નેશનલ કન્ઝ્યુમર હેલ્પલાઇન (1915-ટોલ ફ્રી નંબર) દ્વારા સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટી (સીસીપીએ)ના ધ્યાનમાં આવ્યું હતું કે કોવિડ -19 લોકડાઉનને કારણે રદ થયેલી એર ટિકિટનું રિફંડ ન આપવા સંબંધિત ઘણી ફરિયાદો નોંધવામાં આવી હતી, જેમાં ગ્રાહકોએ આરોપ લગાવ્યો હતો કે ટ્રાવેલ એજન્સીઓએ તેમને જાણ કરી હતી કે એરલાઇન્સ વગેરે પાસેથી રિફંડ પ્રાપ્ત થયું નથી.

સર્વોચ્ચ અદાલતે પ્રવાસી લીગલ સેલ વિરુદ્ધ યુનિયન ઓફ ઇન્ડિયા (ડબલ્યુ.પી.(સી)ડી.નં.10966 ઓફ 2020) તારીખ 01.10.2020ના રોજ પોતાના ચુકાદામાં નિર્દેશ આપ્યો હતો કે:

"જો લોકડાઉન સમયગાળા દરમિયાન મુસાફરી માટે કોઈ ટ્રાવેલ એજન્ટ દ્વારા ટિકિટ બુક કરવામાં આવી હોય, તો આવા તમામ કિસ્સાઓમાં એરલાઇન્સ દ્વારા તાત્કાલિક સંપૂર્ણ રિફંડ આપવામાં આવશે. આવા રિફંડ પર, એજન્ટ દ્વારા મુસાફરોને તાત્કાલિક રકમ આપવામાં આવશે."

ઉપરોક્ત બાબતને ધ્યાનમાં રાખીને, સીસીપીએએ  કોવિડ -19 લોકડાઉનને કારણે રદ થયેલી એરલાઇન ટિકિટનું રિફંડ ન આપવા અંગે યાત્રા સામે સુઓમોટો કાર્યવાહી શરૂ કરી હતી.

કોવિડ -19માં અસરગ્રસ્ત બુકિંગના રિફંડની પેન્ડિંગ અંગે આ ટ્રાવેલ કંપનીને 09.03.2021ના રોજ શો કોઝ નોટિસ મોકલવામાં આવી હતી. તેના અનુસંધાનમાં સીસીપીએએ કંપનીની અનેક સુનાવણી હાથ ધરી હતી અને ગ્રાહકોને કરવામાં આવતા રિફંડની પ્રગતિ પર નજીકથી નજર રાખી હતી.

8 જુલાઈ, 2021થી 25 જૂન, 2024સુધી, સીસીપીએએ આ મુદ્દાઓના નિવારણ માટે અનેક સુનાવણી હાથ ધરી હતી. આ પ્રયાસોના પરિણામે યાત્રા ઓનલાઇન લિમિટેડે બાકી રિફંડ બુકિંગની કુલ સંખ્યા ઘટાડવામાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ કરી છે. 2021માં, 36,276 બુકિંગ બાકી હતા, જેની રકમ ₹26,25,82,484 હતી. 21 જૂન, 2024ના રોજ, આ સંખ્યા નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડીને 4,837 બુકિંગ કરવામાં આવી છે, જે ₹2,52,87,098 છે. યાત્રાએ ગ્રાહકોને આશરે 87 ટકા રકમ પરત કરી છે અને એરલાઇન્સ દ્વારા તમામ બાકી રિફંડ પર તાત્કાલિક અને અસરકારક રીતે પ્રક્રિયા કરવામાં આવે તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે ગ્રાહકોને આશરે 13 ટકા રકમ પરત કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે.

2021માં એરલાઇન્સને લગતા કુલ 5,771 બુકિંગ રિફંડ માટે બાકી હતા, જે રકમ ₹9,60,14,463 હતી. 2024 સુધીમાં, યાત્રાએ એરલાઇન્સની પેન્ડન્સી બુકિંગ ઘટાડીને 98 કરી દીધી છે, જેની બાકી રકમ ₹31,79,069 છે. સીસીપીએએ 27.06.2024ના રોજના આદેશ દ્વારા યાત્રાની બાકીની 22 એરલાઇન્સને ગ્રાહકોને ઝડપથી ₹31,79,069 પરત કરવા નિર્દેશ આપ્યો હતો.

સીસીપીએ સમક્ષ યોજાયેલી કાર્યવાહી દરમિયાન મેકમાયટ્રિપ, ઇઝમાયટ્રિપ, ક્લિયરટ્રિપ, ઇક્સિગો અને થોમસ કૂક જેવા અન્ય કેટલાક ટ્રાવેલ પ્લેટફોર્મ્સે કોવિડ -19 લોકડાઉનને કારણે જેમની ટિકિટને અસર થઈ હતી તેવા ગ્રાહકોને સંપૂર્ણ રકમ પરત કરી દીધી છે.

ગ્રાહકોને રિફંડની સમયસર પ્રક્રિયા કરવાની સુવિધા આપવા માટે સીસીપીએએ 27.06.2024નાં રોજ એક આદેશ બહાર પાડ્યો હતો, જેમાં યાત્રાને નેશનલ કન્ઝ્યુમર હેલ્પલાઇન (એનસીએચ) ખાતે સમર્પિત વ્યવસ્થા સ્થાપિત કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. ખાસ કરીને, યાત્રાએ બાકીના 4,837 મુસાફરોને કોલ કરવા માટે એનસીએચ ખાતે પાંચ વિશિષ્ટ બેઠકો ફાળવવી જરૂરી છે, જેમાં તેમને જાણ કરવામાં આવી છે કે કોવિડ -19 લોકડાઉન સંબંધિત ફ્લાઇટ રદ થવાને કારણે તેમના બાકી રિફંડની પ્રક્રિયા કરવામાં આવશે. આ પાંચ સમર્પિત કર્મચારીઓને સામેલ કરવા માટે કરવામાં આવતા ખર્ચને યાત્રા દ્વારા સંપૂર્ણપણે આવરી લેવામાં આવશે, જેમાં એનસીએચ દ્વારા સંચાલિત એજન્સીને સીધી ચુકવણી કરવામાં આવશે.

સીસીપીએનો આદેશ સમયસર રિફંડના મહત્વ પર ભાર આપે છે અને યાત્રાને તમામ બાકી બુકિંગ માટે સંપૂર્ણ નિરાકરણ સુનિશ્ચિત કરવા માટે આ નિર્દેશનું પાલન કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે.

AP/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com