પ્રધાનમંત્રીનું કાર્યાલય
azadi ka amrit mahotsav g20-india-2023

સલામત અને સુરક્ષિત વૈશ્વિક સ્વચ્છ ઊર્જા પુરવઠા શ્રુંખલાઓનું નિર્માણ કરવા માટે અમેરિકા-ભારત પહેલ માટેની રૂપરેખા

Posted On: 22 SEP 2024 8:12AM by PIB Ahmedabad

યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને ભારત વહેંચાયેલી રાષ્ટ્રીય અને આર્થિક સુરક્ષાના મુદ્દાઓ પર અમારા સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવા માટે સ્થાયી પ્રતિબદ્ધતા ધરાવે છે. અમારા આર્થિક વૃદ્ધિના એજન્ડાના એક મહત્વપૂર્ણ પાસા તરીકે, અમે સ્વચ્છ ઉર્જા સંક્રમણના ફાયદાઓને મેળવવા માટે સાથે મળીને કામ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છીએ, જેમાં આપણી વસ્તી માટે ઉચ્ચ-ગુણવત્તાયુક્ત નોકરીઓનું સર્જન, વૈશ્વિક સ્તરે સ્વચ્છ ઉર્જાના ઉપયોગને વેગ અને વૈશ્વિક આબોહવા લક્ષ્યોની પ્રાપ્તિનો સમાવેશ થાય છે.

આ ઉદ્દેશોને ટેકો આપવા માટે અમેરિકા અને ભારત સ્વચ્છ ઊર્જા ટેકનોલોજીઓ અને ઘટકો માટે અમેરિકા અને ભારતની પૂરક ઉત્પાદન ક્ષમતાને વિસ્તૃત કરવા દ્વિપક્ષીય ટેકનિકલ, નાણાકીય અને નીતિગત સમર્થનને વધારવા અને વિસ્તૃત કરવાનો ઇરાદો ધરાવે છે તથા આફ્રિકામાં ભાગીદારી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને ત્રીજા દેશોમાં સહકાર વધારવા માટેનો પાયો નાંખવા ઇચ્છે છે. આ પ્રયાસ અમેરિકા અને ભારત વચ્ચેના વર્તમાન સ્વચ્છ ઊર્જા સહકાર પર નિર્માણ કરશે, જેમાં 2023માં વડા પ્રધાન મોદીની અમેરિકાની મુલાકાત દરમિયાન શરૂ કરવામાં આવેલી સ્વચ્છ ઊર્જા પહેલ, યુ.એસ. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ એનર્જી અને ભારત સરકારના મંત્રાલયોની આગેવાની હેઠળની વ્યૂહાત્મક સ્વચ્છ ઊર્જા ભાગીદારી, યુ.એસ. પ્રયોગશાળાઓ દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી તકનીકી સહાય, અને ઇલેક્ટ્રિક બસોના ઝડપી જમાવટને ટેકો આપવા માટે સ્થાપિત પેમેન્ટ સિક્યુરિટી મિકેનિઝમ જેવા નવીન નાણાકીય પ્લેટફોર્મનો સમાવેશ થાય છે. ભારતમાં. નવીન સ્વચ્છ ઊર્જા ઉત્પાદન તકનીકો પર કેન્દ્રિત પારસ્પરિક, સ્થિતિસ્થાપક અને અત્યાધુનિક ટેક્નો-ઔદ્યોગિક આધાર સ્થાપિત કરવા માટે અમેરિકા અને ભારતની ભાગીદારી દુનિયા માટે એક મજબૂત ઉદાહરણ પ્રસ્તુત કરે છે અને 21મી સદીમાં સ્વચ્છ આર્થિક વિકાસનું નેતૃત્વ કરવા માટે આપણા દેશોને સ્થાન આપે છે.

આ ભાગીદારીને શરૂ કરવા માટે, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને ભારત  ઇન્ટરનેશનલ બેંક ફોર રિકન્સ્ટ્રક્શન એન્ડ ડેવલપમેન્ટ (આઇબીઆરડી) મારફતે નવી બહુપક્ષીય ફાઇનાન્સમાં $1 બિલિયનને  અનલોક કરવા માટે કામ કરી રહ્યા છે, જેમાં ભારતની સ્થાનિક સ્વચ્છ ઊર્જા સપ્લાય ચેઇન બિલ્ડઆઉટને ઉત્પ્રેરિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે. આ ભંડોળ મુખ્ય ટેકનોલોજી વર્ટિકલ્સ માટે સપ્લાય-સાઇડ ઉત્પાદન ક્ષમતાના વિસ્તરણને ટેકો આપી શકે છે, જે સૌર, પવન, બેટરી, એનર્જી ગ્રીડ સિસ્ટમ્સ અને ઉચ્ચ-કાર્યક્ષમતાવાળા એર કન્ડિશનર અને ટોચમર્યાદા પંખાની સપ્લાય ચેઇન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. સમય જતાં અમે સ્વચ્છ ઊર્જાનાં ઉત્પાદનનાં ક્ષેત્રોને પ્રાથમિકતા આપવા વધારાનાં ધિરાણને એકઠું કરવા ઇચ્છીએ છીએ, જે જાહેર અને ખાનગી નાણાકીય સાધનોનો ઉપયોગ કરે છે તથા લવચીક આબોહવા નાણાકીય સમાધાનોની ઝડપી માગને પહોંચી વળવા નવીન નાણાકીય વાહનોની પહેલ કરે છે.

યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને ભારત સંબંધિત સરકારી એજન્સીઓ, નાગરિક સમાજ, યુ.એસ. અને ભારતીય ખાનગી ક્ષેત્રો, પરોપકારી અને બહુપક્ષીય વિકાસ બેંકો સાથે કામ કરવાનો ઇરાદો ધરાવે છે, જેથી સ્વચ્છ ઊર્જા મૂલ્ય શૃંખલામાં પાયલોટ પ્રોજેક્ટ્સના પેકેજને ઓળખી શકાય, જે આપણી લાયકાતના માપદંડને પૂર્ણ કરે છે અને ઓળખ કરાયેલા ક્ષેત્રોમાં સપ્લાય ચેઇન વિસ્તરણ અને વૈવિધ્યકરણમાં અર્થપૂર્ણ યોગદાન આપે છે. યુ.એસ. અને ભારતની સરકારો પણ આ નવી ભાગીદારીને શરૂ કરવા અને આખરે સ્કેલ કરવાના પ્રયત્નોની નીચેની તર્જ પર ઉદ્યોગના અગ્રણીઓ સાથે કામ કરવાનું વચન આપે છે:

ચોક્કસ સ્વચ્છ ઊર્જા પુરવઠા શ્રુંખલાના સેગમેન્ટ્સ માટે ઉત્પાદન ક્ષમતા વધારવા માટે નજીકના ગાળાના રોકાણની તકોની ઓળખ કરવી, જેમાં શરૂઆતમાં નીચેના સ્વચ્છ ઊર્જા ઘટકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું:

 
સૌર વેફર અને વેફર ઉત્પાદન ઉપકરણ અને આગામી પેઢીના સૌર સેલ

વિન્ડ ટર્બાઇન નેસેલ ઘટકો

કંડકટરો, કેબલિંગ, ટ્રાન્સફોર્મર્સ અને આગામી પેઢીની ટેકનોલોજી સહિતના પાવર ટ્રાન્સમિશન લાઇન ઘટકો

બેટરી સહિત ઊર્જા સંગ્રહ ઘટકો

2- અને 3-વ્હીલ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો (ઇવી) અને શૂન્ય-ઉત્સર્જન ઇ-બસ અને ટ્રક કમ્પોનન્ટ્સ માટે બેટરી પેક

ઉચ્ચ-કાર્યક્ષમતાવાળા એર કન્ડિશનર અને છતના પંખાના ઘટકો

ઉપરોક્ત સપ્લાય ચેઇન સેગમેન્ટમાં લાયક તકોને અવકાશ આપવા માટે ખાનગી ક્ષેત્ર સાથે જોડાણ કરવું અને પાયલોટ પ્રોજેક્ટ્સના પ્રારંભિક પેકેજને ટેકો આપવો, જેમાં આદર્શ રીતે આફ્રિકામાં સ્વચ્છ ઊર્જાના ઉપયોગ પર કેન્દ્રિત એક પ્રોજેક્ટનો સમાવેશ થાય છે. વધારાની રોકાણોની યોજનાઓ અને ભંડોળના સ્રોતોનો સમય જતાં વિકાસ કરી શકાય છે. આ પ્રયાસ સૌર, પવન, બેટરી અને મહત્ત્વપૂર્ણ ખનિજ ક્ષેત્રોમાં યુ.એસ. ડેવલપમેન્ટ ફાઇનાન્સ કોર્પોરેશન (ડીએફસી) દ્વારા સુવિધાજનક ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારી પર નિર્માણ કરશે, જેથી સ્વચ્છ ઊર્જા ઘટકોના ઉત્પાદન માટે નાણાકીય સહાય કરવાની તકો પ્રાપ્ત કરી શકાય. આ પ્રકારનાં રોકાણો ભારતના ગ્રીન ટ્રાન્ઝિશન ફંડ માટે અવકાશમાં હોઈ શકે છે - જે ભારતમાં પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા, સંગ્રહ અને ઇ-મોબિલિટી રોકાણોને ટેકો આપશે અને સ્થાનિક ઉત્પાદન માટેની માંગને મજબૂત બનાવશે - તેમજ ભારતીય ખાનગી ઇક્વિટી ફંડ મેનેજર એવરસોર્સ કેપિટલના નવા ડીએફસી-સમર્થિત 900 મિલિયન ડોલરના ભંડોળ માટે નવીનીકરણીય ઊર્જા, કાર્યક્ષમ ઠંડક અને ઇલેક્ટ્રિક પરિવહન જેવી સ્વચ્છ ટેકનોલોજીમાં રોકાણ કરવા માટે.

આફ્રિકન ભાગીદારો સાથે ત્રિપક્ષીય સંબંધોનું નિર્માણ કરવું કે જેમણે સૌર અને બેટરીના સંગ્રહની તકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને સ્વચ્છ ઊર્જાના ઉપયોગ માટે રાજકીય પ્રતિબદ્ધતાઓ વ્યક્ત કરી છે. ભારત અને અમેરિકા આફ્રિકન ભાગીદારો સાથે બહુપક્ષીય રીતે કામ કરી શકે છે, જેથી ઉચ્ચ-સંભવિત સૌર અને ઇવી જમાવટની તકો પ્રાપ્ત કરી શકાય, પ્રોજેક્ટની સફળતા માટે જરૂરી શરતો સમજી શકાય, પ્રોજેક્ટની સફળતા માટે ભાગીદારી અને નાણાકીય મોડેલની વિગતો મેળવી શકાય અને પ્રોજેક્ટનો અમલ કરી શકાય. અમેરિકા રોકાણની તકો શોધવા અને જાહેર-ખાનગી મેચમેકિંગની વિસ્તૃત ભાગીદારીને સ્થાનિક આફ્રિકન ઉત્પાદકો સાથે સુલભ બનાવવા માટે ભારતીય કંપનીઓ સાથે જોડાણ કરવાનો ઇરાદો ધરાવે છે. ડીએફસી અને અમેરિકાની આંતરરાષ્ટ્રીય વિકાસ એજન્સી સ્વાસ્થ્ય સુવિધાઓની નજીક સૌર અને ઈવી ચાર્જિંગ નેટવર્કને તૈનાત કરવા માટે ભારત સ્થિત આંતરરાષ્ટ્રીય સૌર ગઠબંધન સાથે સહયોગ કરીને આ પ્રયાસને આગળ ધપાવી રહી છે.

નીતિઓ પર પરામર્શ કરવા માટે એકબીજા અને ઉદ્યોગ સાથે સહયોગ કરવો જે સ્થાનિક રીતે ઉત્પાદિત સ્વચ્છ તકનીકીઓ માટે માંગની નિશ્ચિતતાને મજબૂત બનાવશે. યુ.એસ. દ્વિપક્ષીય માળખાગત કાયદો અને ફુગાવાના ઘટાડાનો કાયદો એ ઐતિહાસિક કાયદાઓ હતા જેને સ્વચ્છ ઊર્જા તકનીકોના મોટા પાયે ઉપયોગમાં રોકાણ કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યા હતા, જ્યારે સ્વચ્છ ઊર્જા પુરવઠા શૃંખલાને યોગ્ય રીતે કિનારે લાવવા માટે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સની ઉત્પાદન ક્ષમતાને પુનર્જીવિત કરવા માટે પણ બનાવવામાં આવી હતી. તે જ રીતે, ભારતની ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલી પ્રોત્સાહક યોજનાઓએ નવજાત સ્વચ્છ ઊર્જા ઉત્પાદનને ઉત્પ્રેરિત કરવા માટે 4.5 અબજ ડોલરથી વધુનું રોકાણ કર્યું છે. જો કે, વૈશ્વિક બજારની ગતિશીલતા અને પાતળા નફાના માર્જિનને ધ્યાનમાં રાખીને આ રોકાણોના વિસ્તરણ અને રક્ષણ માટે વધારાની નીતિઓ મહત્વપૂર્ણ છે. બંને દેશો માગની અનિશ્ચિતતાને ઘટાડવા અને પર્યાપ્ત ઇનપુટ સામગ્રી, ટેકનોલોજીકલ કુશળતા, ફાઇનાન્સ અને અન્ય ઉત્પાદન સક્ષમો ઉપલબ્ધ અને સુરક્ષિત છે તેની ખાતરી કરવા માટે નીતિગત માળખું કેવી રીતે ડિઝાઇન કરવું તે અંગે આંતરદૃષ્ટિની વહેંચણીનાં મહત્ત્વને સ્વીકારે છે.

આ રોડમેપનો આશય પ્રોજેક્ટ્સ પર પ્રારંભિક સહકારને આગળ ધપાવવા માટે ટૂંકા ગાળાની વ્યવસ્થા તરીકે કામ કરવાનો છે, જે લાંબા ગાળાના રોડમેપને માહિતગાર કરવામાં મદદ કરશે, જેમાં બેઠકો અને આ ભાગીદારીના સીમાચિહ્નો સ્થાપિત કરવા માટે સાથે મળીને કામ કરવાનો સમાવેશ થાય છે. આ રોડમેપનો હેતુ ઘરેલું અથવા આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા હેઠળના અધિકારો અથવા જવાબદારીઓને વધારવાનો નથી.

AP/GP/JD



(Release ID: 2057864) Visitor Counter : 26