પ્રધાનમંત્રીનું કાર્યાલય
azadi ka amrit mahotsav

ભારત અને માલ્દિવ્સઃ વિસ્તૃત આર્થિક અને દરિયાઈ સુરક્ષા ભાગીદારીનું વિઝન

Posted On: 07 OCT 2024 2:39PM by PIB Ahmedabad

ભારતનાં પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી અને માલદીવનાં રાષ્ટ્રપતિ મહામહિમ ડૉ. મોહમ્મદ મુઈઝુ 7 ઓક્ટોબર, 2024નાં રોજ મળ્યાં હતાં અને દ્વિપક્ષીય સંબંધોનાં સંપૂર્ણ ક્ષેત્રની વિસ્તૃત સમીક્ષા કરી હતી, ત્યારે બંને દેશોએ તેમનાં ઐતિહાસિક ગાઢ અને વિશેષ સંબંધોને ગાઢ બનાવવામાં થયેલી પ્રગતિની નોંધ લીધી હતી, જેણે બંને દેશોનાં લોકોનાં ઉત્થાનમાં મહત્ત્વપૂર્ણ પ્રદાન કર્યું છે.

ii. ભારતનાં પ્રધાનમંત્રીએ 'પડોશી પ્રથમ'ની નીતિ અને વિઝન સાગર હેઠળ માલદિવ સાથેનાં તેનાં સંબંધોને ભારતનાં મહત્ત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો તથા માલદિવને તેની વિકાસલક્ષી સફર અને પ્રાથમિકતાઓમાં સહાય કરવા ભારતની અડગ કટિબદ્ધતાની પુનઃપુષ્ટિ કરી હતી. માલદિવનાં રાષ્ટ્રપતિએ સમયસર કટોકટીની નાણાકીય સહાય માટે ભારતનો આભાર માન્યો હતો, જેમાં એસબીઆઈ દ્વારા સબસ્ક્રાઇબ થયેલાં i00 મિલિયન ડોલરનાં ટી-બિલને વધુ એક વર્ષ માટે લાગુ કરવા સહિત વધુ એક વર્ષ માટે આભાર માન્યો હતો, જેણે માલદીવને તેની તાત્કાલિક નાણાકીય જરૂરિયાતો પૂર્ણ કરવા માટે ખૂબ જ જરૂરી નાણાકીય સહાય પ્રદાન કરી હતી. તેમણે માલેમાં ii0iivમાં જળ કટોકટી અને કોવિડ-i9 રોગચાળા દરમિયાન છેલ્લા દાયકામાં ભારતની અગાઉની સહાયને પગલે જરૂરિયાતના સમયે માલદિવ્સના 'ફર્સ્ટ રિસ્પોન્ડર' તરીકે ભારતની સતત ભૂમિકાનો સ્વીકાર કર્યો હતો.

iii. માલદિવનાં રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. મોહમ્મદ મુઈઝુએ દ્વિપક્ષીય મુદ્રા વિનિમય સમજૂતી સ્વરૂપે iv00 મિલિયન ડોલર અને રૂ. iii0 અબજનાં રૂપમાં સહાયતા વધારવાનાં ભારત સરકારનાં નિર્ણયની પ્રશંસા કરી હતી, જે માલદિવનાં હાલનાં નાણાકીય પડકારોનો સામનો કરવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. બંને નેતાઓ માલદિવનાં નાણાકીય પડકારોનું સમાધાન કરવા સાથસહકાર આપવા વધારે પગલાં લેવા પણ સંમત થયાં હતાં.

બંને નેતાઓએ સ્વીકાર્યું હતું કે, બંને પક્ષો માટે દ્વિપક્ષીય સંબંધોને વિસ્તૃત આર્થિક અને દરિયાઈ સુરક્ષા ભાગીદારીમાં પરિવર્તિત કરવાનાં ઉદ્દેશ સાથે સહકાર માટે નવું માળખું તૈયાર કરવાનો ઉચિત સમય છે, જે લોકો-કેન્દ્રિત, ભવિષ્યલક્ષી છે અને હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં સ્થિરતાનાં એન્કર તરીકે કામ કરશે. આ સંદર્ભમાં, બંને નેતાઓએ નીચે મુજબ નિર્ણય લીધો છે:

i.
રાજકીય વિનિમય

નેતૃત્વ અને મંત્રીમંડળીય સ્તરે આદાનપ્રદાનને તીવ્ર બનાવવા માટે, બંને પક્ષો સાંસદો અને સ્થાનિક સરકારના પ્રતિનિધિઓના વિનિમયને સમાવવા માટે તેનું વિસ્તરણ કરશે. આ ઉપરાંત, દ્વિપક્ષીય સંબંધોની વૃદ્ધિમાં સહિયારા લોકતાંત્રિક મૂલ્યોના પ્રદાનને માન્યતા આપીને, તેમણે બંને સંસદો વચ્ચે સંસ્થાગત સહકારને સક્ષમ બનાવવા માટે સમજૂતીકરાર (એમઓયુ) પૂર્ણ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો.

II.
વિકાસલક્ષી સહકાર

બંને પક્ષોએ દ્વિપક્ષીય સંબંધોનાં ચાલુ પ્રોજેક્ટની પ્રગતિને ધ્યાનમાં રાખીને નિર્ણય લીધો હતો, જેણે માલદિવનાં લોકોને પ્રત્યક્ષ લાભ પ્રદાન કર્યા છે.

 
માલદિવની જરૂરિયાતો અને જરૂરિયાતો અનુસાર, બંદરો, એરપોર્ટ્સ, આવાસો, હોસ્પિટલો, માર્ગોનું નેટવર્ક, રમતગમતની સુવિધાઓ, શાળાઓ અને પાણી અને ગટર વ્યવસ્થા સહિત તમામ ક્ષેત્રોમાં વિકાસલક્ષી ભાગીદારીને આગળ વધારવા સંયુક્તપણે કામ કરવું;

ii.
માલદિવને હાઉસિંગ પડકારોનું સમાધાન કરવામાં મદદ પૂરી પાડવી અને ભારતની સહાયથી સપોર્ટેડ હાલ ચાલી રહેલા સોશિયલ હાઉસિંગ પ્રોજેક્ટ્સને વેગ આપવો;

iii.
ફ્લેગશિપ ગ્રેટર માલે કનેક્ટિવિટી પ્રોજેક્ટ (જીએમસીપી)ને સમયસર પૂર્ણ કરવા માટે સંપૂર્ણ સાથસહકાર આપવો તથા થિલાફુશી અને ગિરાવરુ ટાપુઓને તેના વિસ્તરણ તરીકે જોડવા માટે શક્યતાદર્શી અભ્યાસ હાથ ધરવો;

iv.
માલે બંદરની ગીચતા ઘટાડવા અને થિલાફુશીમાં કાર્ગો સંચાલનની ક્ષમતા વધારવા માટે થિલાફુશી ટાપુ પર અત્યાધુનિક વાણિજ્યિક બંદરના વિકાસમાં જોડાણ કરવું;

v. ટ્રાન્સશિપમેન્ટ સુવિધાઓ અને માલદીવનાં ઇહાવાન્ધિપોલ્હુ અને ગાધુ ટાપુઓ પર માલદિવનાં ઇકોનોમિક ગેટવે પ્રોજેક્ટમાં પ્રદાન કરતી સેવાઓનાં વિકાસ અને બંકરિંગ સેવાઓનાં વિકાસ માટે જોડાણની સંભાવનાઓ પણ શોધવી;

vi.
હનીમાધૂ અને ગાન એરપોર્ટની સંપૂર્ણ ક્ષમતાનો ઉપયોગ કરવા સંયુક્તપણે કામ કરવું, જેને ભારતની સહાયથી તેમજ માલદીવનાં અન્ય એરપોર્ટ સાથે વિકસાવવામાં આવ્યાં છે. આ માટે, બંને પક્ષો હવાઈ જોડાણને મજબૂત કરવા, રોકાણો આકર્ષવા અને આ એરપોર્ટ્સના કાર્યક્ષમ વ્યવસ્થાપન માટે જોડાણ કરવા માટેના પગલાં પર પણ વિચાર કરશે;

vii.
હા આ ધાલુ એટોલમાં "એગ્રિકલ્ચર ઇકોનોમિક ઝોન" અને પ્રવાસન રોકાણ માટે સંયુક્તપણે કામ કરવું તથા હા અલીફુ આટોલ ખાતે ફિશ પ્રોસેસિંગ અને કેનિંગ સુવિધામાં ભારતની સહાયથી કામ કરવું;

viii.
ભારત-માલદીવનાં લોકો-કેન્દ્રિત વિકાસલક્ષી ભાગીદારીને માલદિવનાં દરેક ભાગ સુધી લઈ જવા માટે સફળ હાઈ ઈમ્પેક્ટ કમ્યુનિટી ડેવલપમેન્ટ પ્રોજેક્ટ્સને વધારાનાં ધિરાણ મારફતે વધુ વિસ્તૃત કરવી.

III.
વેપાર અને આર્થિક સહકાર

દ્વિપક્ષીય વેપાર અને રોકાણ માટે નોંધપાત્ર વણખેડાયેલી સંભવિતતાને ધ્યાનમાં રાખીને, બંને પક્ષો સંમત થયા હતા:

 i.
બંને દેશો વચ્ચે ચીજવસ્તુઓ અને સેવાઓનાં વેપાર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી દ્વિપક્ષીય મુક્ત વેપાર સમજૂતી પર ચર્ચા શરૂ કરવી;

ii.
વેપાર સાથે સંબંધિત જોડાણો વધારવા અને વિદેશી ચલણો પરની નિર્ભરતા ઘટાડવાનાં ઉદ્દેશ સાથે સ્થાનિક ચલણોમાં ભારત અને માલ્દિવ્સ વચ્ચે વેપાર વ્યવહારોની પતાવટને કાર્યરત કરવી;

iii.
બંને બિઝનેસ ચેમ્બર્સ અને સંસ્થાઓ વચ્ચે દ્વિપક્ષીય રોકાણો અને ગાઢ જોડાણને પ્રોત્સાહન આપવા; રોકાણની તકો સાથે સંબંધિત માહિતીના પ્રસાર માટે અને વેપાર-વાણિજ્ય કરવાની સરળતાને સુધારવા માટે પગલાં લેવામાં આવશે.

iv.
કૃષિ, મત્સ્યપાલન, સમુદ્રશાસ્ત્ર અને વાદળી અર્થતંત્રના ક્ષેત્રોમાં સહયોગને મજબૂત કરીને માલદીવના અર્થતંત્રના વૈવિધ્યકરણ તરફના પ્રયાસોને ટેકો આપવો, જેમાં શૈક્ષણિક જોડાણોની સ્થાપના અને સંશોધન અને વિકાસ સહકારનું વિસ્તરણ સામેલ છે;

v. માર્કેટિંગ ઝુંબેશ અને સહયોગી પ્રયત્નો દ્વારા બંને દેશો વચ્ચે પર્યટનને વેગ આપવાના પ્રયત્નોને વધારવા માટે.

iv.
ડિજિટલ અને નાણાકીય સહકાર

ડિજિટલ અને નાણાકીય ક્ષેત્રોમાં વિકાસથી શાસન અને સેવાઓની ડિલિવરી પર પરિવર્તનશીલ અસર પડે છે તે જોતાં બંને પક્ષો સંમત થયા હતા:

i.
ડિજિટલ અને નાણાકીય સેવાઓના અમલીકરણ પર કુશળતા વહેંચવા માટે;

ભારતનાં યુનિફાઇડ પેમેન્ટ્સ ઇન્ટરફેસ (યુપીઆઈ), વિશિષ્ટ ડિજિટલ ઓળખ, ગાતી શક્તિ યોજના અને અન્ય ડિજિટલ સેવાઓનો શુભારંભ કરીને ડિજિટલ પબ્લિક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર (ડીપીઆઇ)નાં ક્ષેત્રમાં સહકાર સ્થાપિત કરવો, જે ઇ-ગવર્નન્સ વધારશે અને માલદિવનાં લોકોનાં લાભ માટે ડિજિટલ ડોમેઇન મારફતે સેવાઓની ડિલિવરી કરશે;

iii.
જ્યારે માલદિવમાં રુપે કાર્ડના પ્રક્ષેપણને આવકારવામાં આવશે, જે માલદિવની મુલાકાત લેનારા ભારતીય પ્રવાસીઓ માટે ચૂકવણીમાં સરળતા વધારશે, જેથી ભારતની મુલાકાતે આવતા માલદીવના નાગરિકો માટે આ જ પ્રકારની સેવાઓનું વિસ્તરણ કરવા માટે ખભેખભો મિલાવીને કામ કરી શકાય.

v.
ઊર્જા સહકાર

સ્થાયી વિકાસને સુનિશ્ચિત કરવામાં ઊર્જા સુરક્ષાની ભૂમિકાને ધ્યાનમાં રાખીને બંને પક્ષો સૌર ઊર્જા અને અન્ય પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા અને ઊર્જા દક્ષતા પ્રોજેક્ટ્સના અમલીકરણ મારફતે સહકારની શોધ કરવા સંમત થયા હતા, જેથી ઊર્જાનો ખર્ચ ઘટાડી શકાય અને માલદિવ પોતાનાં એનડીસી લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરી શકે. બંને પક્ષો સંસ્થાગત ભાગીદારી માટે માળખું સ્થાપિત કરશે, જેમાં તાલીમ સામેલ હશેમુલાકાતોનું આદાન-પ્રદાન, સંયુક્ત સંશોધન, ટેકનિકલ પ્રોજેક્ટ અને રોકાણને પ્રોત્સાહન આપવું.

આ માટે બંને પક્ષો વન સન વન વર્લ્ડ વન ગ્રિડ પહેલમાં માલદીવને સહભાગી થવા સક્ષમ બનાવે તેવા પગલાંની ઓળખ કરવા માટે શક્યતાદર્શી અભ્યાસ પણ હાથ ધરશે.

vi. આરોગ્ય ક્ષેત્રે સહકાર

બંને પક્ષો સંમત થયા હતા :

 
i. ભારતમાં માલદિવનાં લોકોને સુરક્ષિત, ગુણવત્તાયુક્ત અને વાજબી હેલ્થકેરની જોગવાઈ મારફતે ચાલુ સ્વાસ્થ્ય ક્ષેત્રમાં સહકારને વધારે ગાઢ બનાવવો તથા ભારતમાં હોસ્પિટલો અને સુવિધાઓ વચ્ચે જોડાણને પ્રોત્સાહન આપવું તથા માલદિવમાં હેલ્થકેરનું માળખું મજબૂત કરવા માટે આવશ્યક સ્વાસ્થ્ય સેવાઓની સુલભતામાં સુધારો કરવો;

ii.
માલ્દિવ્સ સરકાર દ્વારા ભારતીય ફાર્માકોપિયાને માન્યતા આપવાની દિશામાં કામ કરવું, ત્યારબાદ સમગ્ર માલદિવમાં ભારત-માલદીવ્સ જન ઔષધિ કેન્દ્રોની સ્થાપના કરવી, જે ભારતમાંથી પરવડે તેવી અને ગુણવત્તાયુક્ત જેનેરિક દવાઓની જોગવાઈ કરીને માલદિવની સ્વાસ્થ્ય સુરક્ષાના પ્રયાસોમાં યોગદાન આપશે.

iii.
માલદિવની કેન્દ્રીય અને પ્રાદેશિક માનસિક સ્વાસ્થ્ય સેવાઓને ટેકો આપતી માનસિક સ્વાસ્થ્ય સેવાઓ અને સપોર્ટ સિસ્ટમમાં સુધારો કરવા સંયુક્તપણે કામ કરવું;

iv.
કૌશલ્ય અને જ્ઞાનને વધારવા હેલ્થકેર વ્યાવસાયિકો માટે તાલીમ કાર્યક્રમો મારફતે જોડાણ કરવું;

v. કેન્સર, વંધ્યત્વ વગેરે સહિત સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત સામાન્ય પડકારોનું સમાધાન કરવા માટે સ્વાસ્થ્ય સંશોધન પહેલો પર સંયુક્તપણે કામ કરવું;

vi.
નશીલા દ્રવ્યોનાં વ્યસનમુક્તિ અને પુનર્વસનનાં પગલાં પર કુશળતાની વહેંચણીમાં સંયુક્તપણે કામ કરવું તેમજ માલદિવમાં પુનર્વસન કેન્દ્રોની સ્થાપનામાં મદદ કરવી;

vii.
માલદીવની આપાતકાલીન તબીબી સ્થળાંતર કરવાની ક્ષમતા વધારવા માટે સાથે મળીને કામ કરવું.

viii.
સંરક્ષણ અને સુરક્ષા સહકાર

ભારત અને માલદીવ હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં સામાન્ય પડકારો ધરાવે છે, જે બંને દેશોની સુરક્ષા અને વિકાસ માટે બહુપરિમાણીય સૂચિતાર્થો ધરાવે છે. સ્વાભાવિક ભાગીદારો તરીકે, તેઓ ભારત અને માલદીવ્સ બંને દેશોના લોકોના લાભ માટે તેમજ હિંદ મહાસાગરના વિશાળ ક્ષેત્રના લોકોના લાભ માટે દરિયાઇ અને સુરક્ષા સહકારને આગળ વધારવા સંયુક્તપણે કામ કરવાની પ્રતિબદ્ધતા વ્યક્ત કરે છે.

માલદીવ, તેના વિશાળ એક્સક્લુઝિવ ઇકોનોમિક ઝોન સાથે, ચાંચિયાગીરી, આઇયુયુ ફિશિંગ, ડ્રગની દાણચોરી અને આતંકવાદ સહિતના પરંપરાગત અને બિન-પરંપરાગત દરિયાઇ પડકારોનો સામનો કરી રહ્યું છે. બંને દેશો સંમત થયા હતા કે, વિશ્વસનીય અને ભરોસાપાત્ર ભાગીદાર તરીકે ભારત માલદીવની જરૂરિયાતો અને જરૂરિયાતો અનુસાર માલદીવ સાથે મળીને કુશળતાની વહેંચણી, ક્ષમતાઓમાં વધારો કરવા તથા સંયુક્ત સહકારી પગલાં લેવા ખભેખભો મિલાવીને કામ કરશે. તેઓ એ બાબતે પણ સંમત થયા હતા કે ભારતની સહાયથી ઉથુરુ થિલા ફાલહુ (યુટીએફ) ખાતે ચાલી રહેલો માલદિવ્સ નેશનલ ડિફેન્સ ફોર્સ (એમએનડીએફ) 'એકથા' હાર્બર પ્રોજેક્ટ એમએનડીએફની કાર્યકારી ક્ષમતાઓને વધારવામાં નોંધપાત્ર પ્રદાન કરશે તથા તેને સમયસર પૂર્ણ કરવા માટે સંપૂર્ણ ટેકો આપવા સંમત થયા હતા.

બંને પક્ષો પણ સંમત થયા હતા:

 i.
એમએનડીએફની તેમજ માલદીવની સરકારની ક્ષમતાઓ વધારવા માટે તેની રાષ્ટ્રીય પ્રાથમિકતાઓને અનુરૂપ તેની દરિયાઈ અને સુરક્ષા જરૂરિયાતો પૂર્ણ કરવા માટે માલદીવને સંરક્ષણ પ્લેટફોર્મ અને અસ્કયામતોની જોગવાઈ કરવામાં ટેકો આપવો;

ii.
રડાર સિસ્ટમ્સ અને અન્ય ઉપકરણોની જોગવાઈ સાથે એમએનડીએફની દેખરેખ અને દેખરેખ ક્ષમતા વધારવામાં માલદિવને ટેકો આપવો

iii. ક્ષમતા નિર્માણ અને તાલીમ મારફતે માલદીવ સરકારની જરૂરિયાતો અનુસાર તાલીમ સહિત હાઇડ્રોગ્રાફિક બાબતો પર માલદિવને સાથસહકાર આપવો;

iv.
આપત્તિના પ્રતિભાવ અને જોખમનિવારણના ક્ષેત્રમાં સહયોગને મજબૂત કરવો, જેમાં એસઓપીના વિકાસ અને આંતરકાર્યક્ષમતાને પ્રાપ્ત કરવા માટે કવાયત સામેલ છે;

v. માળખાગત સુવિધા, તાલીમ અને શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓની વહેંચણી મારફતે ક્ષમતાઓના વિકાસને ટેકો આપીને માહિતી વહેંચણીના ક્ષેત્રમાં માલદિવને સહાય કરવી.

vi.
માલેમાં માલદીવનાં સંરક્ષણ મંત્રાલય (એમઓડી)નાં અત્યાધુનિક ભવનનું ઉદઘાટન ભારતની સહાયથી થશે, જેનું ઉદઘાટન એમઓડીની આધુનિક માળખાગત ક્ષમતાને વધારશે;

vii.
ભારતમાં આઇટીઇસી કાર્યક્રમો અને અન્ય વિશેષ તાલીમ કાર્યક્રમો હેઠળ એમએનડીએફ, માલ્દિવ્સ પોલીસ સર્વિસીસ (એમપીએસ) અને માલદીવની અન્ય સુરક્ષા સંસ્થાઓ માટે ક્ષમતા નિર્માણ અને તાલીમ સ્લોટમાં વધારો કરવો;

viii.
એમએનડીએફ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને વિકસાવવા અને અપગ્રેડ કરવા નાણાકીય સહાય વધારવી.

ક્ષમતા નિર્માણ અને તાલીમ

માલદીવની માનવ સંસાધનની વિકાસલક્ષી જરૂરિયાતોમાં સકારાત્મક પ્રદાન કરનારી વિવિધ ચાલુ ક્ષમતા નિર્માણ પહેલોની સમીક્ષા કરીને બંને પક્ષોએ માલદિવની જરૂરિયાતો અને પ્રાથમિકતાઓ અનુસાર તાલીમ અને ક્ષમતા નિર્માણની દિશામાં સાથસહકાર વધારવા સંમતિ વ્યક્ત કરી હતી. તેઓ પણ સંમત થયા:

vi. માલદીવના સનદી અધિકારીઓ અને સ્થાનિક સરકારના પ્રતિનિધિઓ માટે કસ્ટમાઇઝ્ડ તાલીમ કાર્યક્રમો ચાલુ રાખવા.

ii.
કૌશલ્ય તાલીમ આપીને અને માલદીવનાં મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકોને માલદિવનાં અર્થતંત્રમાં તેમની વિસ્તૃત ભાગીદારી માટે સાથસહકાર આપીને મહિલાઓ-સંચાલિત વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક નવો કાર્યક્રમ શરૂ કરવો;

iii.
યુવાનોની નવીનતાની સંભવિતતાનો ઉપયોગ કરવા માટે માલદીવમાં સ્ટાર્ટ-અપ ઇન્ક્યુબેટર-એક્સિલરેટરની સ્થાપનામાં જોડાણ કરવું.

IX.
લોકોથી લોકો સાથેનો સંપર્ક

ભારત અને માલદીવ વચ્ચે લોકો સાથેનો સંપર્ક બંને દેશો વચ્ચેના વિશિષ્ટ અને વિશિષ્ટ સંબંધોનો પાયો બની રહ્યો છે. બંને પક્ષો આ જોડાણોને વધુ ગાઢ બનાવવા માટે પગલાં લેવા સંમત થયા હતા અને નિર્ણય લીધો હતો કે:

 i.
બેંગાલુરુમાં માલદિવનું વાણિજ્ય દૂતાવાસ અને અડ્ડુ શહેરમાં ભારતનું વાણિજ્ય દૂતાવાસ સ્થાપિત કરવાની દિશામાં સકારાત્મક રીતે કામ કરવું, કારણ કે તેનાથી વેપાર અને આર્થિક સહકારમાં વધારો થશે તથા લોકો વચ્ચેનો સંપર્ક વધશે.

ii.
મુસાફરીની સરળતાને સુલભ કરવા, આર્થિક સંલગ્નતાને ટેકો આપવા અને પર્યટનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે હવાઈ અને દરિયાઈ જોડાણને વધારવું;

iii.
માલદીવમાં જરૂરિયાતો અને જરૂરિયાતોને અનુરૂપ ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ, કૌશલ્ય કેન્દ્રો અને ઉત્કૃષ્ટતા કેન્દ્રોની સ્થાપના કરવી;

iv.
માલદીવ્સ નેશનલ યુનિવર્સિટીમાં આઇસીસીઆર ચેર સ્થાપિત કરવાની દિશામાં કામ કરવું.

ભારત અને માલ્દિવ્સ વચ્ચે પ્રાદેશિક અને બહુપક્ષીય મંચો પર સહકારથી

બંને દેશોને પ્રાદેશિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે લાભ થયો છે તથા સમાન હિતના મુદ્દાઓ પર એકબીજાનો અવાજ બુલંદ થયો છે. કોલંબો સિક્યોરિટી કોન્ક્લેવ (સીએસસી), ભારત અને માલદીવ્સના ચાર્ટર પર તાજેતરમાં હસ્તાક્ષર થયા પછી, સીએસસીના સ્થાપક સભ્યો તરીકે, હિંદ મહાસાગરના સુરક્ષિત, સુરક્ષિત અને શાંતિપૂર્ણ ક્ષેત્રને પ્રાપ્ત કરવાના ઉદ્દેશ સાથે તેમના સામાન્ય દરિયાઇ અને સુરક્ષા હિતોને આગળ વધારવા માટે નજીકથી કામ કરવાની પુષ્ટિ કરી હતી. બંને પક્ષો એ માટે બહુપક્ષીયમાં નજીકથી કામ કરવાનું ચાલુ રાખવા માટે પણ સંમત થયા હતા.
iv.
બંને નેતાઓએ ભારત અને માલ્દિવ્સ એમ બંને દેશોનાં લોકોનાં સામાન્ય લાભ માટે તેમજ હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રનાં લોકોનાં સામાન્ય લાભ માટે બંને દેશો વચ્ચે વિસ્તૃત આર્થિક અને દરિયાઈ સુરક્ષા ભાગીદારીને આગળ વધારવાનાં ઉદ્દેશ સાથે સમયસર અને કાર્યદક્ષ રીતે સહકારનાં નિર્ધારિત ક્ષેત્રોનો અમલ કરવાની સૂચના આપી હતી. તેમણે આ વિઝન ડોક્યુમેન્ટના અમલીકરણમાં પ્રગતિ પર નજર રાખવા માટે એક નવા ઉચ્ચ સ્તરીય કોર ગ્રૂપની રચના કરવાનું નક્કી કર્યું. આ જૂથનું નેતૃત્વ બંને પક્ષો વચ્ચે પરસ્પર નક્કી કરવામાં આવશે.

AP/GP/JD


(Release ID: 2062799) Visitor Counter : 86