પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે મહારાષ્ટ્રનાં પાલઘરમાં અનેકવિધ વિકાસલક્ષી પરિયોજનાઓનું ઉદઘાટન કર્યું હતું અને શિલાન્યાસ કર્યો હતો. આજની પરિયોજનાઓમાં આશરે 76,000 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે વાઢવણ બંદરનો શિલાન્યાસ અને આશરે 1560 કરોડ રૂપિયાના 218 મત્સ્યઉદ્યોગ પ્રોજેક્ટ્સનું ઉદઘાટન અને શિલાન્યાસ સામેલ છે. શ્રી મોદીએ આશરે રૂ. 360 કરોડનાં ખર્ચે વેસલ કમ્યુનિકેશન એન્ડ સપોર્ટ સિસ્ટમનાં નેશનલ રોલઆઉટનો શુભારંભ કરાવ્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ મત્સ્યપાલનનાં બંદરોનો વિકાસ, અપગ્રેડેશન અને આધુનિકીકરણ, મત્સ્ય ઉતરાણ કેન્દ્રો અને મત્સ્ય બજારનાં નિર્માણ સહિત મત્સ્ય સંબંધિત માળખાગત સુવિધાઓની મહત્ત્વપૂર્ણ યોજનાઓનો શિલાન્યાસ પણ કર્યો હતો. તેમણે માછીમાર લાભાર્થીઓને ટ્રાન્સપોન્ડર સેટ અને કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ એનાયત કર્યા હતા.

પ્રધાનમંત્રીએ પોતાના સંબોધનની શરૂઆત સંત સેનાજી મહારાજની પુણ્યતિથિ પર શ્રદ્ધાંજલિ આપીને કરી હતી. શ્રી મોદીએ દિલથી વાત કરી હતી અને વર્ષ 2013માં તેમને પ્રધાનમંત્રી પદ માટે નામાંકિત કરવામાં આવ્યા હતા તે સમયને યાદ કર્યો હતો અને છત્રપતિ શિવાજી મહારાજની સમાધિ સમક્ષ પ્રાર્થના કરવા માટે રાયગઢ કિલ્લાની મુલાકાતનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે તેમને એ જ 'ભક્તિભાવ'નું વરદાન મળ્યું છે, જેનાથી તેઓ પોતાના ગુરુનું પૂજન કરે છે અને રાષ્ટ્રની સેવા માટે નવી યાત્રા કરે છે. સિંધુદુર્ગની દુર્ભાગ્યપૂર્ણ ઘટનાનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, શિવાજી મહારાજ માત્ર એક નામ, આદરણીય રાજા કે મહાન વ્યક્તિત્વ જ નથી, પણ એક ભગવાન છે. તેમણે શ્રી શિવાજી મહારાજના ચરણોમાં પ્રણામ કરીને વિનમ્ર ક્ષમાયાચના વ્યક્ત કરી હતી અને કહ્યું હતું કે, તેમનો ઉછેર અને તેમની સંસ્કૃતિ તેમને એ લોકોથી અલગ બનાવે છે જેઓ દેશના મહાન સપૂત વીર સાવરકરનો અનાદર કરવા માગે છે અને રાષ્ટ્રવાદની ભાવનાને કચડી નાખવા માગે છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "મહારાષ્ટ્રના લોકોએ વીર સાવરકરનો અનાદર કરનારાઓથી સાવચેત રહેવું જોઈએ અને તેના માટે કોઈ પસ્તાવો ન કરવો જોઈએ." શ્રી મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, મહારાષ્ટ્રની મુલાકાત પછી તેમણે સૌથી પહેલું કામ પોતાના ભગવાન છત્રપતિ શિવાજી મહારાજની માફી માગવાનું કર્યું હતું. તેમણે શિવાજી મહારાજની પૂજા કરનારા બધાની માફી પણ માંગી હતી.

રાજ્ય અને દેશની વિકાસ યાત્રામાં આ દિવસને ઐતિહાસિક ગણાવતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, તેમની સરકારે છેલ્લાં 10 વર્ષમાં મહારાષ્ટ્રનાં વિકાસ માટે મહત્ત્વપૂર્ણ પગલાં લીધાં છે, કારણ કે "વિક્સિત મહારાષ્ટ્ર એ વિકસિત ભારતનાં ઠરાવમાં સૌથી મહત્ત્વપૂર્ણ તત્ત્વ છે." રાજ્યના ઐતિહાસિક દરિયાઈ વેપારનો ઉલ્લેખ કરીને શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, રાજ્ય પાસે દરિયાકિનારાની નિકટતાને કારણે વૃદ્ધિની સંભવિતતા અને સંસાધનો છે, જે ભવિષ્ય માટે પુષ્કળ સંભાવનાઓ ધરાવે છે. "વાઢવણ બંદર દેશનું સૌથી મોટું કન્ટેનર બંદર હશે અને તેની ગણતરી વિશ્વના ઊંડા પાણીના બંદરોમાં કરવામાં આવશે. તે મહારાષ્ટ્ર અને ભારત માટે વેપાર અને ઔદ્યોગિક વિકાસનું કેન્દ્ર બનશે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ મહારાષ્ટ્રનાં પાલઘરનાં લોકોને અને સમગ્ર દેશનાં લોકોને વઢવાણ પોર્ટ પ્રોજેક્ટ માટે અભિનંદન આપ્યાં હતાં.

સરકારે તાજેતરમાં દિઘી બંદર ઔદ્યોગિક વિસ્તારને વિકસાવવા માટે લીધેલા નિર્ણયને યાદ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, આ મહારાષ્ટ્રનાં લોકો માટે બમણી ખુશીનો પ્રસંગ છે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે છત્રપતિ શિવાજી મહારાજના સામ્રાજ્યની રાજધાની રાયગઢમાં ઔદ્યોગિક વિસ્તારનો વિકાસ કરવામાં આવશે. એટલે પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, દિઘી બંદર મહારાષ્ટ્રની ઓળખ બનશે અને છત્રપતિ શિવાજી મહારાજનાં સ્વપ્નોનું પ્રતીક બનશે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે તેનાથી પર્યટન અને ઇકો-રિસોર્ટને પ્રોત્સાહન મળશે.

પ્રધાનમંત્રી મોદીએ સમગ્ર માછીમાર સમુદાયને અભિનંદન આપતા કહ્યું કે, આજે 700 કરોડ રૂપિયાથી વધુની કિંમતનાં માછીમારો સાથે સંબંધિત યોજનાઓનો શિલાન્યાસ કરવામાં આવ્યો છે અને સમગ્ર દેશમાં 400 કરોડ રૂપિયાથી વધારેનાં મૂલ્યનાં પ્રોજેક્ટનું ઉદઘાટન પણ કરવામાં આવ્યું છે. તેમણે વાઢવણ બંદર, દીઘી બંદર ઔદ્યોગિક વિસ્તારનો વિકાસ અને મત્સ્યપાલન માટેની અનેકવિધ યોજનાઓનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો અને જણાવ્યું હતું કે, માતા મહાલક્ષ્મી દેવી, માતા જીવદાની અને ભગવાન તુંગરેશ્વરના આશીર્વાદથી તમામ વિકાસ કાર્યો શક્ય બન્યા છે.

ભારતના સુવર્ણયુગનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, એક સમય હતો, જ્યારે ભારતની દરિયાઈ ક્ષમતાને કારણે સૌથી વધુ મજબૂત અને સમૃદ્ધ દેશોમાં ગણના થતી હતી. "મહારાષ્ટ્રના લોકો આ સંભવિતતાથી સારી રીતે વાકેફ છે. છત્રપતિ શિવાજી મહારાજે પોતાની નીતિઓ અને દેશના વિકાસ માટે મજબૂત નિર્ણયો લઈને ભારતની સમુદ્રી ક્ષમતાઓને નવી ઊંચાઈઓ પર પહોંચાડી હતી." શ્રી મોદીએ ઉમેર્યું હતું કે, સમગ્ર ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપની પણ દરિયા સારંગ કાન્હોજી યગંતીની સામે ઊભી રહી શકે તેમ નથી. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, અગાઉની સરકારો ભારતના સમૃદ્ધ ભૂતકાળ તરફ ધ્યાન આપવામાં નિષ્ફળ રહી છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "આ નવું ભારત છે. તે ઇતિહાસમાંથી શીખે છે અને તેની સંભવિતતા અને ગૌરવને ઓળખે છે." પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે, નવું ભારત ગુલામીની બેડીઓની દરેક નિશાની પાછળ છોડીને દરિયાઇ માળખાગત સુવિધામાં નવા સીમાચિહ્નોનું સર્જન કરી રહ્યું છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લાં એક દાયકામાં ભારતનાં દરિયાકિનારે વિકાસે અભૂતપૂર્વ વેગ પકડ્યો છે. તેમણે બંદરોનું આધુનિકીકરણ, જળમાર્ગો વિકસાવવા અને ભારતમાં જહાજોનાં નિર્માણને પ્રોત્સાહન આપવાનાં પ્રયાસોનાં ઉદાહરણો ટાંક્યાં હતાં. "આ દિશામાં લાખો કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે", પીએમ મોદીએ જણાવ્યું હતું કે ભારતના મોટાભાગના બંદરોની બમણી હેન્ડલિંગ ક્ષમતા, ખાનગી રોકાણોમાં વધારો અને જહાજોના ટર્નઅરાઉન્ડ ટાઇમમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો દ્વારા પરિણામો જોઈ શકાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, તેનાથી ઉદ્યોગો અને ઉદ્યોગપતિઓને ખર્ચમાં ઘટાડો થવાથી લાભ થયો છે, ત્યારે યુવાનો માટે નવી તકોનું સર્જન થયું છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "ખલાસીઓ માટેની સુવિધાઓમાં પણ વધારો થયો છે."

પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, "અત્યારે આખું વિશ્વ વાઢવણ બંદર તરફ જોઈ રહ્યું છે." તેમણે જણાવ્યું હતું કે, દુનિયામાં બહુ ઓછા બંદરો વાઢવણ બંદરની 20 મીટરની ઊંડાઈ સાથે મેળ ખાય છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, આ બંદર રેલવે અને હાઇવે કનેક્ટિવિટીને કારણે સંપૂર્ણ વિસ્તારની આર્થિક સ્થિતિની કાયાપલટ કરશે. તેમણે ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે, ડેડિકેટેડ વેસ્ટર્ન ફ્રેઇટ કોરિડોર સાથે જોડાણ અને દિલ્હી-મુંબઇ એક્સપ્રેસવેની નિકટતાને કારણે તે નવા વ્યવસાયો અને વેરહાઉસિંગ માટે તકો ઊભી કરશે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "કાર્ગો આખું વર્ષ આ વિસ્તારની અંદર અને બહાર વહેતો રહેશે, જેથી મહારાષ્ટ્રનાં લોકોને લાભ થશે."

પીએમ મોદીએ 'મેક ઇન ઇન્ડિયા' અને 'ભારત અભિયાન' કાર્યક્રમો દ્વારા મહારાષ્ટ્ર દ્વારા કરવામાં આવેલા ફાયદાઓ પર પ્રકાશ પાડતા કહ્યું હતું કે, "મહારાષ્ટ્રનો વિકાસ મારા માટે એક મોટી પ્રાથમિકતા છે." ભારતની પ્રગતિમાં મહારાષ્ટ્રની મુખ્ય ભૂમિકાની નોંધ લઈને પ્રધાનમંત્રીએ વિકાસને અટકાવવાનો પ્રયાસ કરી રહેલા લોકોનાં પ્રયાસો પર શોક વ્યક્ત કર્યો હતો.

લગભગ 60 વર્ષથી વઢવાણ પોર્ટ પ્રોજેક્ટને અટકાવવા માટે અગાઉની સરકારે કરેલા પ્રયાસો પર શોક વ્યક્ત કરતા પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, ભારતને દરિયાઈ વેપાર માટે નવા અને આધુનિક બંદરની જરૂર છે, પણ આ દિશામાં કામ વર્ષ 2016 સુધી શરૂ થયું નહોતું. દેવેન્દ્ર ફડણવીસ સત્તા પર આવ્યા બાદ જ આ પ્રોજેક્ટને ગંભીરતાથી લેવામાં આવ્યો હતો અને 2020 સુધીમાં પાલઘરમાં બંદર બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. જો કે, સરકારમાં ફેરફારને કારણે આ પ્રોજેક્ટ ફરીથી 2.5 વર્ષ માટે અટકી ગયો હતો, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ જાણકારી આપી હતી કે, એકલા આ પ્રોજેક્ટમાં જ કેટલાંક લાખ કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ થવાનો અંદાજ છે અને અહીં આશરે 12 લાખ રોજગારીની તકો ઊભી થશે. તેમણે આ પ્રોજેક્ટને આગળ વધવા ન દેવા બદલ અગાઉની સરકારો પર પણ સવાલ ઉઠાવ્યા હતા.

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે સમુદ્ર સાથે સંબંધિત તકોની વાત આવે છે, ત્યારે ભારતનો માછીમાર સમુદાય સૌથી મહત્ત્વપૂર્ણ ભાગીદાર છે. પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજનાનાં લાભાર્થીઓ સાથે પોતાની વાતચીતને યાદ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ સરકારી યોજનાઓ અને તેની સેવાની ભાવનાને કારણે છેલ્લાં 10 વર્ષમાં આ ક્ષેત્રમાં થયેલા પરિવર્તન પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો. ભારત વિશ્વમાં બીજા ક્રમનો સૌથી મોટો માછલી ઉત્પાદક દેશ છે તેની જાણકારી આપતાં પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, વર્ષ 2014માં દેશમાં 80 લાખ ટન માછલીઓનું ઉત્પાદન થયું હતું, જે અત્યારે 170 લાખ ટન માછલીઓનું ઉત્પાદન કરે છે. તેમણે કહ્યું, "માત્ર 10 વર્ષમાં માછલીનું ઉત્પાદન બમણું થયું છે." તેમણે ભારતની વધતી જતી સીફૂડની નિકાસનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો અને દસ વર્ષ અગાઉ રૂ.20 હજાર કરોડથી ઓછી રકમની સરખામણીએ આજે રૂ.40 હજાર કરોડથી વધુની ઝીંગાની નિકાસનું ઉદાહરણ આપ્યું હતું. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "ઝીંગાની નિકાસ પણ અત્યારે બમણી થઈ ગઈ છે." તેમણે તેની સફળતાનો શ્રેય વાદળી ક્રાંતિ યોજનાને આપ્યો હતો, જેણે રોજગારીની લાખો નવી તકો ઊભી કરવામાં મદદ કરી હતી.

મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રમાં મહિલાઓની ભાગીદારીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકારનાં પ્રયાસો પર પ્રકાશ ફેંકતા પ્રધાનમંત્રીએ પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના હેઠળ હજારો મહિલાઓને સહાય કરવાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે અત્યાધુનિક ટેકનોલોજી અને ઉપગ્રહો વિશે વાત કરી હતી તથા આજે વેસલ કમ્યુનિકેશન સિસ્ટમના પ્રક્ષેપણનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જે માછીમાર સમુદાય માટે આશીર્વાદરૂપ બની રહેશે. શ્રી મોદીએ જાહેરાત કરી હતી કે, સરકાર માછીમારો દ્વારા તેમના પરિવારો, હોડી માલિકો, મત્સ્યપાલન વિભાગ અને તટરક્ષક દળો સાથે અવિરત જોડાણ સ્થાપિત કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા જહાજો પર 1 લાખ ટ્રાન્સપોન્ડર્સ સ્થાપિત કરવાની યોજના ધરાવે છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, તેનાથી માછીમારોને ઇમરજન્સી, ચક્રવાત કે પછી કોઈ પણ અનિચ્છનીય ઘટનાનાં સમયે સેટેલાઇટની મદદથી સંવાદ કરવામાં મદદ મળશે. તેમણે ખાતરી આપી હતી કે, "કોઈ પણ કટોકટી દરમિયાન જીવન બચાવવું એ સરકારની પ્રાથમિકતા છે."

પ્રધાનમંત્રીએ માહિતી આપી હતી કે, માછીમારોનાં જહાજો સુરક્ષિત રીતે પાછાં ફરે એ માટે 110થી વધારે માછીમારી બંદરો અને ઉતરાણ કેન્દ્રોનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે. કોલ્ડ ચેઇન, પ્રોસેસિંગ સુવિધાઓ, હોડીઓ માટે લોનની યોજનાઓ અને પીએમ મત્સ્ય સંપદા યોજનાનાં ઉદાહરણો ટાંકીને પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, સરકાર દરિયાકિનારાનાં ગામડાંઓનાં વિકાસ પર વધારે ધ્યાન આપી રહી છે, ત્યારે માછીમારોની સરકારી સંસ્થાઓને પણ મજબૂત કરવામાં આવી રહી છે.

પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, વર્તમાન સરકારે હંમેશા પછાત વર્ગો સાથે સંબંધિત લોકો માટે કામ કર્યું છે અને વંચિતોને તકો આપી છે, ત્યારે અગાઉની સરકારોએ રચેલી નીતિઓ માછીમારો અને આદિવાસી સમુદાયને હંમેશા હાંસિયામાં રાખે છે અને દેશમાં આદિવાસી સમુદાયનાં કલ્યાણ માટે એક પણ વિભાગ નથી. "અમારી સરકારે જ માછીમારો અને આદિજાતિ સમુદાયો માટે અલગ મંત્રાલયોની રચના કરી હતી. આજે ઉપેક્ષિત આદિવાસી વિસ્તારો પ્રધાનમંત્રી જનમાન યોજનાનો લાભ લઈ રહ્યા છે અને આપણા આદિવાસી અને માછીમાર સમુદાયો આપણા દેશના વિકાસમાં બહુ મોટું યોગદાન આપી રહ્યા છે."

પ્રધાનમંત્રીએ મહિલા-સંચાલિત વિકાસ અભિગમ માટે રાજ્ય સરકારની પ્રશંસા કરી હતી અને કહ્યું હતું કે, મહારાષ્ટ્ર દેશ માટે મહિલા સશક્તિકરણનો માર્ગ પાથરી રહ્યું છે. મહારાષ્ટ્રમાં અનેક ઉચ્ચ હોદ્દાઓ પર ઉત્કૃષ્ટ કામગીરી બજાવતી મહિલાઓનો ઉલ્લેખ કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ સુજાતા સૌનિકનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જેઓ રાજ્યના ઇતિહાસમાં સૌપ્રથમવાર મુખ્ય સચિવ તરીકે રાજ્ય વહીવટીતંત્રને માર્ગદર્શન આપી રહ્યા છે, ડીજીપી રશ્મિ શુક્લાએ રાજ્ય પોલીસ દળનું નેતૃત્વ કર્યું હતું, રાજ્યના વન દળના વડા તરીકે શોમિતા બિસ્વાસ અગ્રણી હતા અને સુવર્ણા કેવલે રાજ્યના કાયદા વિભાગના વડા તરીકેની જવાબદારી સંભાળી હતી. તેમણે જયા ભગતને રાજ્યના પ્રિન્સિપલ એકાઉન્ટન્ટ જનરલ, મુંબઈમાં કસ્ટમ વિભાગનું નેતૃત્વ કરતા પ્રાચી સ્વરૂપ અને મુંબઈ મેટ્રોના એમડી તરીકે અશ્વિની ભીડેનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. ઉચ્ચ શિક્ષણનાં ક્ષેત્રમાં મહારાષ્ટ્રમાં મહિલાઓનો ઉલ્લેખ કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ મહારાષ્ટ્ર હેલ્થ યુનિવર્સિટીનાં વાઇસ ચાન્સેલર લેફ્ટનન્ટ જનરલ ડૉ. માધુરી કાનિટકરનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો.  અને મહારાષ્ટ્રની સ્કિલ્સ યુનિવર્સિટીના પ્રથમ વાઇસ ચાન્સેલર ડો.અપૂર્વ પાલકર નો સમાવેશ થાય છે. શ્રી મોદીએ ઉમેર્યું હતું કે, "આ મહિલાઓની સફળતા એ વાતનો પુરાવો છે કે 21મી સદીની મહિલા શક્તિ સમાજને નવી દિશા આપવા તૈયાર છે." શ્રી મોદીએ ઉમેર્યું હતું કે, આ નારી શક્તિ વિકસિત ભારતનો સૌથી મોટો પાયો છે.

આ સંબોધનનું સમાપન કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, આ સરકાર 'સબ કા સાથ, સબ કા વિકાસ, સબ કા વિશ્વાસ'ની માન્યતા સાથે કામ કરે છે. શ્રી મોદીએ વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, મહારાષ્ટ્રનાં લોકોની મદદથી રાજ્ય વિકાસની નવી ઊંચાઈઓ સર કરશે.

આ પ્રસંગે મહારાષ્ટ્રનાં રાજ્યપાલ શ્રી સી પી રાધાકૃષ્ણન, મહારાષ્ટ્રનાં મુખ્યમંત્રી શ્રી એકનાથ શિંદે, મહારાષ્ટ્રનાં નાયબ મુખ્યમંત્રીઓ શ્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસ અને બંદર, જહાજ અને જળમાર્ગોનાં કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી અજિત પવાર, શ્રી સર્વાનંદ સોનોવાલ અને કેન્દ્રીય મત્સ્યપાલન, પશુપાલન અને ડેરી મંત્રી શ્રી રાજીવ રંજન સિંહ ઉપસ્થિત રહ્યાં હતાં.

પાર્શ્વ ભાગ

પ્રધાનમંત્રીએ વાઢવણ બંદરનો શિલાન્યાસ કર્યો હતો. આ પ્રોજેક્ટનો કુલ ખર્ચ આશરે 76,000 કરોડ રૂપિયા છે. તેનો ઉદ્દેશ વિશ્વકક્ષાનો દરિયાઇ પ્રવેશદ્વાર સ્થાપિત કરવાનો છે, જે મોટા કન્ટેનર જહાજોને પૂરી પાડીને, ઊંડા ડ્રાફ્ટ ઓફર કરીને અને અલ્ટ્રા-લાર્જ કાર્ગો જહાજોને સમાવીને દેશના વેપાર અને આર્થિક વિકાસને વેગ આપશે.

પાલઘર જિલ્લામાં દહાણુ શહેરની નજીક આવેલું વાઢવણ બંદર ભારતનાં સૌથી મોટાં ઊંડાં પાણીનાં બંદરોમાંનું એક હશે અને તે આંતરરાષ્ટ્રીય શિપિંગ રૂટ્સને સીધું જોડાણ પ્રદાન કરશે, જેનાથી પરિવહનનાં સમય અને ખર્ચમાં ઘટાડો થશે. અત્યાધુનિક ટેકનોલોજી અને માળખાગત સુવિધાઓથી સજ્જ આ બંદરમાં ડીપ બર્થ, કાર્યક્ષમ કાર્ગો હેન્ડલિંગ સુવિધાઓ અને આધુનિક પોર્ટ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ ઉપલબ્ધ થશે. આ બંદર રોજગારીની નોંધપાત્ર તકોનું સર્જન કરશે, સ્થાનિક વ્યવસાયોને પ્રોત્સાહન આપશે અને આ ક્ષેત્રના સંપૂર્ણ આર્થિક વિકાસમાં પ્રદાન કરશે તેવી અપેક્ષા છે. વાઢવણ બંદર પ્રોજેક્ટમાં પર્યાવરણીય અસર ઘટાડવા અને કડક ઇકોલોજીકલ ધોરણોનું પાલન કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને ટકાઉ વિકાસ પદ્ધતિઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. એક વખત કાર્યરત થઈ ગયા પછી આ બંદર ભારતની દરિયાઈ કનેક્ટિવિટીમાં વધારો કરશે અને વૈશ્વિક વેપાર કેન્દ્ર તરીકેની પોતાની સ્થિતિને વધારે મજબૂત કરશે.

પ્રધાનમંત્રીએ આશરે રૂ. 1,560 કરોડનાં મૂલ્યનાં 218 મત્સ્યપાલન પ્રોજેક્ટનું ઉદઘાટન અને શિલાન્યાસ પણ કર્યો હતો, જેનો ઉદ્દેશ દેશભરમાં આ ક્ષેત્રનાં માળખાગત સુવિધા અને ઉત્પાદકતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ પહેલોથી મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રમાં પાંચ લાખથી વધારે રોજગારીની તકોનું સર્જન થવાની અપેક્ષા છે.

પ્રધાનમંત્રીએ આશરે રૂ. 360 કરોડનાં ખર્ચે નેશનલ રોલ આઉટ ઓફ વેસલ કમ્યુનિકેશન એન્ડ સપોર્ટ સિસ્ટમ લોંચ કરી હતી. આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ 13 દરિયાકિનારાના રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં યાંત્રિક અને મોટરચાલિત માછીમારી જહાજો પર તબક્કાવાર રીતે 1 લાખ ટ્રાન્સપોન્ડર્સ સ્થાપિત કરવામાં આવશે. જહાજ સંચાર અને સહાયક પ્રણાલી ઈસરો દ્વારા વિકસિત સ્વદેશી તકનીક છે, જે માછીમારો દરિયામાં હોય ત્યારે દ્વિ-માર્ગીય સંચાર સ્થાપિત કરવામાં મદદ કરશે અને બચાવ કામગીરીમાં પણ મદદ કરશે તેમજ આપણા માછીમારોની સલામતી સુનિશ્ચિત કરશે.

પ્રધાનમંત્રીએ ઉદઘાટન કરેલી અન્ય પહેલોમાં ફિશિંગ હાર્બર્સ અને ઇન્ટિગ્રેટેડ એક્વાપાર્ક્સનો વિકાસ સામેલ હતો તેમજ રિસરક્યુલર એક્વાકલ્ચર સિસ્ટમ અને બાયોફ્લોક જેવી અત્યાધુનિક ટેકનોલોજીનો સ્વીકાર કરવાનો પણ સમાવેશ થાય છે. આ પ્રોજેક્ટ્સ વિવિધ રાજ્યોમાં અમલમાં મૂકવામાં આવશે, જેનો ઉદ્દેશ માછલીનું ઉત્પાદન વધારવા, લણણી પછીનાં વ્યવસ્થાપનમાં સુધારો કરવા અને મત્સ્યપાલન ક્ષેત્ર સાથે સંકળાયેલા લાખો લોકો માટે સ્થાયી આજીવિકાનું સર્જન કરવા મહત્ત્વપૂર્ણ માળખાગત સુવિધાઓ અને ઉચ્ચ-ગુણવત્તાયુક્ત ઇનપુટ્સ પ્રદાન કરવાનો છે.

પ્રધાનમંત્રીએ મત્સ્યપાલનનાં બંદરોનો વિકાસ, અપગ્રેડેશન અને આધુનિકીકરણ, મત્સ્ય ઉતરાણ કેન્દ્રો અને મત્સ્ય બજારનાં નિર્માણ સહિત મત્સ્ય સંબંધિત માળખાગત સુવિધાઓની મહત્ત્વપૂર્ણ યોજનાઓનો શિલાન્યાસ પણ કર્યો હતો. આનાથી માછલી અને સીફૂડના લણણી પછીના વ્યવસ્થાપન માટે જરૂરી સુવિધાઓ અને આરોગ્યપ્રદ સ્થિતિ પૂરી પાડવાની અપેક્ષા છે.

AP/GP/JD