ઇમર્સિવ સાયન્સ લેબ્સથી લઈને ક્રોસ-પ્લેટફોર્મ વોર ગેમ્સ સુધી, ભારતના ટોચના એક્સટેન્ડેડ રિયાલિટી (XR) ઇનોવેટર્સ આપણે કેવી રીતે શીખીએ છીએ, સાજા કરીએ છીએ, ખરીદી કરીએ છીએ અને મુસાફરી કરીએ છીએ તે ફરીથી વ્યાખ્યાયિત કરી રહ્યા છે! માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય દ્વારા વેવલેપ્સના સહયોગથી આયોજિત વર્લ્ડ ઓડિયો વિઝ્યુઅલ અને એન્ટરટેઈનમેન્ટ સમિટ (WAVES) ના ભાગ રૂપે શરૂ કરાયેલ ક્રિએટ ઇન ઇન્ડિયા ચેલેન્જ (CIC) સીઝન-1 નો ભાગ, XR ક્રિએટર હેકાથોનના વિજેતાઓની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. ઇમર્સિવ ટેકનોલોજીમાં ભારતની હાજરીને વેગ આપવાના હેતુથી આ હેકાથોનમાં પાંચ થીમેટિક શ્રેણીઓ હતી - આરોગ્યસંભાળ-ફિટનેસ અને સુખાકારી, શૈક્ષણિક પરિવર્તન, ઇમર્સિવ ટુરિઝમ, ડિજિટલ મીડિયા અને મનોરંજન અને ઈ-કોમર્સ-રિટેલ ટ્રાન્સફોર્મેશન.

ભારતભરમાંથી 2,200થી વધુ  સહભાગીઓએ હેકાથોન માટે નોંધણી કરાવી હતી. મૂલ્યાંકનના ત્રણ રાઉન્ડ પછી, પાંચ ટીમો વિજેતા તરીકે ઉભરી આવી છે, જે વિવિધ શહેરો અને સંસ્થાઓના વિદ્યાર્થીઓ, વ્યાવસાયિકો અને ઉદ્યોગસાહસિકોના મિશ્રણનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. વિજેતાની ઘોષણા 'વિનર્સ' સમારંભમાં કરવામાં આવી હતી, જે યુટ્યુબ લાઇવ સ્ટ્રીમ પર વર્ચ્યુઅલ રીતે યોજવામાં આવી હતી.

વિજેતા ટીમો અને તેમના એક્સઆર પ્રોજેક્ટ્સ વિશેનું એક સંક્ષિપ્તમાં

1) 'એજ્યુકેશનલ ટ્રાન્સફોર્મેશન' થીમમાં વિજેતા ટીમ એક્સઆર રનર્સ છે, જેમનો પ્રોજેક્ટ 'એડ્યુસ્કેપ એક્સઆર' છે.

આઇઆઇટી ખડગપુર, એડસુસ્કેપએક્સઆરના વિદ્યાર્થીઓ દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલું વીઆર-આધારિત પ્લેટફોર્મ વિદ્યાર્થીઓને હેન્ડ-ટ્રેકિંગ અને એઆઇ-આધારિત પ્રતિસાદનો ઉપયોગ કરીને ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર અને જીવવિજ્ઞાન જેવા વિષયોમાં વાસ્તવિક, નિમજ્જન પ્રયોગો કરવાની મંજૂરી આપે છે. તે ઘણી શાળાઓ અને કોલેજોમાં પ્રયોગશાળાના માળખાગત સુવિધાના અભાવને દૂર કરે છે. "દેશના ઘણા ભાગોમાં, વિદ્યાર્થીઓ વાસ્તવિક પ્રયોગો કર્યા વિના વિજ્ઞાનનો અભ્યાસ કરે છે. સાહિલ પટેલ અને શૌર્ય બરનવાલ સાથે ટીમનું નેતૃત્વ કરનારા વેદાંતા હઝરાએ જણાવ્યું હતું કે, અમે તેને બદલવા માંગતા હતા અને અમારા પ્રોજેક્ટનો હેતુ વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી પ્લેટફોર્મ પર સ્ટેમ પ્રેક્ટિકલ્સ પ્રદાન કરીને શિક્ષણમાં ક્રાંતિ લાવવાનો છે.

2) 'હેલ્થકેર, ફિટનેસ એન્ડ વેલ-બીઇંગ' થીમમાં વિજેતા એ તેમના પ્રોજેક્ટ 'કોગ્નીહબ' સાથેની ટીમ કોગ્નિહેબ છે.

કોગ્નિહેબ એક્સઆર-સંચાલિત પુનર્વસન ઉકેલો પૂરા પાડે છે જે આળસુ આંખ, પક્ષાઘાત અને અસ્વસ્થતામાંથી પુનઃપ્રાપ્તિને ટેકો આપે છે. ટીમના લીડ રિષભ કપૂરે જણાવ્યું હતું કે, "અમે વાસ્તવિક તબીબી સેટિંગ્સમાં પરિણામો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે અને આ હેકાથોને અમને અમારા અભિગમને વધુ તીવ્ર બનાવવામાં અને નવા હિસ્સેદારો સુધી પહોંચવામાં મદદ કરી છે." ટીમના સભ્યોમાં પિન્ટુ કુમાર અને એક્સઆર આધારિત હેલ્થ ટેકની પૃષ્ઠભૂમિ ધરાવતા અન્ય લોકોનો સમાવેશ થાય છે.

3) 'ઇમર્સિવ ટૂરિઝમ' થીમના વિજેતાઓ એ ટીમ લુમેક્સઆર છે જેનો પ્રોજેક્ટ 'ઇમર્સિવ ટ્રાવેલ ગાઇડ' છે.

LumeXRએ મિશ્ર-વાસ્તવિકતા પ્રવાસન માર્ગદર્શિકા વિકસાવી છે જે વપરાશકર્તાઓને વર્ચ્યુઅલ રીતે સ્થળોની શોધખોળ કરવાની મંજૂરી આપે છે. આ અનુભવમાં 3D મેપ ઇન્ટરફેસ, ડ્રોન-શોટ ફોટોગ્રામમેટ્રી અને એમ્બેડેડ વિડિયો સ્ટોરીઝનો સમાવેશ થાય છે, જે ટ્રિપ પ્લાનિંગને વધુ આકર્ષક અને કાર્યક્ષમ બનાવે છે. આ પ્લેટફોર્મ પ્રવાસન બ્રાન્ડ્સને એક્સઆર(XR) આધારિત પૂર્વાવલોકન ઓફર કરવા માટે પણ સક્ષમ બનાવે છે, જે પરંપરાગત બ્રોશર અથવા વિડિયોથી આગળ વધે છે. લ્યુમેક્સઆરની ટીમ લીડ, સેવિઓએ જણાવ્યું હતું કે, "આ ફક્ત એક ટ્રાવેલ એપ્લિકેશન નથી - તે નિમજ્જન સાંસ્કૃતિક વાર્તા કહેવાનું છે, અમારા પ્રોજેક્ટની મદદથી, વપરાશકર્તાઓ હવે તેને બુક કરાવતા પહેલા ગંતવ્યને 'અનુભૂતિ' કરી શકે છે."

4) 'ઇ-કોમર્સ એન્ડ રિટેલ ટ્રાન્સફોર્મેશન' થીમના વિજેતાઓ તેમના પ્રોજેક્ટ 'હેવન એસ્ટેટ' સાથેની ટીમ 'ઇએમઓ' છે.

હેવન એસ્ટેટ ઘરના માલિકોને વાસ્તવિક દુનિયાના નિર્ણયો લેતા પહેલા એઆર અને 3ડીમાં ઇન્ટિરિયર ડિઝાઇનની કલ્પના કરવા દે છે. જે બાબત તેને અલગ પાડે છે તે વપરાશકર્તા-ડિઝાઇનર સહયોગ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત  કરે છે - જ્યાં ચકાસાયેલા ઇન્ટિરિયર ડિઝાઇનર્સ વિઝ્યુલાઇઝેશન અપલોડ કરે છે જે ક્લાયન્ટ્સ તેમની પોતાની જગ્યામાં પૂર્વાવલોકન કરી શકે છે. હિમાંશુ મહાતો, આશુતોષ મિશ્રા અને ઇશિતા ગુઆર સાથે આ પ્રોજેક્ટનું નિર્માણ કરનારા ઇએમઓની ટીમના લીડ ઉત્કર્ષ રાયે જણાવ્યું હતું કે, "અમે ઘરના માલિકો અને વ્યાવસાયિકો વચ્ચે એક વાસ્તવિક સેતુ બનાવવા માંગતા હતા." ઇએમઓ ટીમ તેમની ડિઝાઇન અને વપરાશકર્તા અનુભવને સુધારવા માટે હેકાથોનના માર્ગદર્શક તબક્કાને શ્રેય આપે છે.

5) 'ડિજિટલ મીડિયા એન્ડ એન્ટરટેઈનમેન્ટ' થીમના વિજેતાઓ તેમના પ્રોજેક્ટ 'ઇમર્સિવ વોરફેર સિમ્યુલેટર' સાથેની ટીમ યુથ બઝ છે.

યુથ બઝે ધ ગેમ ઓફ ડાયમેન્શન્સની રચના કરી હતી, જે વીઆર (વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી) હેડસેટ્સ અને મોબાઇલમાં રમી શકાય તેવી મલ્ટિપ્લેયર ટેક્ટિકલ વોર ગેમ છે, જે ઇમર્સિવ ગેમપ્લે ઓફર કરે છે. ટીમ લીડ મોહિત કુમાર શર્માએ જણાવ્યું હતું કે, "અમે પ્લેટફોર્મ અને વાસ્તવિકતાઓમાં ગેમિંગના અનુભવને એકીકૃત કરવા માગીએ છીએ." તેના સાથી ખેલાડીઓમાં અનીશ ડોમ્બાલે, એ શિવમ રાજ, અને યશ સાધુખાનનો સમાવેશ થાય છે.

એક્સઆર ઇનોવેટર્સ ટાયર 2 અને 3 શહેરોમાંથી આવી રહ્યા છે

આ હેકાથોનમાં  ચેંગલપેટ, મણિપાલ અને વેરાવળ સહિત 66% ટાયર 2 અને 3 શહેરોમાંથી ભાગીદારી જોવા મળી હતી. ભાગ લેનારાઓની ઉંમર ૧૭ થી ૩૫ વર્ષ સુધીની હતી. 40 ફાઇનલિસ્ટ ટીમોમાંથી 53 ટકા વિદ્યાર્થીઓ, 33 ટકા વર્કિંગ પ્રોફેશનલ્સ અને 14 ટકા સેલ્ફ-એમ્પ્લોઇડ ઉદ્યોગસાહસિકો હતા. નોંધનીય છે કે, ફાઇનલિસ્ટમાં 19 ટકા મહિલાઓ હતી - જે એક્સઆર (XR) ઇનોવેશનમાં વધતી જતી લિંગ વિવિધતાનું મજબૂત સૂચક છે.

માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય, વેવલેપ્સ, અને બે અગ્રણી એક્સઆર સમુદાયો, ભારતએક્સઆર અને એક્સડીજીના ટેકાથી, ફાઇનલિસ્ટ હવે વિશ્વના મંચ પર પગ મૂકી રહ્યા છે - જ્યાં વર્ગખંડો, છાત્રાલયો અને હોમ સ્ટુડિયોમાં જન્મેલા વિચારો ટૂંક સમયમાં વૈશ્વિક વપરાશકર્તાઓ સુધી પહોંચી શકે છે. જ્યારે વિજેતાઓને જાહેર કરવામાં આવ્યા છે, એક્સઆર ક્રિએટર હેકાથોન હજી સમાપ્ત થયું નથી. આ પાંચેય ટીમો હવે મુંબઈમાં 1 થી 4 મે, 2025 દરમિયાન યોજાનારી માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય દ્વારા આયોજિત વૈશ્વિક મીડિયા અને મનોરંજન કાર્યક્રમ - WAVES સમિટમાં તેમના પ્રોજેક્ટ્સ પ્રદર્શિત કરવાની તૈયારી કરી રહી છે.

"એક્સઆર ક્રિએટર હેકેથોન માત્ર નવીનતાને પોષી રહ્યું નથી - તે નવા ડિજિટલ ઇન્ડિયા માટે પાયો બનાવી રહ્યું છે. વેવલેપ્સના સ્થાપક અને સીઈઓ આશુતોષ કુમારે જણાવ્યું હતું કે, આ ઉકેલો આપણે કેવી રીતે શીખીએ છીએ, સાજા થઈએ છીએ, મુસાફરી કરીએ છીએ અને કેવી રીતે કનેક્ટ થઈએ છીએ તે ફરીથી વ્યાખ્યાયિત કરશે.

તરંગો વિશે

પ્રથમ વર્લ્ડ ઓડિયો વિઝ્યુઅલ એન્ડ એન્ટરટેઈનમેન્ટ સમિટ (WAVES), મીડિયા એન્ડ એન્ટરટેઈનમેન્ટ (એમએન્ડઈ) ક્ષેત્ર માટે એક સીમાચિહ્નરૂપ ઇવેન્ટ છે, જેનું આયોજન ભારત સરકાર દ્વારા 1 થી 4 મે, 2025 દરમિયાન કરવામાં આવશે.

તમે ઉદ્યોગનાં વ્યાવસાયિક હો, રોકાણકાર હો, સર્જક હો કે પછી નવપ્રવર્તક હો, આ સમિટ એમએન્ડઇ લેન્ડસ્કેપને જોડવા, જોડાણ કરવા, નવીનતા લાવવા અને પ્રદાન કરવા માટે અંતિમ વૈશ્વિક પ્લેટફોર્મ પ્રદાન કરે છે.

WAVES ભારતની રચનાત્મક શક્તિને વધારવા માટે તૈયાર છે, જે કન્ટેન્ટ સર્જન, બૌદ્ધિક સંપત્તિ અને તકનીકી નવીનતા માટેના કેન્દ્ર તરીકેની તેની સ્થિતિને વિસ્તૃત કરશે. ઉદ્યોગો અને ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે જેમાં બ્રોડકાસ્ટિંગ, પ્રિન્ટ મીડિયા, ટેલિવિઝન, રેડિયો, ફિલ્મો, એનિમેશન, વિઝ્યુઅલ ઇફેક્ટ્સ, ગેમિંગ, કોમિક્સ, સાઉન્ડ અને મ્યુઝિક, એડવર્ટાઇઝિંગ, ડિજિટલ મીડિયા, સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સ, જનરેટિવ એઆઇ, ઓગમેન્ટેડ રિયાલિટી (એઆર), વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી (વીઆર) અને એક્સટેન્ડેડ રિયાલિટી (એક્સઆર)નો સમાવેશ થાય છે.

શું પ્રશ્નો છે? જવાબો અહીં શોધો

પીઆઈબી ટીમ WAVESની નવીનતમ ઘોષણાઓ સાથે અપડેટ રહો

હમણાં WAVES માટે નોંધણી કરો.

AP/JY/GP/JD