్మవిశ్వాసం. ఎప్పుడూ ముందు చూపే” అని పేర్కొన్నారు. 

సజీవ వారసత్వం

భరత్ కుమార్ గా ఆప్యాయంగా పిలుచుకునే మనోజ్ కుమార్ పద్మశ్రీ, దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే అవార్డుతో పాటు అనేక పురస్కారాలు అందుకున్నారు. షహీద్, పూరబ్  ఔర్ పశ్చిమ్, రోటీ కప్డా ఔర్ మకాన్, ఉప్కార్, క్రాంతి వంటి ఆయన సినిమాలు కేవలం గొప్ప సినిమాలే కాదు, సాంస్కృతిక విజయాలు కూడా. దేశభక్తిని కవితాత్మకంగా, కథ చెప్పడాన్ని ఉత్కృష్టంగా మార్చిన వ్యక్తి పట్ల ప్రేక్షకుల చప్పట్లు, సమష్టి కృతజ్ఞతా భావంతో సెషన్ ముగిసింది.

 * * *