પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે દિલ્હીમાં શાળાનાં નાનાં બાળકો સાથે સ્વચ્છતા અભિયાનમાં ભાગ લીધો હતો અને સ્વચ્છ ભારત અભિયાનનાં 10 વર્ષ પૂર્ણ થવાનાં પ્રસંગે તેમની સાથે વાતચીત કરી હતી.

પ્રધાનમંત્રીએ સ્વચ્છતાના ફાયદાઓ વિશે તપાસ હાથ ધરી ત્યારે વિદ્યાર્થીએ બિમારીઓથી બચવા અને સ્વચ્છ અને તંદુરસ્ત ભારત વિશે જાગૃતિ લાવવાના વિઝનનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. એક વિદ્યાર્થીએ શૌચાલયની ગેરહાજરીને કારણે રોગોના ફેલાવામાં થયેલા વધારાનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. શ્રી મોદીએ જાણકારી આપી હતી કે, અગાઉ મોટા ભાગનાં લોકોને ખુલ્લામાં શૌચક્રિયા કરવાની ફરજ પડી હતી, જેના કારણે વિવિધ પ્રકારના રોગો થયા હતા અને મહિલાઓ માટે આ અતિ નુકસાનકારક હતું. પ્રધાનમંત્રીએ માહિતી આપી હતી કે, પ્રથમ પગલાં સ્વચ્છ ભારત અભિયાન સાથે લેવામાં આવ્યાં હતાં, જેમાં શાળાઓમાં છોકરીઓ માટે અલગ શૌચાલયોનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું, જેનાં પરિણામે શાળા છોડવાનાં દરમાં ધરખમ ઘટાડો થયો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ મહાત્મા ગાંધીજી અને લાલ બહાદુર શાસ્ત્રીજીની જન્મજયંતીના આજના અવસર પર પણ ચર્ચા કરી હતી. શ્રી મોદીએ યોગ સાથે સંકળાયેલા યુવાનોની વધતી સંખ્યા પર સંતોષ વ્યક્ત કર્યો હતો અને આસનના ફાયદાઓ પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો. કેટલાક બાળકોએ પ્રધાનમંત્રીને કેટલાક આસનો પણ દર્શાવ્યા હતા અને ભારે તાળીઓના ગડગડાટથી વધાવી લીધા હતા. તેમણે સારા પોષણની જરૂરિયાત પર પણ ભાર મૂક્યો. પ્રધાનમંત્રીની પીએમ-સુકન્યા યોજના વિશેની તપાસ પર, એક વિદ્યાર્થીએ આ યોજના વિશે વિસ્તૃત વર્ણન કર્યું અને કહ્યું કે તે છોકરીઓ માટે એક બેંક ખાતું ખોલવાને સક્ષમ બનાવે છે જેથી તેઓ પુખ્ત વયના થવા માટે મોટા થાય ત્યારે તેમને આર્થિક સહાય કરી શકે. પ્રધાનમંત્રીએ સમજાવ્યું હતું કે, છોકરીઓનો જન્મ થાય કે તરત જ તેમના માટે પીએમ સુકન્યા સમૃદ્ધિ ખાતું ખોલી શકાય છે અને દર વર્ષે રૂ. 1000 જમા કરાવવાનું સૂચન કર્યું હતું, જેનો ઉપયોગ જીવનમાં પાછળથી શિક્ષણ અને લગ્ન માટે થઈ શકે છે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે આ જ ડિપોઝિટ 18 વર્ષમાં વધીને 50,000 રૂપિયા થઈ જશે, જેમાં આશરે 32,000 થી 35,000 રૂપિયાનું વ્યાજ મળશે. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે છોકરીઓને 8.2 ટકા સુધી વ્યાજ મળે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ સ્વચ્છતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતાં બાળકોનાં કાર્યોને દર્શાવતાં પ્રદર્શનનો પણ શુભારંભ કર્યો હતો. તેમણે ગુજરાતના એક ઉજ્જડ વિસ્તારની એક શાળાનો પોતાનો અનુભવ શેર કર્યો હતો, જ્યાં દરેક વિદ્યાર્થીને એક વૃક્ષ સોંપવામાં આવ્યું હતું અને તેમને તેમના રસોડામાંથી પાણી લઈ જવા વિનંતી કરીને દરરોજ તેને પાણી આપવા જણાવ્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે તેમણે 5 વર્ષ પછી આ જ શાળાની મુલાકાત લીધી હતી, ત્યારે તેમણે હરિયાળી સ્વરૂપે અભૂતપૂર્વ પરિવર્તન જોયું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ ખાતર બનાવવા માટે કચરો અલગ કરવાના ફાયદાઓ પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો અને વિદ્યાર્થીઓને ઘરે રહીને આ પ્રથાને અનુસરવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા હતા. તેમણે તેમના સમુદાયમાં પ્લાસ્ટિકની બિમારીઓ વિશે જાગૃતિ લાવવા અને તેને કાપડની થેલીથી બદલવાનું સૂચન પણ કર્યું.

બાળકો સાથે વધુ વાતચીત કરતા શ્રી મોદીએ ડિસ્પ્લે બોર્ડ પર ગાંધીજીના ચશ્મા તરફ ધ્યાન દોર્યું હતું અને બાળકોને પ્રભાવિત કર્યા હતા કે સ્વચ્છતા જાળવવામાં આવે છે કે નહીં તેના પર ગાંધીજી નજર રાખે છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, ગાંધીજીએ તેમનાં સમગ્ર જીવન દરમિયાન સ્વચ્છતા માટે કામ કર્યું હતું. એક કિસ્સો શેર કરતા શ્રી મોદીએ બાળકોને જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે ગાંધીજીને સ્વતંત્રતા અને સ્વચ્છતા વચ્ચે પસંદગી આપવામાં આવી હતી, ત્યારે ગાંધીજીએ સ્વતંત્રતા કરતાં સ્વચ્છતાને પસંદ કરી હતી, કારણ કે તેઓ દરેક વસ્તુ કરતાં સ્વચ્છતાને વધારે મહત્ત્વ આપતા હતા. વિદ્યાર્થીઓને પૂછ્યું કે સ્વચ્છતા એ એક કાર્યક્રમ હોવો જોઈએ કે આદત, ત્યારે બાળકોએ જવાબ આપ્યો કે સ્વચ્છતા એ એક સાથે એક ટેવ હોવી જોઈએ. તેમણે બાળકોને માહિતી આપી હતી કે, સ્વચ્છતા એ કોઈ એક વ્યક્તિની કે એક પરિવારની કે એક વખતની ઘટનાની જવાબદારી નથી, પરંતુ જ્યાં સુધી કોઈ વ્યક્તિ જીવિત ન થાય ત્યાં સુધી તે સતત ચાલતી પ્રક્રિયા છે. તેમણે વિદ્યાર્થીઓને માહિતી આપી હતી કે "હું મારી આસપાસના વિસ્તારને ગંદુ નહીં કરું" નો મંત્ર દેશના દરેક નાગરિકે અપનાવવો જોઈએ. પ્રધાનમંત્રીએ બાળકોને સ્વચ્છતાનો સંકલ્પ લેવડાવ્યા હતા.

AP/GP/JD