ମାନ୍ୟବର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ମୁଁ ଏଠାରେ ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ମହାକୁମ୍ଭ ଉପରେ ଏକ ବିବୃତ୍ତି ଦେବା ପାଇଁ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇଛି। ଏହି ସଦନ ମାଧ୍ୟମରେ, ମୁଁ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ମୋର ପ୍ରଣାମ ଜଣାଉଛି, ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଅବଦାନ ଦ୍ୱାରା ମହାକୁମ୍ଭ ମେଳାର ସଫଳ ଆୟୋଜନ ହୋଇଥିଲା । ମହାକୁମ୍ଭର ସଫଳତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାରେ ଅନେକ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କର ଅବଦାନ ରହିଛି । ମୁଁ ସରକାର, ସମାଜ ଏବଂ ସମସ୍ତ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ କର୍ମୀଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି। ମୁଁ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଭକ୍ତ, ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶର ଜନସାଧାରଣ ଏବଂ ବିଶେଷକରି ପ୍ରୟାଗରାଜର ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ମୋର କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଉଛି।

ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣୁ ଯେ ଗଙ୍ଗାକୁ ପୃଥିବୀକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ଏକ କଠିନ ପ୍ରୟାସ କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ଏହି କୁମ୍ଭମେଳାର ଭବ୍ୟ ଆୟୋଜନରେ ମଧ୍ୟ ଆମେ ସମାନ ଭବ୍ୟ ପ୍ରୟାସ ଦେଖିଛୁ। ଲାଲକିଲ୍ଲାର ସାମୂହିକ ପ୍ରୟାସର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ମୁଁ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲି। କୁମ୍ଭ ମେଳା ଆକାରରେ ଭାରତର ଭବ୍ୟତାକୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଦେଖିଥିଲା । ଏହା ହେଉଛି ସାମୂହିକ ପ୍ରୟାସର ସାକ୍ଷାତ ସ୍ୱରୂପ। ଏହି କୁମ୍ଭମେଳା ଲୋକଙ୍କ ଆସ୍ଥା, ଲୋକଙ୍କ ସଂକଳ୍ପ ପାଇଁ ପ୍ରେରିତ ହୋଇଥିଲା।

ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ମହାକୁମ୍ଭରେ ଆମେ ଆମର ଜାତୀୟ ଚେତନାକୁ ଜାଗ୍ରତ କରିବାର ଏକ ମହାନ ନିଦର୍ଶନ ଦେଖିଛୁ। ଏହି ଜାତୀୟ ଚେତନା ଦେଶକୁ ନୂତନ ସଂକଳ୍ପ ଆଡକୁ ନେଇଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହା ନୂତନ ସଂକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ ପୂରଣ କରିବାକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥାଏ । ଆମ ସାମର୍ଥ୍ୟକୁ ନେଇ କିଛି ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଥିବା ସନ୍ଦେହ ଓ ଆଶଙ୍କାର ଉପଯୁକ୍ତ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟ ମହାକୁମ୍ଭ ପ୍ରଦାନ କରିଛି।

ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ଗତବର୍ଷ ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ରାମ ମନ୍ଦିରର ଶିଳାନ୍ୟାସ ସମାରୋହରେ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଅନୁଭବ କରିଥିଲୁ ଯେ ଆଗାମୀ ୧୦୦୦ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଦେଶ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି। ଠିକ୍ ବର୍ଷକ ପରେ କୁମ୍ଭମେଳାର ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଆହୁରି ଦୃଢ଼ କରିଛି। ଦେଶର ଏହି ସାମୂହିକ ଚେତନା ଏହାର ଶକ୍ତିକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ । ଯେ କୌଣସି ଜାତିର ଜୀବନରେ ମନୁଷ୍ୟ ଜୀବନର ଇତିହାସରେ ଅନେକ ଟର୍ଣ୍ଣିଂ ପଏଣ୍ଟ ରହିଛି ଯାହା ଆଗାମୀ ଶତାବ୍ଦୀ ପାଇଁ ଉଦାହରଣ ପାଲଟିଥାଏ । ଆମ ଦେଶର ଇତିହାସରେ ମଧ୍ୟ ଏଭଳି ମୁହୂର୍ତ୍ତ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି, ଯାହା ଦେଶକୁ ଏକ ନୂଆ ଦିଗ ଦେଇଛି, ଜାଗ୍ରତ କରିଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଭକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ଆମେ ଦେଖିଥିଲୁ ଯେ କିପରି ଦେଶର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଚେତନା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ଏକ ଶତାବ୍ଦୀ ପୂର୍ବେ ଶିକାଗୋରେ ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ଦେଇଥିବା ଭାଷଣ ଭାରତର ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଚେତନାର ଆହ୍ୱାନ ଥିଲା, ଯାହା ଭାରତୀୟଙ୍କ ସ୍ୱାଭିମାନକୁ ଜାଗ୍ରତ କରିଥିଲା । ଆମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ମଧ୍ୟ ଏଭଳି ଅନେକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ରହିଛି । ୧୮୫୭ ମସିହାର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ହେଉ, ବୀର ଭଗତ ସିଂହଙ୍କ ସହିଦ ହେଉ, ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀ ଡାକରା ହେଉ କିମ୍ବା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦାଣ୍ଡି ଯାତ୍ରା ହେଉ, ସ୍ୱାଧୀନତା ହାସଲ ପାଇଁ ଭାରତ ଏଭଳି ମାଇଲଖୁଣ୍ଟରୁ ପ୍ରେରଣା ପାଇଥିଲା। ପ୍ରୟାଗରାଜ କୁମ୍ଭ ମେଳାକୁ ମୁଁ ଆଉ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ଭାବରେ ଦେଖୁଛି, ଯାହା ଦେଶ ଜାଗରଣକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି ।

ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼ ମାସ ଧରି ଆମେ ଭାରତରେ କୁମ୍ଭମେଳାର ଉତ୍ସାହ ଦେଖିଥିଲୁ ଏବଂ ଏହା ଦ୍ୱାରା ଆସିଥିବା ଆନନ୍ଦକୁ ଅନୁଭବ କରିଥିଲୁ । ସୁବିଧା ଓ ଅସୁବିଧାର ଆଶଙ୍କାରୁ ଉପରକୁ ଉଠି ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ କିପରି ଭକ୍ତିର ସହ ଏକାଠି ହେଲେ ତାହା ହିଁ ଆମର ବଡ଼ ସାମର୍ଥ୍ୟ। କିନ୍ତୁ ଏହି ଉତ୍ସାହ କେବଳ ସେତିକିରେ ସୀମିତ ନଥିଲା। ଗତ ସପ୍ତାହରେ, ମୁଁ କୁମ୍ଭମେଳା ସମୟରେ ପ୍ରୟାଗରାଜ ତ୍ରିବେଣୀରୁ ପବିତ୍ର ଜଳ ନେଇ ମରିସସ୍‌ରେ ଯାଇଥିଲି। ଯେତେବେଳେ ମରିସସର ଗଙ୍ଗା ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ସେହି ପବିତ୍ର ଜଳ ଅର୍ପଣ କରାଗଲା, ସେତେବେଳେ ସେଠାରେ ଭକ୍ତି, ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଉତ୍ସବର ବାତାବରଣ ପ୍ରକୃତରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଥିଲା । ଆମ ପରମ୍ପରା, ସଂସ୍କୃତି ଓ ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଏବଂ ପାଳନ କରିବାର ଭାବନା ଆଜି କେତେ ଦୃଢ଼ ହୋଇଛି ତାହା ଏହା ଦର୍ଶାଉଛି।

ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ପିଢ଼ିରୁ ପିଢ଼ିକୁ ଆମର ମୂଲ୍ୟବୋଧର ରୂପାନ୍ତର କେତେ ସୁରୁଖୁରୁରେ ହେଉଛି ତାହା ମଧ୍ୟ ମୁଁ ଦେଖୁଛି। ଆମର ଆଧୁନିକ ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କୁ ଦେଖନ୍ତୁ, ସେମାନେ କିପରି ମହାକୁମ୍ଭ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ସହିତ ଏତେ ଶ୍ରଦ୍ଧାର ସହ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଛନ୍ତି। ଆଜି ଭାରତର ଯୁବପିଢ଼ି ନିଜ ପରମ୍ପରା, ନିଜ ଆସ୍ଥା ଓ ନିଜ ଭକ୍ତିକୁ ଗର୍ବର ସହ ଗ୍ରହଣ କରୁଛନ୍ତି।

ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ସମାଜର ଭାବନା ତା'ର ଐତିହ୍ୟକୁ ନେଇ ଗର୍ବ ଭାବନା ବଢିଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଭବ୍ୟ ଓ ପ୍ରେରଣାଦାୟକ ଚିତ୍ର ଦେଖିବାକୁ ପାଇଥାଉ ଯାହା ଆମେ ମହାକୁମ୍ଭ ସମୟରେ ଦେଖିଥିଲୁ । ଏହା ଦ୍ଵାରା ଭାଇଚାରା ବଢିଥାଏ ଏବଂ ବିଶ୍ୱାସ ବଢିଥାଏ ଯେ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବରେ ଆମେ ମହାନ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିପାରିବା । ଆମ ପରମ୍ପରା, ଆମ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଆମ ଐତିହ୍ୟ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହେବାର ଭାବନା ଆଜିର ଭାରତର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ପତ୍ତି।

ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ମହାକୁମ୍ଭରୁ ଅନେକ ଅମୃତ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ଏବଂ ଏକତାର ଅମୃତ ହେଉଛି ଏହାର ସବୁଠାରୁ ପବିତ୍ର ଅର୍ପଣ । ମହାକୁମ୍ଭ ହେଉଛି ଏପରି ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଯେଉଁଠାରେ ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଦେଶର କୋଣ ଅନୁକୋଣରୁ ଲୋକମାନେ ଏକାଠି ହୋଇ ନିଜ ଅହଂକାରକୁ ବାଦ୍ ଦେଇ ପ୍ରୟାଗରାଜରେ 'ମୁଁ' ପରିବର୍ତ୍ତେ 'ଆମେ' ଭାବନା ରେ ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ। ପବିତ୍ର ତ୍ରିବେଣୀରେ ସାମିଲ ହେବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର ଲୋକ ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ। ଯେତେବେଳେ ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳର କୋଟି କୋଟି ଲୋକ ଜାତୀୟତାବାଦର ଭାବନାକୁ ଦୃଢ଼ କରନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ଦେଶର ଏକତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ । ଯେତେବେଳେ ବିଭିନ୍ନ ଭାଷାଭାଷୀ ଲୋକମାନେ ସଙ୍ଗମସ୍ଥଳରେ 'ହର ହର ଗଙ୍ଗେ' ଜପ କରନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ଏହା 'ଏକ ଭାରତ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭାରତ'ର ସାରକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ, ଯାହା ଏକତାର ଭାବନାକୁ ବଢ଼ାଇଥାଏ । ମହାକୁମ୍ଭରେ ଆମେ ଦେଖିଛୁ ଯେ ଛୋଟ ବଡ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ପାର୍ଥକ୍ୟ ନଥିଲା; ଏହା ଭାରତର ଏକ ବିରାଟ ଶକ୍ତି ଅଟେ। ଏହା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ଏକତାର ଚମତ୍କାର ଉପାଦାନ ଆମ ଭିତରେ ଗଭୀର ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ ଅଛି ।

ଆମର ଏକତାର ଶକ୍ତି ଏପରି ଯେ ଏହା ବିବିଧତାର ସମସ୍ତ ପ୍ରୟାସକୁ ଭାଙ୍ଗିଦିଏ। ଏହି ଏକତାର ଭାବନା ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ସୌଭାଗ୍ୟର କଥା । ଆଜି ଦୁନିଆରେ, ଯେଉଁଠି ବିବିଧତା ପରିସ୍ଥିତି ରହିଛି, ସେଠାରେ ଏକତାର ଏହି ମହାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ ହିଁ ଆମର ଅସୀମ ଶକ୍ତି। ବିବିଧତା ମଧ୍ୟରେ ଏକତା ହେଉଛି ଭାରତର ଏକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ, ଯାହା ଆମେ ସର୍ବଦା କହିଆସିଛୁ, ଯାହା ଆମେ ସର୍ବଦା ଅନୁଭବ କରିଛୁ ଏବଂ ପ୍ରୟାଗରାଜ କୁମ୍ଭ ସମୟରେ ଆମେ ଏହି ଭବ୍ୟ ରୂପ ଅନୁଭବ କରିଛୁ। ବିବିଧତା ମଧ୍ୟରେ ଏକତାର ଏହି ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟକୁ ନିରନ୍ତର ସମୃଦ୍ଧ କରିବା ଆମର ଦାୟିତ୍ୱ ।

ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ମହାକୁମ୍ଭ ମଧ୍ୟ ଆମକୁ ଅନେକ ଉପାୟରେ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଛି। ଆମ ଦେଶରେ ଅନେକ ଛୋଟ ବଡ଼ ନଦୀ ଅଛି, କେତେ ନଦୀ ଏମିତି ବି ଅଛି ଯାହା ସଙ୍କଟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛି । ମହାକୁମ୍ଭରୁ ପ୍ରେରଣା ନେଇ ଆମେ ନଦୀ ପର୍ବ ପରମ୍ପରାକୁ ଏକ ନୂଆ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ କରିବା ଦରକାର; ଆମେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଏହା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଉଚିତ୍, କାରଣ ଏହା ବର୍ତ୍ତମାନର ପିଢ଼ିକୁ ଜଳର ଗୁରୁତ୍ୱ ବୁଝିବାରେ, ନଦୀଗୁଡିକର ସଫେଇକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ନଦୀଗୁଡିକର ସୁରକ୍ଷା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ।

ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମହୋଦୟ,

ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି ଯେ ମହାକୁମ୍ଭ ମେଳାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ଅମୃତ ଆମର ସଂକଳ୍ପ ପୂରଣ ପାଇଁ ଏକ ବହୁତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ମାଧ୍ୟମ ହେବ। ମୁଁ ପୁଣି ଥରେ କୁମ୍ଭମେଳା ଆୟୋଜନ ସହ ଜଡ଼ିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ପ୍ରଶଂସା କରୁଛି, ଦେଶର ସମସ୍ତ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ନମସ୍କାର ଜଣାଉଛି ଏବଂ ସଂସଦ ତରଫରୁ ମୁଁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି ।

*****

MT