10.10.2024 : ୧୦ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୪ରେ ଲାଓ ପିଡିଆରର ଭିଏଣ୍ଟିଆନେଠାରେ ୨୧ତମ ଏସିଆନ-ଭାରତ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ଅବସରରେ ଏସିଆନ୍ ଆସୋସିଏସନ୍ ଅଫ୍ ସାଉଥଇଷ୍ଟ ଏସିଆନ୍ ନେସନ୍‌ସ (ଏସିଆନ) ଏବଂ ଭାରତ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବରେ ଆମେ; ଏସିଆନ-ଭାରତ ବ୍ୟାପକ ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ତଥା ୧୯୯୨ ମସିହାରେ ଏସିଆନ-ଭାରତ ଆଲୋଚନା ସମ୍ପର୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପରଠାରୁ ଏସିଆନ-ଭାରତ ଆଲୋଚନା ସମ୍ପର୍କକୁ ଆଗେଇ ନେଉଥିବା ମୌଳିକ ନୀତି, ଅଂଶୀଦାର ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଏବଂ ମାନଦଣ୍ଡ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ, ଏସିଆନ-ଭାରତ ସ୍ମାରକୀ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀର ଭିଜନ ଷ୍ଟେଟମେଣ୍ଟ (୨୦୧୨), ଏସିଆନ-ଭାରତ ସ୍ମାରକୀ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀର ଦିଲ୍ଲୀ ଘୋଷଣାନାମା (୨୦୧୮), ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଶାନ୍ତି, ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଏସିଆନ୍ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଏସିଆନ୍-ଭାରତ ମିଳିତ ବିବୃତି (୨୦୨୧), ଏସିଆନ-ଭାରତ ବ୍ୟାପକ ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀ ଉପରେ ମିଳିତ ବିବୃତି (୨୦୨୨), ସାମୁଦ୍ରିକ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଏସିଆନ-ଭାରତ ମିଳିତ ବିବୃତି (୨୦୨୩) ଏବଂ ସଙ୍କଟର ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ପୋଷଣକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଉପରେ ଆସିଆନ-ଭାରତ ଯୁଗ୍ମ ନେତାଙ୍କ ବିବୃତି (୨୦୨୩); ଆମର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ଦୋହରାଉଛୁ।

ଡିଜିଟାଲ ରୂପାନ୍ତରଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ସାର୍ବଜନୀନ ସେବା ପ୍ରଦାନରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣ, ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଅଭିନବତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାରେ ଡିଜିଟାଲ ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମି (ଡିପିଆଇ)ର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକାକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେବା; ବିଭିନ୍ନ ଘରୋଇ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଭୌଗୋଳିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟକ୍ତି, ସମ୍ପ୍ରଦାୟ, ଶିଳ୍ପ, ସଂଗଠନ ଏବଂ ଦେଶକୁ ସଂଯୋଗ କରିବା;

ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଚଳିତ ଡିଜିଟାଲ ବିଭାଜନକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଦ୍ରୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ସକ୍ଷମ କରିପାରିବ ଏବଂ ଅଞ୍ଚଳର ଅର୍ଥନୈତିକ ଏକୀକରଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ସହିତ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ପାଇଁ ଅଗ୍ରଗତିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିପାରିବ;
ଏସିଆନ ଡିଜିଟାଲ ମାଷ୍ଟରପ୍ଲାନ ୨୦୨୫ (ଏଡିଏମ ୨୦୨୫)ର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ଦିଗରେ ଭାରତର ଅବଦାନ ଏବଂ ଜ୍ଞାନ ଆଦାନପ୍ରଦାନ ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ କ୍ରମାଗତ ଏସିଆନ-ଭାରତ ଡିଜିଟାଲ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଜନାରେ ସହଯୋଗ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତା ଏବଂ ସିଏଲଏମଭି (କାମ୍ବୋଡିଆ, ଲାଓସ, ମିଆଁମାର ଏବଂ ଭିଏତନାମ) ଦେଶମାନଙ୍କରେ ସଫ୍ଟୱେର ବିକାଶ ଏବଂ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣରେ ଉତ୍କର୍ଷ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କୁ ପ୍ରଶଂସା କରି; ସଫଳ ଡିପିଆଇ ପଦକ୍ଷେପର ବିକାଶ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାରେ ଭାରତ ଦ୍ୱାରା ନେତୃତ୍ୱ ଏବଂ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଗ୍ରଗତିକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିବା , ଯାହା ଫଳରେ ଯଥେଷ୍ଟ ସାମାଜିକ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ଲାଭ ମିଳିଛି;

ଆସିଆନ୍ ଡିଜିଟାଲ ମାଷ୍ଟରପ୍ଲାନ୍ ୨୦୨୬-୨୦୩୦ (ଏଡିଏମ୍ ୨୦୩୦)ର ବିକାଶକୁ ସ୍ୱୀକାର କରି ଏଡିଏମ୍ ୨୦୨୫ର ସଫଳତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା, ଯାହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏସିଆନ୍ ରେ ଡିଜିଟାଲ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା, ଆସିଆନ କମ୍ୟୁନିଟି ଭିଜନ ୨୦୪୫ର ସାଧାରଣ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଡିଜିଟାଲ ଉନ୍ନତିର ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ରୂପାନ୍ତରକୁ ସୁଗମ କରିବା।

ଏସିଆନ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଡିଜିଟାଲ ରୂପାନ୍ତରଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ଡିଜିଟାଲ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଆସିଆନ-ଭାରତ ପାଣ୍ଠି ଗଠନ କରିଥିବାରୁ ଭାରତକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିବା ସହିତ;

ଏଥିରେ ସହଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଘୋଷଣା କରାଯାଉଛି :

୧. ଡିଜିଟାଲ ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମି

୧.୧ ସମଗ୍ର ଅଞ୍ଚଳରେ ଡିପିଆଇ ବିକାଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ବ୍ୟବହାର କରି ଡିପିଆଇର ବିକାଶ, କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ଏବଂ ଶାସନରେ ଜ୍ଞାନ, ଅଭିଜ୍ଞତା ଏବଂ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସ ବାଣ୍ଟିବା ପାଇଁ ଆମେ ଏସିଆନ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ଏବଂ ଭାରତର ପାରସ୍ପରିକ ସହମତିରେ ସହଯୋଗର ସୁଯୋଗକୁ ସ୍ୱୀକାର କରୁଛୁ;

୧.୨ ଆଞ୍ଚଳିକ ବିକାଶ ଏବଂ ଏକୀକରଣ ପାଇଁ ଡିପିଆଇର ଲାଭ ଉଠାଇଥିବା ମିଳିତ ପଦକ୍ଷେପ ଏବଂ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ଆମେ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସୁଯୋଗକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଉଛୁ;

୧.୩ ଶିକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା, କୃଷି ଏବଂ ଜଳବାୟୁ କାର୍ଯ୍ୟ ପରି ବିଭିନ୍ନ ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ଆମେ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଡିପିଆଇର ଲାଭ ଉଠାଇବା ପାଇଁ ସହଯୋଗ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବୁ ।

୨. ଆର୍ଥିକ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି

୨.୧ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଅର୍ଥନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀ ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା (ଫିନଟେକ୍) ଏବଂ ଉଦ୍ଭାବନକୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଚାଳକ ଭାବରେ ଆମେ ସ୍ୱୀକାର କରୁଛୁ:

୨.୨ ଆମେ ଏହା ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛୁ:

କ. ଭାରତ ଏବଂ ଏସିଆନରେ ଉପଲବ୍ଧ ଡିଜିଟାଲ ସେବା ପ୍ରଦାନକୁ ସକ୍ଷମ କରୁଥିବା ଅଭିନବ ଡିଜିଟାଲ ସମାଧାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଏସିଆନ୍ ଏବଂ ଭାରତରେ ଦେୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟରେ ସୀମାପାର ସମ୍ପର୍କର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସହଯୋଗର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା

ଖ. ଫିନଟେକ୍ ଉଦ୍ଭାବନ ପାଇଁ ଜାତୀୟ ଏଜେନ୍ସି ଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ଭାଗିଦାରୀ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ ଆର୍ଥିକ ସମାଧାନ ସମେତ ଡିଜିଟାଲ ସମାଧାନକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା।

୩. ସାଇବର ସିକ୍ୟୁରିଟି

୩.୧ ଆମେ ସ୍ୱୀକାର କରୁଛୁ ଯେ ସାଇବର ନିରାପତ୍ତା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ଆମର ବ୍ୟାପକ ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ।

୩.୨ ଆମେ ଏସିଆନ ଇଣ୍ଡିଆ ଟ୍ରାକ୍ ୧ ସାଇବର ପଲିସି ଆଲୋଚନା ପ୍ରତିଷ୍ଠାକୁ ସ୍ୱାଗତ କରୁଛୁ ଏବଂ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର ମାସରେ ଏହାର ପ୍ରଥମ ବୈଠକ କୁ ଅପେକ୍ଷା କରୁଛୁ;

୩.୩ ଡିଜିଟାଲ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଆମର ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ସହଯୋଗକୁ ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛୁ। ଆମେ ଧୀରେ ଧୀରେ ବଢୁଥିବା ଡିଜିଟାଲ ଅର୍ଥନୀତି ଆଡକୁ ଅଗ୍ରସର ହେଉଥିବାବେଳେ, ଆମେ ଡିଜିଟାଲ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏବଂ ସେବାର ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରିବୁ;

୪. ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ (ଏଆଇ)

୪.୧ ଏଆଇ ଅଗ୍ରଗତିର ସମ୍ଭାବନାକୁ ଉପଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଏଆଇ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଏବଂ ଆପ୍ଲିକେସନ ଗୁଡିକୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଏବଂ ଦାୟିତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଉପଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଆବଶ୍ୟକ ଜ୍ଞାନ, ଦକ୍ଷତା, ଭିତ୍ତିଭୂମି, ବିପଦ ପରିଚାଳନା ଢାଞ୍ଚା ଏବଂ ନୀତିର ବିକାଶକୁ ସହଯୋଗକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛୁ ।

୪.୨ ଆମେ ସ୍ୱୀକାର କରୁଛୁ ଯେ ଏଆଇ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟାର ଆକସେସ୍, କମ୍ପ୍ୟୁଟିଂ, ଡାଟା-ସେଟ୍ ଏବଂ ମୌଳିକ ମଡେଲ୍ ସହିତ ସୀମିତ ନୁହେଁ, ଏଆଇ ମାଧ୍ୟମରେ ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ତେଣୁ ଆମେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଜାତୀୟ ଆଇନ, ନିୟମ ଓ ନିୟମାବଳୀ ଅନୁଯାୟୀ ସାମାଜିକ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଏଆଇ ସମ୍ବଳର ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକୀକରଣ ପାଇଁ ସହଯୋଗ କରିବୁ।

୪.୩ ଆମେ ସ୍ୱୀକାର କରୁଛୁ ଯେ ଏଆଇ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଚାକିରି ପରିଦୃଶ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରୁଛି ଏବଂ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଆମେ ଏଆଇ ଶିକ୍ଷା ପଦକ୍ଷେପ ଉପରେ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି, ଏଆଇ-କେନ୍ଦ୍ରିତ ଧନ୍ଦାମୂଳକ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ର ବିକାଶ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତ ନିଯୁକ୍ତି ବଜାର ପାଇଁ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ଜ୍ଞାନ ବିନିମୟ ପାଇଁ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସହଯୋଗକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛୁ ।

୪.୪ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମରେ ବିଶ୍ୱସନୀୟତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ଏଆଇର ନିରପେକ୍ଷତା, ଦୃଢ଼ତା, ସମାନ ଆକସେସ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପାରସ୍ପରିକ ସହମତିପ୍ରାପ୍ତ ନୀତିଗୁଡିକର ଉପଲବ୍ଧିକୁ ସମର୍ଥନ ଏବଂ ଆକଳନ କରିବା ପାଇଁ ଶାସନ, ମାନକ ଏବଂ ଉପକରଣ ଉପରେ ଅଧ୍ୟୟନ ବିକଶିତ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ସହଯୋଗକୁ ସ୍ୱାଗତ କରୁଛୁ ।

୫. ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ ଏବଂ ଜ୍ଞାନ ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ

୫.୧ ଡିଜିଟାଲ ରୂପାନ୍ତରଣକୁ ସୁଗମ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ବିଷୟ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ କେନ୍ଦ୍ରିତ କରି ଆମେ ନିୟମିତ ଆଦାନପ୍ରଦାନ, କର୍ମଶାଳା, ସେମିନାର, ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ ଅଭ୍ୟାସ ପାଇଁ ଏସିଆନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଡିଜିଟାଲ ମନ୍ତ୍ରୀବୈଠକ ସମେତ ବର୍ତ୍ତମାନର ଢାଞ୍ଚା ବ୍ୟବହାର କରିବୁ;

୫.୨ ପାରସ୍ପରିକ ଅଧ୍ୟୟନ ଏବଂ ଆମର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ଅନୁକୂଳନ ପାଇଁ ଡିପିଆଇ ସମେତ ଆମର ସମ୍ପୃକ୍ତ ଡିଜିଟାଲ ସମାଧାନ ବିଷୟରେ ଜ୍ଞାନ ବାଣ୍ଟିବାକୁ ଆମେ ସମର୍ଥନ କରୁ ।

୬. ସ୍ଥାୟୀ ଅର୍ଥ ଯୋଗାଣ ଓ ନିବେଶ

୬.୧ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଥିବା ଡିଜିଟାଲ୍ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଏସିଆନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପାଣ୍ଠି ଅଧୀନରେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଭାବେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକଳାପଗୁଡ଼ିକୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ, ଆମେ ସରକାରୀ-ଘରୋଇ ଭାଗିଦାରୀ, ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପାଣ୍ଠି ଏବଂ ଅଭିନବ ଆର୍ଥିକ ମଡେଲ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଡିଜିଟାଲ୍ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବୁ।

୭. କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ବ୍ୟବସ୍ଥା

୭.୧ ଡିଜିଟାଲ ରୂପାନ୍ତରଣର ଅଗ୍ରଗତି ପାଇଁ ଏସିଆନ୍ ଏବଂ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ମିଳିତ ବିବୃତ୍ତିକୁ ଅନୁସରଣ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ଏସିଆନ୍-ଭାରତର ସମ୍ପୃକ୍ତ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ଦାୟୀତ୍ବ ପ୍ରଦାନ।

BS